Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/323 E. 2022/631 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2022/323 Esas
KARAR NO : 2022/631

DAVA : Teminat Mektubuna Elatmanın Önlenmesi – Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/12/2016
KARAR TARİHİ : 20/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Teminat Mektubuna Elatmanın Önlenmesi, Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVACININ TALEBİ: Davacı vekili Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu dava dilekçesinde özetle;… İnş. Müh. ile … Müh. ve … … iş ortaklığı olarak davalı tarafla 15/11/2012 tarihinde 2012/73822 ihale kayıt numaralı Şanlıurfa Gap Havaalanı Lojman Binası yapımı işine ait sözleşme imzalandığını, müvekkili … … ve … iş ortaklığının sözleşmeye konu olan lojman binası yapım işini sözleşme hükümleri doğrultusunda eksiksiz yerine getirdiğini, idareden kesin kabul raporunu aldıklarını, SGK’dan ilişiksiz belgesi getirdiklerini, sözleşmeye konu işin eksiksiz yerine getirilmesi ile birlikte davalı idarenin yüklenicilerin yatırmış olduğu kesin teminatların iadesi konusunda iş ortaklığında …’ye ait olan kısmı iade etmesine rağmen müvekkiline ait kısma el koyulduğunu beyan ettiklerini, müvekkili … …’ın davalı İdareden el koyma işleminin dayanağının ne olduğunu sormasına karşın İdarece sözlü ya da yazılı bir cevap verilmediğini, İdarenin bu sessizliği üzerine, müvekkilinin İdarenin yapmış olduğu el koyma işleminin gerekçesini öğrenmek için BİMER’e e-mail yolu ile başvurduğunu, bu başvuru üzerine BİMER ile davalı İdare arasında yapılan yazışmalar sonucunda, davalının el atma işleminin, müvekkili ile davalı İdare arasında başka bir ihale konusu olan Şanlıurfa GAP Havaalanı SSR Sistemlerine ait İstasyon Erişim Yolları yapım işi sözleşmesinden kaynaklı olduğunun tespit edildiğini, davalı idarenin el atma işlemine dayanak olan BİMER’e “Şanlıurfa GAP Havalimanı SSR Yollarının Yapımı işi yüklenicisinin (… …), söz konusu işin kesin kabulünde belirlenen eksiklikleri tamamlamaktan imtina etmesinden dolayı, Kuruluşumuzca, bahsi geçen işin namı hesabına yaptırılması doğrultusunda Mahkemece tespiti için başvuruda bulunulduğunu, Mahkemece tespit süreci devam ettiğini işin namı hesabına yaptırılabilmesini teminen … …’ın Şanlıurfa GAP Havalimanı Lojman Binası Yapımı işindeki teminat verilememektedir. Bilgilerinize” şeklinde gerekçe gösterildiğini, davalı İdarenin el atma işlemi gibi göstermiş olduğu dayanağın hukuken yersiz olduğunu, davalı İdarenin BİMER’e vermiş olduğu cevapta konunun yargıya intikal ettiğini belirtmiş ise de bu konuya ilişkin açılmış bir dava bulunmadığını, müvekkili tarafından İdarenin el atma işlemine gerekçe olarak gösterdikleri Şanlıurfa GAP Havalimanı SSR Yollarının yapım işi hakkında İdarenin işleminin haksızlığını ispatlamak için dava açıldığını, davaya konu kesin teminatına el konulan sözleşmenin yüklenicisi iş ortaklığı iken teminata el atma işlemine dayanak gösterilen sözleşmenin yüklenicisi müvekkilinin şahsen yüklendiği bir iş olduğunu, müvekkilinin hem şahsen yüklendiği, hem de başka bir iş olan Şanlıurfa GAP Havalimanı SSR Yollarının Yapımı işinden kaynaklanan uyuşmazlıktan dolayı davaya konu kesin teminata el atılması eyleminin hukuka aykırı olduğunu, yasalara göre kesin teminat ve ek kesin teminatların, yüklenicinin edimini sözleşme ve hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi halinde iade edileceğini, davalı İdarenin müvekkilinin ortaklığına ait teminatı iade etmesine karşılık müvekkilinin teminatına el atmasının Anayasa’nın kanun önünde eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil ettiğini, davalı İdarenin yapmış olduğu haksız el atma işlemi nedeniyle müvekkilinin teminatını alamayarak maddi zarara uğramasının yanı sıra manevi zarara da uğradığını, müvekkilinin el konulan teminatı için teminatın bulunduğu bankaya komisyon ödediğini, bankalar nezdinde itibarının zedelendiğini, başka işleri için kredi ve teminat mektubu almasının zorlaştığını belirterek, fazlaya ilişkin talep, dava, ıslah ve bütün yasal hakları saklı kalmak kaydı ile Şanlıurfa GAP Havaalanı Lojman Binası Yapımı İşine ait sözleşmede müvekkiline ait olan kesin teminata ilişkin davalı İdare tarafından yapılan el atma eyleminin önlenmesine, 31.000,00 TL kesin teminat bedelinin avans faizi ile iadesine karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ CEVABI : Davalı vekili Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu cevap dilekçesinde özetle; İşbölümü itirazında bulunduklarını, DHMİ Genel Müdürlüğünün 233 Sayılı Kamu İktisadı Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak ve söz konusu KHK çerçevesinde faaliyette bulunmak üzere kurulmuş bir Kamu İktisadi Kuruluşu olduğunu, Kuruluş ile davacı şirket ve … firması ortaklığı arasında … yevmiye nolu Şanlıurfa GAP Havalimanı Lojman Binası Yapımı İşi”ne ait sözleşme imzalandığını, davacı şirket ile Kuruluşları arasında imzalanan “Şanlıurfa GAP Havalimanı SSR Sistemlerine Ait İstasyon Erişim Yolları Yapılması” işine ilişkin olarak davacı tarafından sözleşme ile yüklenilen edimin zamanında yerine getirilmediğinden sözkonusu işler dolayısıyla Kuruluşlarına verilmiş olan teminat mektuplarının davacıya iade edilmediğini, Kuruluşlarınca yapılan işlemlerin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanununa ve işe ait onaylı sözleşmeye göre yapıldığını, yapılan işlemlerin anılan kanunlar ve işe ait onaylı sözleşme kapsamında yer alan sözleşme eki 21. ve 22. maddelerinde belirtilen “İdarenin ve yüklenicinin yetki ve sorumlulukları”, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 25. maddesinde belirtilen “Yüklenicinin Bakım ve Düzeltme Sorumluluğu” ve 44. maddede belirtilen “Kesin Kabul” hükümlerine göre uygulandığından, yapılan işlemlerin yüklenici firmanın sorumluluğunu alenen yerine getirmemesinden kaynaklı olduğunu, sözleşme, mevzuat ve hukuk çerçevesinde yapıldığını ifade ederek, davanın reddine karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRME:
Dava, sözleşme kapsamında idareye verilen teminat mektubuna yapılan haksız el atmanın önlenmesi ve 31.000,00 TL kesin teminat bedelinin avans faizi ile iadesi istemine ilişkindir.
Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.03.2019 tarihli davanın kabulü ile 31.000,00TL tutarındaki teminat mektubunun dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya iadesine dair verdiği karar Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesinin 15.06.2021 tarih 2020/648-2021/640 ” Mahkemece davacıların tacir olup olmadığına ilişkin bir araştırma yapılmadan ve davalının da tacir olması nedeniyle bu ihtimale göre görev hususu açıklığa kavuşturulmadan yazılı şekilde karar verilmesinin ayrıca tüm deliller toplanarak, tarafların teminat mektubu konusundaki beyanları da dikkate alınarak ve gerekirse HMK m.26-31 kapsamında açıklama yaptırılarak davanın konusuz kalıp kalmadığının tereddüte yer vermeyecek şekilde tespiti ile konusuz kaldığının anlaşılması halinde davacı tarafın devam eden faiz talebi ile yargılama giderleri yönünden dosya kapsamına göre değerlendirilme yapılarak sonuca ulaşılması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediği” bildirilerek kaldırılmıştır.
Kaldırma kararından sonra 36. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. sayılı görevsizlik kararı ile dosya mahkememize gönderilmiş ve taraflar tacir olduğundan davaya bakmakla Mahkememizin görevli olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalı İdare ile … İnş. Müh. ile … Müh. Ve İnş. … … iş ortaklığı arasında 15.11.2012 tarihinde “Şanlıurfa GAP Havalimanı Lojman Binası Yapım İşi ” sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 10.1.1 maddesi gereğince yüklenicinin 31.000,00TL , 25.000,00TL ve 80.000,00TL olmak üzere toplam 136.000,00TL kesin teminat mektubu verdiği anlaşılmıştır.
Yüklenici Nejdet Selli tarafından bu sözleşme kapsamında davalı idareye verilen 09.11.2012 tarihli Bank Asya ‘ya ait 80.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun 02.05.2017 tarihine kadar geçerli olduğu, teminat mektubunun 22.07.2015 tarihinde Mahmut Kesen ‘e iade edildiği ,
Yüklenici … Mühendislik ve İnş. … … tarafından bu sözleşme kapsamında davalı idareye verilen 09.11.2012 tarihli … ait 31.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun 30.04.2017 tarihine kadar geçerli olduğu, teminat mektubunun davalı tarafından 31.03.2017 tarihinde süresinin uzatılmasının talep edildiği, talep üzerine süresinin 01.06.2017 tarihine kadar uzatıldığı, ayrıca uzatma talebini 19.04.2017 tarihinde …. Şanlıurfa Şube müdürlüğüne davacı … … tarafından da yapıldığı ve talep dilekçesinin altında imzasının bulunduğu , daha sonra 02.05.2017 tarihinde davalı … tarafından tekrar bankadan teminat mektubunun süresinin uzatılmasının talep edildiği ancak buna ilişkin uzatma kararı verilmemesi üzerine teminat mektubunun süresinin 01.06.2017 tarihinde sona erdiği, mektubun hükümsüz kaldığı ve teminat mektubunun davalı kurum tarafından paraya çevrilmediği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde ; davacılar tarafından 22/12/2016 tarihinde teminat mektubuna haksız olarak yapılan el atmanın önlenmesi ve teminat mektubu bedeli olan 31.000,00TL nin faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açtığı, davacılar tarafından sözleşme kapsamındaki işin davalı idareye teslim edildiği, davalı idarenin 06.03.2017 tarihli cevap dilekçesinde … Yapım İşi ” sözleşmesi ile ilgili eksiklik nedeni ile teminat mektubunun iade edilmediğine ilişkin bir savunması bulunmadığı gibi teminat mektubunun ” davacı şirket ( … Mühendislik – … … ) ile Kuruluşları arasında imzalanan … SSR Sistemlerine Ait İstasyon Erişim Yolları Yapılması” işine ilişkin olarak davacı tarafından sözleşme ile yüklenilen edimin zamanında yerine getirilmediğinden dolayı iade edilmediğini bildirdiği , ayni sözleşme için verilen 09.11.2012 tarihli … ‘ya ait 80.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun teminat mektubunu 22.07.2015 tarihinde iade edildiği, dava konusu teminat mektubunun … GAP Havalimanı Lojman Binası Yapım İşi ” sözleşmesine istinaden verildiği ve bu nedenle davalı idarenin başka bir sözleşmeye dayanarak teminat mektubunu iade etmekten kaçınmasının hukuka aykırı olduğu ve dava tarihi itibarıyla davacının el atmanın önlenmesine ilişkin dava açmakta hukuki yaranının bulunduğu, ancak teminat mektubunun paraya çevrilmediği ve paraya çevrilmeyen teminat mektubunun bedelini talep etmekte hukuki yararının bulunmadığı , her ne kadar davalı idare tarafından teminat mektubu davacı tarafa iade edilmemiş ise de yargılama sırasında 01.06.2017 tarihinde kesin teminat mektubunun süresinin sona ermesi nedeni ile teminat mektubunun hükümsüz kaldığı ve bu şekilde de davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek ve tarafların dava tarihi itibarıyla haklılık durumuna göre yargıla gideri ve vekalet ücretine hükmetmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Dava konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2- Alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılışında alınan 529,41TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 448,71TL harcın talep halinde davacıya iadesine ,
3- El atmanın önlenmesi talebi yönünden dava tarihi itibarıyla davacının dava açmakta hukuki yararı bulunduğundan ve davacı davada kendisine vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Alacak talebi yönünden dava tarihi itibarıyla teminat mektubu paraya çevrilmediğinden ve davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından ve davalı davada kendisine vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,

5-Davacı tarafından yapılan 100,33TL 6 posta masrafı, 39,50TL 7 E tebligat ücreti, 130,00TL normal 11 adet tebligat ücreti, 1.350,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.619,83TL’nin tarafların haklılık durumuna göre yarısı olan 809,92 TL lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazla kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Tarafça yatırılan ve kullanılmayan gider avanslarının HMK’ nın 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalı vekilinin yokluğunda HMK’nun 341 ve devamı maddeleri gereğince kararın tebliğinden itibaren Mahkememize Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesine gönderilmek üzere verilecek dilekçe ile iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/09/2022

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza