Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/5 Esas – 2023/455
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/5 Esas
KARAR NO : 2023/455

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI : 1-….
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2- …
VEKİLLERİ : Av. ….
…
Av. …
DAVALI : 3- …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. ….
DAVALI : 4- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 5-…
….
BİR. DAVALI : ….
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 04/01/2022
BİR.DA. TARİHİ :17/10/2022
KARAR TARİHİ : 21/06/2023
KARARYAZ.TRH : 22/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… davacı şirket ile davalı şirketlerin, … ile imzalanan sürücülü binek araç hizmet sözleşmesi ile ihale alan şirketler olduğunu, davalı şirketlerin söz konusu sözleşmeler kapsamında işçi çalıştırdığını, dava dışı işçi …’ın iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle 25.08.2020 tarihinde sonlandığını, davacının hak edişinden kesinti yapılarak dava dışı işçiye kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, her bir davalının davacıyı çalıştırdığı dönemle sınırlı olarak kıdem tazminatından sorumlu olduğunu beyanla davacının hak edişinden kesilerek dava dışı işçiye ödenen 37.367,93-TL tutarındaki kıdem tazminatının her bir davalı için ayrı ayrı 100,00-TL olmak üzere toplam 500,00-TL’nin faizi ile birlikte tahsiline …, ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
Davacı vekilinin birleşen … sayılı dosyasındaki dava dilekçesi ile “…Müvekkil şirket ile davalı şirket, dava dışı … ile imzalanan Sürücülü … Sözleşmesi ile ihale alan şirketler olduğunu, müvekkil ile davalı şirket dava konusu sözleşme ile alt işveren sıfatı ile işçi çalıştırdıklarını, müvekkil şirketin …’in …nolu ihale ile işini yapan yüklenici şirket olduğunu, müvekkilin iş yaptığı dönem içinde, dava dışı işçi … TC Nolu …’ın iş sözleşmesi emeklilik nedeniyle 25.08.2020 tarihinde feshedilmiş olup, ödeme yapılması için dava dışı işçi başvuruda bulunulduğunu, dava dışı işçinin kıdem tazminatına esas çalışma süresinin tamamı müvekkil şirket nezdinde gerçekleşmediğini, bu nedenle dava dışı işçiye müvekkil şirket tarafından kıdem tazminatı ödemesi yapılmadığını, bunun üzerine … tarafından, müvekkilin rızası ve onayı olmadığı halde … numaralı hak edişinden … şoförü … adına kıdem tazminatı kesintisi yapılarak dava dışı işçiye ödeme yapıldığını, dava dışı işçiye ödenen tazminat ile ilgili olarak başkaca ihale alan şirketler hakkında … Esas sayılı dosyasından dava açılmış ve yargılamanın halen devam ettiğini, ilgili dosyada bilirkişi raporu alınmış olup, bu rapora göre işçi davalıda 730 gün çalıştığını, buna göre davalının sorumluluk tutarı 7.182.60 TL olduğunu ileri sürerek öncelikle dosyanın … esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini ve dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatına ilişkin davalının sorumlu olduğu 7.182,60.TL nin ödeme gününden (12.03.2021) itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davalıya tahmiline karar verilmesini” talep ettiği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalı … Taş. Pet. Oto. İnş. Tem. Hizm. Teks. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti vekilinin cevap dilekçesinde özetle “… rücu davasının süresinde açılmadığını, zamanaşımı definde bulunduklarını, dava dışı işçinin 06.01.2014-28.02.2014, 05.03.2014-16.03.2014 ve 17.03.2014- 31.12.2014 tarihleri arasında en son brüt 1.178,10-TL ücret ile çalıştığını, dava dışı işçinin …’in işçisi olduğunu, davalı şirketler ile … arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisinden bahsedilemeyeceğini, kıdem tazminatından yüklenicinin sorumlu olmadığını beyanla davanın reddini…” talep etmiştir.
Davalı …. Turizm San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin cevap dilekçesinde özetle “… alt işverene ait yetkilerin asıl işveren tarafından kullanılması halinde sorumluluğun asıl işverene ait olduğunu, … ile davalı işveren arasında muvazaalı bir ilişkinin söz konusu olduğunu beyanla davanın reddini…” talep etmiştir.
Davalı … Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davalıların işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olduklarını, davalının kıdem tazminatına ilişkin sorumluluğunun dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem ve o dönemdeki ücreti ile sınırlı olduğunu belirterek davanın reddini… ” talep ettiği görülmüştür.
Davalı … Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; “…alt işverene ait yetkilerin asıl işveren tarafından kullanılması halinde sorumluluğun asıl işverene ait olduğunu,.., davalının kıdem tazminatına ilişkin sorumluluğunun dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem ve o dönemdeki ücreti ile sınırlı olduğunu belirterek davanın reddini… ” talep ettiği görülmüştür.

DELİLLER:
Dava dışı işçi …’a ait emekliliğe esas hizmet döküm cetveli getirtilmiş dava dışı işçinin 01/01/2009-31/12/2010 tarihleri arasında davalı … bünyesinde 730 gün, 03/01/2011- 31/12/2011 tarihleri arasında dava dışı ……Ltd.Şti bünyesinde 363 gün, 02/01/2012- 31/12/2013 tarihleri arasında dava dışı … …Ltd. Şti. Bünyesinde … gün, 06/01/2014- 28/02/2014 tarihleri arasında davalı … …Ltd.Şti bünyesinde … gün, 04/03/2014-31/12/2014 tarihleri arasında davalı … … Ltd. Şti. Bünyesinde … gün, 03/03/2015-31-12/2015 tarihleri arasında davalı … … Ltd. Şti. Bünyesinde … gün, 05/01/2016-31/12/2018 tarihleri arasında davalı … … Ltd. Şti. Bünyesinde … gün, 01/01/2019-31/03/2019 tarihleri arasında dava dışı … bünyesinde… gün, 01/04/2019-31/05/2019 tarihleri arasında dava dışı … bünyesinde … gün, 01/06/2019-25/08/2020 tarihleri arasında davacı bünyesinde … gün, çalıştığı görülmüştür.
Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmeleri getirtilmiş, davalı … … Ltd. Şti. ‘nin davalı … … Ltd. Şti. İle aynı sözleşmede ortak olarak imzasının bulunduğu görülmüştür.
Davacı tarafça ibraz edilen hak ediş tutanağından dava dışı işçi …’ın davacı ve davalı şirketler nezdinde çalıştığı, emekliliği nedeniyle iş akdine son verildiği ve dava dışı …’in davacı firmanın hak edişinden kesinti yapmak sureti ile 12.03.2021 tarihinde dava dışı işçiye 41.117,93 TL kıdem tazminatı ödendiği görülmüştür.
Davacı ve davalılar ile dava dışı asıl iş veren … arasındaki hizmet alım sözleşmeleri ve sözleşmenin eki idari ve teknik şartname suretleri getirtilmiş, tip sözleşmenin 22. Maddesinde “yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve genel şartnamenin 6. Bölümünde belirtilmiş olup, yüklenici bunları aynen yerine getirmek ile yükümlüdür, ” denildiği … Teknik Şartnamesinin 5.7. maddesinde; şoförlerin ücretleri, … primleri, vergi, işsizlik sigortası primlerinden yüklenicinin sorumlu olacağı, ayrıca şoförlerin ücret, yıllık izin ve kıdem tazminatı haklarına ilişkin 4857 sayılı iş kanunu ve 4734 sayılı kamu ihale kanunu hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir. Hizmet alımlarına dair genel şartnamenin altıncı bölümü 38. maddesinde “çalışanların özlük hakları” başlığı altında “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aym tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır. (Değişik fikra:…) Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlüdür. Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol teşkilatının ve ‘yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir. Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez. (Değişik fikra: …) İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj, hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısımı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır. Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.” hükümlerinin bulunduğu görülmüştür.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan rapor ve ek raporda dava dışı işçinin davalılar nezdinde çalıştığı süreler ve %100 sorumluluk tutarları esas alınırsa davalı …’in sorumluluğunun 7.182,60 TL, davalı …’in sorumluluğunun 3.512,59 TL, davalı …’in sorumluluğunun 2.991,11TL, davalı …’in sorumluluğunun 10.744,38TL, davalı …’in sorumluluğunun 7.182,60 TL olduğunun,%50 sorumluluk esas alınarsa sorumluluklarının bu tutarların 1/2i kadar olacağının belirtildiği görülmüştür.
Davacı vekilinin 28/09/2022 tarihli dilekçesi ile talebini davalı …’ yönünden 7.182,60 TLe, davalı … yönünden 3.512,59 TLe, davalı … yönünden 2.991,11TLe, davalı … yönünden 10.744,38TL e, davalı … yönünden 7.182,60 TLe yükselttiği görülmüştür.
… sayılı ilamında “…. Dava, hizmet alımı sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat talebine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. … kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir….” dendiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME: Davacı tarafça asıl ve birleşen dava ile hizmet alım sözleşmesi nedeniyle dava dışı işçi için ödenen işçilik alacağının davalılardan rücuen tahsili talep edilmiş, davalılar … …Ltd.Şti., … … Ltd.Şti., … …ltd.Şti., …….Ltd.Şti tarafından davanın reddi davalılar ……Ltd.Şti ve … …Ltd.Şti tarafından savunmada bulunmaması davanın inkarı olarak değerlendirilmiş olup;
Taraflar ile dava dışı … arasında arasında hizmet alım sözleşmeleri bulunduğu, dava dışı işçi …’ın 01/01/2009-31/12/2010 tarihleri arasında davalı … bünyesinde 730 gün, 03/01/2011- 31/12/2011 tarihleri arasında dava dışı ……Ltd.Şti bünyesinde 363 gün, 02/01/2012- 31/12/2013 tarihleri arasında dava dışı … …Ltd. Şti. Bünyesinde 730 gün, 06/01/2014- 28/02/2014 tarihleri arasında davalı … …Ltd.Şti bünyesinde 54 gün, 04/03/2014-31/12/2014 tarihleri arasında davalı … … Ltd. Şti. Bünyesinde 303 gün, 03/03/2015-31-12/2015 tarihleri arasında davalı … … Ltd. Şti. Bünyesinde 304 gün, 05/01/2016-31/12/2018 tarihleri arasında davalı … … Ltd. Şti. Bünyesinde 1092 gün, 01/01/2019-31/03/2019 tarihleri arasında dava dışı … bünyesinde 90 gün, 01/04/2019-31/05/2019 tarihleri arasında dava dışı … bünyesinde 61 gün, 01/06/2019-25/08/2020 tarihleri arasında davacı bünyesinde 452 gün çalıştığı, işçinin emekli olması üzerine asıl iş veren … tarafından 12.03.2021 tarihinde davacı firmanın hak edişinden kesinti yapılmak sureti ile 41.117,93 TL kıdem tazminatı ödendiği, dava dışı işçinin davalılar nezdinde çalıştığı süreler dikkate alındığında ödenen tazminatın 7.182,60-TL’sinden davalı … … Ltd. Şti. nin, 3.512,59-TL’sinden davalı … … Ltd. Şti.nin, 2.991,11-TL’sinden davalı … … Ltd. Şti.nin, 10.744,38-TL’sinden davalılar … … Ltd. Şti. ve … … Ltd. Şti. ‘den, 7.182,60-TL’sinden davalı … … Ltd. Şti.nin sorumlu olduğu, taraflar ile … arasındaki sözleşmeler, sözleşme eki şartnameler, bilirkişi raporu, …. sayılı ilamı , tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla taraflar … arasındaki sözleşme hükümleri uyarınca 1/2 sorumluluk uygulanmasının mümkün olmadığı, tarafların tacir olması ,dava konusunun ticari işletmeden kaynaklanması nedeniyle mahkememizin görevli olduğu ve sözleşmeden kaynaklı davada alacağın 10 yıllık zaman aşımına tabi olup zaman aşımının gerçekleşmediği davalı …… Ltd Şti. Ve … Ltd.Şti.nin yerinde görülmeyen görev ve zaman aşımı itirazları yönünden gözetilerek aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davalarının kabulüne,
7.182,60-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. Den, 3.512,59-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 2.991,11-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 10.744,38-TL’sinin davalılar … … Ltd. Şti. Ve … … Ltd. Şti. ‘den, 7.182,60-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, ödeme tarihi olan 12/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.159,50 TL harçtan, dava açılışında alınan 80,70 TL den 161,40 ile ıslah ile alınan 401,85 TL harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 1.596,25 TL harcın davalıların sorumluluk tutarı dikkate alınarak 362,67-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. den, 177,34-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 151,00-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 542,57-TL’sinin davalılar … … Ltd. Şti. ve … … Ltd. Şti. ‘den, 362,67-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Zorunlu arabuluculuk gideri olarak yapılan 1.580,00 TL sinin davalıların sorumluluk tutarı dikkate alınarak 358,82 TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. den, 175,54-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 149,47-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 537,04-TL’sinin davalılar … … Ltd. Şti. ve … … Ltd. Şti. ‘den, 359,13-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 2.673,85 TL (bilirkişi ücreti, tebligat gideri, müzekkere gideri ) yargılama giderinin ve harç olarak yatırılan 724,65 TL olmak üzere toplam 3.398,50 TL sinin davalıların sorumluluk tutarı dikkate alınarak 772,14 TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. den, 377,57-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den,321,50-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 1.155,15-TL’sinin davalılar … … Ltd. Şti. ve … … Ltd. Şti. ‘den, 772,14-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den alınarak davacıya verilmesine, Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,

Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan toplam 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıların sorumluluk tutarı dikkate alınarak 2.090,24TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. Den, 1.022,12-TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den,870,32 TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den, 3.127,08-TL’sinin davalılar … … Ltd. Şti. ve … … Ltd. Şti. ‘den, 2.090,24 TL’sinin davalı … … Ltd. Şti. ‘den alınarak davacıya verilmesine,
Dair davalı … … Ltd. Şti. Vekilinin yüzüne karşı, kabul ve red edilen miktar itibariyle HMK 341 maddesi uyarınca kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/06/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.