Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. …11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/713 Esas – 2023/282
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2022/713
KARAR NO : 2023/282
BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP :…
DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/12/2020
KARAR TARİHİ : 13/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarafından “… Sınırları İçerisindeki …Mahalle Yollarında Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri (…) Yapılması İşleri” için ihaleye çıkıldığını ve söz konusu ihaleyi … San. ve Tic. A.Ş.& … San. ve Tic. A.Ş. & … İnş. Mak. Pet. Ürn. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş ortaklığının kazandığını, anılan ihaleyi kazanan iş ortaklığı ile davalı şirket arasında ihale kapsamındaki işlerin yapımı için sözleşme imzalandığını, anılan sözleşmeye istinaden de müvekkili şirketin, davalı şirket ile 21.03.2017 tarihinde “… Sınırları İçerisindeki … İlçe Sınırları İçerisinde İmarlı Alanlardaki …Mahalle Yollarında Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri (…) Yapılması İşlerine Ait Alt Yüklenici Sözleşmesi” imzaladıklarını, daha sonra 31.12.2017 tarihli zeyilnamenin imza altına alındığını, anılan sözleşme ile müvekkili şirketin, ihale kapsamındaki tüm işlerin yapımı için değil sadece bir kısmının yapımını üstlendiğini, anılan sözleşmeye göre müvekkilinin 54.823.601,97- TL toplam hakediş yaptığını, %5 oranında 2.741.180,10- TL geçici kabul kesintisi yapıldığını, anılan tutardan 27.05.2019 tarihli fatura karşılığı 295.000,00-TL …yapılarak müvekkili şirketin nakdi teminat alacağının 2.446.180,10- TL olduğunu, sözleşme konusu işin müvekkili şirket tarafından süresinde bitirildiğini, belediyenin teknik elemanları tarafından yapılan ölçümlerde işin teknik şartnameye uygun olarak yerine getirildiğinin tespit edildiği ve müvekkili şirket tarafından yapılan yolların 30.12.2017 tarihinde trafiğe açılarak hizmete alındığını, müvekkili şirketin sözleşme konusu işi eksiksiz bir şekilde, zamanında ifa ettiğini, müvekkili şirket tarafından yapılan sözleşme konusu işin, geçici kabule hazır hale getirildiğini, … teknik elemanları nezaretinde tek tek incelenerek, gerekli ölçümler yapılarak teslim alındığını, dava konusu olayda davalı şirket ile müvekkili şirketin hakedişlerinden kesilen nakdi teminat tutarı konusunda da bir anlaşmazlık bulunmadığını, müvekkili şirketin sözleşme konusu işi yaklaşık 3 yıl önce bitirdiğini ve bitirilen işin trafiğe açılmış olmasına rağmen, davalı şirket tarafından müvekkilinin hakedişlerinden kesilen %5 tutarında nakdi teminatın, belediye tarafından geçici kabul yapılmadığı sebebi ile müvekkil şirkete iade edilmediğini, ana yüklenici ve davalı ile Belediye arasındaki anlaşmazlığın müvekkili şirketin yapmış olduğu işten kaynaklanmaması, bu anlaşmazlığın ne kadar daha süreceğinin belirsiz olması, geçici kabul yapılması için makul sürenin beklenilmiş olması sebepleri ile davalı şirketin müvekkili şirkete nakdi teminatını vermesi gerektiğini belirterek sözleşme uyarınca müvekkili şirketten kesilen 2.446.180,10- TL nakdi teminatın, davalının temerrüte düştüğü 31.12.2017 tarihinden itibaren temerrüt faizi ile davalı Şirketten tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, sözleşme gereği müvekkilinin kesmiş olduğu nakit teminatların iadesi için açtığı davanın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine ve bu sözleşmede atıf yapılan müvekkili ile iş ortaklığı arasında imzalanan ve iş ortaklığı ile …arasında imzalanan asıl iş sözleşmesine göre haksız olduğunu, müvekkilinin alt yüklenicisi olduğu işin müvekkilinden geçici ve kesin kabulünün ve işin asıl yüklenicisi olan iş ortaklığının geçici ve kesin kabulülünün işin sahibi tarafından yapılmamasından kaynaklandığını, müvekkilinin sorumluluğunun da iş ortaklığına karşı aynen devam ettiğini, bu nedenle davanın reddinin gerektiğini, davacının faiz talebinde de haksız olduğunu belirtmiş, davacı ile müvekkili arasındaki sözleşmenin hükümleri ile davacıyı da bağlayan müvekkilinin iş ortaklığı ile ve iş ortaklığının işin sahibi … ile imzaladığı sözleşme ve eklerindeki hükümler, resen nazara alınacak nedenlerle, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan nakdi teminat kesinti tutarının iadesi istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delillerini sunmuş, … Mahkemesinin 2020/887 esas, 2020/1234 karar sayılı dosyası, … Mahkemesinin 2021/43 esas sayılı dosya UYAP sistemi üzerinden getirtilmiştir.
… Mahkemesinin 2021/43 esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacılar … San. ve Tic. A.Ş., … San. ve Tic. A.Ş. … A.Ş. Tarafından davalı …aleyhine fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davacı şirketlerin taahhüdü altında yapımına devam edilen” … Sınırları İçerisinde …Mahalle Yollarında Toprak İşleri Sanat Yapıları Ve Üst Yapı İşleri (…) Yapılması İşi”ne ilişkin olarak, davalı idarenin, 15/02/2021 tarihli yazı ile verilen 10 günlük süreye rağmen işin süresinde bitirilmediği tespit edildiği iddiasıyla 09/09/2014 tarihinde imzalanan 2014/70129 ihale kayıt numaralı sözleşmenin feshedildiği, 4735 sayılı kanunun 20, 22, 26. Maddeleri gereğince hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceğini bildirildiğini, gelinen aşamada davalının fesih yazısına müteakiben yapacağı işlemlerin müvekkili şirketin ticari hayatını sona erdirecek nitelikte ağır olduğunu belirterek davalı tarafça yaratılan haksız muarazanın meni, idareye verilen kesin teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi bakımından tedbir kararı verilmesi talebiyle 22/02/2021 tarihli dilekçe ile dava açıldığı anlaşılmıştır.
Sunulan belgelere göre; taraflar arasında 21.03.2017 tarihinde “… Sınırları İçerisindeki … İlçe Sınırları İçerisinde İmarlı Alanlardaki …Mahalle Yollarında Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri (…) Yapılması İşlerine Ait Alt Yüklenici Sözleşmesi” imzaladığı, daha sonra 31.12.2017 tarihli zeyilnamenin imza altına alındığı anlaşılmıştır.
21.03.2017 tarihli sözleşmeye göre, davalı şirket yüklenici, davacı şirket alt yüklenici, … idare (asıl işveren), … San. ve Tic. A.Ş.& … San. ve Tic. A.Ş. & … İnş. Mak. Pet. Ürn. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş ortaklığı ana yüklenicidir.
Sözleşmenin 5. Maddesinde, sözleşme türü ve bedelinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 9.3 maddesinde, gayri nakdi teminata ilaveten alt yüklenicinin işe başlama tarihinden itibaren düzenlenecek her hakedişinde özel şartlar madde 9.3’te farklı bir oran ön görülmediği sürece %5 oranında nakdi teminat kesintisi yapılacağının kararlaştırıldığı, sözleşmenin 9.4 maddesinde nakdi teminatın özel şartlar madde 9.4’te işin niteliğine göre belirlenen zamanda iade edileceğinin düzenlendiği, sözleşmenin 9.5 maddesinde “Yüklenici iş sırasında veya iş bitiminde herhangi bir çalışanının idarenin ya da 3. Şahısların açtığı/açması muhtemel alacak/tazminat davalarının teminatı olarak teminatların tamamını tutma hakkına sahiptir…” hükmü bulunduğu, sözleşmenin özel şartlar 8.2 maddesinde alt yüklenicinin işin tümünü en geç 31/12/2017 tarihine kadar onaylı iş programı uyarınca tamamlayarak geçici kabule hazır hale getireceği, sözleşme özel şartlar 9.4 maddesinde; “Genel şartlar madde 9.4’ün hükümlerine tabi olmak kaydıyla alt yüklenicinin nakdi teminatı yüklenicinin geçici kabulü ve kesin hesabını müteakip 45 gün sonra iade edilecektir. (… ilişiksiz belgesinin alınmış olması koşuluyla)” hükümlerinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Mahkememize dava açıldıktan sonra, … tarafından, ana yüklenici şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığıyla yapmış olduğu sözleşmeyi feshettiğinin ana yükleniciye bildirildiği, ana yüklenici şirketler tarafından … Mahkemesinin 2021/43 esas sayılı dosyasında fesih bildirimine karşı dava açılmış ise de, yargılamanın ne kadar süreceğinin belirsiz olması, idare ile ana yüklenici arasındaki bu anlaşmazlığın ne kadar daha süreceğinin belirsiz olması, geçici ve kesin kabul yapılması için makul sürenin geçmiş olması karşısında, 2017 yılı sonlarında bitirilen iş nedeniyle davacı hakedişlerinden yapmış olduğu nakdi teminat tutarının davalı tarafça geçici ve kesin kabulün yapılmadığı gerekçesiyle ödenmemesinin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğu, davacının dava tarihi itibari dava konusu nakdi teminat tutarını talep etmekte haklı olduğu kanaatine varıldığından davanın kabulüne, 2.446.180,10 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine; …… Dairesinin 06/10/2022 tarih 2022/675 Esas 2022/862 Karar sayılı kararı ile mahkememizin kararının kaldırılmasına karar verilmiştir. Kaldırma kararında özetle; taraflar arasındaki sözleşmenin, genel şartlar bölümünün 9.4 maddesinde “Alt yüklenicinin iş bu sözleşmedeki yükümlülüklerinin tamamını sözleşmeye uygun olarak yerine getirdiği, usulüne göre tespit edildikten sonra; sözleşme konusu işten dolayı yükleniciye ve çalışanlarına, sosyal güvenlik kurumuna ve diğer resmi kurum ve kuruşlara herhangi bir borcu olup olmadığını gösterir imzalı tasdikli bildirim, bildirge, imzalı bordro, ödeme makbuzu, tutanak, ilişiksizlik belgesi ve sair belgelerin alt yüklenici tarafından yükleniciye teslim edilmesi üzerine ve iş bu genel şartlar madde 9.5 hükümlerine tabi olmak kaydıyla, nakdi teminat özel şartlar madde 9.4’te işin niteliğine göre belirlenen zamanda…alt yükleniciye iade edilecektir.” düzenlemesine yer verildiği, yine sözleşmenin özel şartlar bölümünün 9.4 maddesinde; “Genel şartlar madde 9.4’ün hükümlerine tabi olmak kaydıyla, alt yüklenicinin nakdi teminatı yüklenicinin geçici kabulü ve kesin hesabını müteakip 45 gün sonra iade edilecektir (… ilişiksiz belgesinin alınmış olması koşuluyla).” düzenlemesine yer verildiği, taraflar arasındaki sözleşmenin genel şartlar 9.4 ve özel şartlar 9.4 maddeleri dikkate alınmak suretiyle, dava konusu nakdi teminatın iadesi koşullarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi gerektiği, bu durumda; mahkemece, idare (…) ile asıl yüklenici arasında imzalanan sözleşme fesh edilmiş ise de; tasfiye kesin hesabının yapılıp yapılmadığı ve davacı alt yüklenici tarafından … ilişiksizlik belgesinin alınıp alınmadığı hususlarında gerekli inceleme ve değerlendirme yapıldıktan sonra sonucuna uygun bir hüküm kurulması gerekirken, taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı yorumla yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce yeniden yapılan yargılamada; … Başkanlığına müzekkere yazılarak … San.ve Tic. A.Ş., … San. ve Tic. A.Ş., …A.Ş.(….İnş.Mak.Pet.Ürn.Nak.San.ve Tic.Ltd.Şti.) ile belediyeleri arasındaki…sınırları içerisinde …mahalle yollarında toprak işleri sanat yapıları ve üst yapı işleri yapılması işine ilişkin olarak tasfiye kesin hesabının yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise buna ilişkin tüm belgelerin bir örneğinin mahkememize gönderilmesinin istenilmiştir.
… Başkanlığından gelen 31/03/2023 tarihli yazı cevabında; “… Sınırları İçerisinde …Mahalle Yollarında Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri (…) Yapılması İşi”ne ait kesin hesap işlemleri yapıldığı belirtilerek, dava gereğince istenilen belgeler (… Nolu Son/Kesin Hakediş) yazı ekinde CD ortamında gönderilmiş, gönderilen CD içerisinde; … Sınırları İçerisinde …Mahalle Yollarında Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri (…) Yapılması İşi’ne ait 30.12.2022 tarihli … Nolu Son/Kesin Hak edişe ilişkin 83 sayfa belgelerin bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin 24/01/2023 tarihli dilekçesi ekinde … borcu olmadığına ilişkin belge fotokopileri sunmuştur.
…’nın 22.11.2022 tarihli … İnşaat Tic.ve San.A.Ş.ne hitaben düzenlenen yazısında;” … San.ve Tic. A.Ş., … San. ve Tic. A.Ş., (….İnş.Mak.Pet.Ürn.Nak.San.ve Tic.Ltd.Şti. Adi Ortaklığı adına işlem gören “… Sınırları İçerisinde Mahalle Yollarında Sanat Yapıları ve Üst Yapı İşleri yapılması işi işyeri dosyasının tetkikinde…nolu taşeronluğunuzdan kurumumuza 02.11.2022 tarihi itibariyle yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borç türlerinden kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunuz bulunmadığı tespit edilmiştir. İş bu yazımız…ilişiksiz belgesi niteliğinde değildir ayrıca ibra anlamına gelmemektedir.” denilmiştir.
Davacı vekili tarafından 12.04.2023 tarihli dilekçe ekinde sunulan …’nın 12.04.2023 tarihli davacı şirkete hitaben yazılan yazısında; taşeronlara faaliyet devresi ile ilgili alakalı borcu yoktur yazısı verilmediğinin bildirildiği görülmüştür.
Dosya kapsamına, toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre, davacı alt yüklenicinin sözleşme kapsamında yüklenmiş olduğu edimini yerine getirdiği, sözleşme uyarınca hakedişlerinden yapılan kesintiler nedeniyle 2.446.180,10 TL davalı taraftan alacağı bulunduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık sözleşmenin özel şartlar 9.4 maddesine göre davalı tarafın teminat kesintisini iade etmemekte haklı olup olmadığı noktasındadır.
Davacı vekili beyanlarında; ana yüklenici ile…arasındaki anlaşmazlığın müvekkili şirketin yapmış olduğu işten kaynaklanmadığını, müvekkili tarafından yapılan yolların 5 yıl kadar önce kullanıma açıldığını, müvekkilinin işi tamamlayıp teslim ettiğini, yapılan işe ilişkin herhangi bir sorun, ayıplı veya eksik bulunmadığını, müvekkilinin son hak edişi hariç bütün hak edişlerinin yapıldığını, teminatın iadesi için makul süre beklendikten sonra dava açıldığını, … dan borcu olmadığına dair belge de alındığını beyan etmiştir.
Tarafların kabulünde olan sözleşmenin özel şartlar 9.4 maddesinde; “Genel şartlar madde 9.4’ün hükümlerine tabi olmak kaydıyla alt yüklenicinin nakdi teminatı yüklenicinin geçici kabulü ve kesin hesabına müteakip 45 gün sonra iade edilecektir.” hükmü mevcut olup, … Başkanlığı ile ana yüklenici iş ortaklığı arasında yaşanan sorunlar nedeniyle geçici kabulün yapılmadığı hususuda tarafların kabulündedir.
Ana yüklenici ile…arasındaki anlaşmazlığın davacı şirketin yapmış olduğu işten kaynaklanmadığı, ihale sözleşmesi kapsamındaki başka işlerden kaynaklandığı sonucuna varılmıştır.
TMK’nın 2. maddesi gereğince herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.
Somut olayda taraflar arasındaki sözleşmenin özel şartlar bölümünün 9.4 maddesinde; “Genel şartlar madde 9.4’ün hükümlerine tabi olmak kaydıyla, alt yüklenicinin nakdi teminatı yüklenicinin geçici kabulü ve kesin hesabına müteakip 45 gün sonra iade edilecektir.” hükmünün davacı tarafça işin tesliminden sonra geçen süre ve ekonomik koşullar dikkate alındığında hakkaniyete uygun olmadığı gibi davalı tarafın bu yöndeki savunmalarının iyiniyet kuralları ile bağdaşmayan, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğ ve hukuk tarafından korunmayacağı (TMK’nın 2. Maddesi), davacının dava tarihi itibari dava konusu nakdi teminat tutarını talep etmekte haklı olduğu kanaatine varıldığından davanın kabulüne, 2.446.180,10 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıda yazılı karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
2.446,180 TL nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 167.098,55 TL harçtan peşin alınan 41.774,65 TL’nin mahsubu ile kalan 125.323,90 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
3-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru harcı, 41.774,65 TL peşin harç, 241,50 TL tebligat, müzekkere gideri olmak üzere toplam 42.070,55 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-AAÜT uyarınca belirlenen 221.309,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Dava öncesi zorunlu ara buluculuk gideri olan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir yazılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İşbu mahkeme kararına karşı HMK 341 ve 345. maddesi uyarınca taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde …Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yoluna başvuru yapma hakkı bulunduğuna dair taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile karar verildi. 13/04/2023
Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza