Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/529 E. 2022/931 K. 02.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/529 Esas
KARAR NO : 2022/931 Karar
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/08/2022
KARAR TARİHİ : 02/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili … A.Ş (…) tarafından 2018/163944 ihale kayıt numarası ile yapılan “Afşin-Elbistan (B) Termik Santralı İşletme Müdürlüğü ihtiyacı 2 adet 2560 kVA, 10 kV/660V Kuru Tip Trafo Temini İşi”ne ilişkin ihale davalı şirket üzerinde kaldığını ve ihale damga vergisinin davalıdan tahsil edilerek müvekkili tarafından yasal süresi içerisinde beyan edilip 5/2018 vergilendirme döneminde söz konusu vergiyi beyannamesine dahil ederek Hitit vergi dairesine ödediğini, ancak söz konusu ihale karar damga vergisi mükellefinin ihaleyi gerçekleştiren … olduğu, vergilendirme hatası sonucunda ödenen damga vergisinin, Vergi Usul Kanununun 116 ve müteakip maddeleri uyarınca “vergi mükellefiyetinde hata” kapsamında kendilerine iade edilmesi gerektiği yolunda yapılan düzeltme/şikayet başvurusunun reddi üzerine, Gelir İdaresi Başkanlığına karşı söz konusu damga vergisinin iadesine karar verilmesi istemiyle Ankara 2. Vergi Mahkemesinde dava açtıklarını Ankara 2. Vergi Mahkemesi, 29/6/2021 tarih ve … sayılı kararıyla, özetle, ihale karar pulu damga vergisi mükellefinin ihale kararını alan ve bu kararda imzası bulunan … A.Ş olduğu, söz konusu verginin ihale alıcısı Şirketten tahsil edilmesinin vergilendirme hatası halini oluşturduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, tahsil edilen damga vergisi tutarının faiziyle birlikte iadesine karar verdiğini, yüklenici ile müvekkili arasındaki sözleşme gereği sorumlu olduğu tutar müvekkilince ödenmek zorunda kaldığını söz konusu tutarın ödeme tarihi itibari ile işletilecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline ayrıca yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle : Müvekkili tarafından, söz konusu ihale karar damga vergisi mükellefinin ihaleyi gerçekleştiren … olduğu, vergilendirme hatası sonucunda ödenen damga vergisinin, Vergi Usul Kanununun 116 ve müteakip maddeleri uyarınca “vergi mükellefiyetinde hata” kapsamında kendilerine iade edilmesi gerektiği yolunda yapılan düzeltme/şikayet başvurusunun reddi üzerine, Gelir İdaresi Başkanlığına karşı söz konusu damga vergisinin iadesine karar verilmesi istemiyle Ankara 2. Vergi Mahkemesinde dava açıldığını, Ankara 2. Vergi Mahkemesi, 29/6/2021 tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, ihale karar pulu damga vergisi mükellefinin ihale kararını alan ve bu kararda imzası bulunan … A.Ş olduğu, söz konusu verginin ihale alıcısı Şirketten tahsil edilmesinin vergilendirme hatası halini oluşturduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, tahsil edilen damga vergisi tutarının faiziyle birlikte iadesine karar verildiğini, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından, ihale karar pulu damga vergisinin esas mükellefi olan davacı …Ş adına, Takdir Komisyonu kararına istinaden düzenlenen ihbarnamenin tebliği üzerine, söz konusu damga vergisi davacı kurum tarafından ödendiğini, esasen baştan yapılması gerek işlemin sonradan yapıldığını, davacı kurumun iddiaları yersiz ve hukuka aykırı olduğunu, davacının …, ihale karar damga vergisinin mükellefi olarak kendi kaynaklarından ödemesi gereken, ihale sözleşmesinin imzalanmasından önce müvekkil Şirketten tahsil ettiğini, ilgili dönem beyannamesine dahil ederek vergi dairesine ödendiğini, ayrıca ihale karar damga vergisi mükellefinin, söz konusu ihale kararını alan ve bu kararda imzası bulunan … A.Ş’de olduğunu, Ankara 2. Vergi Mahkemesince aleyhlerine kesin hükme bağlanmış olan bir hususu, tekrar dava konusu yapması dahi usul hükümlerine aykırılık oluşturduğunu, İhale Tip Sözleşmesinde yer verilen, “…isteklilerin teklif fiyatına ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç gibi giderler …sözleşme bedeline dahildir…” yönündeki hüküm, sözleşmenin imzalanmasından önce tahakkuk eden ihale karar damga vergisi tutarının, daha sonra yapılacak hak edişler kapsamında müvekkile (yükleniciye) ödeneceğini/ödendiğini gösteren bir hüküm olmadığını, mükellefi olduğu ihale karar damga vergisini ödemek durumunda kalan davacı kurumun, daha sonra bunu müvekkil şirketten talep etmesinin maddi ve hukuki bir temeli bulunmadığından, yersiz olarak açıldığı açık olan davanın reddine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı kurum üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir .
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava; Davacı tarafça ödenen ihale damga vergisinin rücuen tahsili davasına ilişkindir.
Ankara 2. Vergi mahkemesinin … esas sayılı dosyası uyap sistemi üzerinden gönderilmiş ve mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme, vergi ceza ihbarnamesi, ödenen vergi ve faizine dair ödeme belgeleri dosya arasına alınmıştır.
Taraflar arasında2018/163944 ihale sayılı ihaleye istinaden 30/05/2018 tarihinde Keban 2 adet 2560 kVA, 10 kV/660V kuru tip trafo temini mal alımına ilişkin sözleşmesi imzalanmıştır. Davalı tarafından ihale karar pulu (damga vergisi) olan 8.950,30 TL yatırıldığı, Ankara 2. Vergi Mahkemesinin … esas, … karar sayılı kararı ile ödenen damga vergisinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıya ödenmesine dair karar verildiği, akabinde de Hitit Vergi Dairesince davacıya tahakkuk edilen 8.950,30-TL damga vergisi ve 6.954,38-TL gecikme zammının davacı tarafça vergi dairesine ödendiği anlaşılmaktadır.
488 sayılı damga vergisi kanununun 3.maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi daireler ile kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği belirtilmiştir. Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “II.karararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2.fıkrasında, ihale kanunlarına tabi olan veya resmi daire ve kamu tüzel kişiliğe haiz kurumların hertürlü ihale kararlarının nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Bunun yanında davacı kurum 233 sayılı KHK’de yer verilen resmi daireler arasında sayılmadığı gibi kendi ana statüsü 3.maddesinde de kurumun bir resmi daire olmadığı, bir iktisadi devlet teşekkülü olduğu belirtilmiştir. Özetlenen söz konusu mevzuat hükümleri gözetildiğinde sözleşme öncesi alınan ihale kararına ilişkin olarak ödenen damga vergisinden dolayı mükellefin davacı kurum olduğu açıktır. Sözleşmenin imzalanması sırasında davacıya ait kanuni yükümlülüğün davalı tarafından yerine getirileceğine dair bir anlaşma yapılması mümkün olup bu yönde bir anlaşmanın varlığı halinde sözleşme ilişkisine dayalı olarak davacının ödediği damga vergisini davalıdan talep etme hakkı bulunabilecektir.
…19.maddeye göre “bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır.” …13.maddede “kanunda yazılı şekilde yapılması öngörülen bir sözleşmenin değiştirilmesinde de yazılı şekle uyulması zorunludur. Ancak, sözleşme metni ile çelişmeyen tamamlayıcı yan hükümler bu kuralın dışındadır.” düzenlemeleri mevcuttur. Söz konusu hükümler gözetildiğinde öncelikle tarafların gerçek iradelerinin tespiti ve yazılı yapılan sözleşmeye rağmen tarafların yan hükümler yönünden (sözleşme öncesi ihale damga vergisinin kim tarafından ödeneceği) yönünden sözlü anlaşmaya varıp varmadıklarının belirlenmesi gerekmektedir.
Kamu ihale genel tebliğinin 78.30. maddesinde ihale ve sözleşmeye ilişkin damga vergilerinin teklif veren firmaya ait olduğu düzenlenmiştir. Davacı kurum adına sözleşme imzalayan kişilerin bu tebliğ ile bağlı oldukları ortadadır. Yine ihale öncesi birim fiyat teklif mektubunda teklif fiyatına dahil edilen tüm masrafların dikkate alınarak teklif verildiği anlaşılmaktadır. Yukarıda anlatılan süreç dikkate alındığında davacı kurum adına sözleşme imzalanırken kurum adına hareket edenlerin ihale damga vergisininde davalı tarafından ödenmesi gerektiğini bildirdikleri ve davalı adına hareket edenlerin de bunu kabul ettikleri ortadadır. Davalı tarafça damga vergisi ödenmesi sonrasında sözleşmenin imza edileceği bildirildiği için öncelikle vergi dairesine giderek ihale damga vergisini ödemiş sonrasında sözleşme imzalanmış ve sözleşme imzalandıktan sonra mükellefin davacı idare olduğu iddiası ile idari yargıda dava açmıştır. Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin oluş şekli bu şekilde belirlendikten sonra mahkememizce davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşme ve eki şartnamelerde açık bir hüküm olmasa dahi sözleşme imzalanmadan önce, ihale teklif mektubu, kamu ihale genel tebliği hükümleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde ihale damga vergisinin davalı tarafça ödeneceği konusunda tarafların sözlü olarak anlaştıkları ve bu anlaşmanın …13/1 maddesi uyarınca mümkün olduğu sonucuna varılmış, davacının esas itibariyle kendi üzerinde olan ihale öncesi damga vergisi ödeme yükümlülüğünü sözlü varılan anlaşma gereği davalıya yansıttığı ve bu haliyle ödenen damga vergisini davalıdan talep edebileceği anlaşılmakla davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; 15.904,68-TL’nin 8.950,30TL’sinin 24/02/2022 tarihinden itibaren , 6.954,38TL’sinin 10.03/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ,
2- 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.086,45-TL harçtan, dava açılışında alınan 271,62-TL peşin harcın düşülmesi ile bakiye 814,83-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4- Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 271,62-TL peşin harç, 80,70-TL başvurma harcı, 84,00-TL tebligat ücreti, olmak üzere toplam 436,32-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5- Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341 ve devamı maddeleri gereğince kararın tebliğinden itibaren Mahkememize Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesine gönderilmek üzere verilecek dilekçe ile iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/12/2022

Katip …
☪e-imzalı

Hakim …
☪e-imzalı