Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/369 E. 2022/971 K. 30.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2014/369 Esas – 2022/971

T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2014/369
KARAR NO : 2022/971

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2-…
VEKİLLERİ : Av….
Av. …
DAVALI : 3-…
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 4- …
5- …
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/07/2011
KARAR TARİHİ : 30/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan …’un ortağı bulunduğu ….’nin , … genelinde asfalt yapım işini ihale ile aldığını, söz konusu asfalt işi ile ilgili olarak…. adına ……Şubesinden teminat mektubu alınarak… Genel Müdürlüğüne verildiğini, alınan bu teminat mektubuna karşılık ….’ye ai… Parselde bulunan 2-3-6-7-10-11 ve 14 nolu dairelerden 2-6-10-11 ve 14 nolu dairelerin ipotek verildiğini, anılan dairelerden 3 ve 7 nolu dairelerin… Genel Müdür Muavinlerinden …a rüşvet olarak…. tarafından verildiği iddiasıyla açılan davanın halen …Esas sayılı dosyası ile görülmeye devam edildiğini, müvekkilin haricen edindiği bilgiye göre 6 nolu dairenin …e usulsüz olarak verilmiş olduğunu, bu daire üzerinde de teminat mektubuna ilişkin ipotek bulunduğu halde devam eden işin teminat mektubunun nakde çevrildiğin… parasının … tarafından alındığını, kalan paranın ise …. ortaklarına iade edildiğini, devam eden işin teminat mektubunun usulsüz bir şekilde (işin geçici ve kesin kabülü yapılmadan ve diğer ipotek borçlularına haber verilmeden) nakde çevrilmesi sonucunda, müvekkilinin ipotekle yükümlü satın aldığı 2,14, ve 10 numaralı dairelerin davalıların ortak fiili ile ipotekler için satılarak elinden alınması nedeniyle zarara uğratıldığını, davalı Bankanın …Şubesinin teminat mektubunu nakde çevirirken mevekkiline haber vermediğini, müvekkilinin kendi bilgisi dışında yapılan işlemlerden dolayı yasal haklarını kullanamayıp mağdur olduğunu, bu nedenle müvekkilinin uğramış olduğu zarardan …. Şubesinin de doğrudan sorumlu olduğunu, şirket ortaklarından…un 17.05.2005 tarihli yazısına karşı… Genel Müdürlüğünün 23.05.2005 tarihli cevabi yazısında 17.03.2004 tarihinde henüz iş devam ederken teminat mektubunun nakde çevrildiğinin, 31.05.2014 tarihinde ise asfalt işinin sona erdiğinin belirtildiğini, teminat mektubu nakde çevrildikten sonra… Genel Müdürlüğü tarafından …. ye hakediş ödemelerine devam edildiğini ve 18.03.2004 – 01.06.2004 tarihleri arasında toplam 5.343.963,82 TL tutarında ödeme yapıldığını, ….’nin… Genel Müdürlüğüne olan borcu nedeniyle teminat mektubunun nakde çevrildiğini, ancak yapılan ödemelere bakıldığında….’nin…’ya borcu olmadığının açık olduğunu, dolayısıyla… Genel Müdürlüğünün ….’ye teminat mektubu nakde çevrildikten bir gün sonra ödeme yapmaya başlamasının izah edilebilir bir durum olmadığını, müvekkilinin her ne kadar üzerinde ipotek bulunan taşınmazları….’den satın almış ise de, belirtilen ödemeler dikkate alındığında teminat mektubunun nakde çevrilmemesi gerektiğini, geçici ve kesin kabul yapıldıktan sonra işi yüklenen ……’nin vergi dairesinden ve …dan borcu yoktur yazısı alarak… Genel Müdürlüğüne vermesi, … Genel Müdürlüğünün de teminat mektubunu Şekerbanka iade etmek suretiyle taşınmazlar üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını sağlaması gerekirken usulsüz bir şekilde teminat mektubunun nakde çevrildiğini, ayrıca …ın bu durumdan müvekkilini haberdar etmediğini, taşınmazlardan 6 nolu daire satılmış olmasına karşın borçtan mahsup etmediğini ve müvekkiline ait 2, 10 ve 14 nolu daireler üzerindeki ipotekli alacağını (tedbir kararı olmasına rağmen) …..’ye temlik etmek suretiyle satışına sebebiyet verdiğini, fakat aynı şartlarda bulunan 11 nolu daire ….’ye ait olduğu halde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılmadığını, müvekkiline ait 3 adet dairenin satış bedeli alacağı karşılamamasına rağmen 11 nolu daire ile ilgili işlem yapılmamasının manidar olduğunu, müvekkiline ait taşınmazlar İcra Müdürlüğü vasıtası ile son derece düşük bedelle satıldığı için yapılan satış işlemine itiraz edildiğini, ancak bu itirazın … Esas sayılı dosyası ile görülen davada reddedildiğini, bunun üzerine mahkeme kararının temyiz edilmiş olup Yargıtay incelemesinin halen devam etmekte olduğunu, bu nedenle taşınmazların satışının engellenmesine ilişkin olarak tedbir kararı verilmesi gerektiğini, mahkemece teminat mektubunun usulsüz şekilde nakde çevrildiğinin tespiti yönünde bir karar verilmesi halinde … tarafından….’ye yapılan temlikin de usulsüz olacağı ve bu usulsüz temlike dayanılarak yapılan satışın da usulsüz olacağı hususlarının mahkeme kararı ile tespit edilmiş olacağını belirterek; öncelikle müvekkile ait …bulunan 2- 10 ve 14 nolu dairelerin satışının engellenmesi için tedbir kararı verilmesine, teminat mektubunun usulsüz şekilde nakde çevrildiğinin tespitine ve fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak müvekkilinin uğramış olduğu zarara karşılık şimdilik 1.000,00 TL’nin müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline, yargılama ve vekalet ücreti vekaletin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davacı vekili nakde çevrilen teminat mektupları bedeli toplamı, 865.000.00 YTL üzerinde harcı tamamladığından dava değeri bu rakam üzerinde kabul edilmiştir.
CEVAP:1)Davalı… vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımına uğradığını , davanın husumet nedeniyle reddi gerektiği ,…Mahkemesi’nin 2007/231 esas sayılı ve … esas sayılı dosyalarından verilecek kararın dava sonucunu etkileyecek nitelikte olması nedeniyle ceza dosyalarının kesinleşmesini dava dosyası bakımından bekletici mesele yapılmasını, müvekkilinin haklı nedenlerle teminat mektuplarını paraya çevirdiğini, Teminat mektubu lehdarı ….’nin acze düşmüş olduğun …E. sayılı dosyasında mevcut bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere yüklenici firmanın SSK’ya olan borçları nedeniyle…’ya haciz ihbarnameleri geldiğini, yüklenicinin müvekkili idareyi aldatarak fazla para tahsil etmiş olduğu aynı bilirkişi raporunda belirtilmiş olduğunu, …Teftiş Kurulu Başkanlığının teftiş raporunda da ….’nin müvekkil şirketten haksız ve fazla para tahsil ettiğinin tespit edilmiş olduğunu , teminat mektubunun verilmesini gerektiren işin geçici ve kesin kabullerinin yapılmadığını, yüklenici ile müvekkil işveren arasında kesin hesap çıkartılmadığından alacak ve borç durumunun tespit edilmediğini, bu işle ilgili olarak SSK prim borcu alacağının mevcut olması, işçilerin kıdem ve ihbar tazminatları alacağının bulunması karşısında, teminat mektuplarında borçlunun para olarak miktarı gösterilen doğmuş veya doğacak bir borcunun ödenmesini temin etme taahhüdü karşısında henüz iş devam ederken teminat mektubunun paraya çevrildiği iddiasının yanlış olduğunu, buna göre müvekkil şirket ile yüklenici firma arasında kati hesap yapılmadığından, firmaya ait işçilerin kıdem ve ihbar tazminatlarının ödenmesi yönünde İş Mahkemeleri tarafından karar verildiğinden yüklenicinin sigorta borcunun müvekkil şirketçe ödendiğinden riskin gerçekleştiğini, teminat mektubunun amacının riski karşılamak olduğunu , riskin ise taraflarca kati hesabın yapıldığı ana kadar var olduğunu , kati teminat mektubunun mukavele şartlarına uygunluğunu garanti altına aldığı cihetle kati hesap sonunda müteahhide fazla ödendiği anlaşılan paranın da teminat mektubu kapsamına girdiğini, olayda sebepsiz zenginleşme davası şartlarının gerçekleşmediğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
2)Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; ….’ye ait … nolu daire hakkında takip başlatılmadığı ve … nolu daire satıldığı halde borca mahsup edilmediği iddiasının doğru olmadığını, 06.05.2004 tarihind… esas sayılı dosyaları üzerinden 2-6-10-11 ve 14 nolu daireler hakkında toplam 930 Milyar TL’lik takip başlatıldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
3)Davalı …cevap dilekçesinde özetle; % 20 hisse ile ortağı bulunduğu ….’nin Ankara Büyükşehir Belediyesine bağlı… isimli şirketten almış olduğu ihale ile 2001 yılından itibaren … asfalt işini yapmakta olduğunu, yapılan iş için şirkete ait… bulunan 2-6-10-11 ve 14 nolu dairelerin … …t Şubesine ipotek verilerek kesin teminat mektubu alındığını, işler devam ederken şirkete ait 6 nolu dairenin şirket ortaklarından ….’un eşine, müteakiben… Genel Müdürü …’ye haberi olmadan devredildiğini, bu evin…’e şirketleri tarafından rüşvet olarak verildiğini öğrendiğini… nolu daire üzerinde ipotek bulunması nedeniyle … Genel Müdürü … ve Genel Müdür Yardımcılarının devam eden işin teminat mektubunu usulsüz olarak nakde çevirmek suretiyle 6 nolu dairenin parasını…’in aldığını, kalan parayı ise ortaklarına iade ettiğini, Belediye Teftiş Kurulu tarafından düzenlenen Müfettiş Raporu ile, şirkete ait olan 3 ve 7 numaralı dairelerin de Genel Müdür Yardımcısı … ‘ nın eniştesi ve Genel Müdür Yardımcısı …’ın kız kardeşi üzerine rüşvet olarak verildiğinin tespit edildiğini, Aradan geçen uzun zamandan sonra ihtiyaç nedeniyle 12.03.2004 tarihinde 2-10 ve 14 nolu dairelerin …’e şirket ortakları ile birlikte satıldığını, teminat mektubu karşılığı bu dairelerin üzerinde … tarafından konulan ipotek olduğunu, …’e en kısa zamanda …’ın ipoteklerinin kaldırılacağının söylendiğini, buna rağmen satışın tapu müdürlüğü tarafından üzerindeki teminat nedeniyle ….. Şubesine bildirildiğini ve şubenin satışa itiraz etmeyerek kabul ettiğini, sonradan öğrendiği bilgiye göre evlerin satışından 5 gün sonra, yani 17.03.2004 tarihinde devam eden işin teminat mektubunun… tarafından nakde çevrildiğini, İhale mevzuatına göre… Genel Müdürlüğünün teminat mektubunu nakde çevirmesinin usulsüz olduğunu ve suç teşkil ettiğini, … ve Bankanın bu kanunları dikkate almayarak 2-10 ve 14 nolu dairelerin …’e satışına itiraz etmedikleri halde teminat mektubunu nakde çevirirken taşınmazın sahibi olan …’e haber verilmediğini, yaptığı araştırmalara göre şirketin…’ya borcu olduğu iddia edilmiş olmasına karşın, teminat mektuplarının nakde dönüşmesinden 1 gün sonra toplam l.270.360.864.917 TL ödemenin…. ortağ…’e ödendiğini, benzer şekilde, teminat mektubunun nakde dönüşümünden sonra… tarafından….’ye ödemelerin devam ederek toplamda 5.543.963.823.195 TL’ye ulaştığını, ….’nin borcu bulunduğu gerekçesiyle teminat mektubunu nakde çeviren…’nun yalanlarının ortada olduğunu, şirketin…’ya borcu mevcut ise bu ödemelerin şirkete yapılmaması gerektiğini, bildiği kadarıyla şirketin bir borcunun bulunmadığını, kesin teminat mektubunun nakde çevrilerek …’in dolandırıldığını, bu duruma… Genel Müdürlüğü, ….. Şubesi yetkilileri ve ….’nin ortaklarının sebebiyet verdiğini, …’ın teminat mektuplarına karşılık olarak ipotek edilen 6 nolu dairenin üzerinde tedbir varken icra yoluyla satılmasına rağmen şirket borcundan mahsup edilmediğini, 2-10-11 ve … nolu dairelerin üzerinde mevcut tedbirler nedeniyle …’ın uzunca bir süre bu daireler hakkında herhangi bir işlem yapmadığını, daha sonra … adındaki yabancı şirkete, üzerinde mahkeme kararları ile tedbir varken usulsüz temlik yaparak dairelerin satışını sağladığını, belirterek hem şirket ortakları hem de… ve Şekerbankın müşterek bir şekilde …’in dolandırılmasına ve maddi olarak zarar görmesine neden olduklarını ve davanın reddini talep etmiştir.
4-Diğer davalılaraca usulüne uygun dava dilekçesi tebliği edildiğine rağmen davaya cevap verilmemiştir.
DELİLLER , DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacının ipotekle yükümlü satın aldığı taşınmazların teminatını teşkil ettiği ve davalı banka tarafından, davalı…’ya ,” davalı şirket ile aralarında imzalanan taşeronluk sözleşmesi kapsamında kesin teminatı teşkil etmek üzere ” verilen teminat mektuplarının , davalıların haksız eylemleri nedeniyle usulsüz olarak paraya çevrilmesi ve bankaca, davacıya ait 3 adet taşınmaz üzerinde lehine verilen ipoteklerin paraya çevrilmesi takibi neticesinde taşınmazların icra yoluyla satılması sonucunda uğranılan zararın tazim istemine ilişkindir.
Öncelikle davacının davas…esasında açıldığı Ticaret Mahkemelerinin toplu/heyetli mahkeme olmaktan çıkartılması üzerine, dosyanın A… esasına devir edildiği ,bilahare Ticaret Mahkemelerinin yeniden toplu/heyetli mahkeme haline getirilmesi üzerine de Mahkememize devriye yukarıdaki esasımıza kaydı ile bu esas üzerinde yargılaması sürdürülmüştür.
İş bu davada ….’nin de davalı olarak gösterilmiş , ancak yargılama sırasında şirketin 23/01/2014 tarihinde TTK nun geçici 7. Maddesi gereğince ticaret sicilinden re’sen terkin edildiğinin öğrenilmesi üzerine 29/06/2022 tarihli celse de davacı vekiline, davalı şirketin ihyası için yetki ve süre verilmiş isede, davacı vekili 09/11/2022 tarihli celsede davalı ….’nin ihyası için dava açmayacaklarını beyanda etmesi üzerine dosyamızda tefriki ile Mahkememizin 2022/787 esasına kaydedilerek 30.11.2022 tarihli ve 2022/975 sayılı kararımız ile adı geçen davalı yönünden taraf ehliyeti sıfatının kalmadığından davanın dava şartının noksanlığında usulden reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili delil olarak; davalı banka vekili delil olarak taşar ön sözleşmesine ,…sayılı esas dosyasına,… esas sayılı dosyanı, …Müdürlüğünün 2009/2798 esas sayılı dosyasına, 23/05/2005 tarihli yazı suretine, tanıkve bilirkişi incelemesine , davalı… vekili ; ihale dosyasına , SSK yazılarına ,…Teftiş Kurulu raporuna … davalı … vekili; … esas sayılı dosyalarına, banka kayıtlarına, temlik ve bilirkişi incelemesine dayanmıştır.
Dava konusu…sayılı taşınmazda kayıtlı 2,10 ve 14 bağımsız bölümlere ilişkin tapu kaydında; davacı tarafından 12.03.2004 tarihinde…… adına kayıtlı ve üzerinde … lehine 29.11.2002 tarihinde tesis edilmiş ipotekle bulunduğun halde ipoteklerle yükümlü olarak ( 33.000.000.000 ETL, 35.000.000.000 ETL, 32.000.000. 000 ETL ) bedellerle satın alındığı görülmüştür.
Taşınmazlar üzerindeki … lehine tesis edilen ipoteklere ait 29.11.2002 tarihli resmi senetlerle ; söz konusu taşınmazları, …. namına ve hesabına Şe…Merkez ve Şubelerine özellikle …Şubesinde açılmış ve açılacak bilcümle borçlu hesaplardan, her türlü krediler ile verilmiş ve verilecek teminat mektupları ve kontrgarantilerden, ithalat ile ilgili poliçelerden… kefil sıfatı ile imzalayacağı kredi sözleşmelerinden….. diğer sebeplerden mütevellit doğmuş ve doğacak borçlarının 160.000.000.000 ETL. kadar miktarının teminatını teşkil etmek üzere 1. derecede 2 nolu bağımsız bölüm , 190.000.000.000 ETL. ye kadar miktarını teminatına teşkil etmek üzere ise 10 nolu ve 14 nolu bağımsız bölümler üzerine tesis edilmiştir.
…Mesken… A.Ş. ile davalı….. Ltd Şti arasında “… ve bulvarlarına bütümlü sıcak karışım asfaltın üretilmesi ve sıkıştırılarak asfalt kaplama 1. ve 2. Bölge İşleri yapımı ” için imzalanan 31.12.2002 tarihli taşeron sözleşmesinde iş verenin … , yüklenicisinin … , taşeronunun …MESKEN olduğu ve bu iş için alınacak Kesin Teminatların İadesi şartlarının 30. Maddesinde ;” a)- Taahhüdün sözleşme hükümlerine uygun biçimde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve Taşeron’un bu işten dolayı İşveren’e herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirilmesi halinde tümü,” b)-” Yapım işlerinde (a) fıkrasındaki şartlara ek olarak, Geçici Kabul Tutanağının onaylanması ve geçici kabulde görülen kusurların giderilme bedelinin kesin teminatın yarısından fazla olmaması şartıyla yarısı, kesin kabul işlemleri tamamlandıktan sonra ise kalanı, Taşeron’a geri verilir. TAŞERON’un bu iş nedeniyle İŞVEREN’e ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin kesin kabul tarihine kadar ödenmemesi halinde, teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık tutulur. Varsa kalanı TAŞERON’a geri verilir.” şeklinde düzenlendiği görülmüştür.
Davalı banka tarafından verilen 14.04.2003 tarihli 23514564 numaralı ve 422.000.000.000 TL bedelli Kesin Teminat Mektubu ;” Davalı … A.Ş. tarafından, davalı……. firması tarafından istenilen …Cadde ve Bulvarlarında Bitümlü Sıcak Karışım Asfaltın Üretilmesi, Nakledilmesi İşi’nin teminatı olarak…..’ne verilmek üzere verildiği, ” İdarenizce yapılan ihale sonucunda … Muhtelif Cadde ve Bulvarlarında Bütümlü Sıcak Karışım Asfaltın Üretilmesi, Naktedilmesi, Serilmesi ve Sıkıştırılarak Asfalt Kaplama Yaptırılması işini taahhüt eden müteahhit/müşteri……nin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile ihale dokümanı hükümlerini yerine getirmek üzere, vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı 422.000.000.000 TL DÖRTYÜZYİRMİİKİ MİLYARLİRAYI … ettiğinden : 1) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11. maddesinde belirtilen kapsam dahilinde ise, 2) Sözleşmenin uygulanması sırasında 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde, 3) Taahhüdünü anılan Kanunlar ve ihale dokümanı hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmediği takdirde, iflas etmesi veya mali acze düşmesi durumunda, Protesto çekmeye, hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın…… ile İdareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akibeti ve kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın, yukarıdaki yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin nakden ve tamamen ve talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi … taahhüt ve heyan ederiz.” şeklinde taahhüdü içermektedir. Yine aynı iş için banka tarafından… lehine düzenlenmiş 28.01.2003 tarihli 23592625 nolu kesin Teminat Mektubu ; “İdarenizce yapılan ihale sonucunda … Muhtelif Cadde ve Bulvarlarına Bitümlü Sıcak Karışım Asfaltın Üretilmesi, Nakledilmesi, Serilmesi ve Sıkıştırılarak Asfalt Kaplama Yaptırılması işini taahhüt eden müteahhit’müşteri ……nin ihale ile ilgili kanım ve şartiname hükümlerine göre vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı olan 443.000.000.000 TL #DÖRTYÜZKIRKÜÇ MİLYARTL./ lirayı bankamız garanti ettiğinden, adı geçen taahhüdünü ilgili kanun, sözleşme ve şartname hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmediği takdirde, protesto çekmeye, hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve adı geçen ile İdareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni neticeleri nazarı itibara alınmaksızın, yukarıdaki yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine nakden ve tamamen ve talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi … taahhüt ve beyan ederiz.” şeklinde taahhüdü içermektedir.
Taraflar arasında taşeron sözleşmesinin varlığı ile teminat mektuplarının bu sözleşme hüküm gereğince taşeron davalı lehine banka tarafında, yüklenici davalı… ya verildiği yönünde bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlığın konusu, teminat mektuplarının sözleşme kapsamında şartları gerçekleşmeden davacının zararına olacak şekilden nakde çevrilmesi ve bilahare bankaca ödenen teminat mektubu bedelinin ipotekli davacı taşınmazının satışıyla geri tahsili nedeniyle davacının zarar görüp görmediği ve bundan tarafların kusurlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davalı … ile davalı… arasında genel kredi sözleşmelerinin mevcut olup ve teminat mektuplarının bu sözleşme kapsamında verilmiştir.
…’ın Balgat Şubesinin diğer davalı …. Ve davacı …’e keşide ettiği Ankara 40. Noterliğinin 26.03.2004/12288 tarih/yevmiyeli ihtarnamesinde; BCH Kredisinden dolayı 340.076.194.663,00 TL, TT Krediden dolayı 413.511.605.380,00 TL , KMH Kredisinden dolayı 10.449.043.853,00 TL, Tazmin edilmiş olan 28.01.2003 ve 14.04.2003 tarihli teminat mektubu kredisinden dolayı 885.446.650.000,00 TL , Teminat mektubu komisyonlarından dolayı 24.785.899,00 TL , Mer’i teminat mektupları bedellerinin depo edilmesi gereken tutarından dolayı 101.634.220.000,00 TL , İpotekli taşınmazların sigorta borcundan dolayı 350.400.000,00 TL ,1.649.858.679.795,00 TL nakit + 101.634.220.000,00 TL gayrinakit olmak üzere toplam 1.751.492.899.795,00 TL borçlu bulunduğu ihtar edilmi,ş , ihtarın tebliği edildiği ve borçlunun temerrüdü gerçekleşmiştir.
… E. Sayılı dosyasında ; Alacaklısının…. olan dosyadan, …. ile … hakkında İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yolu İle girişilen takipte, borcun kaynağı olarak GKS’ler ve davalı …’ın Balgat Şubesinin diğer davalı …. ve davacı …’e keşide ettiği … Noterliğinin 26.03.2004/12288 tarih/yevmiyeli numaralı 1.751.492.899. 795,00 TL borç ihtarına ilişkin ihtarnamesi olduğu , paraya çevrilmesi istenilen ipoteklerin ise davacı …’in maliki bulunduğu davaya konu taşınmazlar olduğu ve 03.08.2010 tarihinde ; 2 nolu taşınmaz 183.200,00 TL,10 nolu taşınmaz 213 000,00 TL ve 14 nolu taşınmaz 195.000,00 TL olmak üzere toplam 591.200,00 TL’ye satılmıştır.
…Gayrimenkul Satış … sayılı dosyasında ; …, tarafından …. Ve …leyhinde …nolu mesken için 06.05.2004 tarihinde ipotekli takip , yine … sayılı dosyasında ; … tarafından, …. aleyhinde 06.05.2004 tarihinde Ankara Çankaya İlkadım 9 parselde kain 11 nolu mesken için ipotekli takip başlatmıştır.
Ankara Büyükşehir Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanlığı’nca düzenlenen 22.07.2005 tarih ve 2005/8-10 sayılı raporda; davalı ….’nin yapmadığı işleri yapmış gibi göstererek … ‘dan 6.315.404.388.665 TL haksız ve fazla para aldığı tespit ve rapor edimiştir.
…/karar sayılı ilanı incelendiğinde;… tarafından…..aleyhinde; müvekkili bankanın …….. A.Ş. İle davalı….. LTD Ş.T.İ arasındaki “… ve bulvarlarına bütümlü sıcak karışım asfaltın üretilmesi ve sıkıştırılarak asfalt kaplama 1. Ve 2. Bölge işleri için” 31.12.2002 tarihli taşar ön sözleşmesi ve özel teknik şart namenin akdedildiği bu sözleşme kapsamında müvekkili banka tarafından davalı Belkoya hitaben ve taşaron …Mesken lehine söz konusu işin 1. Bölge işi kısmı için 14.4.2003 tarihli 23514564 mektup ve 014052 nolu 422.000.000.000 ETL. Bedelli ve 2. Bölge işi için 28.01.2003 tarihli 23592625 mektup ve 014040 nolu 443.000.000.000 ETL. Bedelli kesin teminat mektuplarının verildiğini, davalı şirketin 17.03.2004 tarihli dilekçesi müvekkil bankaya başvurarak söz konusu teminat mektuplarının paraya çevirmesi talep etmesi karşısında banka tarafından teminat mektupların paraya çevrilerek bedelleri toplamı 865.000.000.000. ETL. ödendiği ancak taraflar arasındaki taşeron sözleşmesinin ve özel teknik şartname, 16.03.2004 tarihli 9 nolu, 30.04.2004 tarihli 10 nolu 13.05.2004 tarihli 11 nolu 31.05.2004 tarihli 12 nolu hak ediş raporları ve işin sona erdiğine dair davalı şirket tarafından yazılan yazılar gereğince teminat mektuplarının konusu işlerin sona erdiği halde davalının usule ve hukuka aykırı olarak müvekkili bankaya yatılmak sureti teminat mektuplarını paraya çevirerek haksız kazanç elde ettiği bahisle ödenen teminat mektubu bedellerini 17.02.2004 tarihinden itibaren müvekkili bankanın uygulandığı temerrüt faizi bedeli ile tahsilini talep ettiği yapılan yargılama sırasında davanın 20.07.2011 tarihinde takipsiz bırakıldığından işlem kaldırıldığı ve 26.10.2011 tarihinde açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
…K. Sayılı 28.11.2012 tarihli kararında; davalılar … ile… yetkilileri ve diğer kişiler hakkında kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık, hizmet nedeniyle emniyeti suistimal suçlamaları ile açılmış olan davanın iddianamesinde; … ile…arasında imzalanan sözleşmede…Firmasının… Plentleri ve malzemelerini kullanarak Büyükşehir Belediyesi işleri dışında diğer Belediye ve kuruluşların asfalt üretim ve serimi işi yapmasına imkan sağlanmış olduğu, ….nin Büyükşehir Belediyesi dışındaki işleri için Belkoya ait Bitüm ve Agregayı Temmuz 2003 tarihinden Aralık 2003 tarihine kadar hiç para ödemeden kullandığı malzemelerin çok önceden bu firmaya verilmesine rağmen faturanın 18/03/2004 tarihinde kesildiği (772.962.555.372-TLlik fatura 6 ay sonra kesilmek suretiyle …Meskene adeta 6 ay sure ile karşılıksız ve usulsüz avans verilmiştir.) … ve ortaklıklarının 2002, 2003, 2004 yılları hakedişleri toplamı 54.940.991.165.328-TL olduğu halde… ortaklıklarından fatura toplamının 59.634.715.409.559-TL olduğu, … yöneticileri tarafından…ve ortaklığı olan firmaya hak edişi bulunmayan ne için ödendiği anlaşılamayan 6.315.404.388.655-TL paranın haksız ve fazladan ödendiği , davacıya ait dairelerini haksız satışına neden olunduğu iddia edilerek cezalandırılmalar istemeyle açılan davada, mahkemece alınan bilirkişi raporunda ; …Mesken firması ile… arasında yapılan sözleşme ve protokola bağlı olarak yapılan işler açısından taşeron firmaya yapılan ödemelerin avans olarak değil firmanın yaptığı imalatlar karşılığı düzenlendiği ve fatura karşılığı yapılan ödemeler olduğu , bu ödemeler nedeniyle herhangi bir kurum zararının söz konusu olmadığı, …’ya ait olup adı geçen şirkete kullandırılan araçlarla ilgili ödemelerin karşılıksız olmadığı, şirketin alacağından düşüldüğü, ayrıca davaya konu dairelerin satışının yasaya uygun olduğu bu konuda yine kurumun herhangi bir maddi zararının olmadığının belirtildiğinin ancak suç tarihi itibarıyla sanıklara isnad edilen fiillerin dolandırıcılık ve hizmet sebebiyle emniyeti suistimal suçunu oluşturduğu, bu suçlarla ilgili olarak hüküm tarihi itibarıyla dava zamanaşımı süresinin dolmuş olduğu anlaşıldığından sanıklar hakkında müsnet suçlardan açılan kamu davasının düşürülmesine karar verildiği ve … kararın Onandığı anlaşılmıştır.
Yine …K. Sayılı 05/07/2012 tarihli kararında ; davalı … ile… yetkilileri ve …… yetkilileri hakkında kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık suçlaması ile açılmış olan davada, zamanaşımı nedeniyle sanıklar hakkındaki davanın düşürülmesine karar verildiği, kararın… Dairesince onandığı görülmektedir.
Mahkememizce taraf delilleri toplanarak bankacı , hukukçu ve mali müşavir bilirkişiden oluşturulan heyetten, davalı… ticari kayıtları ve dosya üzerinde inceleme yapılarak rapor tanzimi talebi üzerine sunulan 09.11.2015tarihli raporda;davalı… Kayıtları incelendiğinden ; dava konusu taşınmazların satış tarihi olan 12.03.2004 den önce…. firmasının… Ltd.Şti.nden alacaklı olduğu ancak 12.03.2014 tarihinde, davalı…şirket hesabına 3.339.714,092.867 ETL tutarında borç kaydı ile….nin, … ya 3.168.408.466.842 ETL borçlu hale geldiği, söz konusu 3.339.092.867 ETL borç kaydının mesnedinin, …. firmasına fazladan yapılan ödemelerin iadesine yönelik olarak müteahbil şirket tarafından düzenlenen iade faturasına dayandığı, 17.03.2014 tarihinde davalı … A.Ş.’ye ait iki adet toplamda 865.000.000,000 ETL ve dava dışı …’ye ait 800.000.000.000 ETL tutarlı 3 adet teminat meklubunun nakde çevrilerek, bu tutarların…. nin borcundan düşüldüğü ve…Ltd. Şti.nin ileride çıkacak borçlarına karşılık olarak teminat için 600.000.000.000 ETLyi cari hesabına borç kaydedilerek 326.100.0024 nolu hesaba aktarıldığı, 18.03.2014 tarihinde 3 adet, 30.04.2004 tarihinde 2 adet , 17.05.2004 tarihinde 1 adet ve 01.06.2004 tarihinde 2 adet olmak üzere 8 adet hakediş karşılığı olarak toplamda 5.151.097.175,254 TL… ye ödeme yapıldığı, davalı …’a 17.05.2004 tarihinde 78.000.000.000 TL ve MGM adlı şirkete 17.05.2004 tarihinde 817,900.000.000TLve24.06.2004 tarihinde 380.000. 000.000 ETL tutarlarında temlik ödemelerinin yapıldığı , yine davaya konu teminat mektuplarının nakde çevrildiği 17.03.2004 tarihi itibariyle davalı… ile…. arasındaki işin henüz bitmemiş olduğu, 18.03.2014 tarihinde 3 adet, 30.04.2004 tarihinde 2 adet , 17.05.2004 tarihinde 1 adet ve 01.06.2004 tarihinde 2 adet olmak üzere 8 adet hakediş karşılığı olarak toplamda 5.151.097.175.254 ETL ödeme yapıldığı dikkate alındığında, davalı….nin malen acze düşmüş olması nedeniyle teminat mektuplarının nakde çevrildiği yönündeki davalı… Ltd.Şti. iddiasının yersiz olduğu , teminat mektuplarının nakde çevrildiği tarihte davalılar arasındaki sözleşme ilişkisinin halen devam ettiği ve teminat mektuplarının nakde tazmininden sonra ki tarihlerde hakediş ödemelerine devam edildiği nazarı alındığında, her iki teminat mektubunun, bu teminat mektupları ile garanti edilen riskin dışında , müteahhit firmadan olan alacakların tahsili amacıyla nakde çevrildiği açıkça ortaya çıktığı ve bu nedenle ve davalı… Ltd.Şti tarafından davalı…a yazılan 23.05.2005 tarihli yazıda, müteahhit davalı firma…. ile akdedilen sözleşmelere göre yapılan asfalt işinin 31.05,2004 tarihinde sona erdiğinin belirtildiğinden , yine işin 31.05.2004 tarihinde sona ermiş olması teminat mektuplarının hemen iade edileceği anlamına gelmediğin, teminat mektuplarının iadc cdilebilmesi için işin geçici ve kesin kabulünün yapılması ve müteahhit firmanın” Sosyal Sigortalar Kurumundan İlişiksiz Belgesi ” getirmesi gerektiği , dava konusu olayda, müteahhit davalı firma….’nin SSK’dan ilişiksiz belgesi getirmesi söz konusu olmayıp aksine SSK tarafından 02.06.2004 ve 04.06.2004 tarihlerinde….nin hak edişleri ve teminatları üzerine 447.695.209.054 TL tutarında haciz konulduğunun bildirildiği , SSK’ya olan prim borçlarının teminat mektupları ile garanti edilen risk kapsamında kalmakta olup, davalı… Ltd. Şti. teminat mektuplarını usulsüz olarak nakde çevirmemiş olsa dahi, haczin kounulduğu 02.06.2004 ve 04.06.2004 tarihleri itibariyle davalı….nin hakediş alacağı bulunmadığı için, bahse konu prim borcunun teminat mektuplarının nakde çevrilmesi suretiyle …ya ödenmesi gerekeceğinden belirtilen 447.695.209.054 TL (tutarındaki prim borcu teminat mektuplarının nakde dönüştürülmesi suretiyle elde edilen 865 Milyar TL’den teminat olarak ayrılıp başka bir hesaba aktarılan 600 Milyar TL’den karşılanmış) da dikkate alındığında 447.695.209,054 TI. tutarındaki SSK prim borcunun davaya konu teminat mektupları ile garanti edilen risk kapsamında kaldığından tespit edilecek muhtemcl davacı zararından bu tutarın tenzil cdilmesi gerektiği , yine davalı… Ltd.Şti lehine düzenlenmiş ve ilk talepte ödeme kaydını içeren 28.01 . 2003 Tarihli 443.000.000.000 ‘ETL Tutarındaki teminat mektubunun usülüne uygun olarak düzenlenmemiş bir tazmin talebi ile, yine şarta bağlı olarak tanzim edilmiş 14.04.2003 tarihli 422.000. 000.000 TL tutarındaki teminat mektubunu usulüne uygun olarak düzenlenmemiş tazmin talebi ve teminat mektubu ile garanti edilen riskin doğumuna sebebiyet veren şartını ihlal edildiğini tevsik eden belgeleri sunulmadan, tazmin talebinde bulunmuş olunduğun da kusurlu olduğu , ayrıca davalı Bankanın da ; tazmin talebinin usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği , Yanı sıra, şarta bağlı teminat mektubunda şartın ihlal edilip edilmediği, hususlarında bir sorgulama yapmadan tazmin talebini kabul ettiğinden kendisine düşen yükümlülük ve özen borcunu yerine getirmediğinden , yani davalı… Ltd.Şti.nin tazmin talebini gerekli inceleme ve sorgulama yapmadan kabul etmekle davalı ….nin de muhtemel davacı zararından doğrudan sorumluluğu olacağı belirtilmiştir. Davaya konu teminat mektuplarının tazmin talebi davalı… 1.td.Şti tarafından, ödeme ise davalı… tarafından yapıldığı , tazmin talebi ile ödeme aşamalarına daval…’un iştirak ettiklerine dair bir belge bulunmadığı ,gerek teminat mektuplarını usulsüz olarak tazmin talebi gerekse usulsüz tazmin talebinin kabul edilmesi nedeniyle ortaya çıkması muhtemel davacı zararından adı geçen davalıların sorumluluğunun bulunmadığı bildirilmiştir. Ayırca zara miktarının tespiti yönünden; …’un işbu davaya verdiği cevap dilekçesinde, söz konusu gayrimenkullerin devir işleminin davalı…. tarafından yapıldığı beyan edilirken,…Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasına yaptığı beyanda 2-10-14 nolu gayrimenkulleri alacağına karşılık olarak ….’den alıp davacı …e sattığı belirtilmiş olup sözkonusu dairelerin resmi akit tablosu ile satış bedeli ödeme belgesinin temin edilmesi, 2819 ada ve 9 parselde buluman 2-10-14 numaralı dairelerin 12.03.2004 salış tarihi ile dava tarihine göre değerinin Bilirkişi vasıtasıyla tespit edilerek bildirilmesi halinde zarar miktarının hesap edilebileceği belirtilmiştir.
Bilirkişi heyetinin talep ettiği şekilde taşınmazların dava tarihindeki rayiç değerlerinin tespiti amacıyla oluşturulan heyetten alınan 26.12.2016 birikişi raporunda ; dava tarihi olan 11.07. 2011 tarihi itibariyle 2 nolu dairenin 320.000 YTL , 10 nolu dairenin 350.000,00 YTL ve 14 nolu dairenin 340.000,00 Y TL değerinde olduğu tespit edilmiştir.
Önceki bankacı , hukukçu ve mali müşavir bilirkişi heyetine dosya tevdi edilerek taşınmazların dava tarihindeki değerleri ile taraf vekillerinin bilirkişi raporlarına itirazlarını değerlendirilerek ek rapor istemi üzerine sunulan 20.06.2017 tarihli raporda: her ne kadar gayrimenkullerin dava tarihindeki değeri toplamda 1.010.000 TL olarak belirlenmiş ise de ; davacı taraf, her üç gayrimenkulü üzerlerinde mevcut ipoteklerle birlikte satın almış olup, ipoteğin tüm hukuki sonuçlarına katlanmak zorundadır ve teminat mektubu ile garanti edilen riskin gerçekleşmesi nedeniyle söz konusu teminat mektuplarının nakde tahvil edileceği açık olup, teminat mektupları 17.03.2004 tarihinde nakde çevrilmemiş olsa dahi, iadesi hukuken mümkün değildir , SSK haciz içeriğine ve davalı… şirketinin usulüne uygun müracaatında davalı Banka söz konusu teminat mektuplarını nakde tahvil ederek ödeyecek ve alacağını tahsil edebilmek için ipotekli taşınmazlara müracaat etmesi gerekecektır . Bu kapsamda gayrimenkullerin davacıya satışı işleminde bir “muvazaanın” bulunmaması hal ve kaydı ile, davacın uğradığı zararın; Gayrimenkullerin icra satış değerı ( 591.200,00 YTL) – SSK Haciz Tutarı ( 447.695 YTL) = 143.505 YTL olarak dikkat alınması ve bu zarardan, davalı… Ltd.Şti ile davalı Bankanın %50 – % 50 oranı ile müştereken sorumlu tutulmaları gerektiği yönünde neticeye varıldığı bildirilmiştir.
Davacı tarafından dosyaya ibraz edilen tahsilat makbuzlarının şirket kayıtlarına geçip geçmediği hususlarında karşılıklı araştırma yapılması suretiyle ek rapor düzenlenmesi için aynı heyete alınan 11.10. 2018 tarihli ek raporda ise ; Mahkemenin 24.05.2018 tarihli ara kararı ile davalı A….’nin 2004, 2005 ve 2006 yıllarına ilişkin ticari defter ve kayıtlarının sunulması istendiği halede sunulmadığından dava dosyası kapsamında bulunmadığı gibi söz konusu kayıtların bulunduğu yer ve irtibat kurulacak şirket yetkilisi hakkında da dosyaya bir bildirimde bulunulmadığı için istenen şekilde inceleme yapılamadığı belirtilmiştir.
Mahkememizce tarafların itirazları nazara alınarak, yeniden kamu ihale uzmanı, SGK uzmanı, eser sözleşmesinde uzman sektör bilirkişisi, gayrimenkul değerleme uzmanı ve bankacı bilirkişiden oluşturulan heyete tevdi edilerek alınan 21.12.2020 tarihli raporda ; öncelikle … Ceza Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası ve eklerinin ile diğer belirtilen belge ve bilgilerin dosyaya kazandırılması gerektiği belirtilmiş , anılan dosya ve belgelerin celbi sonrası aynı heyette alınan 13.12.2012 tarihli ek raporda da ;Teminat Mektupları nakde çevrildikten sonra düzenlenen hakedişler olduğu , davalı… şirketinin diğer davalı…şirketine ait muavin defter kayıtlarına göre teminat mektuplarının nakde çevrildikten sonra düzenlenen faturalara istinaden davalı…hesabına, 18.03.2004 – 01.06.2004 tarihleri arasında alacak kaydı yapıldığı , bu nedenle … şirketinin, davaya konu teminat mektuplarını iş ilişkisi bitmemiş ve tazmin şartları oluşmadığı halde nakde tahvil ettiği ,… davalı…’ya 02.06.2004 tarihinde yazdığı yazı ile davalı … Yapı’nın 2002-2003 yıllarına ait prim borçları tutarı 365.529.176.574.-ETLnin 04.06.2004 tarihinde yazdığı yazı ile davalı …’nın 2002-2003 yıllarına ait prim borçları tutarı 82.166.032.480.-ETL, haciz bildirisinde bulunduğu ve toplam borç tutarı 447.695.209.054 -ETL nin de 07.06.2004 tarihinde ödendiği, ancak haciz yazılarının mektupların tazmininden sonraki tarihlerde olduğundan davalı …mali acze düştüğü yönünde de dosyaya da yeterli belge bulunmadığından , davalı …’ın kat ihtarnamesinin teminat mektuplarının tazmin edilmesinden sonra 26.03.2004 tarihinde keşide edildiğinden davalı …şirketinin … nezdindeki hesap ekstrelerinin eksi bakiyede olması aciz halinde olduğunu değil, bankaya borçlu olduğunu göstermekte olup, mevduat hesabına KMH kredisi tanımlanmış olması dolayısıyla mevduat hesabının da eksi bakiye gösterebileceği, nitekim davalı …’ın keşide ettiği kat ihtarnamesi ve hesap ekstreleri incelendiğinde hesabın eksi bakiyede olmasının KMH kredisinden kaynaklandığı, davaya konu teminat mektuplarının tazmininden önce, banka nezdindeki hesaplar üzerine baciz işlemi yapıldığına yönelik herhangi somut bir bilgi ve belgeye rastlanılmamakta olup … şirketinin teminat mektuplarını nakde çevirmesinin usulsüz olduğu, ancak teminat mektuplarının sigorta prim borçlarının da teminatı olması gözetilerek, yukarıda sözü edilen haciz bildirimlerine karşılık davalı… şirketinin …ya ödemiş olduğu 447.695.209.054.-TL tutarındaki prim borcunun davacının alacağından mahsubu gerektiği belirtilerek,…sayılı dosyasından, 2 nolu taşınmaz 183.200,00 TL, 10 nolu taşınmaz 213 000,00 TL VE 14 nolu taşınmaz 195.000,00 TL olmak üzere toplam 591.200,00 TL’ye satıldığı , dairelerin üzerindeki ipotek tutarlarının 2 nolu taşınmaz üzerinde 160.000,00 TL, 10 nolu taşınmaz üzerinde 190,000,00 TL ve 14 nolu taşınmaz üzerinde 190.000,00 TL olmak üzere toplam 540.000,00 TL olup , davacı taşınmazları üzerindeki ipoteklerle birlikte satın almış , ipoteklerle temin edilmiş olan teminat mektuplarına konu iş dolayısıyla davalı… şirketinin …ya ödediği tutar 447.695,00 TL nin teminat mektupları usulsüz olarak tazmin edilmemiş olsa dahi neticede, işbu …ya ödenen prim borcu dolayısıyla tazmini kaçınılmaz olup işbu tutarın (447.695,00 TL) ipotek tutarları toplamının da altında kalması nedeniyle davacı tarafın zararı olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu durumda davacının zararı, dairelerin satış değeri – …ya ödenen prim borcu mahsubu neticesinde 591.200,00 TL – 447.695,00 TL = 143.505,00 TL olarak tespit edildiğini ve bu zarardan takdir sayın mahkemeye ait olmak üzere, davalı… ile davalı Bankanın yarı yarıya sorumlu olmaları gerektiği, ancak diğer davalıların sorumlu tutulmaları yönünden dosya kapsamında belge bulunmadığı bildirilmiştir.
Ayın heyete nitelikli hesaplama uzmanı katılarak, rapora taraf itirazlarının da yeniden değerlendirilmesi için alınan 06.05.2022 tarihli ek rarporda ; Somut olayda prim borçları 2002-2003 yıllarına ait olup SSK haciz ihbarnamesinin 02.06.2004 ve 04.06.2004 yıllarında geldiği , 01.10.2008 tarihinden önceye ait bulunan borç için 5510 sayılı kanunun 90. Maddesinin karşılığı 506 sayılı kanunun 83. Maddesine ve 88. Maddeleri hüküm nazara alındığında; davalı …2002-2003 dönemi prim ve gecikme cezası borçlarından 447.695.00TL nin tümünden davalılar… un birlikte müşterek ve müteselsil sorumlu oldukları, iç ilişkide hissesinden fazlasını ödeyenin rücu hakkının doğabileceği, Teminât mektuplarının paraya çevrilmesi konusunda; Hak edişlerin ödenmesiyle ilgili olarak kontrol ve denetim makamı olan ihale makamı… nun kontrollerini eksik yaptığını ve geçici veya kesin kabuller yapılmadan, işçilik alacakları ve prim ile gecikme cezalarının ödenip ödenmediğinin kontrolünü yapmadan hakedişleri ödediği ve bu sebeple teminatları paraya çevirdiği , Mahkemece… nun teminat mektuplarında bahsedilen işle ilgili olmayan işler için ödenmesi gereken prim ve gecikme cezası borcunu teminatları paraya çevirerek ödediğini düşünür ise…’nun işlemlerinin yerinde olmadığı ve davacının zararının dairelerin satış değeri- SGK ya ödener prim borcu kadar yani 591.200,00TL- 447.695,00TL= 143,505,00TL olarak tespit edildiği bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı , dava , cevap , teminat mektupları , taşınmaz tapu kayıtları ,ipotek resmi senetleri , kredi sözleşmesi , hesap katı ihtarı , taşeron sözleşmesi , teminatların nakde çevrilmesine ilişkin bilgi ve belgeler , icra takip dosyaları , Ağır ceza mahkemesi dosyaları … Mahkemesinin… E. Sayılı dosyasındaki banka vekilinin dava dilekçe içeriği ile dosyada alınan bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde ; davacının ipotekle yükümlü olarak satın aldığı üç adet taşınmazı , ipotekle yükümlü satın alınmasında kısa bir süre sonra, ipotek teminatı kapsamında bulunan ve davalı… ile … arasındaki taşeron sözleşmesi kapsamında davalı bankaca verilen kesin teminat mektuplarının, sözleşme , kanun ve mektup hükümlerine aykırı olarak nakde çevrilmesi bankanın ipotekli taşınmazları paraya çevirerek bu teminat mektubu bedeli içinde tahsilat yapması nedeniyle;
Davalı… nin taşeron sözleşmesi kapsamında, davalı … dan alıp …ya teslim ettiği kesin teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin ; Teminat mektuplarının 17.02.2004 tarihte davalı… nun talebi üzerine bankaca hiçbir araştırma yapılmadan nakde çevrilerek 865.000 .000.000 ETL nin… ya ödenmesinin , davalılar arasındaki sözleşme ilişkisinin devam ettiği vede teminat mektuplarının nakde çevrilmesinden sonraki tarihlerde hakediş ödemelerine devam edildiği, SSK tarafından 02.06.2004 ve 04.06.2004 tarihlerinde … nin hak edişleri ve teminatları üzerine konulan 447.695.209.054 ETL tutarında ki borcun, hak ediş ödeme tarihlerinde de mevcut olduğu halde, hak edişte kesilerek SSK ya ödenmesi gerekirken ödenmediğinden SSK ca takibe konu edildiği ve teminat mektuplarının nakde dönüşmesinden sonra bu haciz yazılarının… ya geldiği görülmekle, her iki teminat mektubunun nakde çevrilmesinin, taşeron sözleşmesine , kamu ihale yasalarına ve SSK mevzuatına aykırı olduğu görülmekle öncelikle …’nun kusurlu olduğu, yine davalı bankanın, kesin teminat mektubu hükümleri gereğince tazmin talebinin usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği ,şarta bağlı teminat mektubunda şartın ihlal edilip edilmediği, hususlarında bir sorgulama yapmadan… nun tazmin talebini kabul etmesiyle kendisine düşen yükümlülük ve özen borcunu yerine getirmediğinden … ile ortak ve eşit oranda kusurlu olduğu anlaşılmıştır. Ancak diğer davalılar olan… nin yetkili ve ortakların, bu zararın doğumuna etkili eylem ve davranışları bulunduğu iddiasını ispata yarar delil olarak bildirilen ve neticeleri beklenen Ağır Ceza Mahkemeleri dosyalarında davalılar aleyhindeki ceza davalarının zamanaşımı nedeniyle düştüğü , başkaca da delil sunulmadığı nazara alındığında, bu davalıların zararın doğumuna katkıda bulundukları ispat edilemediğinden aleyhlerindeki davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Ayrıca davalı… vekilinin, davalı … ile davacının muvazzalı işlem ile ipotekli taşımazları devri aldığı ve davacı zararının bulunmadığı yönünde ki iddiasını ispata elverişli ve yeterli delil sunmadığından iddiası nazara alınmamıştır.
Davacının zarar ve miktarının ise ; davacının dava konusu taşınmazlar üzerindeki ipotekleri bilerek , ipotekle sorumlu olarak satın aldığı , ipoteklerin davalı … nin davalı banka ile arasındaki kredi sözleşmeleri kapsamında verilen nakdi ve gayri nakdi, doğmuş ve doğacak borçları için toplamda 540.000.000.000 ETL limitle sınırlı olarak teminat teşkil ettiği , davalı bankanın 26.03.2004 tarihli hesap kat ihtarına göre …’ nin, BCH Kredisinden dolayı 340.076. 194.663,00ETL,TT Krediden dolayı 413.511.605.380,00 ETL , KMH Kredisinden dolayı 10.449.043. 853, 00 ETL, Tazmin edilmiş olan 28.01.2003 ve 14.04.2003 tarihli teminat mektubu kredisinden dolayı 885.446.650.000,00 ETL ,Teminat mektubu komisyonlarından dolayı 24.785.899,00 ETL , Mer’i teminat mektupları bedellerinin depo edilmesi gereken tutarından dolayı 101.634.220.000,00 ETL , İpotekli taşınmazların sigorta borcundan dolayı 350.400.000,00 ETL olmak üzere 1.649.858.679.795,00 ETL nakit + 101.634.220.000,00 ETL gayrinakit toplam 1.751.492.899.795,00 ETL borçlu olduğu , teminat mektupları nakde dönüşmese dahi ( 1.649.858.679.795 ETL – 885.446.650.000 ETL) = 1.561.314.014.795 ETL borç miktarının ihtara rağmen, bu kısım borç asıl borçlu yada ipotek borçlusu davacı tarafından bankaya ödenmediğinden ipotekli taşınmazların satışıyla tahsili yoluna gidilmesinde bir usulsüzlük bulunmadığı , ancak haksız olarak nakde dönüştürülen teminat mektupları için takipte tahsili istenen 885.446.650.000,00 ETL yönünde, davacıya ait üç adet taşınmazın takip dosyasında ihale ile 591.200.,00 YTL ye satıldığı ve bu haksız teminat mektubu bedellerinin , takip konusu nakdi banka borcuna oranın (1.649.858.679.795 /885.446.650.000 = )%53,668 olduğu nazara alınarak , üç taşınmaz satış bedelinin, bu teminat mektupları için tahsil edilen miktarının (591.200/100×53,668 =) 317.285,22 YTL olduğu ve sadece bu miktarın davacı zararı olduğu tespit ve hesap edilmiştir. SSK haciz müzekkeresi konusu borcun daha sonra yapılan hak edişlerden öncelikle kesilerek ödenmesi gerektiği bu ödeme miktarı nakde dönüşmeyen teminat mektubu bedelinden mahsubunun yerinde olmadığı anlaşılmakla , davacının 317.285,22 YTL zararının ortak kusurlu davalı …ve… dan mütesesilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının Davalı… ve…aleyhindeki davasının Kısmen Kabulü ile ; 317.285,22 TL’ nin adı geçen davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacının diğer Davalılar … aleyhindeki davanın Reddine,
3-
Alınması gereken 21.673,75-TL harçtan peşin alınan 18,40-TL ve 44,40-TL harcın ve 14.727,63-TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 6.883,32-TL’nin davalı… ve …’dan müteselsilen alınarak hazineye irad kaydına,

4-
Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 18,40-TL başvuru harcı, 18,40-TL ve 44,40-TL peşin harç, 14.727,63-TL tamamlama harcı, 7,80-TL vekalet harcı toplamı 14.811,73‬-TL ile, davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 894,75-TL posta masrafı, 10.900,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 11.794,75‬-TL’nin kabul/red oranına göre 4.326,35-TL’nin davalı… ve …’dan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince hesap edilen 47.419,93-TL vekalet ücretinin davalı… ve …’dan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
6-a)Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince hesap edilen 47.419,93-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalılara ödenmesine,
b)Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince hesap edilen 47.419,93-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalıya ödenmesine,
7-HMK333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve Davalı … Vekili …, Davalı … Vekili’ nin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda oy birliğiyle verilen karar ,tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/11/2022

Başkan…
✍e-imzalıdır
Üye …
✍e-imzalıdır
Üye…
✍e-imzalıdır
Katip …
✍e-imzalıdır