Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2015/275
KARAR NO : 2022/666
BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
ASIL DOSYADA:
DAVACI : … …
DAVALI : …
DAVA : Banka Mektubunun İadesi
DAVA TARİHİ : 20/05/2015
BİRLEŞEN ….
DAVACI :….
VEKİLİ : Av. …- [e-tebligat]
DAVALI :….
VEKİLİ : Av. … [e-tebligat]
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/07/2020
BİRLEŞEN …
DAVALI : ….
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 10/06/2015
BİRLEŞEN … ASLİYE 12. TİCARET MAHKEMESİ 2015/514 E. SAYILI DOSYADA:
DAVACI : …..

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 18/08/2015
KARAR TARİHİ : 08/09/2022
G.KARAR YAZIM TARİHİ : 12/09/2022
Mahkememizde açılan eser sözleşmesinden kaynaklı asıl ve birleşen dosyalardaki davaların yapılan
yargılaması sonunda;
ASIL DOSYADA

DAVA: Davacı …. A.Ş vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasından imzalanan 02.12.2014 tarihli sözleşmeye göre müvekkil şirketin ankraj, fore kazık imalatlarını üstlendiğini, sözleşmenin 4. maddesi gereği ödemelerin her 30 günde düzenlenecek hakedişler ile hakediş tarihinden
itibaren 30 günlük çekler ile yapılacağını, fatura kesileceğini, mobilizasyonu müteakip iş bedelinin %25’inin avans olarak banka teminat mektubu karşılığı ödeneceğini, avans tutarının hakedişlerden eşit olarak düşüleceğinin kararlaştırıldığını, müvekkiline 523.823,00 TL avans ödemesi yapıldığını ve düzenlenen avans teminat mektubunun davalıya teslim edildiğini, 4 hakediş ödemesi ile davalının avansın tamamını geri aldığını, davalıdan avans teminat mektubunun iadesinin talep edildiğini, davalı tarafından iade talebinin SSK ilişiksizlik belgesi sunumu ile işlerin bitirilerek kesin kabul sonrası değerlendirileceğinin belirtildiğini, durumun hukuka aykırı olduğunu, avans teminat mektuplarının kesin teminat mektupları gibi sözleşme hükümlerinin yerine getirilmesine bağlı olmayıp borcun temini için verildiğini, davalıya verilmiş kesin teminat mektubu ve hakedişlerden yapılmış %5 nakit teminatların da olduğunu belirterek; öncelikle teminatsız olarak aksi halde makul bir oranda belirlenecek teminat karşılığı avans teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve mektubun karşılıksız kaldığının tespitini dava ve talep etmiştir.

CEVAP:Davalı … …. Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile imzaladıkları sözleşmede yapılacak işlerin belirlendiği ve sürenin 90 gün olduğunu, davacı firmanın eksik ekipman ve işçi ile çalıştığından işi süresinde – bitiremediğini, bu hususta e-postalar gönderilmesi, toplantı yapılması, ihtarname yollamasına rağmen davalının 04.03.2015 tarihinde bitirmesi gereken işleri tamamlamadan 08.06.2015 tarihinde şantiyeyi terk ederek işi feshetmesini müteakip … 9.Sulh Hukuk Mahkemesi 2015/134 D.İş sayılı dosyası ile tespit raporu alındığını, işin gecikmesi nedeniyle müvekkilin 200 daire ve 200 dükkandan oluşan projenin kira gelirlerinden mahrum kalacağını, davacı Firmanın faaliyetleri ile ilgili dosyaya sunulan CD ve flaş bellekte bulunan görüntülen incelenmesi gerektiğini, davacı Firmanın eksik bıraktığı işler için inşaat ve dekorasyon firmasına ödenen 68.298,94 TL ve Natural Zemin Taah. San.Ltd. firmasına ödenen 177.404,00 TL tutarlı faturaları dosyaya sunduklarını belirterek, davacı … Firmasının iş akdini haksız feshederek şantiyeyi terk etmesi neticesinde müvekkilin uğradığı zararın (kira kayıpları dahil) tespit edilmesini ve davanın reddini talep etmiştir.
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2015/514 ESAS SAYILI DOSYASINDA
DAVA:Davacı ….A.Ş. vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 02/12/2014 tarihli eser sözleşmesi bulunduğu sözleşmede iş süresinin 90 gün olarak belirlendiğinin ancak önceden öngörülmesi mümkün olmayan sebeplerle gecikmeler yaşandığını, bu durumun davacı kusurundan kaynaklanmadığını davalıdan 677.625,37 TL toplam alacağı ( 5 nolu hak edişten KDV dahil 390.355,85 TL toplam alacağı, 18/05/2015-05/06/2015 tarihleri arasında yapılan imalatlardan 75.795.78 TL alacağı, ayrıca davalının haksız yere nakde çevirdiği kesin teminat mektubundan 209.530,00 TL alacağı) bulunduğunu, davalının temerrüdü üzerine davalı aleyhinde … 26. İcra Müdürlüğü’ nün 2015/13366 sayılı dosyasında başlatılan genel haciz yoluyla icra takibine itiraz ettiğini, yapılan takibe yaptığı itiraz üzerine takibin durduğunu belirterek; itirazın iptaline ve davalı borçlunun %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP: Davalı …Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacı firma ile müvekkili arasında 02/12/2014 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca davacı yüklenici tarafından sözleşmenin süresinin 90 takvim günü olarak belirlendiğini,davalı müvekkilinin arsa sahibi ve işveren olarak sözleşmeyi imzaladığı
işverenin demir ve beton malzemelerini karşılayacağını, ve işin geri kalan tüm kısmının davacı yüklenici firma tarafından gerçekleştirileceğini, davacı firmanın iş süresinin başladığı günden itibaren eksik malzeme ve işçiler ile faaliyet gösterdiğini, davacı tarafından işlerin yapılmadığını ve nihayetinde işlerin bir kısmı tamamlanmadan 08/06/2015 tarihinde tüm makineleri ve işçiler de dahil olmak üzere şantiye alanını terk ederek sözleşmeyi fesh ettiklerini, sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarihin 04/03/2015 olduğunu, … 9. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2015/134 D.iş sayılı dosyası kapsamında 11/06/2015 tarihinde mahallinde keşif yapılarak bilirkişilerce rapor tanzim edildiğini, işe başlama tarihinin sözleşme imzalanma tarihi olan 02/12/2014 tarihi olarak belirlendiğini, davacı firmanın işleri zamanında yapmadığını, yaptığı bir takım işleri de hatalı yaptığını, davalı şirketin işin bitmemesi yüzünden devam ettirilen hafriyat çalışmaları bedelleri başta olmak üzere bir çok ekstra maliyetlere maruz kaldığını, bu konu ile ilgili olarak taraflarından … Asliye 8. Ticaret Mahkemesinde 10/06 / 2015 tarihinde davacı aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açıldığını, dosyanın derdest olduğunu, dosyaların birleştirilmesi veyahut işbu davanın asıl dava bitene kadar bekletilmesi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
… 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2015/369 ESAS SAYILI DOSYASINDA;

DAVA: Davacı …Ldt. Şti.. vekili dava dilekçesinde; davalı firma ile müvekkili arasında 02/12/2014 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca davalı yüklenici tarafından sözleşmenin süresinin 90 takvim günü olarak belirlendiğini, davacı müvekkilinin arsa sahibi ve işveren olarak sözleşmeyi imzaladığını, işverenin demir ve beton malzemelerini karşılayacağını, ve işin geri kalan tüm kısmının davalı yüklenici firma tarafından gerçekleştirileceğini, davalı firmanın iş süresinin başladığı günden itibaren eksik malzeme ve işçiler ile faaliyet gösterdiğini, davalı tarafından işlerin yapılmadığını ve nihayetinde işlerin bir kısmı tamamlanmadan 08/06/2015 tarihinde tüm makineleri ve işçiler de dahil olmak üzere şantiye alanını terk ederek sözleşmeyi fesh ettiklerini, sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarihin 04/03/2015 tarihi olduğunu, … 9. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2015/134 D.iş sayılı dosyası kapsamında 11/06/2015 tarihinde mahallinde keşif yapılarak bilirkişilerce rapor tanzim edildiğini, işe başlama tarihinin sözleşme imzalanma tarihi olan 02/12/2014 tarihi olarak belirlendiğini, davalı firmanın işleri zamanında yapmadığını, yaptığı bir takım işleri de hatalı yaptığını, davacı şirketin işin bitmemesi yüzünden devam ettirilen hafriyat çalışmaları bedelleri başta olmak üzere bir çok ekstra maliyetlere maruz kaldığını, müvekkilinin davalı yüklenici tarafından taahhüt edilen işlerin zamanında yapılmaması ve sonrasında işleri bitirmeksizin şantiye alanını terk etmesinden doyalı sözleşmedeki tazminat ve inşaattaki gecikmeye dayalı olarak kazanç kaybı meydana geldiğini, dükkan ve dairelerin geç bitmesi sonucunda, davacının bu gayrimenkullerin kira gelirlerinden mahrum kalacağını belirterek ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 500.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesin talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı …A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin proje müellifi olmayıp, kendisine verilen onaylı projenin uygulayıcısı / imalatçısı konumunda olduğunu, fore kazıkların tamamına yakını ve ankrajların bir kısmının başka bir şirket tarafından yapılmış ve yarım bırakılmış şekliyle bu işi 04/12/2014 tarihli yer teslimi ile üstlendiğini, sözleşmede belirtilen sürenin uygulanma imkanının çeşitli sebeplerle fiilen ve hukuken ortadan kalktığını, davacının tüm bu olumsuzluklara ve müvekkilinden kaynaklanmayan gecikmelere sebebiyet ve onay verdiğini, müvekkili şirketten kaynaklanan bir gecikmeden bahsetmenin mümkün olmayacağını, ağır kış koşulları ve uzun süren yoğun ve aşırı yağışlar nedeniyle gerek ankraj, gerekse işveren yükümlülüğünde gerçekleştirilen hafriyat işlerinin zorunlu olarak durduğunu, davacının yükümlülüğünde olan demir teslimi, sevk irsaliyesinden de görüleceği üzere 29/04/2015 tarihinde tedarik edilmekle müvekkiline şantiyede teslim edildiğini, 10/03/2015 tarihinden itibaren inklinometre ölçümlerinde deplasman farklılıkları izlendiğini, olayın teknik olarak önceden öngörülmesi mümkün olmayan çok sıradışı bir hareket olduğunun, kazı sahasında biran önce, hesaplanarak genişliği ve yüksekliği belirlenebilecek bir dolgu teşkil edilmesinin deplasmanları yavaşlatmaya yardımcı olacağı, yapılacak bir iyileştirme projesinin sahada planlanan nihai kazı kotu ve kule kazıklı temel sisteminin güvenli bir şekilde hayata geçirilmesi için elzem olduğunun açık ve net olarak belirlendiğini, müvekkilinin sözleşmeyi fesh etmediğini, davacının sözleşmeye aykırı davrandığı gibi borçlu temerrüdüne de düştüğünü, müvekkilinin edimlerini ifa etmeyi askıya aldığını, davalının toplam 675.681,63 TL tutarındaki para borcunu ödemesini, geç ödemenin faizi ile kabul edileceğini belirttiğini , … 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/514 sayılı dosyasında itirazın
iptali davası açıldığını, delil tespit işlemi ve verilen bilirkişi raporunun tümüyle geçersiz olduğunu, davacıya borçlu olmadığının tespiti ve avans teminat mektubunun iadesi talebiyle … 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/275 esas sayılı dosyası ile açtıkları davanın derdest olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesi talep ve cevap etmiştir.

BİRLEŞEN … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2020/272 ESAS SAYILI DOSYASINDA;
DAVA:Davacı …A.Ş. dava dilekçesinde: taraflar arasında eser sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmenin 5. maddesi gereğince davalının hak edişlerden haksız olarak yapılan kesintiler bulunduğunu belirterek, hak edişlerden % 5 oranında yapılan nakit teminat kesintileri toplamı olan 85.073,00 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek TCMB avans faizi ile birlikte davacıya ödenmesine ve dosyanın … 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/275 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşme gereğince davacı yüklenici …’in işi sözleşmenin 5., 7. Ve 8. Maddeleri uyarınca süresinde bitirmediğini, edimlerini eksiksiz ve zamanında ifa edilmediğini bahane ederek 08/06/2015 tarihi itibariyle işi askıya aldığını şantiyeyi terk ettiğini ve sözleşmeyi eylemli olarak feshettiğini, müvekkilinin kalan işi davacı namı hesabına başkasına yaptırma riski, gecikmeden kaynaklanan maliyet artışı, kar mahrumiyeti vs. Riskler doğduğundan haklı sebeplerle kesin teminat mektubunu nakde çevirdikleri gibi, dava konusu nakit teminat kesintisinin de irat kaydedildiğini, davacı yüklenici …’in hiçbir haklı ve yasal gerekçe olmadan süresinde edimini yerine getirmemesi ve sözleşmeyi eylemli olarak feshetmesi sonrasında 01/07/2015 tarihinde … 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/134 D. İş dosyasında zararların tespit edildiğini, yine gecikmeden kaynaklı cezai şart alacaklarının bulunduğunu, bu kapsamda toplam 594.893,78 TL alacaklarının olduğunu, tüm bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, asıl dosyada; eser sözleşmesi kapsamında verilen avans teminat mektubunun bedelsiz kaldığının tespitiyle iadesi , birleşen mahkememizin 2015/514 esas sayılı dosyasında; ödenmeyen imalat bedelleri ile nakde çevrilen kesin teminat mektubu bedelinin tahsili istemine, birleşen … 14. ATM 2020/272 esas sayılı dosyasında; hak edişlerde kesilen nakdi teminat kesintilerinin iadesi ve birleşen 8 ATM nin 2015/369 esas sayılı dosyasında ; sözleşmeye aykırılık nedeniyle, maddi ve manevi zararların tazmini istemine ilişkindir.
Davacı … vekili delil olarak; taraflar arasındaki sözleşmeye, teminat mektuplarına, hakediş tutanaklarına, tarafların ticari defter ve kayıtlarına, taraflar arasındaki yazışmalara, keşif, bilirkişi incelemesi, isticvap, tanık ve yemin deliline, davalı … vekili delil olarak; 1 adet CD ve 1 adet USB bellek içindeki görüntülere, … 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/134 D. İş sayılı tespit dosyasına, sözleşmeye, … İnşaat Ve Dekorasyon ile Natural Zemin Taahhüt San. Ltd. Şti firmasına yapılan ödemelere ilişkin faturalara, teminat mektuplarına, bilirkişi incelemesi deliline dayanmıştır.
… 26. İcra Müdürlüğünün 2015/13366 esas sayılı dosyası incelendiğinde; … tarafından, … aleyhinde 23/06/2015 tarihinde, 5 nolu hakediş bedeli açıklaması ile 390.355,85 TL nin, 18/05/2015-05/06/2015 tarihleri arasında yapılan imalat bedelleri açıklaması ile 75.795,78 TL nin ve kesin teminat mektubu bedeli açıklaması ile 209.530,00 TL nin, %10,50 işlemiş avans faizi açıklaması ile 1943,74 TL nin olmak üzere toplam 677.625,37 TL nin tahsilinin talep edildiği, borçlunun ödeme emri tebliği süresi içerisinde itirazı üzerine takibin 25/06/2015 tarihinde durdurulduğu, iş bu davanın yasal süresinde açıldığı görülmüştür.
… 9. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2015/134 D.iş sayılı dosyasında; … tarafından … aleyhinde davamız konusu işe ilişkin olarak tespit talebi üzerine mahkemece yaptırılan keşif neticesinde bilirkişiler tarafından rapor , resim ve krokileri hazırlandığı , ancak bunların Tokere tebliğ edilmediği anlaşılmıştır.

Taraflar arasında imzalanan 02/12/2014 tarihli sözleşmede ; işin , … ili Yenimahalle ilçesi 44049 ada 3 parselde yapılacak olan inşaat için temel kazıkları, fore kazık ile projede belirtilen uzunluk ve yerlerde yapılacak Ankraj , Kuşak ve başlık krişi imalatları ile inklinometre işlerinin birim fiyat esasına göre yapılması olduğu , işin ilk keşif özetine göre tahmini bedelinin 2.095.295,25 TL +
KDV olduğu, 4. Maddesinde ödemelerin ; yüklenicinin SGK ve SSK borcunun olmadığına dair yazıyı işverene iletmesi sonucu aylık hakedişler şeklinde ve her 30 günde tanzim edilecek olan hakedişlerin ödeneceği, yüklenicinin ödemelere karşı fatura keseceği , yükleniciye avans bedeli olarak işin toplam tutarının %25 inin , mobilizasyonu müteakip, avans banka teminat mektubu karşılığında ödeneceği ve avans tutarının hakedişlerde eşit oranda olarak düşüleceği , 5. Maddesinde; işin başında hesaplanan toplam bedelin %10 u tutarında emre hazır 6 ay süreli kesin teminatlı banka teminat mektubu verileceği ve her hakedişte %5 tutarında nakdi teminat kesintisi yapılacağı, bunun da iş bitiminde yapılacak kesin kabul ve SSK ilişiksizlik belgesi karşılığında iade edileceği, 7. Maddesinde iş süresinin; mücbir koşullar ( hafriyatın alınamaması, aşırı yağış, malzeme temininden yaşanacak sıkıntılar, grev, doğal afet vb.) hariç yer teslim (sözleşme tarihi ile aynıdır.) tarihinden itibaren 90 takvim günü olduğu , bu süreye temel kazıklarının ve kazık başlıklarının kırımının da dahil olduğunu, yine işte herhangi bir gecikme olması halinde kalan işin yüklenici nam ve hesabına başkasına yaptırılacağı ve iksa projesi ile alakalı sayılacak bu eksik işlerin bedelinin yükleniciden tahsil edileceği belirtilmiştir.
Davacı … tarafından davalı işveren … ya , Finans Bank A.Ş. Çankaya Şubesi tarafından düzenlenmiş 04.12.2014 tarih , 523.823,00 TL tutarlı ve 05.06.2015 tarihine kadar geçerli avans teminat mektubu ve Finans Bank A.Ş. Çankaya Şubesi tarafından düzenlenmiş 04.04.2014 tarih , 209.530,00 TL tutarlı ve 05.06.2015 tarihine kadar geçerli kesin teminat mektubu verilmiştir.
Davacı … A.Ş nin, …. Ltd. ŞTi ye hitaplı 17/04/2015 tarihli yazısında ; imalat aşamasında Eskişehir yolu cephesinde Mart 2015 itibari ile proje alanı ve çevresinin geniş ölçekte yayılan zemin ve yer altı suyu durumuna bağlı olarak kazıkların alt kotunun da altında teknik olarak görülemeyecek nitelikte doğal heyelan (kayma) hareketlerinin tespit edildiği ve bu hareketlerin İnklinometre gözlem kuyularında yapılan ölçümler sonucu tespit edildiğini , hareketlerin cephenin hemen arkasında yer alan Eskişehir yoluna hasar vermemesi için acilen dolgu yapılması gerekliliğinin, 18/03/2015 ve 20/03/2015 yapılan toplantılarda, 24/03/2015 proje müdürü ile görüşmeye gidilen… inşaat bölümünden Prof. Dr. Ufuk Ergün tarafından, yine 31/03/2015 tarihinde … Merkez ofisinde tüm gruplarla beraber toplantıya katılan Dr. … tarafından, yine 04/04/2015 tarihli yazıyla ve de 13/04/2015, 15/04/2015, 16/04/2015 tarihli iletilen e-maillerde, dolgu malzeme niteliği ve yükseklik/genişlik ölçüleri verilerek ısrarla belirtildiği , ancak 17/04/2015 tarihinde şantiyede yapılan tespitlerinde dolgunun oldukça yetersiz olduğu, yine yazılı ve sözlü uyarılara rağmen saha içerisinde dolgu çalışmasının 2 adet kamyon ile etrafta dağınık toprak kütlelerinin sıyrılıp bir araya toplanarak yapıldığı, dışarıdan taş-kaya dolgu malzemesi temin edilmediği, hareketleri durdurmak için ön görülen dolgu geometrisinin yarısı mertebesine dahi ulaşılamadığı, gelişen hareketlenmelerin komşu projeleri de etkilemeye devam ettiği, yine Eskişehir yolu cephesini etkilediği ve yolda çatlağın daha da açıldığının gözlemlendiği belirtilerek, acilen harekete geçilerek … İşlemlerinin yapılması, dolgu malzemesinin taş-kaya olarak belirlenmesi…. dolgunun …şeklinde acilen yapılması…. gerektiğin ancak 1 aydır sürekli olarak tarafımızdan ve uzmanlarca yapılan uyarılara rağmen dolgunun gerektiği gibi yapılmadığı ve Eskişehir yolu cephesindeki hareketin ciddiye alınmadığı ve tehlikenin büyüklüğünün algılanmadığı, dolgunun yapılmaması durumunda meydana gelebilecek göçme ve kaymadan ve bunun yaratacağı her türlü olumsuzluktan davalı …’ nın sorumlu olacağı belirtilmiştir.

Davacı tanığı … beyanında ; … İnşaat Mühendisliği bölümünde zemin etüdü ve temel konusunda 50 yıl çalıştığını ve emekli olduğunu, taraflar arasında yapılan sözleşmeye dayalı olarak davacı … in Eskişehir yolu üzerinde yaptığı kazı üzerine problem oluştuğu ve adı geçen şirketin kendisinde danışmanlık yapmasını istediğini ve bu nedenle olay hakkında bilgi sahibi olduğunu, yaptığı incelemede davacının kazı yaptığı alanda birden fazla kazı nedeniyle oluşan heyelanın bulunduğunu, inklinometre ölçümleri yapıldığını, bu ölçümlerde de kaymanın tespit edildiğini, kendisine proje yapılmasını davacının istediğini ancak taraflar arasındaki anlaşmazlık nedeniyle çalışmaların yarım kaldığını, söz konusu yerin kazı projesini … in değil başka bir şirketin yaptığını, kazıya önce proje yapan şirketin başladığını, o şirketle anlaşmazlık olması nedeniyle … in mevcut projeye göre kazıya devam ettiğini, yaptığı incelemede projenin olması gereken gibi olduğunu, projede bir hata olmadığını, beyan etmiştir. Yine davacı tanığı … beyanında ; kendisinin Geoteknik inşaat mühendisi olarak çalıştığını, bu konuda araştırmaları olduğunu, … şirketinin isteği üzerine olaya dahil olduğunu, Eskişehir yolu üzerinde …’nın yaptığı inşaatın bulunduğu yerde heyelanın bulunduğunu …’nın söylemesi ve isteği üzerine birkaç kez rapor verdiğini, yapılan incelemede söz konusu yerde ciddi bir yer hareketinin olduğunun belirlediğini, raporunda yeni bir proje yapılarak bu proje doğrultusunda işlemler
yapılması gerektiğini … firmasına ilettiğini, bu yerdeki hareketin geniş çaplı ve öncesinde görülmeyen bir harekat olduğunu, bu şirketin hemen bitişi ile bir inşaat yapıldığını ve sorunsuz olarak halledildiğini, davacının yükleniminde olduğu bu inşaat yerinde önceden öngörülmediği için kazıtlar yapılmaya, çakılmaya başlandığını, çakılmaya başlanınca da ve kazık bir miktar ilerledikten sonra bu hareketlenmenin ortaya çıktığını, bu hareket önceden öngörülmesinin mümkün olmadığını, böyle bir durum tespit edildiğinde yeni ek takviye projesinin yapılması gerektiğini, raporunu 2015 yılının 5. Ayında verdiğini, raporun taraflar ile hem şantiyede hem de bürodaki yerde paylaşıldığını beyan etmiştir.

… vekilinin sunduğu Doç. Dr. … tarafından hazırlanan 11/05/2015 tarihli uzman görüşü raporunda ; sondaj verileri ve İnklinometre kuyularında alınan deplasman ölçülerinin incelenmesi sonucunda kazıkların altından giden derin bir kayma yüzeyinin olduğu , projede mevcut kazık ve ankraj boylarının makul mertebede olduğu ve meydana gelen hareketin kütlesel bir hareket olduğu ve önceden öngörülmesinin mümkün olmadığı belirtilmiştir.
Tarafların sunduğu deliller toplanarak , tarafların ticari defter kayıtları ile mahkememiz asıl ve birleşen dosyası ve birleşen … 8 ATM si dosyası üzerinde, oluşturulan bilirkişi heyetinden alınan 04/07/2018 tarihli raporda; tanık beyanlarıda nazara alındığında projenin kusursuz olduğu, proje kapsamında yer alan zemin etütlerinin kusursuz olarak proje kapsamında yer aldığı, projeyi yapan firma ile … arasında çıkan anlaşmazlık sonucu işi … in aldığı ve projeye göre işi yürütüğü , davacının yaptığı kazı derinliklerinin 18-20 metrelerde sonlandığı, ancak mevcut zeminde heyelan olması nedeniyle taban derinliğinin 30-35 metre olması gerektiği, kazı derinliklerinin bu derinliğe oturtulmadığı için yapılan taban kazı harfiyatı sonucu , kazılar taban derinliklerinin altına indiği ve topuk bölgesinde alınan malzeme sonucu kazıkların işlevini yerine getirmediği ve aksıda kaldığı, zemindeki hareketlenmeyi önleyemediği için hasarın meydana geldiği belirlenmiştir. Tarafların defter kayıtlarının incelenmesinde ; davacı … defterleri incelendiğinde; davalı ile ticari ilişkinin 2014 ve 2015 yıllarında gerçekleştiği, … in toplam 4 adet KDV dahil 2.007.724,87 TL lik fatura kestiği, davalının bu karşılık 1.922.651,59 TL ödeme yaptığı, bu işlemler sonrasında …’in 85.073,28 TL alacaklı hale geldiğini, yine …’in verdiği 209.530,00 TL lik teminat mektubunu davalıca nakde çevrildiği, bu nedenle toplam alacağın 294.603,28 TL olarak görüldüğü, davalı defterleri incelendiğinde ise; ticari ilişkinin 2014-2015 yıllarında gerçekleştiği …’e 523.283,00 TL avans ödemesi yapıldığı , 2015 yılında 4 adet KDV dahil 2.007.724,87 TL lik fatura aldığı ve …’in alacağına yazıldığı, 2015 yılında …’e toplam 1.922.651,59 TL ödeme yapıldığı, bunun sonunda …’nın defterlerine göre …’e 85.073,28 TL borçlu hale geldiği, 2015 yılında davacının 209.530,00 TL lik teminat mektubunun nakde çevrildiği ve işlemler sonucu davacıya toplam 294.603,28 TL borçlandığının tespit edildiği, bu haliyle her iki taraf defterlerinin birbiriyle uyum içinde olduğu belirlenmiştir. Bu kapsamda 2015/275 E. sayılı asıl dosyada: Alınan avans kadar iş yapıldığında ve bu avans kadar mektubu verenin (davacının) hak edişlerinden kesildiğinde yada avans miktarı ödendiğinde bu teminat mektubunun karşılıksız kaldığı ve iadesi gerektiği, ancak söz konusu davanın 20.05.2015 tarihinde açıldığı, teminat mektubunun süresinin 06.05.2015 tarihinde dolduğu ve bu süre içerisinde nakde çevrilmemiş olduğu ve mektubun geçersiz hale geldiği, dava açıldığı sırada teminat mektubunun paraya çevrilecek durumda olduğunu, birleşen … 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/514 E. sayılı dosyasında: …’in verdiği kesin teminat mektubunun paraya çevrilmesinin taraflar arasındaki sözleşmenin 5. maddesi nazara alındığında, teminatın paraya çevrilmesi şartlarının düzenlenmediği ancak iadesi şartlarının kesin kabul ve SGK ilişkisizlik belgesi koşuluna bağlandığı, bunun dışında …’nın savunduğu gibi işin süresinde bitmemesi nedeniyle nama yaptırma riski, maliyet artışı, kar mahrumiyeti riskleri nedeniyle paraya çevrilebileceği hususlarının düzenlenmediğin , ayrıca … tarafından karşı tarafa mektubun paraya çevrileceğine ilişkin bir ihtarın gönderilmediğinden davalının elinde olan 209.530 TL kesin teminat mektubunun paraya çevrilmesinin yerinde olmadığı ve paraya çevirdiği miktarı davacıya iade etmesi gerektiği, bu miktar için davalının … 26. İcra Müdürlüğünün 2015/13366 E. Sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptali gerektiği, yine yapılan ve bedeli ödenmeyen 5 nolu hakediş ve 18/05/2015 ile 05/06/2015 tarihleri arasında yapılan işe ilişkin olarak talep edilen alacakların yerinde olup olmadığının tespiti için yapılan işin Metraj cetvelinin ve projenin gerektiğini ancak bunun dosyada bulunmadığını , yine birleşen … 8. ATM nin 2015/369 esas sayılı dosyasında; …’nın talepleri ile ilgili olarak 02/12/2014 tarihli sözleşme uyarınca …’in yapması gereken işleri yapmaması, hatalı yapması, sözleşmedeki sürenin geçmiş olması ve nihayetinde sözleşme süresi olan 90 gün sonunda işlerin bitirilmeyerek şantiyenin terk edilmesi sonucu, ortaya çıkan maddi ve manevi tazminat taleplerinin neler olduğunun açıklanması ve kuruşlandırılması gerektiğini, bu haliyle değerlendirme yapılamayacağı belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin beyan itirazları ve sunulan deliller nazara alınarak aynı heyetten alınan 17/04/2019 tarihli ek raporda ise; tarafların itirazlarını destekleyecek onaylı belge sunmadıklarını yani metraj cetvelleri ve projeler sunmadıklarını, bu nedenle …’in 5 nolu hakedişe dair iddialarını kanıtlayamadığını, …’nın elinde bulunan kesin teminat mektubunu paraya çevirmesinin yerinde olmadığı belirtilerek, kök rapor tekrar edilmiştir.
Taraf vekillerinin itirazları ve yeni bir heyetten rapor alınması talebi üzerine oluşturulan ikinci heyetten alınan 04/05/2020 tarihli raporda; taraflar arasında davalı … tarafından yapılmakta olan … Yenimahalle 44049 ada 3 parselde yer alan inşaat için çeşitli çaplarda forekazık, ankraj, başlık ve kuşak krişleri imalatları konusunda 02/12/2014 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmede yapılacak olan imalatların miktar ve birim fiyatları verilmiş ve tahmini bedelin 2.095.295,25 TL olarak belirlenmiştir. Sözleşmenin süresi 90 gün olup bu durumda iş bitim tarihi 04/03/2015 tir. Ancak davacı … tarafından iş bitim tarihi sonrası imalatlara devam edilmiştir. … in yapmış olduğu imalat gereği 5 nolu hakedişin ödenmesi konusunda davalı …’ya ihtarname gönderilmiş, yine 08/06/2015 tarihinde temerrüt ihtarnamesi gönderilmiş ve de bu tarihte eylemli olarak şantiye terkedilmiştir. İşin süresinde bitirilmemesinde davacı …’den kaynaklanmayan nedenlerden dolayı 59 gün süre uzatımına ihtiyaç duyduğu halde davalı …’nın bunu kabul etmediği, davacı …’in ağır kış koşulları, yağışlar gereği ankraj ve hafriyat işlerinin zorunlu olarak durduğunu, davalı …’nın sözleşme dışında kulealtı sondajlı ve detaylı zemin etüdü talebi üzerine hazırlanarak davalı …’ya 16/03/2015 tarihinde sunulan raporun 10/04/2015 tarihinde onaylandığını, 02/03/2015 tarihinde yeniden başlanan kazı çalışmaları sırasında 10/03/2015 tarihinde inklonometre ölçümlerinde deplasman tespit edilmesi üzerine durumun ciddiyetinin davalı …’ya bildirildiğini, güvenli kazı yapılmasına devam edilemediğini, demirlerin 29/04/2015 tarihinde tedavül edildiğini, temel altı kazı projesine başlamak için istenen 30/04/2015 tarihli onayın 01/05/2015 tarihinde verildiğini belirterek bu hususların kendi kusurundan kaynaklanmayan gecikmeye sebep olduğunu beyan ettiği buna karşılık davalı …’nın davacı …’in işi yavaş yaptığını, deplasmanın gerçek olmadığını, tespit raporu ile gecikmenin tespit edildiğini, davacı … tarafından yetersiz ve arızalı makine kullanıldığından gecikildiğini beyan etmiştir. Davacı … işi daha önceki firma tarafından yarım bırakılmış bir şekilde devir aldığı, ve kendisine verilen proje kapsamında işi yapmayı taahhüt ettiği, yani projenin uygulayıcısı durumunda olduğu, çıkan sorunları davalı …’ya ilettiği ve deplasmanla ilgili revize proje sunulması ya da kule altı detaylı sondaj etüt yapılmasının kararlaştırıldığı , yine 20/04/2015 tarihli yazısında direnaj yetersizliği gereği suyun alandan uzaklaştırılmadığından makine ve ekipmanın çalışamadığı , bu durumun yazı ekindeki fotoğraflardan anlaşıldığını, sözleşmenin 7. maddesinde belirtilen iş için öngörülen mücbir sebeplerin ( hafriyatın alınmaması, aşırı yağış, malzeme temininde yaşanan sıkıntılar… Doğan afet vb.) olarak tanımlandığının, davalı …’nın süre uzatım koşullarının kabul etmediği diğer taraftan imalatların devam etmesine izin verdiği, çıkan sorunlar hakkında toplantı ve yazışmalarla işin devam edeceğini kabul ettiği, kazı imalatının süresinde yapılmadığını beyan etmesine rağmen detaylı etüt çalışması talep ederek imalat onayını 01/05/2015 tarihinde verdiğini, …. Tüm bu nedenlerle… Öğretim Üyesi Yardımcı Doç.Dr. N.Huvaj tarafından oluşan deplasmanlar ve olası heyelana ilişkin hazırlanan raporu, raporda sunulan inklometre verileri, davalı tarafından sunulan CD ve USBdeki kamera görüntüleri, dosya kapsamındaki yazışmalar, fotoğraflar ve davalının müşavirinin de kayma düzlemine ilişkin ifadesi birlikte değerlendirildiğinde yapılan imalatlardaki gecikmede davacı … kusurlu bulunmadığı bu nedenle ilave süre talebinin yerinde olduğu, yapılan 4 hakediş ile davacı …’in aldığı nakit avansı sözleşme gereği 4 eşit taksitle davacı …’e ödediği ve mektubun karşılıksız kaldığından iadesi gerektiği, kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesine ilişkin olarak sözleşmenin 5. Maddesinde hüküm bulunmadığı, içtihatlar ve uygulamalar ile yapım işleri genel şartnamesi nazara alındığında , davalı işveren …’nın yüklenicinin taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun yerine getirilmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine sözleşmede belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarlarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedeceği ve sözleşmeyi feshederek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edeceği hükmü gereği gerçekleştirdiği bir fesih eyleminin söz konusu olmadığı, bu nedenle yüklenici kesin teminatın nakde çevrilmesinin yerinde olmadığını , yine sözleşmenin 5. Maddesinde
belirtilen kesin teminatın iade şartları olan kesin kabul ve SSK ilişiksizlik belgesinin sunulması hükmü ile yapım işleri genel şartnamesinde işin tamamlanarak geçici ve kesin kabulü yapılan işlere ilişkin olduğu, dosyamızda tamamlanmış bir işin söz konusu olmadığı, taraflarca feshedilmeyen ancak fiili olarak tamamlanmamış iş olduğundan yapım işleri genel şartnamesinin 47. Maddenin 11-17-18. bentlerinin uygulanacağı ve verilen Kesin Teminat Mektubu’nun İşverence nakde çevrilmesinin sözleşmesel ve hukuki bir dayanağı bulunmadığından Kesin Teminatın Yüklenici … alacağı olarak düşünülmesi gerektiği , yine yüklenici …’in iş mahallini terk ettiği tarih itibari ile “durum tespit tutanağının “düzenlenmiş olması gerektiği fakat iş veren tarafından yükleniciye gönderilmiş durum tespitine ilişkin bir davetin bulunmadığını, yine işveren tarafından tek taraflı olarak düzenlenmiş bir tutanağın bulunmadığını, işveren …’nın mevcut durumun tespiti için … 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/134 D. İş sayılı dosyasında 11/06/2015 tarihinde mahallinde keşif yapılarak bilirkişide rapor alındığı, ne var ki raporda yüklenici tarafından yapılmış olan işlerin metrajı ve bedelin hesaplanmadığı, projenin tamamlanması için yapılması gereken eksik işlerin metrajı gösterilmeden hesap yapıldığı, böylece yüklenici …’in inşaat mahallini terk ettiği ifade edilen tarih itibari ile düzenlenmiş bir durum tespit tutanağının bulunmadığını ve de kesin hesap ve kesin hakediş niteliğindeki kesin hesap kesme hakedişi yapılamadığı, bu nedenlere sözleşmemin fiilen sonlandırılmış olması nedeniyle, Yüklenici’nin inşaat mahallini terk ettiği tarih itibariyle “Durum Tespit Tutanağı” niteliğinde bir tespit tutanağının düzenlenmiş olması ve bunundan dosyaya kazandırılması gerektiği belirtilmiştir.
… 14. Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasının, dosyamızla birleştirilmesi , tarafların rapora itirazı ile bilirkişi heyetinin istediği belgeleri sunması için verilen süreden sonra aynı heyetten alınan 20/05/2021 tarihli ek raporda; kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesinin yerinde olmadığı, davacı yüklenici …’in ilave süre talebinin yerinde olduğu, kesin hakediş hazırlanması için dosyaya sunulması gereken durum tespit tutanağının taraflarca dosyaya sunulamadığını, 1,2,3,4 nolu hakedişlerin taraflarca karşılıklı imza altına alındığı ve ödemesinin yapıldığı ancak 5 ve 6 (kesin hakediş çalışmalarının ise davalı tarafından dosyaya sunulan ve karşı tarafın imzalarını içeren yazılı belge… Vs) nazara alınarak yapılan 5 nolu hakediş kaynaklı 290.307,04 TL (KDV Hariç) ve 411.889,41 TL (KDV dahil) alacaklı olduğu belirlenmiştir.
Tarafların iş bu rapora itirazları üzerine aynı heyetten alınan 06/09/2021 tarihli 2. Ek raporda; davacı yüklenicinin ilave süre talebinin yerinde olduğu, kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesinin sözleşmeye aykırı olduğunu, 8. ATM nin 2015/369 esas sayılı dosyasına sunulan 1 adet CD ve USB ‘nin açılamadığı için incelenemediği belirtilerek, önceki rapordaki görüş ve kanaatin değişmediği belirtilmiştir.
Davacı … vekilinin, birleşen 2015/514 E. sayılı dosyaya sunulu , davalının kaşe ve imzasını taşıyan Temel Altı Kazık İmalatı Listesi , yine taraflarca imzalanmış İş Metraj Cetvelleri (27.04.2015 tarih ile 03.06.2015 tarihi arasında), müvekkili tarafından yapılan Geçici Öngörmeli Zemin Ankrajı ve Fore Kazık imalatlarına ilişkin tarafların imzasına havi 27 adet tutanak , Proje , Şantiyenin durumunu gösteren fotoğraf ve videolar , hak edişler (3,4 ve 5 nolu hakediş birlikte), ilave ankrajlara davalı tarafından verilen onay e-maili, İlave ankrajlar hakedişte (i) kodu ile tanımlandığı ve normal ankraj boylarından daha uzun olarak 30 metre boyunda imal edildiği ,işin yapıldığını gösteren muhtelif yazışmalar, davalının kaşe ve imzasını içeren “Temel Altı Kazık İmalatı” listesinde 73 adet temel altı kazık imalatının yapıldığı hususlarının bilirkişilerce incelenmediği itirazı ile davalı … vekilinin rapor a itirazları, birleşen 14. ATM ve 8. ATM dosyaları yönünde inceleme yapılmamış olması nedenleriyle aynı heyetten alınan 10/01/2022 tarihli 3. Ek raporda ise ; kök raporda belirtildiği gibi taraflar arasında yapılan yazışmalara istinaden davacının işi sürdürdüğü sürenin sona ermesine rağmen kule altı imalatlarının onayının 01/05/2015 olduğu, (sözleşme bitiş tarihi olan 04/03/2015 ) 10/03/2015 tarihinde heyelanın tespit edilmesi sonrası yazışmanın devam ettiği gözönüne alındığında süre uzatımının davacının kusurundan kaynaklanmadığı, işin süresinde bitirilmemesinde davacı yüklenicinin kusurunun bulunmadığı, yine 523.823,00 TL bedelli avans teminat mektubunun önceki raporda belirtildiği gibi karşılıksız kaldığı ve iadesi gerektiği, birleşen mahkemenin 2015/514 sayılı dosyasındaki talep konusu 209.530,00 TL kesin teminat mektubu hususunda kesin teminatın paraya çevrilmesinin yerinde olmadığı ve iadesi gerektiği, yine tarafların dosyaya kazandırdıkları belgeler üzerinde her bir belgenin onay, yazışma tespiti vb ayrıntılı açıklaması ile tablo halinde 1. Ek raporda yapılmış olan 5 nolu hakediş ve 6 nolu hakediş sonucu davacı yüklenicinin toplam KDV dahil 411.889,41 TL alacaklı olduğu, yine birleşen
14 ATM nin 2020/272 esas sayılı dosyasında davacı yüklenici …’e ödenen ilk 4 hakediş kaynaklı toplam 85.073,28 TL nakit teminat kesintisinin iadesinin gerektiği , ancak dosya ile birleşen … 8. ATM 2015/369 esas sayılı dosyasında davalı işveren …’nın ek raporda, çıkartılan kesin hesap hakedişe göre bir zararının ya da alacağının bulunmadığı, kusuru olan tarafın hukuki dayanaktan uzak taleplerinin dikkate alınmayacağı hususları tespit edilerek bildirilmiştir.
Dosyada bulunan raporlar arasında ki farklılıklar ile özellikle davalı tarafın sunduğu kamera görüntülerinin bilişim uzmanı tarafından dökümü yapılarak hangi tarihlere ilişkin olduğu ,bu tarihlere ilişkin çalışmanın ne olduğu kim tarafından yapıldığı da tespit edilerek, tarafların ek süre talebine ilişkin iddialarının değerlendirilip , 5 ve 6 nolu hak edişlere davalı itiraz ettiğinden, bu bu hak edişlerdeki işler yapılmasaydı inşaatın devamının mümkün olup olamayacağı ve hak edişlerdeki gerçeklik durumunun denetlenerek , yine tespit dosyasındaki tespitlerin afaki olup olmadığı , gerçeği yansıtıp yansıtmadığı üzerinde durularak ,önceki raporlara tarafların itirazları da gözetilerek asıl ve birleşen dosyalar yönünden ayrıntılı ve gerekçeli rapor hazırlanması için oluşturulan üçüncü heyetten alınan 06.06.2022 tarihli raporda ; Davalı ….Ltd. Şti. İle Davacı … Sondaj…. A.Ş. arasında 02/12/2014 tarihli sözleşme gereği işin süresi 90 gün olup, işin bitim tarihi 04/03/2015 olduğu, davacı daha önceki Firma tarafından yarım bırakılmış bir işi devir aldığı ve kendisine verili proje kapsamında işi yapmayı taahhüt ettiğinden projenin uygulayıcısı durumunda olduğu, tek bir proje olduğu, bu duruma rağmen çıkan sorunları davalıya ilettiği ve yapılan görüşmeler sonrası deplasmanlar ile ilgili revize proje sunulması ya da kule altı detaylı sondaj ve etüt yapılmasının kararlaştırıldığı, 8-9-10 kuşak imalatlarında kuşakların tam şakülünde yapılmadığı için briket üzerine yapılması gereken yalıtım malzeme montajının yapılmadığı, yine kazık başlarında alttaki grobeton ile üst kot arasında 20 cm fark olduğu tespit edildiğinden şakülünde yapılmayan yüzey beton ile doldurulmak zorunda kalındığı ve tüm cephe boyunca devam eden beton doldurma işleminin ekstra maliyeti ortaya çıkarttığı ve inşaat kullanım alanında metrekare kaybına sebep olduğu hususlarını da içeren tespit raporunun ; tespit edilen eksikliklerin genel olarak yapıldığı fiyatların ve metrajların nasıl belirlendiği hususlarında denetime elverişli olmadığı görüş ve kanaatine ulaşıldığını, İşin devam ettiği sırada, davacının kendisinden kaynaklanmayan nedenlerden dolayı (ağır kış koşulları, dreanaj yetersizliği gereği suyun alandan uzaklaştırılamadığı, makine ve ekipmanın çalışamadığı, yağışlar gereği) ankraj ve hafriyat işlerinin zorunlu olarak durduğu , davalının Sözleşeme dışında kule altı sondajlı ve detaylı zemin etüdü talebi üzerine hazırlanarak davalıya 16.03.2015 tarihinde sunulan raporun 10.04.2015 tarihinde onaylandığını, 02.03.2015 tarihinde yeniden başlanan kazı çalışmaları sırasında 10.03.2015 tarihinde inklonometre ölçümlerinde deplasman tespit edilmesi üzerine durumun ciddiyetinin davalıya bildirildiğini, güvenli kazı yapılmasına devam edilemediğini, demirlerin 29.04.2015 tarihinde tedarik edildiğini, temel altı kazık projesine başlamak için istenen 30.04.2015 tarihli onayın 01.05.2015 tarihinde verildiğinden … kendi kusurundan kaynaklanmayan gecikmeye sebep olduğundan 59 gün süre uzatımına ihtiyaç duyduğunu belirtmesine karşın, davalının, işin gecikmesinin davacının kusurundan kaynaklandığını öne sürdüğü, davalının sözleşme bitim süresi ile eylemli fesih tarihi arası (08/06/2015-04/03/2015) 94 günlük gecikme cezası karşılığı 470.000,00 TL alacak talep ettiği, davalının tazminat ve inşaattaki gecikmeye dayalı olarak meydana gelecek kazanç kaybı ve … İnş.Dekorasyon Firmasına 68.298,94 TL ve Naturel Zemin Firmasına 177.404,75 toplam 245.703, 63 TL ile ilgili olarak; beklenilen ve çalışılamayan gün toplamı olarak 59 gün gözüken tablo, CD ve USB içindeki görüntüler ile sözleşmenin 9.23 ve 9.24 maddeleri ile birlikte incelendiğinde; 02/12/2014- 19/04/2015 tarihleri arasında hava şartları, hafriyatın kaldırılamaması, yağış nedeniyle arazinin çalışmaya uygun olmaması, zorunlu deplasman gözlemi için acilen ilave inklinometre kuyuları açılması, makinaların bu noktalara kaydırılması / aşırı deplasman önlemi olarak tedbir amaçlı öngörülen ilave ankrajlarda ki yoğun kum-su koşulları yüzünden ilerlemenin yavaşlaması vb nedenlerle olduğunun anlaşıldığı fakat bu sürenin kabulü ile ilgili davalının bir onayının bulunmadığı, sözleşmenin İşin Süresi başlıklı 7. Maddesinde; Belirtilen iş için öngörülen süre mücbir koşullar (hafriyatın alınamaması, aşırı yağış, malzeme temininde yaşanacak sıkıntılar, grev, doğal afet vb.) hariç yer teslim (sözleşme tarihi ile aynıdır) tarihinden itibaren 90 takvim gün olarak belirlendiği, ancak mücbir sebeplerle ilgili hususların dikkate alınmadığının değerlendirildiği, davacının ihtarnamelerinde sözleşmenin feshi yönünde bir irade beyanında bulunmadığı gibi daha önce başka bir firmanın başladığı ve tamamlamadığı işi almış ve kendisine verilen proje kapsamında işe başlamış, işin devamı sürecinde ortaya çıkan sorunları davalıya iletmiş olması ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi Md.47..a bendi hükümlerine uyulmadığı, … … 54.Noterliği 04.06.2015 tarih ve 22829 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile ; “ 5 nolu hakedişin
08.06.2015 tarihine kadar onaylanıp ödenmemesi, kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesi halinde işin durdurulup Şantiyeyi terk etmek dahil her türlü yargı yoluna başvurulacağı ve zararların talep edileceğinin iletildiği , Kule altı imalatlarının onayının 01.05.2015 olduğu ,Sözleşme bitiş tarihi 04.03.2015 olduğu ve 10.03.2015 tarihinde heyelanın tespit edilmesi sonrası yazışmaların devam ettiği, hususların nazara alındığından davacının sözleşmeyi fesih eyleminin gerçekleşmediği ve iradesinin sözleşmenin devamı yönünde olduğu, süre uzatım talebinin yerinde olduğu, davacının işi durdurmasını “ifada sıra” çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği, davalının talep ettiği gecikme cezasının ve gecikmeye dayalı olarak meydana gelecek kazanç kaybı ile … İnş.Dekorasyon Firmasına 68.298,94 TL ve …Zemin Firmasına 177.404,75 toplam 245.703,63 TL ödemesinin uygun olmadığı hususları tespit edilerek bildirilmiştir.
Tüm doya kapsımı , asıl ve birleşen dosyalardaki davalar , cevaplar , taraflar arasındaki sözleşme hükümleri , yazışmalar , hak edişler ve hak edişe bağlanmayan ancak sözleşme içi ve heyelan nedeniyle ortaya çıkan ilave işler nedeniyle yüklenicinin yaptığı işlere ilişin bilgi ve belgeler , noter ihtarı , tanık anlatımları ile bilirkişi heyetlerinden alınan raporlar ile son heyetten alınan rapor birlikte değerlen dirildiğinde; taraflar arasında imzalanan 02/12/2014 tarihli sözleşme gereğince davacının işi teslim alarak ifaya başladığı, sözleşmenin 7.maddesi gereği iş süresinin mücbir koşullar (hafriyatın alınamaması , aşırı yağış , malzeme temininde yaşanacak sıkıntılar , grev, doğal afet vb.) hariç yer teslim (sözleşme tarihi ile aynıdır) tarihinden itibaren 90 takvim gün olarak belirlendiği, bilirkişilerce incelenen CD ve USB içindeki görüntüler ile sözleşmenin 9.23 ve 9.24 maddeleri ile birlikte gözetildiğinde , 02/12/2014 – 19/04/2015 tarihleri arasında hava şartları, hafriyatın kaldırılamaması, yağış nedeniyle arazinin çalışmaya uygun olmaması, 10.03.2015 tarihinde heyelanın tespit edilmesi sonrası zorunlu deplasman gözlemi için acilen ilave inklinometre kuyuları açılması, makinaların bu noktalara kaydırılması / aşırı deplasman önlemi olarak tedbir amaçlı öngörülen ilave ankrajlarda ki yoğun kum-su koşulları yüzünden ilerlemenin yavaşlaması ve heyelan nedeniyle yapılan yazışmalar süreci ile Kule altı imalatları onayının 01/05/2015 tarihinde yapılması nazara alındığından sözleşmede kararlaştırılan 04.03.2015 tarihinde işin bitirilmemesinde davacının kusurunun bulunmadığı , süre uzatım isteyerek iradesini sözleşmeyi devamı ettirmek yönünde kullandığı , süre uzatım talebinin yerinde olduğu , işveren …’ nın süre uzatım vermemesi nedeniyle sahayı terkiyle sözleşmeyi fiili olarak sonladırdığı , davacının yaptığı işle ilgili olarak taraflar arasında 1,2,3 ve 4 nolu hak edişler ve bedellerinin ödendiği hususunda ihtilaf bulunmadığı ancak 5 nolu hakediş ve 18/05/2015 ile 05/06/2015 tarihleri arasında yapılan iş miktarı ile bedeli hususunda uyuşmazlık olduğu, bunlara ilişkin hak ediş düzenlenmediği ancak bilirkişiler tarafında raporda ayrıntılı açılanan ve taraflarca dosyaya sunulan iki tarafın imzasını içeren tutanakla vs belgelere göre tespitin yapıldığı , sözleşme kapsamında davacı tarafından davalıya verilen avans teminat mektubunun , ilk dört hak edişte bedeli kesilerek dava öncesinde bedelsiz kaldığı halde davacı yükleniciye iade edilmediği , mektup vade tarihinin dava tarihi itibariyle dolmadığı ve nakte çevrilme riskini bulunduğu ancak dava tarihinden sonra 05.06.2015 tarihinde vadesinin dolmasıyla hükümsüz hale geldiği , yine yüklenicinin süre uzatımı verilmemesi nedeniyle sözleşmeyi feshinin haklı olduğu ve kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesi şartlarının gerçekleşmediği , hak edişlerde kesilen %5 nakit teminat kesintilerinin iadesi gerektiği , bu kapsamda işveren Elyan ın yükleniciden maddi ve manevi tazminat … vs yi yükleniciden talep edemeyeceği anlaşılmakla, aşağıdaki şekilde asıl ve birleşen davalar yönünde karar verilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Asıl dosyada; davacının davasının 04/12/2014 tarih ve 523.823,00-TL bedelli ve 05/06/2015 vade tarihli teminat mektubunun bedelsiz kaldığından davanın konusuz kalması nedeniyle esası hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına,
2-Birleşen mahkememizin 2015/514 esas sayılı dosyasında, davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE; … 26.İcra Müdürlüğünün 2015/13366 esas sayılı dosyasında davalının KDV dahil 621.419,40-TL’ye yaptığı itirazın iptaline, bu miktar asıl alacak üzerinde takibin devamına, asıl alacak miktarına takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi kapsamında belirlenen değişen oranlarda avans faizi uygulanarak takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
İcra inkar tazminatı talebinin şartlar oluşmadığından reddine,
3-Birleşen … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/272 esas sayılı dosyasında davacının davasının KABULÜ İLE; 85.073,09-TL nakti teminat kesintisinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,

4-Birleşen … 8.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/369 esas sayılı dosyasında, davacının davasının REDDİNE,
5-A)Asıl davada alınması gereken 80,70-TL harçtan peşin alınan 8.945,59-TL harcının mahsubu ile bakiye 8.864,89‬-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
B)Birleşen mahkememizin 2015/514 esas sayılı dosyasında alınması gereken 42.449,16-TL harçtan peşin alınan 8.184,02-TL harcının mahsubu ile bakiye 34.265,14‬-TL harcın davalı ….Ltd.Şti.’den alınak hazineye irad kaydına,

C)Birleşen … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/272 esas sayılı dosyasında alınması gereken 5.811,34 harçtan peşin alınan 1.452,84-TL harcının mahsubu ile bakiye 4.358,50‬-TL harcın davalı ….Ltd.Şti.’den alınak hazineye irad kaydına,
D)Birleşen … 8.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/369 esas sayılı dosyasında alınması gereken 80,70-TL harçtan peşin alınan 9.392,63-TL harcının mahsubu ile bakiye 9.311,93‬-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,

6-A)Asıl davada davacı ….A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 75.620,53-TL vekalet ücretinin davalı …..Ltd.Şti.’den alınarak adı geçen davacıya ödenmesine,
B)Birleşen mahkememizin 2015/514 esas sayılı dosyasında davacı ….A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 86.356,13-TL vekalet ücretinin davalı …..Ltd.Şti.’den alınarak adı geçen davacıya ödenmesine,
C)Birleşen … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/272 esas sayılı dosyasında davacı ….A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 13.611,69-TL vekalet ücretinin davalı …..Ltd.Şti.’den alınarak adı geçen davacıya ödenmesine,

D)Birleşen … 8.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/369 esas sayılı dosyasında davalı ….A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 78.500,00 -TL vekalet ücretinin davacı …..Ltd.Şti.’den alınarak adı geçen davalıya ödenmesine,

7-Birleşen mahkememizin 2015/514 esas sayılı dosyasında davalı … …Ltd.Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacı ….A.Ş.’den alınarak adı geçen davalıya ödenmesine,
8- Asıl davada, Birleşen Mahkememizin 2015/514 esas sayılı dosyasında ve birleşen … 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/272 Esas Sayılı dosyasında davacı ….A.Ş. tarafından yapılan yargılama gideri olarak 54,40-TL, 27,70-TL ve 27,70-TL başvuru harçları, 80,70-TL, 8.184,02-TL ve 1.452,84-TL peşin harçları, 7,80-TL, 4,10-TL ve 4,10-TL vekalet harçları toplamı 9.843,36‬-TL ile,

Davacı ….A.Ş. Tarafından asıl ve birleşen dosyalarda yapılan yargılama gideri olarak 349,50-TL posta masrafı, 14.600,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 14.949,5‬0-TL’nin davaların kabul/red oranına göre 14.491,98-TL’nin davalı ….Ltd.Şti.’den alınarak davacı ….A.Ş.’ye ödenmesine, geri kalan miktarın davacı ….A.Ş. üzerinde bırakılmasına,

9-Asıl Davada, Birleşen Mahkememizin 2015/514 Esas Sayılı Dosyasında ve Birleşen … 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/272 Esas Sayılı dosyasında Davalı, Birleşen … 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/369 Esas Sayılı Dosyasında davacı ….Ltd.Şti. tarafından asıl ve birleşen dosyalarda yapılan yargılama gideri olarak 17.600,00-TL bilirkişi ücretinin davaların kabul/red oranına göre 538,64-TL’nin ….A.Ş.’den alınarak, ….Ltd.Şti.’ye ödenmesine, geri kalan miktarın …. Ltd.Şti. üzerinde bırakılmasına,

10-Birleşen … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/272 esas sayılı dosyasında; 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen tutar karşılığı ticari arabulucu ücreti olan 1.320,00-TL’nin …Ltd.Şti.’den alınarak hazineye gelir kaydına,
11-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı oy birliği ile verilen karar, tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere , açıkça okunup usulen anlatıldı.08/09/2022

Başkan …
✍e-imzalıdır
Üye …
✍e-imzalıdır
Üye …
✍e-imzalıdır
Katip …
✍e-imzalıdır