Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/500 E. 2021/22 K. 21.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2018/500 Esas
KARAR NO : 2021/22 Karar

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 04/07/2018
KARAR TARİHİ : 21/01/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/01/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait … Ankara adresindeki işyerinin, 21.06.2018 tarihinde yaşanan sel felaketi nedeniyle oluşan su baskını nedeniyle tamamen sular altında kaldığını, yaşanan su baskını yüzünden müvekkilinin ticari işletmesinin büyük zarar gördüğünü, işyerinde bulunan tüm ticari defterler, faturalar, vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evrakların su baskını nedeniyle zayi olduğunu beyan ederek ‘TTK 82. Madde uyarınca 2018 ve geçmiş yıllara ait tüm defterler, fatura, vergiye esas belgeler ve sair belgelerin zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Ankara …Noterliğine, Ankara Gelir İdaresi Başkanlığına ve Ankara Sosyal Güvenlik Kurumuna müzekkere yazıldığı görüldü.
Bilirkişi …’dan 16/01/2020 tarihli bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Rapora göre;
Ankara B. Şehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığınca sunulan 22.06.2018 tarihli rapora göre sel felaketi aynı gün (22.06.2018) meydana geldiğini, davanın ise bu tarihten 11 gün sonra (04.07.2018) açıldığından huzurdaki davanın 15 günlük yasal süre içinde açılmış olduğu anlaşıldığı,
Davacının …. adresindeki giriş ve bodrum katından ibaret işyerine gidildiği, yetkililer tarafından “yağmur sularının işyerinin bodrum katını tavandan 15 cm’ye kadar suyla doldurduğu, defter ve belgelerin de sel anında bodrum katta olduğunu” beyan ettiği,
Bodrum kat duvarları incelenmiş olup, gerçekten hasar tarihinden (22.06.2018) yaklaşık 1,5 yıl geçmesine rağmen su izlerinin tavana yakın yerlerde mevcut olduğu, sel hasarının bu bodrum katında meydana geldiğini,
Davacı şirketin bodrum katta bekletildiği görülen hasarlı kayıtları toplam 17 geniş klasör halinde incelemeye ibraz edilmiş olup, alış ve satış faturalarından oluştuğu tespit edildiği,
Yapılan inceleme sonucunda davacı şirketin;
2014 yılı 6,7,8 (toplam 3 ay)
2016 yılı 2,3,4,5,9,10,11,12, (toplam 8 ay)
2017 yılı 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 (2017 yılının tamamı)
Aylar alış ve satış faturalarının selde hasar gördüğü, sağlıklı bir vergi ve sgk incelemesine imkan vermeyecek şekilde tabakalar halinde birbirine yapıştığı (kaynadığı) faturaları ayırmaya çalışıldığında yırtılmalar oluştuğu tespit edildiği,
Diğer yandan ticari defterin tasdik durumlarıyla ilgili olarak mahkeme tarafından davacının 2018 yılı defter tasdik bilgileri Ankara … Noterliğinden talep edildiği, ancak 2018 yılı öncesine ait defter tasdik bilgileri talep edilmediğini,
Ankara … Noterliği ise 06.11.2019 tarihli yazısı ekinde, davacı firmanın tasdik edilmiş olan 2018 yılı ticari defterlerinin tasdik şerhlerinin fotokopisini sunduğu, buna göre davacı şirketin 2018 yılı için tasdik ettirdiği ticari defter bilgilerine yer verildiği,
22.06.2018 tarihli İtfaiye raporunda 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 (ilk 5 ay) ticari defterlerinin de hasara uğradığı belirtildiği, ancak hasar gören herhangi bir ticari defter davacı yetkililerince bilirkişi incelemesine ibraz edilemediği,
Vergi dairesi ve SGK cevap yazılarına göre davacı şirket hakkında herhangi bir kayıt incelemesi mevcut olmadığını rapor etmiştir.
Bilirkişi …’dan 27/11/2020 tarihli bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Rapora göre;
Ankara …. Noteri 07.08.2020 tarihli cevap yazısı ekinde davacı şirketin 2015, 2016, 2017, 2018 yılı ticari defterlerine ait noter tasdik şerhlerinin birer örneklerini ibraz etmiş olup, bu belgelere göre davacı şirket;
2015 yılına ilişkin olarak 16.12.2014 tarihinde ; 9516 yevmiye numarası ile Yevmiye defteri, 9517 yevmiye numarası ile Defter-i Kebir, 9518 yevmiye numarası ile Envanter defteri,
2016 yılına ilişkin olarak 31.12.2015 tarihinde ; 11557 yevmiye numarası ile Yevmiye defteri, 11559 yevmiye numarası ile Defter-i Kebir, 11558 yevmiye numarası ile Envanter defteri,
2017 yılına ilişkin olarak 16.12.2016 tarihinde ; 7506 yevmiye numarası ile Yevmiye defteri, 7508 yevmiye numarası ile Defter-i Kebir, 7507 yevmiye numarası ile Envanter defteri,
2018 yılına ilişkin olarak 19.12.2017 tarihinde ; 8090 yevmiye numarası ile Yevmiye defteri, 8092 yevmiye numarası ile Defter-i Kebir, 8091 yevmiye numarası ile Envanter defteri tasdik ettirdiğini,
Diğer yandan mahkeme tarafından Ankara … Noterinden davacının 2014 yılı defterlerine ait tasdik bilgileri de istendiği, noter tarafından bu yıla ilişkin defter tasdiki yaptırılıp yaptırılmadığına dair bir değerlendirme ve belge ibrazı yapılmadığını rapor etmiştir.
Dava, davacının zayi olduğu bildirilen belgeleri için zayi belgesi verilmesi isteminden ibarettir.
Bilindiği üzere TTK nun 82. maddesine göre bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, davanın hasımsız açılacağı, mahkeme gerekli gördüğü takdirde delillerin toplanmasını da emredebileceği, belirtilen maddeye göre her tacirin saklama yükümlü olduğu belgelerin sayıldığı, Yargıtay içtihatlarına göre usulüne uygun tutulmamış ve noter tarafından gerekli onayları yapılmamış ticari defter ve belgeler hakkında zayi belgesi istenemeyeceği sabittir.
Davacının belgelerinin zayi olmasına sebep verdiği belirtilen sel felaketinin Ankara B. Şehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığınca sunulan 22/06/2018 tarihli rapora göre 22/06/2018 tarihinde meydana geldiği, davanın ise bu tarihten 11 gün sonra (04.07.2018) açıldığından huzurdaki davanın 15 günlük yasal süre içinde hasımsız olarak açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin 29/12/2018 tarihli beyan dilekçesine göre, şirketin kuruluş tarihi olduğu belirtilen 04/03/2014 tarihinden itibaren sel baskının olduğu tarihe kadar davacı şirketin ticari defterleri, faturaları, SGK’ya ait iş yeri defter ve belgelerinin zayi olduğundan davanın kabulüne karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yazışmalar, aldırılan bilirkişi raporu ve toplanan deliller değerlendirildiğinde, Ankara … Noterliğinin 07/08/2020 tarihli cevap yazısı ekinde davacı şirketin 2015, 2016, 2017, 2018 yılı ticari defterlerine ait noter tasdik şerhlerinin birer örnekleri ibraz edilmiş olup, bu belgelere göre bu döneme ilişkin yevmiye defteri, defter-i kebir ve envanter defterlerinin tasdik işlemlerinin yapıldığı, sel baskını sebebiyle zayi olduğu anlaşılan bu belgeler yönünden davanın kabulü gerektiği, sair yönlerden zayi belgesi verilmesi istenilen belgelerin tacir tarafından saklanması gerekli olduğu belirtilen TTK’nun 82. maddesinde sayılan belgelerden olmadığından fazlaya ilişkin istemlerin reddine karar verileceği anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜ ile;
1-Davacının TTK’nun 82. maddesi gereği saklamakla yükümlü tutulduğu belgelerden 2015-2016-2017-2018 yıllarına ilişkin olarak yevmiye defteri, defter-i kebir ve envanter defterlerinin zayi olması nedeniyle davacıya zayi belgesi verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin alınan 35,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/01/2021
Katip …
✍e-imzalıdır

Hakim …
✍e-imzalıdır