Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/276 Esas – 2023/287
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
…
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/276 Esas
KARAR NO : 2023/287

HAKİM : ….
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/04/2023
KARAR TARİHİ : 18/04/2023
KARARYAZ.TRH : 18/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… Müvekkili … A.Ş. İle…arasında… İli … İlçesi …civarındaki … sayılı kuvarsit maden sahasının ruhsat hakkının devrine ilişkin 10.05.1995 tarihli sözleşme imzalandığını, Sözleşmenin 5/d maddesi uyarınca müvekkili şirketin, işletme ömrü boyunca ürettiği kuvarsitin beher tonu için ocakbaşı satış fiyatının %5’ini davalı …’ne arama katkı payı olarak ödemeyi taahhüt ettiğini, işbu davanın 2014 yılında yapılan üretime ilişkin olarak davalı…tarafından hesaplanan 380.581,62-TL’lik katkı payı ödemesinin fazla hesaplanan 234.551,45-TL’lik kısmının müvekkili şirkete iadesi talebiyle açıldığını, dava konusu uyuşmazlığa ilişkin davanın idare mahkemesinde değil hukuk mahkemelerinde açılması gerekçesi ile usulden reddine karar verildiği…, müvekkili şirket tarafından davalı … 2014 yılına ait üretime ilişkin olarak 18.06.2015 tarihinde yapılan katkı payı ödemesinin fazla olan 234.551,45 TL’lik kısmının iade talep edilen 10.08.2015 tarihinden itibaren işletilecek reeskont avans faizi ile birlikte müvekkili şirkete ödenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı … yüklenmesine, .. ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Tensip aşamasında karar verildiğinden davalının cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
DELİLLER:
Davacı tarafça davalı … ile imzalanılan … İli … İlçesi … … maden sahasının ruhsat hakkının devrine ilişkin 10.05.1995 tarihli sözleşme suretinin ve delil listesinin ibraz edildiği görülmüştür.
… Dairesinin 2021/772 E, 2023/870 K sayılı ilamında “…Buluculuk hakkı 5177 Sayılı Kanunla değişik 3213 Sayılı Maden Kanunu’nun 15.maddesinden kaynaklanmaktadır. Bu durumda; taraflar arasındaki sözleşme … sözleşmesi olmadığından davada görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemesi değil, genel görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. 6100 Sayılı HMK’nin 2.ve 4.maddesi birlikte değerlendirildiğinde kanundan kaynaklanan, Mahkemenin yasayla özel olarak görevlendirilmediği, maden arama katkı payı ve buluculuk hakkına dayalı olarak açılan davadaki uyuşmazlık genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği ve taraflar arasında kira sözleşmesi de bulunmadığı anlaşıldığından, yerel mahkemece Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna ilişkin olarak verilen karar usul ve yasaya aykırı olduğundan, bu nedenlerle davacı…vekilinin istinaf kanun yolu başvuru isteminin kabulü ile yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine…” … Dairesinin 2022/2581 E,2022/2251 K sayılı ilamında “…Taraflar arasındaki sözleşme … sözleşmesi değildir. Uyuşmazlık taraflar arasında yapılan sulh sözleşmesi kapsamında alacak talebine yöneliktir. Kanundan kaynaklanan ve Sulh Hukuk Mahkemenin yasayla özel olarak görevlendirilmediği, maden arama katkı payı alacağına dayılı olarak açılan eldeki davada taraflar arasında kira sözleşmesi bulunmadığı da dikkate alındığında uyuşmazlğın genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekir. Bu itibarla, mahkemece Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna ilişkin verilen karar usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle davacı…vekilinin istinaf kanun yolu başvuru isteminin kabulü ile işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken mahkemece Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.” … Dairesinin 2023/731 E, 2023/518 K sayılı ilamında “…Davacı…hükmi şahsiyeti haiz olmakla birlikte tacir sıfatı bulunmamaktadır. … Hukuk Genel Kurulunun 24/09/2008 tarih 2008/15-580 Esas, 2008/572 sayılı kararında; “2804 sayılı…Kanunu’nun 1.maddesinde …’nün hükmi şahsiyete haiz olmak ve bütün muamelelerinde bu kanun ile hukuku hususiye ahkamına tabi bulunmak üzere kurulduğu belirtilmiş ise de anılan yasanın 11. maddesinde…’nın gelirlerinin bağlı bulunduğu …’nın bütçesine “genel bütçeden” ayrılan ödeneklerden ve sayılan diğer kaynaklardan sağlanan gelirlerden oluştuğu belirtilmiştir. Ayrıca … 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun (II) sayılı cetvelinin “özel bütçeli idareler” sütununun 15. Sırasında yer almaktadır. … bağlı bir Genel Müdürlüktür. Kaldı ki … 233 sayılı …Teşebbüsleri Hakkındaki Kanunu Hükmünde Kararname kapsamındaki kuruluşlardan da değildir.” şeklinde görüş bildirilmiştir. Buluculuk hakkı 5177 sayılı kanunla değişik 3213 sayılı maden kanunu 15.maddesinden kaynaklandığı gibi maden arama katkı payı da Maden Kanunundan kaynaklanmakta olup, … bedeli değildir. Bu durumda; taraflar arasındaki sözleşme … sözleşmesi olmadığından, davada görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemesi değil, genel görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesidir. 6100 sayılı HMK’nın 2. ve 4. maddesi birlikte değerlendirildiğinde, kanundan kaynaklanan ve Mahkemenin yasayla özel olarak görevlendirilmediği maden arama katkı payı hakkına dayalı olarak açılan davadaki uyuşmazlığın genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği anlaşıldığından yerel mahkemece Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. “denildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafça taraflar arasındaki … İli … İlçesi …civarındaki kuvarsit maden sahasının ruhsat hakkının devrine ilişkin Sözleşmenin 5/d maddesi uyarınca üretilen beher tonu için ocakbaşı satış fiyatının %5’i oranında alınması gereken arama katkı payından fazla pay alındığı iddiası ile fazla ödenen bedelin iadesine karar verilmesi talep edilmiş olup; davalı…hükmi şahsiyeti haiz olmakla birlikte tacir sıfatı bulunmadığı,Buluculuk hakkının ise 5177 sayılı kanunla değişik 3213 sayılı Maden Kanunu 15.maddesinden kaynaklandığı , maden arama katkı payınında da Maden Kanunundan kaynaklanmakta olduğu taraflar arasındaki sözleşmenin … sözleşmesi olmadığı bu kapsamda davanın mutlak veya nispi ticari dava niteliğinde olmadığı, görevli mahkemenin genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu , görev ile ilgili hususların kamu düzenine ilişkin olması ve mahkemece re’sen dikkate alınması gerektiği gözetilerek, mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın dava şartı yoktuğu nedeniyle HMK. 114/c ve 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Mahkememizin görevsiz olduğu anlaşılmakla, dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine,
Hükmün kesinleşmesi ve talep halinde dosyanın görevli … ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE gönderilmesine,
Yargılama gideri ve harç konusunun yetkili ve görevli Mahkemede dikkate alınmasına,
Davacı tarafça yatırılan gider avasından kullanılmayan bakiye kısmın HMK’nun 333 . Maddesi uyarınca hüküm kesinleştikten sonra davacıya iadesine,
HMK’nun 20. Maddesi gereğince; Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi hâlinde, taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde başvurulması halinde dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesine, aksi takdirde, davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına,
Dair Tarafların yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere tensiben karar verildi. 18/04/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim ….
¸e-imzalıdır.