Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/357
KARAR NO : 2021/97

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

DAVALI

DAVA : Rücuen Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/05/2018
KARAR TARİHİ : 16/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalılar arasında hizmet alımı sözleşmeleri yapıldığını; dava dışı işçi …’ın emeklilik nedeni ile kıdem tazminatı ödemesinin davacı yanca yapıldığını, kıdem tazminatından davalı yüklenici firmalar sorumlu olduğundan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 27.906,30 TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan tahsilini dava ve talep etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı … Sosyal Hizmetler vekili cevap dilekçesinde özetle, Görevli Mahkemenin iş mahkemesi olduğunu, İş Kanunu’nun 112. Maddesi uyarınca kamu kurumlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlerin aynı kurum nezdinde değişik yüklenicilerle çalıştığını , belirli süreli iş sözleşmesi olduğu için kıdem tazminatı ödemesi söz konusu olmadığını, hizmet alım sözleşmesi ve teknik şartnameye göre sözleşme gideri olarak adece %3 ek pay ayrıldığı bu payın masrafları dahi karşılamadığını, müteselsil sorumluluk söz konusu olmadığını belirterek davanın reddini istemiş mahkeme aksi kanaatte ise her yüklenicinin kendi dönemi ile sorumlu tutulmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Temizlik yetkilisi cevap dilekçesinde özetle; Kıdem tazminatından asıl işverenin sorumlu olduğunu, davalılar arasında müteselsil sorumluluk olmadığını, davalının 01/04/2010- 30/04/2011 tarihinden sonra sorumluluğu bulunmadığını ayrıca 11.09.2014 tarih ve 29116 sayılı RG de yayınlanan KHK gereğince kıdem tazminatından asıl işverenin sorumlu olacağını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı … Kurumsal vekili cevap dilekçesinde zamanaşımı itirazında bulunmuş, sözleşmede açık hüküm olmadığını, İş kanununa göre de müvekkilinin işçilik alacaklarından sorumluluğu bulunmadığını, mahkeme aksi kanaatte ise Yargıtay kararlarına göre %50 oranında davacının da sorumlu olması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı … Trans .. Ltd. Şti. cevap dilekçesinde özetle : Davacı ile davalı müvekkili şirket arasındaki ilişkinin ihale yolu ile hizmet alımına ilişkin olduğunu, Götürü Bedel Hizmet Alım Sözleşmesinde ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde işçilerin ihbar ve kıdem tazminatları ile diğer işçilik alacaklarından hangi tarafın sorumlu olduğu hususunda hiçbir düzenlemeye yer verilmediğini davanın reddine karar verilemesini, mahkeme aksi kanaatte ise ; davacı kurumun da 4857 sayılı yasanın 2/6 maddesi gereğince asıl işveren-alt işveren ilişkisinden kaynaklı olarak, asıl işveren sıfatını muhafaza etmesi nazara alındığında, dava dışı işçinin işçilik alacakları ve sair tazminatlarından sorumlu olduğunu ve olacağını bilebilecek durumda olduğundan söz konusu bedellerden yarı yarıya sorumlu olduğunun kabulünün gerektiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatının alt yüklenicilerden rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık işçinin kıdem tazminatından davalıların sorumlu olup olmadıkları, asıl işveren tarafından yapılan ödemenin rücuen tahsilinin gerekip gerekmediği noktasındadır.
Davalı … Kurumsal vekilinin zamanaşımı itirazı reddedilmiştir.
Taraflar tacir olduğundan Görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. ” hükmü bulunmaktadır.
Dava konusu olayda da, davacı ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl (üst) işveren, davalı (alt) işverenlerin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, davalı (alt) işverenlerle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar.
Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan işçilerin kıdem tazminatları yönünden, 6552 sayılı Kanunun 8. maddesi ile 4857 sayılı İş Kanununun 112. maddesine eklenen hüküm ile, maddede sayılan işçilerin kıdem tazminatlarının son kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödeneceği kabul edilmiştir. Bu düzenleme, işçiyi koruma altına alarak kıdem tazminatından kamu kurum ve kuruluşunun sorumluluğuna, bir başka anlatımla işçiye karşı sorumluluğa yönelik olup, taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerini bertaraf eden ve genel hükümlerden ayrılmayı gerektiren bir düzenleme değildir.
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilere, 11/9/2014 tarihinden sonra imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde 11/9/2014 tarihinden sonra geçen süreye ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir hükme yer verilmemişse alt işverenlere rücu edilmez.” denilmektedir. Madde hükmü, Anayasa Mahkemesinin 2019/42 esas ve 2019/73 karar sayılı 19/09/2019 tarihli verilen kararı ile iptal edilmiş, karar 15/09/2019 tarihli ve 30919 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Davalıların bu konudaki itirazları da kabul edilmemiştir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Sözleşmeler: Davacı ile davalılar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmeleri:
16.01.2006 – 15.01.2007 döneminde … Turz. Taş. Tem. ve Güv. Sis. Tic. Ltd. Şti.,
16.01.2007 – 29.02.2008 döneminde … Tur. Taş. Tem. Hiz. Otom. İnş. Ticaret Ltd. Şti.,
04.03.2008 – 03.03.2009 döneminde … Tem. Yem. Ürt. Hiz…. Tic. Ltd. Şti.,
13.03.2009 – 12.03.2010 döneminde … Tem Tem. Bilgi Veri Otom. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. – … Sosyal Hizmetler San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
15.03.2010 – 31.03.2010 döneminde … Sosyal Hizmetler San. ve Tic. Ltd. Şti.,
01.04.2010 – 30.04.2011 döneminde … İnş. Hayvancılık Nak….Ltd. Şti.,
01.05.2011 – 31.01.2013 döneminde … Temizlik Bilişim Araştırma … Ltd. Şti.,
01.02.2013 – 31.12.2013 döneminde … Kurumsal Hiz. İnş. Turz. Gıda Mobilya… Ltd. Şti.,
01.01.2014 – 31.12.2016 döneminde … Sosyal Hizmetler San. ve Tic. Ltd. Şti.,
01.01.2017 – 31.01.2017 döneminde … Tem. Pey. Gıda Bilgi … Ltd. Şti.,
Bilirkişi raporu: İşçinin hizmet cetveli getirtilmiş, dosyadaki deliller üzerinden bilirkişi raporları alınmış, ilk rapor yetersiz olduğundan 23/01/2021 tarihli rapor hükme esas alınmıştır. Bilirkişi raporunda dönemsel paylaşıma gidildiğinde;
Giriş Çıkış …
… 16.01.2006 15.01.2007 365 2.524,99
… 16.01.2007 29.02.2008 410 2.836,29
Sigorta yok 01.03.2008 03.03.2008 3 20,75
… 04.03.2008 03.03.2009 365 2.524,99
Sigorta yok 04.03.2009 12.03.2009 9 62,26
…-… 13.03.2009 12.03.2010 365 2.524,99
Sigorta yok 13.03.2010 14.03.2010 2 13,84
… 15.03.2010 31.03.2010 17 117,60
… 01.04.2010 30.04.2011 395 2.732,52
… 01.05.2011 31.01.2013 642 4.441,21
… 01.02.2013 31.12.2013 334 2.310,54
… 01.01.2014 31.12.2016 1096 7.581,88
… 01.01.2017 31.01.2017 31 214,45
4034 27.906,30 hesaplanmıştır.
Sözleşmelerde rücu ve sorumluluğa ilişin açık bir düzenlemeye rastlanmamıştır.
Sözleşmede rücu ve sorumluluk oranları ile ilgili özel bir hüküm bulunmadığı takdirde işçilik alacak ve tazminatlarının tamamından yükleniciler sorumludur (Yargıtay 23.HD 2017/732 E, 2020/2372 K; 2019/952 E, 2020/2536 K; 2019/1417 E, 2020/2515 K; 2019/782 E, 2020/1037 K).
Dosyadaki belgeler ve taraflar arasındaki sözleşme hükümleri yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde değerlendirildiğinde davalıların kendi çalıştırdıkları dönemle sorumlu olmaları gerektiği, müteselsil sorumluluk durumunun olmadığı, bilirkişi raporundaki paylaştırmanın doğru ve denetime uygun olduğu gerekçesi ile sigorta olmayan döneme isabet eden 96,85 TL talebin reddine, diğer dönemler için her bir davalı bakımından bilirkişi raporundaki hesaplama hükme esas alınarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1)Davacının davasının KISMEN KABULÜNE ,
2.524,99TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Trans Temizlik Şirketinden,
2.836,29TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Turizm Temizlik Şirketinden,
2.524,99TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Temizlik (…)Şirketinden,
2.524,99TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar iş ortaklığının tarafı olan … ve … Sosyal Hizmetler Şirketlerinden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2.732,52TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Temizlik Şirketinden,
4.441,21TL ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Temizlik Şirketinden,
2.310,54TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Kurumsal Hizmetler Şirketinden,
214,45TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Temizlik Şirketinden,
7.699,48TL’nin ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Sosyal Hizmetler Şirketinden, tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2) Dava açılışında alınan 476,57 TL peşin harcın alınması gereken 1.898,98 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 1.422,41 TL harcın (Davalı … … Tem. Ltd. Şti. 129,14TLsinden, Davalı … Tur. … Ltd. Şti. 145,07TLsinden, Davalı … Tem. .. Ltd. Şti. (… … Ltd. Şti.) 129,14TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 129,14TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 139,76TLsinden, Davalı … … LTd. Şti. 227,16TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 118,18TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 10,96TLsinden, Davalı … … Ltdi Şti. 393,81TLsinden ) DAVALILARDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) (a) Dava açılışında alınan 476,57 TL peşin harcın yargılama gideri olarak kabulü ile (Davalı … … Tem. Ltd. Şti. 43,27TLsinden, Davalı … Tur. … Ltd. Şti. 48,60TLsinden, Davalı … Tem. .. Ltd. Şti. (… … Ltd. Şti.) 43,27TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 43,27TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 46,82TLsinden, Davalı … … LTd. Şti. 76,10TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 39,59TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 3,67TLsinden, Davalı … Ltdi Şti.131,94TLsinden sorumlu olacak şekilde DAVALILARDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
(b) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 35,90 TL başvurma harcı, 1.200,00 TL bilirkişi ücreti, 873,55 TL posta gideri, olmak üzere toplam 2.109,45 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı dikkate alınmak suretiyle 2.101,37 TL’sinin (Davalı … … Tem. Ltd. Şti. 190,79TLsinden, Davalı … Tur. … Ltd. Şti. 214,31TLsinden, Davalı … Tem. .. Ltd. Şti. (… … Ltd. Şti.) 190,79TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 190,79TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 206,47TLsinden, Davalı … … LTd. Şti. 335,59TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 174,59TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 16,20TLsinden, Davalı … … Ltdi Şti. 581,79TLsinden sorumlu olacak şekilde ) DAVALILARDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
4) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi uyarınca 4.169,92 TL vekalet ücretinin (Davalı … … Tem. Ltd. Şti. 378,61TLsinden, Davalı … Tur. … Ltd. Şti. 425,29TLsinden, Davalı … Tem. .. Ltd. Şti. (… … Ltd. Şti.) 378,61TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 378,61TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 409,73TLsinden, Davalı … … LTd. Şti. 665,94TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 346,45TLsinden, Davalı … … Ltd. Şti. 32,15TL sinden, Davalı … … Ltdi Şti. 1154,50TLsinden sorumlu olacak şekilde ) DAVALILARDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davalı … KURUMSAL …. ŞİRKETİ ve Davalı … TURİZM … ŞİRKETİ ve … SOSYAL HİZMETLER..LTD, ŞTİ yargılamada vekil ile temsil ettiğinden reddedilen miktar için 96,84 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALILARA verilmesine,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, tarafların yokluğunda verilen karar davalı … Sosyal Hizmetler..Ltd Şti bakımından gerekçeli kararın tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere, diğer davalılar ve davacı bakımından kabul ve reddedilen miktarlar istinaf başvuru sınırı altında olduğundan kesin olmak üzere karar verildi.16/02/2021

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”