Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/785 E. 2023/382 K. 24.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.

11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/785 Esas
KARAR NO : 2023/382

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … (T.C.NO: … )

VEKİLİ : Av. … – ….
DAVALI : ….
TALEP : Zayi Belgesi Verilmesi
TALEP TARİHİ : 02/12/2022
KARAR TARİHİ : 24/05/2023
KARARYAZ.TRH: 26/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
TALEP:
Talep eden vekilinin talep dilekçesi ile “… Müvekkili …’ın muhasebecilik yaptığını, müvekkili tarafların işi gereği birtakım şirket dosyaları bulunmakta olduğunu, geniş bir dosya arşivi bulunduğunu, müvekkili tarafların dosya arşivlerinde kendi ticari faaliyetleri evrakları olduğu gibi birlikte çalıştığı … Sanayi Ticaret Limited Şirketi (…) ile … Ltd. Şti. Şirketleri evrakları da bulunduğunu, müvekkili tarafların tüm bu süreç içerisinde talihsiz birtakım olaylarla karşılaşmış bulunduğunu, müvekkili taraflara ait dosyaların bulunduğu… Mahallesi … Sokak … … Apt. adresinde yangın çıkmış bulunduğunu, çıkan yangın neticesinde gerek müvekkili taraf evrakları gerekse de temsilciliklerini yaptığı … Sanayi Ticaret Limited Şirketi (…) ile … Ltd. Şti. (…) Şirketleri evrakları da zayii olduğunu, … Sanayi Ticaret Limited Şirketi (…) 2018’den başlayarak bugüne kadar gelen yevmiye, envanter, karar, ortaklara pay, faturalar , beyannameler ve bilumum muhasebe evrakları bulunduğunu, aynı şekilde … Ltd. Şti. (…) şirketinin 2014’ten başlayarak bugüne kadar gelen yevmiye, envanter, karar, ortaklara pay, faturalar, beyannameler ve bilumum muhasebe evrakları bulunduğunu, müvekkili …’a ait 2014’ten başlayarak bugüne kadar gelen yevmiye, envanter, karar, ortaklara pay, faturalar, beyannameler ve bilumum muhasebe evrakları da zayii olduğunu,.., belirtilen zayi olmuş resmi evrak ve ticari defterlerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesine…, ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davanın hasımsız dava olduğu , cevap dilekçesi bulunmadığı görülmüştür.
DELİLLER:
Mahkememizin tensip … numaralı ara kararı ile “Davacı vekiline … Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Ltd. Şti. ve davacıya ait talebe konu ticari defter ve kayıtların kim yönünden hangi defterlerin zayi nedeniyle iptalinin istenildiğini kalem kalem açıklamak ve defterlerin açılış ve kapanış tastiklerinin hangi noterde yapıldığını, ticari defter ve kayıtların zayi olmasına sebep yangının hangi tarihte meydana geldiğini bildirmek ve yangın itfaiye tutanağını ibraz etmek üzere 2 hafta kesin mehil verilmesine ,aksi takdirde böyle bir yangın ve zayi olan defter bulunmadığı kabul edilerek yargılamaya devamla karar verileceğinin ihtarına,ihtar yerine geçmek üzere tensibin davacı vekiline tebliğine,mehlin tebliğden itibaren işlemeye başlamasına,” karar verildiği, ara kararının talep eden vekiline 10/12/2022 tarihinde tebliğine rağmen ara kararının yerine getirilmediği görülmüştür.
Talep eden dışında kalan … Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Ltd. Şti. nin ticari sicil kayıtları getirtilmiş,…Gazete çıktıları alınmış,talep edenin bu şirketlerin ticari temsilcisi olmadığı görülmüştür.
… Dairesinin … sayılı ilamının tetkikinde “..6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir. Madde metninden de açıkça anlaşılacağı üzere tacir sıfatını haiz gerçek veya tüzel kişiler ancak bu maddede tadadi olarak sayılan hallerden birinin varlığı halinde ticari defter ve belgelerinin zayii olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. …O halde bu açıklamalara göre ilk derece mahkemesince öncelikle talep edenin faaliyetinin esnaf faaliyeti olup olmadığı, işin hacmi itibariyle ticari muhasebeyi gerektirip gerektirmediği, ticari faaliyet boyutuna erişip erişmediği değerlendirilip gerekirse bu hususta bilirkişi incelemesi yapılarak talep edenin tacir olduğu kanaatine varıldığı taktirde yargılamaya devam edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi, esnaf olduğunun tespit edilmesi halinde ise, davanın aktif husumet ehliyeti nedeniyle reddine dair hüküm tesis edilmesi gerekir. Somut olayda dosya kapsamında yer alan gelir vergisi kayıtları ilgili oda kaydı ve tüm belgelerin incelenmesinden davacının tacir olmayıp esnaf sıfatını haiz olduğu anlaşılmaktadır. O halde ilk derece mahkemesince öncelikle aktif husumet yokluğu sebebiyle talebin reddine karar vermek gerekirken yazılı şekilde 15 günlük hak düşürücü süre dolduktan sonra talepte bulunulmuş olduğu gerekçesiyle özel dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. ” denildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Talep edence talep edene ve talep edende bulunulan … Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Ltd. Şti. ait 2014 ve devamı yıllara ait defter, fatura kaydı ile sair belge kayıtlarının yangında zayi olduğu belirtilerek zayi olduklarına ilişkin karar verilmesi talep edilmiş olup; talep edenin muhasebeci olarak görev yapan serbest meslek sahibi olduğu TTK hükümleri uyarınca tacir sıfatına haiz olmayan talep edenin TTK 87.maddesinde tadadi olarak sayılan hallerden birine dayalı olarak ticari defter ve belgelerinin zayiine dayalı olarak zayi belgesi verilmesini talep edemeyeceği, talep edenin … Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Ltd. Şti. yasal temsilcisi olmadığı, bu şirketler adına talepte bulunamayacağı, talep eden vekilinin dilekçesi, … Dairesinin … sayılı ilamı, …Müdürlüğünün müzekkere cevapları, sicil kayıtları ve tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Talebin reddine,
Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın talep edenden alınarak hazineye gelir kaydına,
Davanın mahiyeti gereği masrafların talep eden üzerinde bırakılmasına,
Artan gider avansının talep halinde iadesine,
Karar kesinleştiğinde teminatın yatırana iadesine

Dair Tarafların yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar okundu. 24/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.