Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/249 E. 2021/470 K. 22.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/249
KARAR NO : 2021/470

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … …

DAVALI :….
VEKİLİ : Av. … – ….
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 27.03.2013

BİRLEŞEN ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2013/696 ESAS 2013/819 KARAR SAYILI DOSYASI:

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. … -….
VEKİLİ : Av. … – …

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31.10.2013
KARAR TARİHİ : 22/06/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/07/2021

Mahkememizce verilen karar Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2016/19206 Esas 2017/7715 Karar Nolu ilamı ile bozulması üzerine Mahkememiz yeni esasına kaydedilen asıl ve birleşen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili asıl davada, davacı ile davalı arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin teminatı olarak 2 adet teminat mektubu verildiğini, sözleşmeye göre davacının satılmayan ürünleri iade etme hakkının bulunduğunu ancak iade sürecinde taraflar arasında ihtilaf çıktığını, karşı tarafa noter kanalıyla ihtarname çekilmiş ise de sonuç alınamadığını, davalının bir kısım ürünü teslim almadığı gibi 114.790 TL bakiye alacağın tahsilini istediğini, ödeme yapılmaması halinde teminat mektuplarını nakde çevireceklerini ve aşan kısım yönünden takip başlatacaklarını bildirdiğini ileri sürerek, borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili asıl davada, davacının satamadığı ürünlerin koşulsuz iade alındığını ancak showroomda sergilenen ürünlerin iade kapsamına girmediğini, bu ürünler orijinal kutusundan çıkarılıp monte edildikleri ve teşhirde uzun süre bekledikleri için sıfır ürün olma özelliklerini yitirdiğini, 90.000 TL teminat mektubu bedeli mahsup edildikten sonra 24.790,12 TL alacaklarının bulunduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVA :
Davacı vekili birleşen davada, davacının karşı taraftan olan bakiye alacağının tahsiline yönelik icra takibinin itiraz üzerine durduğunu ileri sürerek, itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, birleşen davanın reddini istemiştir.
DELİLLER HUKUKİ NİTELENDİRME VE GEREKÇE :
Asıl dava menfi tespit davası (2004 sayılı İİK 72) , birleşen dava itirazın iptali davasıdır. (2004 sayılı İİK 67)
Taraflar arasında 27.09.201 tarihli Satıcı Bayilik sözleşmesi yapılmıştır. Söz konusu sözleşme kapsamında davacı bayinin davalı üreticiye toplamda 90.000,00 TL’lik iki adet teminat mektubu verdiği, bayilik sözleşmesinin 31.05.2012 tarihinde sona erdiği anlaşılmaktadır.
Davalı bayi tarafından aşağıda fatura listesi ve tutarı bulunan ürünlerin 10 gün içerisinde bayilik sözleşmesi 4.2. maddesine istinaden iade alınması için 26.09.2012 tarihinde Ankara … Noterliği aracılığı 133.797,64 –TL’lik malzeme iadesi için ihtar çekilmiştir.
Asıl davanın Davalısı olan üretici orijinal ambalajı açılmamış ürünleri iadesini kabul etmiş, ambalajı açılmış ürünlerin Showroomda sergilenen ürünler olduğunu belirterek iade almayı kabul etmemiştir.
Üretici, bayinin 114.790,-TL borcuna karşılık 90.000 TL’lik teminat senetlerini nakde çevirmiş ve kalan 24.790,12-TL’lik borçlarına karşılık icra takibi başlatmıştır. Ankara …. İcra Müdürlüğünün 2013/9689 Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde: Davalı -karşı davacı …Ticaret A.Ş. tarafından davacı- karşı davalı … Tüketim Malları Paz. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine 10/06/2013 tarihinde başlatılan ilamsız icra takibinde 24.790,12TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte tahsili talep edildiği, borçlunun yasal süre içinde itirazın durduğu davacının yasal süre içerisinde itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır.
KARAR: Mahkememizce asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne, asıl davada , davacının 15.914,61 TL borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine; birleşen davada Ankara… Müdürlüğü’nün 2013/9689 Esas sayılı dosyasına yönelik itirazın 8.845,51 TL üzerinden iptaline, takibin bu tutar üzerinden devamına, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bozma : Yargıtay … Dairesi 04/12/2017 tarihli kararında ” Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 4.2 md’si gereğince davacı üreticinin, davalı bayinin satamadığı ürünleri geri alacağını öngörüyor ise de, bu maddenin ambalajı açılmamış ve hiçbir şekilde yıpranmamış malları kapsadığının kabulü gerekir. Davalı üreticiden, davacı bayinin showroomda sergilenerek yıpranmasına sebep olduğu ürünleri bu madde kapsamında iade alması beklenemez. Bu bağlamda davacı işyeri ve deposunda konusunda uzman bir bilirkişi refakate alınıp keşif yapılıp davacının iade etmek istediği ürünler showroomda sergilenen ürünler mi yoksa ambalajı açılmamış ürünler mi olduğu saptanıp Orijinal ürünler varsa bunların bedelinin davacı borcundan düşülmesi gerektiği ve bu halde bu ürünlerin davalıya iade koşulu oluşacağı dikkate alınarak elde edilen sonuca göre bir karar verilmesi doğru görülmemiş mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mahkeme kararının BOZULMASINA” karar verilmiş bozma kararına uyma kararı verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Bozma sonrası alınan bilirkişi raporları:
– Bozma sonrasında yapılan keşifte davacı bayinin gösterdiği depoda bulunan malzemeler bilirkişi tarafından incelenmiştir.
Bilirkişi Raporu: Elektrik Elektronik Mühendisi…tarafından düzenlenen 17/01/2019 tarihli Bilirkişi raporunda ; Ürünlerin ambalajlarının açılıp açılmadığının, güvenlik etiketi veya benzeri bir tekniğe ürün ambalajlarında yer verilmemesi sebebi ile, yapıştırılmış blister ambalajlı ürünler ve oluklu mukavva kutulu bazı ürün grupları haricinde tespit edilemediği, ürünlerin Elektrik Mühendisliği yaklaşımına uygun şekilde görsel olarak kontrol edilmeleri ile iade edilebilir nitelikle olup olmadıklarının ilgili başlıkta verilen yönteme yorumlanabileceği, incelediği bazı ürünlerin durumlarının tespitinin yapıldığını, iade edilebilecek ürünlerin raporunda listelediğini, Dava dosyasında bildirilen depoda var olan ürünlerin dava dosyasındaki Ankara 18. Noterliği’nin 26.09.2012 tarih 27430 yevmiyeli ihtarnamesinde yer alan 29 adet faturalarda rastlanamaması nedeniyle varsa faturaların devamı niteliğindeki başka faturalar varsa davaya sunulması sonucunda incelemenin tamamlanabileceği, İlgili faturalarda yapılan incelemede “Standart Iskonto” ve “Promosyon Iskontosu” ve varsa başka başlık adı altında adlandırılan indirim, promosyon oranlarının davaya sunulması sonucunda varsa iade tutarının hesaplanabileceği, yönünde bir görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporundaki eksik bilgi ve belgelerin sunulması için taraflara süre verilmiş sonrasında SMMM bilirkişi … ve Elektrik Elektronik Mühendisi … 28/08/2019 tarihli ek rapor alınmış ek raporda sadece faturalar üzerinden iskonto oranları tespit edilmiştir.
05.12.2019 Tarihli Ek Bilirkişi Raporu Özetle; Daha önceki raporlarında iade edilebilir ifadesi ile belirtilen ürünleri satın alınan birim fiyatları ile çarpımı, ıskontonun yapılması ve elde edilen değere KDV eklenmesi ile elde edilen bedelin toplam borç bakiyesinden düşürüleceği ve bu bedelin 10.812, 69 TL (sehven hatalı olarak 10.118,49 TL) olduğu sonucuna varılmıştır.
Bilirkişi rapor ve ek raporu bozma ilamının gereklerini karşılamadığından yeni bir rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi Raporu : Elektrik Elektronik Mühendisi Bilirkişi … tarafından düzenlenen 18/02/2020 tarihli raporda %90 ı açılmamış , %10 ‘u ambalajı açılmış ancak kullanılmamış ürün olduğu belirtilmiş, rapor yeterli görülmediğinde bozma ilamına uygun rapor hazırlaması için bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş,
Bilirkişi raporu: SMMM bilirkişi …’den alınan 03/12/2020 tarihli raporda; Davanın konusunu teşkil eden stok malların tespiti için 18/11/2020 tarihinde davacının deposuna ve merkez işyerine gidilerek; Depoda yapılan inceleme sonucu stoktaki malların faturalarla tek tek karşılaştırılıp bulunamayacağına kanaat getirildikten sonra işyeri merkezine gidilip şirketin muhasebesinin tutulduğu birimle görüşülerek stoktaki … ürünlerinin listesi alınarak faturalarla karşılaştırıldığı, 183 kalem malın satıldığı beyanı doğrultusunda davacının deposunda bulunan ürünlerin listesi çıkarıldığını ve dilekçe ekinde sunulduğu belirtilmiştir. Bilirkişi raporu beyan ve varsayıma dayalı olup tek tek stok kontrolüne dayanmadığından rapordaki tespitler yeterli görülmemiştir.
Bilirkişi raporu: Elektrik ve Elektronik Mühendisi Bilirkişi … ve SMM bilirkişi …’dan alınan 26.04.2021 tarihli raporda:
Yerinde yapılan inceleme esnasında, Davacı bayinin 26.09.2012 tarihli 27430 yevmiye sayılı ihtarnamesi ekindeki iade etmek istediği ürünlere ait faturalar ve Davacı firmadan gelen … ürünlerine ilişkin Envanter listesi (554 adet ürünün bulunduğu liste) kullanılmıştır. fatura toplam tutarlarının 133.797,53 TL olduğu, Faturalardaki ürün kodları, … Ürünlerine ait Envanter Listesindeki ürün kodları tek tek taranmış ve fiyatı, stok kodu ve mal cinsi uyumlu olan 124 adet ürün (Ek-3) tespit edilmiş,24 adet ürünün bedelinin (Net Bedeli 27.843,60 TL+KDV tutarı 5.011,85 TL =) 32.855,45 TL olduğu, bu ürünlerden taraf sözleşmelerine uygun olarak iadesi yapılabilecek nitelikte olan ürünlerin 47 adet (Ek-4) ve bedelinin (Net 10.009,09 TL + 1.801,64 TL KDV=) 11.810,73 olduğu, davacı-karşı-davalı şirket deposunda iadesi yapılamayacak nitelikte olan ve envanterde bildirilen ve faturada yer alan fakat stoklarda yer almayan ürünlerin toplam 77 adet (Ek-5) ve bedelinin toplam (17.834,51 TL Net Bedel+3.210,21 TL KDV=) 21.044,72 TL olduğu,
*Davalı-karşı davacı üretici, davacı-karşı davalı bayinin 114.790,00 TL borcuna karşılık 90.000 TL’lik teminat senetlerini nakde çevirmiş ve kalan 24.790,12 TL’lik borçlarına karşılık icra takibi başlatmış olduğu dikkate alındığında 10.06.2013 takip tarihi itibarı ile ; takip konusu alacak tutarından iade edilebilir malzeme bedellerinin indirilmesi sureti ile takipli alacak tutarının (24.790,12-11.810,73=) 12.979,39 TL olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi raporuna davacı taraf itiraz ederek depoda 124 adetten daha fazla ürün olduğunu yerinde keşif yapılmasını talep etmiş ise de, önceki bilirkişilerin ürünleri saymadıkları faturalar üzerinden rapor düzenlemeye çalıştıkları bilirkişilerin raporunun hazırlanmasına kullandıkları tasnif , teknik ve rapor ekindeki listelerde hangi ürünlerin var olduğu açıkça anlaşıldığından, uyuşmazlığın iade edilebilir ürünler üzerinde olduğu ve bu sayının net bir şekilde belirlendiği görülmekle yeniden keşif yapılması talebi reddedilerek bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır.
Netice ve kanaat: Asıl davanın dava değeri 90.000 TL tutarında teminat mektubu ve 24.790,00 TL’lik nakit borca ilişkin açılan 114.790,00TL dava değerli menfi tespit davası olmakla alınan son bilirkişi raporuna göre bayi tarafından üreticiye iade edilebilir ürün bedeli 11.810,73 TL olduğundan asıl dava için davacı bayinin bu miktar kadar borçlu olmadığının tespitine , fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Birleşen dava itirazın iptali davası olup üretici firma 90.000 TL tutarındaki teminat mektuplarını nakde çevirip kalan 24.790,12 TL borç için ilamsız takip yaptığından bilirkişi raporuna göre 11.810,73 TL tutarında iade edilebilir ürün olduğu anlaşıldığından iade sonrasında davacı üreticinin davalı bayiden 12.979,39 TL alacaklı olduğu kabul edilerek bu miktar için itirazın iptaline ve takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Alacak borç miktarının tespiti yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar ve kötüniyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilerek asıl ve birleşen dava ayrı dava niteliğinde olduğundan harç ve yargılama giderleri ayrı ayrı hesap edilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl dava; 114.790,00TL dava değeri ile açılan menfi tespit davasının KISMEN KABULÜNE ,
Davacının davalıya 11.810,73TL borçlu olmadığının tespitine, 102.979,27 TL bakımından menfi tespit davasının REDDİNE, ( Reddedilen 102.979,27 TL içinde kalan nakde çevrilen teminat mektupları bedeli olan 90.000 TL için istirdat talebinin yerinde olmadığına )
Alacak borç tespiti yargılamayı gerektirdiğinden davacı ve davalının kötüniyet tazminat taleplerinin REDDİNE,
2-Bu dosya ile Birleşen Ankara …. Asliye Ticaret Mah. 2013/696 E. Sayılı itirazın iptali davası : Davanın KISMEN KABULÜNE,
Davalının Ankara …. İcra müdürlüğünün 2013/9689 E. Sayılı dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptaline,
İcra takibinin 12.979,39TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilerek devamına, Fazlaya ilişkin istemin (11.810,73 TL ) REDDİNE,
İİK nun 67. Maddesindeki yasal şartlar oluşmadığından (likit değil alacak yargılamayı gerektirdiğinden ) davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına,
Takipten sonra İcra dosyasına yapılan ödemelerin İcra Müdürlüğünce infazda nazara alınmasına ,
I -ASIL DAVADA HARÇLAR, VEKALET ÜCRETLERİ ve YARGILAMA GİDERLERİ
a) Dava açılışında alınan 1.960,35 TL peşin harcın alınması gereken 806,79 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 1.153,56 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde YATIRANA İADESİNE,
b) İade sonrası kalan 806,79 TL harcın yargılama gideri olarak kabulü ile DAVALIDAN (… (eski Unvan …Tic. A.Ş.) ALINARAK DAVACIYA (…) VERİLMESİNE,
(c) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 24,30 TL başvurma harcı, 3.450,00 TL bilirkişi ücreti, 253,80 TL keşif harcı, 282,20 TL posta gideri, 120,00 TL ATGV keşif aracı gideri olmak üzere toplam 4.130,30 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı dikkate alınmak suretiyle 424,97 TL’sinin DAVALIDAN (… (eski Unvan …Tic. A.Ş.) ALINARAK DAVACIYA (…) VERİLMESİNE, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
d) Davacı … Tük. .. Ltd. Şti. yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN (… Tic. A.Ş.) ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
e) Davalının (… Tic. A.Ş.) yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 13.733,03 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,

II- BİRLEŞEN ANKARA …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2013/696 ESAS SAYILI DOSYASINDA HARÇLAR, VEKALET ÜCRETLERİ ve YARGILAMA GİDERLERİ
a) Dava açılışında alınan 299,50 TL peşin harcın alınması gereken 886,62 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 587,12 TL harcın DAVALIDAN (…) ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
b) Dava açılışında alınan 299,50 TL peşin harcın yargılama gideri olarak kabulü ile DAVALIDAN (…) ALINARAK DAVACIYA (… (eski Unvan …Tic. A.Ş.) VERİLMESİNE,
c) Davacının (… Tic. A.Ş.) yargılama sırasında yapmış olduğu 24,30 TL başvurma harcı, 35,00 TL posta gideri, 1.980,00 TL bilirkişi ücreti, 245,00 TL posta gideri, olmak üzere toplam 2.284,30 TL yargılama giderinden davanın kabul red oranı dikkate alınmak suretiyle %52,36 sı olan 1.196,06 TL’sinin DAVALIDAN (… Tük. .. Ltd. Şti.) ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
e) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN (…) ALINARAK DAVACIYA (… (eski Unvan …Tic. A.Ş.) VERİLMESİNE,
f) Davalının (…) yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN (… (eski Unvan …Tic. A.Ş.) ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
3) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.22/06/2021

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”