Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2011/75
KARAR NO : 2022/451
BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

ASIL DOSYADA;

DAVACI: : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – (T.C. …)
VEKİLLERİ : Av. … …
Av. … -…
DAVA : Tazminat (Kooperatif Yönetim Ve Denetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/01/2011
BİRLEŞEN ANKARA …

DAVACI: : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – (T.C. …)
VEKİLLERİ : Av. … …
Av. … – …
İHBAR OLUNAN : 1- … -…
VEKİLİ : Av. … – …
İHBAR OLUNAN : 2- … -…

DAVA : Faiz Alacağı (Kooperatif Yönetim Ve Denetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/06/2021
KARAR TARİHİ : 08/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat / Faiz Alacağı (Kooperatif Yönetim Ve Denetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan) davalarının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:1- Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin yönetim kurulu üyesi olan davalının 1998-20/06/2020 döneminde kooperatifin zarara uğratan iş ve işlemlerde bulunduğunu, davalının kendisini 01/08/1994 tarihinden itibaren kooperatif çalışanı gösterip sigortaladığını , bu suretle kooperatifi 90.000,00-TL zarara uğrattığını, kooperatif adına kayıtlı… numaralı iş yerinin 30/04/2008 tarihinde ortağı olduğu ….’ye kiraladığı ve aynı yerde dershane işletmeye başladığını, ancak kooperatif hesabına 4.000,00-TL dışında para yatırılmadığını, 9.714,00-TL kira borcu için icra takibi yapılmak suretiyle tahsilat yapıldığını, kooperatif adına kayıtlı ….numaralı işyerlerinin 15/07/2004 tarihinde … adlı kişiye kreş olarak işletilmek üzere kiraya verdiğini, adı geçenin ödemediği kira bedellerinin zamanında takibe konulmadığını ve kendisinden kira borcuna karşılık 25.000,00-TL tutarında senet alındığını ancak takibe konulmayarak beklendiğini, yeni yönetimin gelmesiyle takibe konulduğunu, davalının 2004-2009 döneminde çöplerin toplanması, temizlik, elektrik tamiratı, blokların onarımı, blok-şantiye temizliği vb. Adlarla toplam 106.996,00-TL gider pusulasını kayıtlara işlettiğini, ancak karşılığının olmadığını, 20/09/2002 tarihinde … isimli kişi arasında düzenlenen sözleşme ile belirlenen iş bedeli 27.500,00-TL’nin D-1 blok 5 numaralı işyeri devri suretiyle ödendiğini, daha sonra bu yerin davalının eşine devri suretiyle kooperatifin uğradığını belirterek ve fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 10.000,00-TL’nin davalından tahsilini dava ve talep etmiştir.
Davacı vekili 13.03.2015 harç tarihli dilekçesi ile davasını ıslah ile arttırarak 174.856,00-TL’ye yükseltmiştir.
2- Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının müvekkili kooperatifin 1998-26.06.2010 tarihleri arasında aralıksız yönetim kurulu başkanlığı yaptığını, bu dönemde gerçekleştirişen bir takım usulsüz işlemler nedeniyle kooperatifi zarara uğrattığını, … esas sayılı dosyasında 26.01.2011 tarihinde sorumluluk davası açıldığını, ancak dava dilekçesi ve ıslah dilekçesinde sehven faiz talep edilmediğini, faiz alacağından açıkça feragatte olmadığını, fazlaya dair haklarını saklı tuttuklarını, ilk davada talep edilen 10.000,00TL’lik miktarın 13.03.2015 tarihinde 174.856,00TL olarak ıslah edildiğini, talep edilmeyen toplamda başlangıç olarak 95.000,00TL’lik faiz alacağı için iş bu davanın açıldığını, yine söz konusu yönetim kurulunun işlemlerinin cezai niteliğinin zimmet suçunu oluşturduğundan ceza zamanaşımı süresi içinde tazminat davası açılabileceğinden aynı süreye tabi faiz alacaklarınında zamanaşımına uğramadığını belirterek, öncelikle …Mahkemesi dosyasıyla birleştirilmesine ve fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak üzere asıl davada 10.000,00TL’lik kısma dava tarihi 26.01.2011’den itibaren, yine ıslah ile arttırılan 164.856,00’TL’lik kısma ıslah tarihi 13.03.2015’den itibaren işleyecek avans faizinin şimdilik 95.000,00TL’sinin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:1- Asıl davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın hukuki sorumluluk kapsamında tartışmaya açtığı 14 yıllık sürede sanki müvekkili tek yöneticiymiş gibi davayı onun aleyhine açtığı, ancak müvekkilinin tek başına işlem yapma yetkisi olmayıp, kooperatiflerde 3’lü yönetim ve birlikte sorumluluktan dolayı eğer usulsüzlük yapıldıysa görev yapmış olan diğer yöneticilerin de davaya dahil edilmelerinin gerektiği, ayrıca müvekkilin kendisini sigortalı yapılması ve primlerin iadesi talebi konusunda İş Mahkemesinin görevli olduğu ve Mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerektiği, ayrıca kooperatif alacakları 5 yıllık zamanaşımına tabi olup dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığı, müvekkilinin 1993 yılında kurucu üyesi olduğu kooperatifin ilk genel kurulunda II.başkan olarak seçildiği, 1998-2010 yılları arasında ise yönetim kurulu başkanı olup, görev yaptığı dönemde her genel kurulda ibra edildiği, ibranın hukuki sorumluluğu ortadan kaldıran bir işlem olduğu, müvekkilinin göreve başladığı tarihten itibaren yönetim kurulu üyesi değil bizzat işin başında çalışan eleman olarak görev yaptığı ve sigortalı olarak çalıştığı, aynı zamanda emanet komisyonu üyesi olduğu, başlangıçtan beri sigorta primlerinin kooperatifçe ödendiğini tüm üyelerin bildiği halde itiraz edilmeyip 14 sene sonra itiraz edildiği, müvekkilinin 1…tarihleri arasında kooperatifin yönetim kurulu başkanlığını yaptığı, 02.06.2010 tarih …yevmiye numaralı ihtarname ile hakkında haksız iddia ve isnatlarda bulunulması nedeniyle müvekkilinin kooperatif denetçileri hakkında….Hazırlık numaralı dosyası ile suç duyurusunda bulunduğu, …Kontrolörü tarafından kooperatifin 10 yıllık evrakının incelendiği, müvekkilinin kooperatifte yönetim kurulu üyesi olarak değil bizzat çalışan eleman olarak göreve başladığı ve sigortalı olarak çalıştığı, kooperatif inşaatlarının emanet usulü yaptırılması nedeniyle müvekkilinin emanet komisyonu üyesi olduğu, müvekkilinin sigortasının kuruluşundan beri kooperatifçe ödendiğini tüm üyelerin bildiği halde 14 yıl sonra itiraz edildiği, …numarada bulunan dükkanın 2008 yılı Nisan ayında müvekkilinin de ortağı olduğu…Dershanesine kiralandığı, toplam 5 dükkan kiralamış olup tüm dükkanlar için kira borcunun bulunduğu, ancak henüz zararın söz konusu olmadığı, 2001 yılında …) ile yapılan kira sözleşmesi ile kooperatife ait olan D blokta kayıtlı dükkanlardan bazılarının 5 yıllığına kiraya verildiği, eşinin vefatı üzerine oluşan kira borçları için yönetim kurulu tarafından …den 24.450,00 TL’lik senet alındığı ve senetlerin bankaya verildiği, senetlerin ödenmemesi üzerine irtibata geçilerek bu kişinin ekonomik durumu ve sağlık durumunun iyi olmadığı görüldüğünden, diğer yöneticiler ile birlikte alacağın tahsili için beklenmesine karar verildiği, Kooperatif kuralarının 2002 Temmuz ayında çekilerek 2003 yılının ilk aylarında oturulmaya başlandığı, toplam 28.000 m2 arsanın neredeyse tamamı inşaat alanı olup, garaj ve çevrenin henüz tamamlanmadığından eksikliklerin zamanla yavaş yavaş yaptırıldığı, bu bedeller işler yapıldıktan sonra ödenip imzalatıldığı, yine kooperatife ait 11 dükkanda ciddi tadilatlar yaptırıldığı, ödemelerin gider pusulası karşılığında yapılarak muhasebeye intikal ettirildiği, söz konusu gider makbuzlarının yıllara sarih 15-20.000,00 TL civarında normal olduğu,ayrıca konunun ispatı için gider makbuzlarını imzalayanların dinlenmesini talep ettikleri, bu gider makbuzlarının her yıl sonunda düzenlenen genel kurullarca İBRA edildiği, ibranın yönetim kurulu açısından müktesep hak olduğu ve ibradan geriye dönülemeyeceği, Kooperatife ait D-1 blok 5 numaralı dükkanı … isimli kişiye 20.09.2002 tarihinde yapmış olduğu işlere karşılık olarak verildiği, ayrıca 1999 yılında yapılan genel kurulda yönetim kuruluna kooperatife ait dükkanların iş karşılı satma veya verme yetkisi verildiği, 2002 yılındaki genel kurulda da iş karşılığı verilen dükkanlara ilişkin raporun oy birliği ile onaylandığı, …’nın fatura karşılığında kooperatife sıvı tefsiye ve mozaik işleri yaptığı, iddia edilen elektrik tesisatı, doğrama ve camların takılması işlerin yaptırılmadığı, söz konusu dükkanı bu kişinin…’a devrettiği, daha sonra 20.06.2006 tarihinde … bu dükkanı …’ya 70.000,00 TL bedel karşılığında devrettiği, bu bedelin tarafınca anılan şahsa aynı yıl içinde elden nakit olarak ödendiği, yani bedelsiz alınmasının söz konusu olmadığı, şikayet dilekçesinde de konudan emin olunmayıp “tahminimizce bila bedel yapılan devir şeklinde” bir ifade kullanıldığı, müvekkilinin kendisine atılan bu iftira ile ilgili tüm hukuki ve cezai haklarını saklı tuttuğu belirtilerek, öncelikle usule ilişkin itirazlarına yönelik karar verilmesi, devamında haksız yere açılmış davanın reddi ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı yana tahmili talep etmiştir.
2-Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davanın esası hakkında yapılacak yargılama sonunda, faiz alacaklarının zamanaşımına uğramış olması ve sair açıkladığımız esasa dair gerektirici nedenlerle haksız ve hukuka aykırı işbu birleşen davanın esastan reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, asıl dosyada; kooperatif yönetim kurulu başkanının sorumluluğuna dayalı tazminat davası, birleşen davanın ise ; asıl davada istenilmeyen bu zarar kalemlerinin faiz alacağı istemine ilişkindir.
Davacı vekili delil olarak, kooperatif defter ve kayıtlarına, genel kurul tutanağına, … esas sayılı dosyasına,…esas sayılı dosyasına, gider makbuzu örnekleri, 22.09.2002 tarihinde … isimli kişi ile yapılan sözleşme örneklerine, kooperatif adına kayıtlı işyerlerine ilişkin … ile imzalanan kira kontrat örneğine, … sunulan 14.07.2010 tarihli dilekçeye,…sayılı dosyasına, tanık, keşif ve bilirkişi incelemesine, davalı vekili ise tanık ….deliline dayanmıştır.
Mahkememiz dosyası ile birleşen … …Esas ve … Karar sayılı dosyasında, davalı … …’nın, davalı kooperatif aleyhinde açtığı davada; davalı kooperatif yönetim kurulu üyesi olan müvekkilinin yapılan genel kurullarda ibra edilmiş olmasına rağmen göreve gelen yeni yöneticilerce hakkında dava açma yetkisi alınarak tazminat davası açıldığını, kooperatifin 30/01/2011 günü yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında gündemde bulunmamasına rağmen önerge verilmek suretiyle daire tapusunun verilmemesi kararı alındığını, bu işlemin hukuka aykırı bulunduğunu belirterek, söz konusu kararın iptalini ve Ankara Yenimahalle Kent-Koop. Mah. 15273 ada 1 parselde bulunan E-2 Blok 46 numaralı dairenin adına tescilinin yapılmasını talep ve dava etmiştir. Söz konusu dosyamız ile birleşen dava tefrik edilerek mahkememizin 2018/552 esasına kayıt ile bilahare 2018/ 867 karar sayılı ve 19.12.2018 tarihli kararı ile davanın takipsizliği nedeniyle açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Davalının kendisini sigortalı göstererek kooperatif hesaplarından sigorta primlerini yatırması nedeniyle KK’ nun 98 . Maddesi atfıyla 6267 sayılı TTK 553.maddesine dayalı açılan sorumluluk davasında, iş mahkemesi değil , Ticaret Mahkemesi görevli olduğundan bu itirazı kabul görmemiştir.
Davalının zamanaşımı itirazının ; Kooperatif Ana Sözleşmesinin 48. Maddesi son fıkrası hükümü ( görevi sona eren yönetim kurulu üyelerinin iş gördüğü zamana ait sorumluluklarının ayrılış tarihinden itibaren 5 yıl devam edeceğinin belirtildiği), yine (6762 sayılı TTK’nın 309. Maddesi) 6102 sayılı TTK’nun 560.maddesinde belirtilen 5 yıllık zamanaşımı süresinin eylemin cezayı gerektirmesi halinde bu suçun zamanaşımı süresine tabi olduğu gibi Yargıtay İçtihatları gereğince , yönetim görevi devam ettiği sürece işlemeyeceği de nazara alındığından, davalının yönetim kurulu üyeliğinin 20/06/2010 tarihinde sona erdiği ve asıl davanın 26//10/2011 tarihinde , 5 yıllık süre dolmadan açıldığından zamanaşımı itirazının reddi gerekmiştir.

TTK’nın 341. Maddesi gereğince; davalı kooperatifin 05.12.2010 tarihli olağanüstü genel kurulunda, davalı eski yönetim kurulu başkanı hakkında dava açması için karar alındığı ve denetçilere yetki verildiği, iş bu davanın yetkili kılınan denetçiler tarafından açıldığı görülmüştür.
Kooperatifler kanunu 62. Maddesinde; yönetim kurulunun kooperatif işlerini yönetim için gereken titizlikle ve kooperatifin başarısı ve gelişmesi için bütün gayretiyle görevini yerine getireceği hükmü getirilmiş ve aynı madde de yönetim kurulu üyelerinin kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumlu olacakları belirtilmiştir. Yine konut yapı kooperatifleri Anasözleşmesi 48. Maddesi ile de aynı doğrultuda hüküm getirilmiştir.
+++Davalının son genel kuruldan önceki tüm kurullarda ibra edilmiş ise de, KK’ nunun 98. Maddesi atfı ile TTK’nın 380. Maddesi gereğince, soyut ibranın sorumluluğu ortadan kaldırmayacağından ibra edilen hususların genel kurulda açık ve ayrıntılı bir şekilde görüşülmesi, tartışılması, değerlendirilmesi ve bilançoda gösterilmesi gerekeceğinden, dava konusu hususlarda önceki genel kurullarda bu hususların tüm ortakların bilgisine sunulduğuna ve genel kurulda tartışıldığına dair bilgi yer almadığından yani davalı eski başkanın başkanlığı sırasına isabet eden şahsi sigorta primlerini davacı kooperatif kasasından ödendiğini, genel kurulların bilgi ve onayına sunan yönetim kurulu faaliyet raporları ile gelir tablolarında dolayısıyla da bilançolarda açıkça göstermediğinden anılan prim konusunda yönetim kurulu ibra edildiğinden, yine kooperatifin ana sözleşmesinin 36. Maddesinin 1. Fıkrasında bilançonun tasdikine dair olan genel kurul kararı yönetim kurulu ile denetim kurulunun ibrasını kapsar ancak bilançoda bazı hususlar gösterilmemiş veya bilanço yanlış olarak düzenlenmiş ise bilançonun tasdiki ile bu organlar ibra edilmiş olmayacakları hükmü getirildiği de nazara alındığında dava konusu zarar kalemleri yönünde., sigorta primleri yönünden ibranın bu kapsamda yapılmadığından geçerli olmadığı, ancak B…. Tarafından borcun ilgili icra dosyasına ödemesinin yapılarak kapatıldığı ifade edildiği gibi 20.06.2010 gününü genel kurul tutanağında da konunun 3. Nolu gündem maddesi gereği toplantıda görüşüldüğü ve davanın ibra edildiği bu nedenle davalının hukuki sorumluluğunun sona erdiği, yine ayrıca kooperatife işleri yapan … isimli kişiye 5 nolu işyerinin verilmesi bu işyerinin daha sonra …’a ondan sonrada davalının eşine devri hususunda , yapılan iş karşılığı verilen bu yerin devirler neticesinde …’ya intikal ettiği, devir sürecinin de yapılan usulsüz işlemlerin genel kurula yeterli ve her ortağın anlayacağı şekilde izah edilerek ibra edildiği, ve ibra ile hukuki sorumluluğunun ortadan kalktığı, ancak 2004 – 2009 döneminde gider pusulası ile 106.996,00TL tutarında çöplerin toplanması, temizlik hizmeti, blok tesisat onarımı, blok- şantiye temizliği gibi adlar altında yapılan harcamalar nedeniyle kooperatifin zarara uğratılması hususunda genel kurula sunulan denetim raporunda gider pusulası ile harcama yapıldığı ortaklara açıklandığı ancak harcamaların niteliği hakkında bilgi verilmediğinden yine 20.06.2010 günlü genel kurula sunulan bilanço ve gelir gider cetvelinde genel yönetim giderleri içinde 10.422,23-TL tutarında gider pusulası ile yapılan gider kalemlerinin yer aldığı, ancak yapılan harcamaların niteliği saptanamadığından ortakların eksik bilgilendirildiği bu nedenle ibranın soyut kaldığı, bu nedenle 106.996,00TL tutarındaki harcamaların yapılacak teknik inceleme neticesinde hizmetin fiilen alınmadığının ya da belgelerdeki imzaların gerçek olmadığının anlaşılması durumunda davalının yaptığı harcamalardan sorumlu olacağından önceki genel kurullarda açıkça gündeme alınma ve tartışılma hususları nazar alınarak davalı yönetim kurulu başkanının genel kurullardaki bir kısım ibralarının sorumluluğunu ortadan kaldırmadığı anlaşılmıştır.
…’ya müzekkere yazılarak davalıya ait sigorta sicil dosyası bilgileri celp edilmiştir. Yine kurumca dosyaya gönderilen 17.07.2013 tarihli yazıda, söz konusu işyeri hakkında düzenlenen 24.09.2010 tarihli 136 sayılı … denetmenliği raporunda… …nın söz konusu işyerinde bildirilen 10.06.2003 – 24.10.2008 devresine ait sigortalı hizmetlerinin iptal edilmesi sonucuna varıldığından, 2003-06 ile 2008/10 devresine ait iptal edilen bildirge ve bordrolardan işleme alındığından dolayı oluşan prim alacağı ile ilgili işyeri ve sigortalı payların iade edilmesi için iş veren ile sigortalının ayrı ayrı merkezlerine yazılı müracaatlarının gerektiği bildirilmiştir.
Davalı aleyhinde başlatılan… ındaki soruşturma dosyasında, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmıştır.
Taraf tanıkların bir kısmı duruşmaya davet edilerek, bir kısmı da bulundukları yerlerde talimat mahkemesince dinlenmiştir.
Taraf delilleri toplandıktan sonra mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyetinden alınan 13.05.2013 tarihli raporda; davacı yöneticinin kooperatifin yönetim görevini yaparken vekil sıfatında hareket ettiği, kooperatif ile arasında iş akdinin bulunmadığı, vekil olarak hizmet akdinin söz konusu olduğu, bu nedenle kooperatifçe kendisinin sigortalı gösterilemeyeceği ve de … primlerinin kooperatifçe ödenmemesi gerektiği, ancak ….tarihleri arasında sigortalı olarak gösterildiği ve bu nedenle …’ya yapılan prim ödemelerinin günümüz rakamlarıyla toplam 56.160,00TL olarak hesap edildiğini, kooperatife ait E 3 Blok 14 nolu işyerinin kiralanmasında ve bu kira bedellerinin tahsili yoluna gidilmemesinde kooperatifler kanunu 56. Maddesi hükmü gereğince kusurlu olunduğu, kooperatif ile ticari muamele yapma hükmü ihlal edildiğinden sorumlu olduğu, yine kooperatife ait işyerlerinin …’e kiralanması ve karşılığında senet alınmasında ve de senetlerin icra takibine konulması nedeniyle takibin semeresiz kalması halinde sorumlu olabileceğini, yine davalının 2004-2009 yılları arasında (çöplerin toplanması, temizlik hizmet, elektrik tamiratı, blokların tesisat onarımı, blok ve şantiye temizliği için) yapılan toplam 106.996,00TL’lik bir takım giderler pusulalarının kooperatif muhasebesine işletmiş olması hususunda ise , defterlerin bütün olarak mevcut olmadığından sağlıklı bir tespit yapmanın mümkün olmadığını, yine kooperatif işlerini yapan … isimli kişiye 5 nolu işyerinin verilmesi, daha sonra bu işyerinin Mustafa Çıkmal’a onunda davalının eşine devri hususunda dosyada … isimli kişiye söz konusu dükkanın verildiğine dair belge, yine bu kişiye nakit ödeme yapıldığına dair belge görülmediğinden davalının sorumluluğunu gösterecek bir durum olmadığı yönümde görüş bildirilmiştir.
Tarafların itirazı üzerine gerekli olan evrak ve belgeler celp edilerek aynı heyetten alınan 19/11/2013 tarihli raporda; …’ya ödenen sigorta primlerinin, fiilen ödenen miktarının 31.936,67-TL, güncel değerinin ise 65.520.00TL olduğu hesap edilmiştir.
Mahkememizce …’ya yeniden müzekkere yazılarak davalı adına kooperatifçe ödenen primlerin iptal edilip edilmediği, primlerin iadesinin kime yapılacağı ve yatırılan yıllara ilişkin dökümlerinin mahkemeye gönderilmesi istenmiştir.
Aynı heyetten alınan 20.11.2014 tarihli raporda ise; … primleri hususunda kooperatifin zararına olarak davalı şahsı için kooperatif kaynaklarından …’ya ödenen sigorta primlerinin güncel prim değerlerinin 67.860,00TL olduğu, primlerin gerçek değerinin ise 31.936,67-TL olduğu, ayrıca davalının 2004-2009 yılları arasında çöplerin toplanması, temizlik hizmeti, elektrik tamiratı, blokların tesisat onarımı, blok temizliği, şantiye saha temizliği gibi adlar altında kooperatif muhasebesine işlettiği, gider makbuzlarının toplam tutarının 106.996,00TL olarak hesap edildiği bildirilmiştir.
Mahkemece bilirkişilerin gider makbuzları hususunda önceki raporlarında tarafların yaptığı itirazların tam olarak karşılamadıkları gerekçesi ile aynı heyetten yeniden alınan 21.06.2016 tarihli raporda ise,; öncelikle kooperatifler kanunu 56. Maddesi gereğince davalının davacı kooperatif kaynaklarını kullanarak sigorta ettirilmesi nedeniyle davalı yöneticinin iş vereni olan kooperatifin vekili sayılacağı, bu nedenle kooperatif ile yönetim kurulu üyesi arasındaki ilişkinin iş akdi değil hizmet akdi niteliğinde olduğu, bu nedenle kooperatifçe sigortalı yaptırılamayacağı ve sigorta primlerinin de kooperatifçe ödenemeyeceğini, yine genel kurulun ibrasının açıkça genel kurulun bilgisine sunulan bireysel işlemleri kapsayacağı açıklanmamış belgeye dayanmayan ortağın anlayamayacağı ibranın yok sayılacağı, yani yöneticilerin yaptıkları işlemler ile verdikleri zararlar ve sorumluluk halleri açıkça saptanıp genel kurulca sorumluluk davası açılmasına yer olmadığı ve ibraya karar verildiği takdirde ibranın geçerli olabileceği, bu nedenle dosya kapsamındaki ibraların davalının sigortalılık işlemi ile gider makbuzları ile yapılan bir takım işlerin ibrasını kapsamadığı belirtilerek; gider makbuzları ve yapılan ödemeler karşılığında mal veya hizmetlerin kooperatife fiilen verilip verilmediği hususunun teknik inceleme gerektirdiğinden bu konuda görüş bildirilmediği bildirilmiştir.
…’ya yeniden müzekkere yazılarak davalı adına kooperatifçe yatırılan … primlerinin iptal edilip edilmediği, iptal edilme gerekçesi ve primlerin iadesinin kime yapılacağı ile yatırılan primlerin yıllara ilişkin dökümlerin celbinden, yine davacı vekilinin …’nin kira bedellerinin ödendiğine ilişkin açıklamaları ve davalının faaliyet raporlarını sunmasından sonra oluşturulan yeni heyetten alınan 24.07.2018 tarihli raporda; davalının 01.08.1994 tarihinden itibaren kendisini kooperatif çalışanı gösterip sigortalattığı ve haziran 2010 tarihine kadar primlerin kooperatifçe ödendiği, yapılan işlemin KK 56/6 maddesine açıkça aykırı olduğu, bu konu genel kurulda görüşülse dahi yeterli açıklıkta genel kurula sunulmadığı ve anlatılmadığından ibranın geçerli olmadığı, yine …’nın 24.09.2010 tarih ve 136 sayılı denetim raporu gereği iş verenin düzenlediği iptal bildirge ve bordrolarının işleme alınması ile 2003/06-2008/10 döneminin iptal edildiği, primlerin güncel değerinin 67.860,00TL olduğu ve bunun davalıdan tahsili gerektiği, yine kooperatif adına kayıtlı… ‘ne kiralanması yolu ile 2010 Mayıs ayı itibariyle 25.396,00TL tutarındaki kira borcu nedeniyle , …. Tarafından borcun ilgili icra dosyasına ödemesinin yapılarak kapatıldığı ifade edildiği gibi 20.06.2010 gününü genel kurul tutanağında da konunun 3. Nolu gündem maddesi gereği toplantıda görüşüldüğü ve davanın ibra edildiği bu nedenle davalının hukuki sorumluluğunun sona erdiği, yine kooperatif adına kayıtl… numaralı işyerlerinin …’e kiralanması hususunda kira bedeli için …esas sayılı dosyası üzerinde icra takibi başlatıldığı, ve devam ettiğinden sonucuna göre sorumluluğunun doğup doğmayacağının değerlendirilmesi gerektiği, yine 2004 – 2009 döneminde gider pusulası ile 106.996,00TL tutarında çöplerin toplanması, temizlik hizmeti, blok tesisat onarımı, blok- şantiye temizliği gibi adlar altında yapılan harcamalar nedeniyle kooperatifin zarara uğratılması hususunda genel kurula sunulan denetim raporunda gider pusulası ile harcama yapıldığı ortaklara açıklandığı ancak harcamaların niteliği hakkında bilgi verilmediğinden yine 20.06.2010 günlü genel kurula sunulan bilanço ve gelir gider cetvelinde genel yönetim giderleri içinde 10.422,23-TL tutarında gider pusulası ile yapılan gider kalemlerinin yer aldığı, ancak yapılan harcamaların niteliği saptanamadığından ortakların eksik bilgilendirildiği bu nedenle ibranın soyut kaldığı, bu nedenle 106.996,00TL tutarındaki harcamaların yapılacak teknik inceleme neticesinde hizmetin fiilen alınmadığının ya da belgelerdeki imzaların gerçek olmadığının anlaşılması durumunda davalının yaptığı harcamalardan sorumlu olacağını, ayrıca kooperatife işleri yapan … isimli kişiye 5 nolu işyerinin verilmesi bu işyerinin daha sonra Mustafa Çıkmal’a ondan sonrada davalının eşine devri hususunda , yapılan iş karşılığı verilen bu yerin devirler neticesinde …’ya intikal ettiği, devir sürecinin de yapılan usulsüz işlemlerin genel kurula yeterli ve her ortağın anlayacağı şekilde izah edilerek ibra edildiği, ve ibra ile hukuki sorumluluğunun ortadan kalktığı yönünde görüş bildirmiştir.
Davacı vekilinin talebi üzerine dava konusu 55 adet gider makbuzları üzerindeki yazı ve imzaların aynı kişinin eli ürünü olup olmadığı hususunda grafolog bilirkişiden alınan 07/05/2019 tarihli raporda; söz konusu belgelerdeki imzaların 7 gruba ayrıldığı ve bunların 7 farklı kişi tarafından imzalandığı bildirilmiştir.
Davalı vekili rapora karşı kooperatifin 2003 yılında sadece binalarının bitirildiği, çevre düzenlemesi ve benzeri işlemlerinin hiçbirisinin yapılmamış olduğunu, yıllar içinde bütçe durumu da değerlendirilerek peyderpey bu işlerin yaptırılarak makbuz alındığını, genellikle memnun oldukları iş sahipleri ile çalıştıkları, işçiler farklı olsa da patronların aynı kişi olabileceğini, bundan kaynaklı imzalardaki benzerlikler ve toplulaşmaların olduğunu belirterek makbuzlara ilişkin iddiaları kabul etmemiştir.
…’ya yeniden müzekkere yazılarak davalının iptal edilen primlerinin, davalı kooperatife ödenip ödenmediği, ya da kooperatifin başka bir borcuna mahsup edilip edilmediği ve de iptal edilen primlerin akıbeti konusunda mahkemeye bilgi verilmesinin istemi üzerine, 08.10.2019 tarihli … yazı cevabında; davalının, davacı kooperatif tarafından 25.10.2008 ile 30.06.2009 tarihi aralığında sigortalı bildirimde bulunulduğunu, prim ödemelerinin yapıldığını, ve 01.03.2012 tarihinde kurumlarının kontrol memurlarınca hazırlanan 24.09.2010 tarih 136 sayılı rapora istinaden …’nın sigortalı hizmetlerini iptal edildiği, iptal edilen hizmetler için ödenen paraların işveren müfredat hesaplarında mevcut bulunduğunun tespit edildiği, söz konusu paralar ile alakalı işyeri dosyasına sigortalı ya da iş veren tarafından verilen bir talep bulunmadığından herhangi bir işlem yapılmadığı bildirilmiştir.
Bu aşamadan sonra son heyetten alınan 03.06.2021 tarihli raporda; davalının Ağustos 1994 – Haziran 2009 dönemlerinde … kapsamında sigortalı gösterilerek kooperatifçe toplam 34.369,95 TL sigorta primi ödendiği, davalının 506 sayılı kanunun 2. Maddesi kapsamında sigortalılık bildirimlerinin … tarafından iptal edildiği, ödenen primin iade edilmesi için öngörülen 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu ve zamanaşımı nedeniyle … tarafından herhangi bir prim iadesi yapılmasının mümkün olmadığını ve bu miktarın kooperatifin zararı olduğunu, ortaya çıkan bu zarardan kooperatifler kanunun 62. Maddesi, ana sözleşmenin 49. Maddesi ile KK 98. Maddesi atfı ile 6762 sayılı TTK’nın 336. Maddesine göre ilgili dönemde görev yapan yönetim kurulu üyelerinin, KK. 66. Ve 67. Maddeleri ile anasözleşmenin 55. Ve 56. Maddelerine ve de 6762 sayılı TTK’nın 359. Maddesine göre ilgili dönemde görev yapan denetim kurulu üyelerinin müteselsilen sorumlu oldukları belirterek, davacı ile birlikte görev yapan diğer yönetim kurulu ve denetim kurulu üyelerinin müteselsil sorumlu olacakları belirtilmiştir. Yine kooperatifin 2004 – 2009 yılları arasında çöplerin toplanması, temizlik hizmeti, elektrik tamiratı gibi hizmetlerin vergiye tabi olmayan kişiler tarafından yapıldığından bahisle bu kişiler adına 106.996,00TL’lik gider pusulası düzenlenerek bu miktar ödeme yapıldığı, bunlara ilişkin olarak davacının bu işlerin kooperatifte maaşlı çalışanlar tarafından yapıldığı iddiası, yine konuyu inceleyen Ticaret Bakanlığı kontrolü tarafından makbuzda ismi geçen kişilere ulaşılamadığı, gider pusulalarındaki imzaların benzerlilik ve çeşitlilik uygunluklar nedeniyle yedi gruba ayrıldığı ve iki grup imzanın pusula üzerindeki bazı yazıları yazan şahıslar tarafından atıldığına dair kanaat bildirildiğinden, yine kooperatif yöneticileri tarafından bir takım ödemelerin olduğu ancak gider pusulalarına yer alan tutar kadar olmadığının beyan edildiği karşısında söz konusu harcamaların niteliğinin tespit edilmesinin mümkün olmadığını, yine….’ye kiralanan işyeri için kira alacaklarının tahsil edildiği hususunda kooperatif yetkililerinin beyanının mevcut olup kooperatif zararının oluşmadığı, yine …’e kiralanan iş yeri için kira alacaklarının büyük bir kısmının tahsil edildiği, 1.662,00TL’sinin kaldığı, söz konusu alacak tutarının tahsil edilmemesi halinde zararın ve sorumluluğunun doğacağı, ayrıca kooperatif adına kayıtlı olup iş karşılığında 27.500,00TL bedelli …’ya devredilen iş yeri ile ilgili olarak kooperatif zararının söz konusu olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Asıl ve birleşen dosyalar kapsamı ile dava ve cevap dilekçeleri, … yazı cevapları ve bilirkişi raporları hep birlikte değerlendirildiğinde; davalının, davacı kooperatifin 1998 – 20 Haziran 2010 tarihleri arasında aralıksız yönetim kurulu başkanlığı yaptığı Ağustos 1994 – Haziran 2009 dönemlerinde kooperatif ile arasında iş akdi bulunmadığı halde … kapsamında (200-2008 tarihleri arası ) sigortalı gösterilerek kooperatifçe toplam 34.369,95 TL sigorta primi ödendiği, şikayet üzerine …’ca yapılan denetim sonunda davalının 506 sayılı kanunun 2. Maddesi kapsamında sigortalılık niteliğine haiz olmadığı nazara alınarak sigortalılık bildiriminin iptal edildiği, söz konusu ödenen primlerin davalı ya da davacı tarafından başvuru yapılmadığından dosyasında bekletildiği …’ca bildirilmiş ise de davacı kooperatif vekili başvuruya ilişkin dilekçe sunduğunu ancak ödeme yapılmadığını belirttiği, aradan geçen sürenin 10 yılı aştığı bu nedenle artık …’ca primlerin zamanaşımı nedeniyle ödenmeyeceği, bu nedenle de kooperatifin bu miktarda zararının bulunduğu, bu zararda söz konusu dönemde davalı ile birlikte yönetim ve denetim kurulu üyeliği yapan diğer kişilerinde müteselsilen sorumlu olduğu, bu nedenle zararın tamamının müteselsil sorumluluk ilkesi gereği davalıdan talep edilebileceği anlaşılmıştır. Yine dava dilekçesinde ve de ıslah dilekçesinde söz konusu bedel yönünden faiz istenmediği, ancak dosyamızla birleşen… esas sayılı dosyasına sunulan 30.06.2021 tarihli dilekçe ile faizden kaynaklanan alacağın fazlaya ilişkin kısmı saklı tutularak 95.000,00TL’sinin tahsili istendiğinden, TBK’nın 131. Maddesi gereğince asıl alacağın dava konusu edildiği ve henüz tahsil edilmediği, bu nedenle faiz alacağının sona ermediği ve de faiz alacağının asıl alacağın zamanaşımı süresine tabi olduğu nazara alınarak , ek dava tarihinden geriye doğru asıl alacağın zamanaşımı süresi olan 5 yıllık dönem için faiz alacağının talep edilebileceği gözetilerek (30.06.2021’den geriye doğru 5 yıllık sürenin başlangıcı olan 30.06.2016 tarihinden ek dava tarihi olan 30.06.2021 arasındaki 34.369,95-TL’nin işlemiş faizinin (34.369,95-TL x 9 (yasal faiz oranı) x 2425 gün / 36.500,00 =) 15.466,48 TL olarak hesap edildiğinden bu miktarın istenebileceği anlaşılmıştır.
Davacının 2004- 2009 yılları arasında çöp toplama, temizlik hizmeti, elektrik tamiratı gibi hizmetlerin sunulduğuna ilişkin düzenlenen toplam 106.996,00TL’lik gider pusulasındaki hizmetlerin kooperatife sunulmadığı halde karşılıksız olarak düzenlendiği yönündeki iddianın dosya kapsamında dinlenen tanık beyanlarında, yine grafolog bilirkişisi raporu sonucunda ve de davalının beyanları kapsamında ispat edemediği anlaşıldığından bu kaleme yönelik talebin reddi gerekmiştir.
Yine kooperatife ait gayrimenkullerin….’ye vede …’e kiralanmaları neticesinde kira bedellerinin icra müdürlükleri vasıtasıyla tahsil edildiğinden bu kalemler yönünde zararın doğmadığından bu kalemlere ilişkin talebinin yerinde olmadığından reddi gerekmiştir. Ayrıca kooperatif adına kayıtlı yerin iş karşılığında 27.500,00TL bedelle …’ya devri hususunda yönetim kurulunun aldığı karar ve ortaklar kurulunun ibrası nazara alındığından buna ilişkin zarar ve iddiasında ispat edemediği nazara alınarak reddi gerekmiştir.
Yine 24/11/2021 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren AAÜT nin 13. Maddesine eklene hüküm gereğince , maddi tazminat davalarında kısmi ret halinde, davalı lehine hükmedilecek avukatlık ücretinin, davacı lehine kabul edilen miktar üzerinde hesap edilecek miktarı aşamayacağı nazara alınarak vekalet ücretine hükmedilmiştir.
Davacının asıl ve birleşen davasının yukarıda açıklanan gerekçelerle kısmen kabul ve kısmen reddi yönünden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl dosyada ; Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE; 34.369,95-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazla istemin reddine
2-Birleşen … esas sayılı dosyasında; Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE; 15.466,48-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazla istemin reddine,
3-a) Asıl davada alınması gereken 2.347,81-TL harçtan peşin alınan 148,50-TL harç ve 2.645,00-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 445,69‬-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
b) Birleşen davada alınması gereken 1.056,52-TL harçtan peşin alınan 1.622,37-TL harcının mahsubu ile bakiye 565,85-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
4-a)Asıl davada davacı… Deneticileri kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 5.155,49-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı … Kooperatifi Deneticileri’ne ödenmesine,
b)Birleşen davada davacı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’ne ödenmesine,
5-a)Asıl davada davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 13. Maddesi gereğince 5.155,49-TL vekalet ücretinin davacı … Kooperatifi Deneticileri’nden alınarak davalıya ödenmesine,
b)Birleşen davada davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT 13. maddesi gereğince 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacı …’nden alınarak davalıya ödenmesine,
6-Asıl ve birleşen dosyada davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak başvuru harcı, peşin harcı ve vekalet harçları toplamı; 3.404,33-TL ile, Davacı tarafından yapılan 381,30-TL posta masrafları, 5.250,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.631,30‬-TL’nin kabul/red oranına göre 1.039,98-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8-Birleşen dosyada 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği … tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki saatlik ücret tutarı karşılığı ticari arabulucu ücreti olan 1.320,00-TL’nin kabul/red oranına göre 214,90-TL’nin davalıdan, 1.105,10-TL’nin davacı …’nden alınarak alınarak hazineye gelir kaydına,
9-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı oy birliği ile verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/06/2022

Başkan …
✍e-imzalıdır
Üye …
✍e-imzalıdır
Üye …
✍e-imzalıdır
Katip …
✍e-imzalıdır