Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/369 E. 2022/234 K. 06.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/369 Esas
KARAR NO : 2022/234

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … -…

Av. … –
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/05/2018
KARAR TARİHİ : 06/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/04/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirket tarafından …Belediyesinden ”Denizli İli …İlçesi Çıtak Mahallesi Kapalı Pazar Yeri”nin ihale işinin alındığını, ihale kapsamında “… Mahallesi Kapalı Pazar Yerinin Çelik Karkası, Çatı ve Oluk işleri” davalı … (Gözümoğlu İnşaat)’na taşere edildiğini, sözleşme bedelinin davalıya çeklerle ödendiğini, davalı yanca sözleşmeye aykırı davranıldığını ve işler eksik ve ayıplı bırakılmış ve inşaat alanının davalı taşeron firmaca terk edildiğini, davacının ihalesini …Belediyesinden alması ve söz konusu işin ihale şartnamesi ile süreye bağlanması, ihale şartnamesinde belirtilen sürede işin teslim edilmemesi halinde davacı şirkete ihale sözleşmesi gereğince para cezası uygulanması, ihale edilen işin davacı şirketten alınma ihtimali vs. nedenlerden ötürü; davacı şirket tarafından davalının eksik ve ayıplı bıraktığı işleri tamamlanmak için …Sulh Hukuk Mahkemesi 2018/6 Değişik İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, davalı yana Ankara Altındağ … Noterliği 24.04.2018 tarih, 13461 yevmiyeli ihtarnamesinin keşide edilerek sözleşmenin haklı nedenlerle feshedildiğini, davalının sözleşmede kararlaştırılan işi teslim aldığı tarih olan 14.01.2018 tarihinden Altındağ …Noterliği 24.04.2018 tarih, 13461 yevmiye ile ihtarnamesinin kendisine tebliğ edildiği 26.04.2018 tarihine kadar sözleşmede kararlaştırılan işi teslim etmediği gibi işi eksik ve ayıplı olarak bıraktığını, iş bu nedenle davalı yanın, işi teslim etmesi gerektiği 14.01.2018 + 45 günün ertesi gününden başlamak üzere davacı tarafından sözleşme feshi içerikli ihtarnamenin tebliğ edildiğini, 26.04.2018 tarihine kadar geçen süre için davalının geç teslim nedeniyle her gün için 500,00 TL ceza-i şart bedelinin davacıya ödemesi gerektiğini, davacı şirketin davalıya sözleşme bedelini ödemesine karşın davalı tarafından işin eksik ve ayıplı bırakılması nedeniyle uğranılan zarar ve fazla bedelin iadesi ile işin geç teslimi nedeniyle ödenmesi gereken ceza-i şart bedelinin tahsili için iş bu davanın açılma zaruretinin hasıl olduğunu, davacı şirketin davalıya sözleşme bedelini ödemesine karşın davalı tarafından işin eksik ve ayıplı bırakılması nedeniyle davacı tarafından davalıya fazla ödenen bedel için şimdilik 100.00 TL’nin sözleşme tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya ödenmesini, davalının işi geç teslim ettiği toplam süre için şimdilik 100.00 TL ceza-i şart bedelinin sözleşme tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya ödenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Sözleşmenin imzalandığının doğru olduğunu, sözleşme bedelinin davalıya ödenmediğini, çeklerin ödeme değil, ödeme vasıtası olduğunu, çeklerin tamamının bedellerinin ödenmediğini, 04/01/2018 tarihinden tarihinden itibaren 10 gün içinde işin yapılacağı yerin davalıya, davacı tarafından teslim edileceğini, …Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/6 Esas sayılı dosyasında yapılan tespitin yerinde olmadığını, yağmur oluğu boru inişlerinin davalı ile alakası bulunmadığını, iniş borularının davalı tarafından yapılacağı yönünde sözleşmede bir kelime geçmediğini, sözleşme dışı imalatın davalıya yüklenmesinin mümkün olmadığını, davalının sözleşmede belirtildiği şekilde edimini yerine getirdiğini, davacının ödemelerini bitirmediğini, davalı tarafından yapılan işin tamamının bedelinin ödenmediği halde ödenmiş gibi talepte bulunulmasının da yersiz olduğunu, davacının cezai şart talep etmesinin de doğru olmadığını belirterek davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan , sözleşmenin feshi, fazladan ödenen bedelin iadesi, gecikme cezası istemine ilişkindir.
6098 Sayılı TBK’nın 470. maddesi, “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmünü; aynı kanunun 471. Maddesi, “Yüklenici, üstlendiği edimleri işsahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır. Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken meslekî ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır. Yüklenici, meydana getirilecek eseri doğrudan doğruya kendisi yapmak veya kendi yönetimi altında yaptırmakla yükümlüdür. Ancak, eserin meydana getirilmesinde yüklenicinin kişisel özellikleri önem taşımıyorsa, işi başkasına da yaptırabilir. Aksine âdet veya anlaşma olmadıkça yüklenici, eserin meydana getirilmesi için kullanılacak olan araç ve gereçleri kendisi sağlamak zorundadır.” hükmünü; aynı kanunun 479/1. maddesi ise; “İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur.” hükmünü düzenlemiştir.
6098 sayılı TBK’nın 97. maddesi de, “Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir.” düzenlemesini içermektedir.
TMK’nın 6. maddesi, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” hükmünü içermekte olup, taraflar iddialarını kanıtlamakla yükümlüdür.
Sözleşme: Taraflar arsında 04/01/2018 tarihinde 338.000 TL4-KDV (398.300 TL.) bedelli anahtar teslim götürü bedel usulü ile … Yerinin Çelik Karkası, Çatı ve Oluk işini nakliye, boya, işçilik ve montaj dahil anlaşmışlardır. İşin süresi yer tesliminden itibaren 45 gündür. Sözleşme imzualandıktan sonra en geç 10 gün içinde Yükleniciye yer teslimi yapılacağı ve yer tesliminden itibaren 45 günde bitireceği, belirtilen tarihte veya uzatılan sürede bitmediği takdirde geçen her gür için 500,00 TL tutetında gecikme cezası kesileceği, gecikme süresinin 10 günü geçliği takdirde İşverenin işi feshetmekte veya cezalı olarak işe devam cttirmekte serbest olduğu, iş uzadığından dolayı işverene işi gldığı kurumdan, teminatına el konulma gerçekleşirse el konulan teminat miktarı ve cezalar yükleniciye ait olduğu, iş tamamlandığı zaman İşveren ve Yüklenicinin Teslim Tutanağı düzenleyeceği sözleşmede yer almaktadır.
Ayrıca sözleşmede teknik hususlar ile ilgili olarak; İmalatlar için gerekli olan her cins malzeme inşaat sahasına getirileceği, olumsuz çevre ve hava koşullarndan korunacağı, demir yüzeyler iki kat solvent bazlı epoksi boya yapılacağı, Yüklenici …Belediyesinin ihale dosyasını okumuş ve kabul etmiş sayılacağı, hiçbir şekilde aksini iddia edemeyeceği, Yüklenici işi betondan sorıxawslım alıp işin bitimine kadar olan çelik, oluk, çatı işlerini komple yapacağı, İşin yapılacağı yerin yüklenicinin atölyesi olduğu, hususları yer almaktadır.
Fesih İhtarı: Altndağ … Noterliğince gönderilen ihtarname ile sözleşme davacı tarafından 24/04/2018 tarihinde feshedilmiş, ihtarname davalıya 26/04/20218 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Uyuşmazlık, davacı tarafından yaptırılan delil tespitinde belirtilen eksikliklerin davalı tarafından tamamlanıp tamamlanmadığı, bu eksikliklerin sözleşme gereği yapılması gereken imalatlar olup olmadığı, davacının gecikme tazminatı talebinin yerinde olup olmadığı, gecikmenin davacıdan kaynaklanıp kaynaklanmadığı , davacının fazladan ödemesi olup olmadığı noktasındadır.
Yargıtay Kararlarına göre yüklenicinin hak ettiği ücretin tespitinde Götürü işlerde uygulanan fiziki oran yönteminin uygulanması gerekmekte olup, bu yönteme göre de, eksik ve kusurlu işler de dikkate alınarak (eksik işlemin yapılmadığı, kusurlu işlerin yapıldığı hali ile değeri), gerçekleştirilen işin öncelikle toplam işe fiziki oranının yüzde olarak belirlenmesi, bulunan bu oranın kararlaştırılan götürü iş bedeline uygulanarak hak ettiği bedelin belirlenmesi gerekmektedir.
Tespit Raporu: …Sulh Hukuk Mahkemesinin Değ İş sayılı dosyasında alınan raporda; Davalının yaptığı işte alacağın; yapılan tüm işin fiziki oranının götürü bedele (götürü bedel çekle ödenen) oranlanması sureti ile tespiti yapılmış olup 395.179 TL / 400.000 TL , % 98,79 i yapılmış olduğu eksik işler bedelinin 4.821 TI olduğu belirtilmiştir.
Uzman bilirkişiler ile mahallinde keşif yapılarak, ayıpsız ve kabul edilebilir düzeyde yapılan toplam imalâtın, yapılması gerekli tüm imalâta göre fiziki oranının saptanmasına, eksik işlerin tespitine karar verilmiştir.
Keşif ve bilirkişi raporları:
25/12/2018 Tarihli Bilirkişi Raporunda; 26/04/2018 tarihli Bilirkişi Raporunda yapılan tespitlere göre; « Yapılan işlerin temamlanma yüzdeleri dikkate alınarak pursantaj oranlarına göre yapılan Eksik imalatların yüzdeleri dikkate alınarak pursantaj oranlarına göre yapılan hesapta; Bir ucu muflu sert PVC yağmur borusu temini ve yerine konulması 3.953 TL olduğu, Demir Yüzeylere iki kat Solvent Bazlı Epoksi Boya Yapılması işinin 1.186.- TL , 0-5 mm Galvanizli Oluklu Sacla Çatı Örtüsü yapılması 2.965.- TL olmak üzere eksik imalatlar toplam 8,104 TL olarak tespit edilmiştir.
10/07/2019 tarihli İnşaat Mühendisi Mehmet Boyacı ve Mali Müşavir Mehmet Arık’tan alınan bilirkişi raporunda, Davalının işi zamanında bitirmediği, sözleşmede yazan bedele göre yaptığı iş tutarının 387.196.- TL , yapmadığı iş tutarının 8.104.- TL oldugu, davalıya ihtar tarihi olan 26.04.2018 e kadar : 58 gün gecikme olduğu, 58 gün x 500.= 29.000 gecikme cezası olacağı hesap edilmiştir.
Davacı vekili talebini bilirkişi raporuna göre ıslah etmiş ise de Bilirkişi raporu yeterli görülmediğinden keşif yapılmasına yeni rapor alınmasına karar verilmiştir.
30/12/2019 Tarihli Bilirkişi Raporunda : 16/12/2019 tarihinde mahallinde yapılan keşif sonrası yapılan işin yüzdesinin %98,56 olduğu, eksik ve kusurlu işlerin toplam bedelinin 4.821 TL olduğu , gecikmeni 22 gün x 500.00 TL = 11 000.00 TL olarak gecikme tazminatı talep edilebileceği mütalaa edilmiştir.
08/10/2020 Tarihli Bilirkişi Raporunda; 13/07/2020 tarihinde mahallinde yapılan keşif ve dosya muhteviyatı kapsamında; sözleşmenin Teknik Şartlar bölümünde “Yüklenici işi betondan sonra teslim alıp işin bitimine kadar olan Çelik, Oluk Çatı işlerini komple yapacağı yazılı olup sözleşmenin 1.sayfasında işin süresi bölümünde, işin süresi yer tesliminden itibaren 45 gün olduğu da dikkate alındığında isin yer tesiimi 07.02.2018 tarihine 5 gün ilave ederek 12.02.2018 kabul edilebileceği, …Belediyesi arşivinden alınan verilerine göre davacı (Dolunay Grup) 19.03 2019 tarihinde zemin betonu uygulaması işi yapmakta olduğu, beton imalatının zarat görmemesi ve prizi alması için kış şartlarında 10 gün gibi bir süre geçmesi gerektiği, davalı her ne kadar elektrik tellerini sökülmesinden ötürü gecikme olduğunu ileri sürse de somut veriye rastlanmadığı, davalının iş bitirme son tarihi: 12.02.2018 + 10 gün + 45 gün, 08.04.2018 şeklinde hesaplanmış, buna göre 18 gün (18×500 = 9.000 TL ) gecikme tespit edilmiştir. Eksik ve kusurlu imalatların toplam bedeli 4.621 TL tespit edilmiş, pvc yağmur borusu İşi taraflar arasındaki sözleşmenin herhangi bir yerinde geçmediği, bu yüzden daha önce tespit edilen rakam 4.821 – 409 =4.412 TL + KDV ile birlikte 5.206,16 TL hesap edilmiştir.
03/11/2021 tarihli iki inşaat mühendisi bir mali müşavir bilirkişiden alınan raporda; Gecikme cezası bakımından 16 günlük gecikme olduğu 16 Gün x 500 TL/gün= 8.000 TL olarak tespit edildiği, Davacı şirket tarafından davalı şirkete yapılan toplamda 405.000,00.-TL tutarında ödemeye karşılık, hesap edilen 387.196,35.-TL tutarındaki tamamlanan iş bedelinin düşülmesi ile 405.000-387.196,35—17.803,65.-TL fazla ödeme yapıldığı hesap edilmiştir.
Hükme esas alınan 10/01/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda Yapım İşleri genel Şartnamesine göre , yapılan işin eksik kusurlu işler oranının %5 ini geçmiyorsa geçici kabulün yapılması gerektiğini, ancak geçici kabul yapılmadığını, Davalının yaptığı işte alacağının; yapılan tüm ışın fiziki oranının gütürü bedele (sözleşme bedeli) oranı: 387. 196 TL / 395.300 TL %97,85 hesaplanmıştır. Eksik işler bedeli olan 8.104 TL lık işin tamamlanması için 8 gün ek süre gerektiği buna göre gecikme süresinin 8×500 = 4000 TL olacağı ,
Davacı taralından davalıya yapılan toplamda 405.000 TL ödemeye karşılık, hesap edilen 387.196 TI. tutarındaki tamamlanan iş bedeline göre davacının 17.804 T fazla ödeme yapıldığı hesap edilmiştir.
Sözleşmedeki gecikme cezası ifaya ekli cezadır. Alacaklının bu hakkından açıkça feragat etmiş olması veya ihtirazı kayıt ileri sürülmeksizin edanın kabul edilmesi halinde cezanın düşeceği hususu düzenlenmiştir. Davacı işin bitimine yakın sözleşmeyi feshetmiş ise de işin (%98,79) tamamına yakını tamamlanmış, davacı işi kabul etmiştir. Davacının sözleşmeyi feshi haksız fesih olarak kabul edilmiştir. İfa gerçekleştiğinden, davacının davalının yaptığı imalatı kabul de ettiğinden gecikme cezası talep edebileceği kabul edilmiştir.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede, sözleşmeye göre pazar yeri inşaatının betonu davacı tarafından yapılacak daha sonra davalı da çelik konstrüksiyon işini yapacaktır. Bilirkişi raporlarında izah edildiği üzere yer teslimi yapılmamıştır. Belediyeden gelen yazı cevabına göre beton dökümü, 10 günlük betonun priz alma süresinin beklenmesi süresi eklendiğinde davacının tahmini işe başlama tarihine göre davalıdan kaynaklanmayan sebepler meydana gelen gecikmeler düşüldüğünde , eksik işlerin tamamlanma süresi olan 8 gün esas alınarak (8×500) 4000 TL gecikme cezasına hükmedilerek davacının gecikme cezası talebi kısmen kabul edilmiştir.
Götürü bedel sözleşmelerde uygulanan yönteme göre davacının yaptığı ödemeden , yapılan iş bedeli düşüldüğünde fazladan yapılan 17.804,00 TL ödemenin davalıdan istirdadına karar verilmiştir.
Davadan önce temerrüt gerçekleşmediğinden dava dilekçesindeki miktar için dava tarihinden ıslah dilekçesindeki miktar için ıslah tarihinden itibaren ( taraflar tacir olduğundan) avans faizine hükmedilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın KISMEN KABULÜNE,
2-17.804,00 TL fazla ödemenin 100,00 TL’ si için dava tarihinden, 17.704,00 TL’ si için de ıslah tarihi olan 22/07/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
3-4.000,00 TL gecikme cezasının 100,00 TL’ si için dava tarihinden, 3.900,00 TL’ si için de ıslah tarihi olan 22/07/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.489,43 TL harçtan, dava açılışında alınan 35,90 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 800,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 835,90 TL harcın düşülmesi ile bakiye 653,53 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 35,90 TL başvurma harcı, 1.700,00 TL bilirkişi ücreti, 1.083,80 TL keşif harcı, 931,90 TL posta gideri, toplamı 3.751,60 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 1.747,71 TL’si ile dava açılışında alınan 35,90 TL peşin harç ve yargılama sırasında yatırılan 800,00 TL ıslah harcı toplamından oluşan 2.583,61 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
4) Davalının yargılama sırasında yapmış olduğu 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, olmak üzere toplam 3.000,00 TL yargılama giderinden davanın ret oranı dikkate alınmak suretiyle 1.602,43 TL’sinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından kabul edilen kısım için yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
6) Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından reddedilen kısım için yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
7) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/04/2022

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”