Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/304 Esas – 2023/480
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/304 Esas
KARAR NO : 2023/480
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/04/2022
KARAR TARİHİ : 05/07/2023
KARARYAZ.TRH: 06/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… dava dışı … adlı özel güvenlik işçisinin davalı şirketler bünyesinde 18.09.2014-31.05.2016 14.06.2016-09.05.2017 tarihleri arasında çalıştığını, 2 yıl 7 ay 6 günlük çalışmasına karşılık dava dışı işçiye 6.001,58 TL kıdem tazminatı ödendiğini, … E. sayılı dosyasından ödenen kıdem tazminatının davalılardan rücuen tahsiline karar verildiği, ancak 17.01.2018 tarihinde … hükümleri gereğince kıdem tazminatı farkı olarak 1.673,60 TL daha ödeme yapıldığını, yapılan bu ek ödemenin de davalılardan rucüen tahsilinin gerektiğini, imzalanan sözleşmeler gereği davalıların sorumlu olduğunu beyanla ödenen brüt 1.673,60 TL kıdem tazminatı farkının ödeme tarihinden işleyecek faizi ile birlikte tahsiline …” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalılar …. Ltd. Şti. …. Ltd. Şti. cevap dilekçesinde özetle “…, davacının ihtarda bulunmadan iş bu davayı açmasının kötü niyetli olduğunu, ihale makamı olan davacının kıdem tazminatı yönünden davacıya ödeme yapmadığını, sorumluluğun davacı da olduğunu, zamanaşımı definde bulunduklarını beyanla davanın reddine karar verilmesini…, ” talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER:
… sayılı ilamının tetkikinde davacının …, davalılarının … … Ltd. Şti., … …Ltd.Şti., … … Ltd.Şti, dava konusunun rücuen işçilik alacağı olduğu, mahkemenin 14/10/2019 tarihli ilamı ile “… Davacı şirketin dava dışı … için yaptığı kıdem tazminatı ödemesinin yukarıda belirtilen 463 günlük sürenin dışında kalan kısmının 11/09/2014 tarihinden sonra imzalanan sözleşmeler döneminde gerçekleştiği, fiili çalışmanın da bu tarihten sonra gerçekleşmiş olması nedeniyle bu dönemlere karşılık gelen ödemelerin davalılardan geri alınabilmesi için 7166 Sayılı Yasa’nın 11.maddesi uyarınca sözleşmelerde açıkça kıdem tazminatlarının alt yüklenicilere rücu edilebileceğine ilişkin hüküm bulunması gerekmekte olup, incelenen sözleşmelerde kıdem tazminatının alt yüklenicilere rücu edilebileceğine ilişkin açık hüküm yer aldığı tespit edilemediği için yukarıdaki paragrafta tahsiline karar verilen kıdem tazminatı ödemesi dışında kalan talep yönünden 7166 Sayılı Yasa’nın 11.maddesi ile değişik 4857 Sayılı Yasa’nın 12/5 ve geçici 9.maddeleri uyarınca uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve taraflarca yapılan giderlerin üzerilerinde bırakılmasına, ayrıca taraflara vekalet ücreti takdirine yer olmadığı şeklinde karar verilmesi gerektiği kabul edilip Talebin kısmen kabulü ile; 27/11/2013 tarihli sözleşmeye konu 01/01/2014 – 31/12/2015 dönemine konu çalışmalar 22/02/2019 tarihli 30694 sayılı resmi gazetede yayınlanan ve 7166 Sayılı Yasa’nın 11.maddesi ile değişiklik yapılan 22/05/2003 tarihli 4857 Sayılı İş Yasası’nın 112.maddesine eklenen 5.fıkra kapsamı dışında olup, sözleşmeye göre işçilik alacaklarından alt yüklenici sorumlu olduğu için bu döneme karşılık gelen 1.484,49 TL’nin ödeme tarihi olan 07/06/2017 tarihinden itibaren hesaplanacak değişen oranlı yasal faiziyle birlikte davalılar … … Limited Şirketi ile … Hizmetleri Limited Şirketi’nden müteselsilen alınıp davacıya ödenmesine, Fazla istemin reddine,” karar verildiği görülmüştür.
Davacı tarafça ibraz edilen ödeme belgelerinden 17.01.2018 tarihinde … 23. Maddesi gereğince 35 gün üzerinden kıdem tazminatı hesaplaması yapıldığı bakiye kıdem tazminatı 1.673,60 TL’nin dava dışı işçi …’a ödendiği görülmüştür.
Davacı ile davalılar arasında düzenlenilen hizmet alım sözleşmesi ve ekleri getirtilmiş Davacı ile davalılar arasında imzalanan Hizmet Alımları Tip Sözleşmelerinin 22. maddesinde; “yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı ‘ personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlü” olacağının düzenlendiği, Hizmet alımlarına dair genel şartnamenin altıncı bölümü 38. maddesinde “çalışanların özlük hakları” başlığı altında “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aynı tipteki bu İş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir bölgedeki işkolu veya meslekteki aymı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır. (….) Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlüdür. Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih (yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir. Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez. (…) İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj, hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aymı zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısını yüklenicinin hakedişinden kesilir ve tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.” düzenlemelerinin bulunduğu görülmüştür.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan raporda … Davalıların sorumluluğunun 1.673,60-TL’sı olduğunun belirtildiği görülmüştür.
… sayılı ilamında “…. Dava, hizmet alımı sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat talebine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. … kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir….” dendiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafça … 23. Maddesi gereğince dava dışı işçiye ödenen 1.673,60 TL’nin daha önceden taraflar arasındaki davaya konu edilmediği belirtilerek taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi kapsamında davalılardan rücuen tahsili talep edilmiş, davalılarca davanın reddi talep edilmiş olup;
Davacı ile davalılar arasında hizmet alım sözleşmesi bulunduğu, dava dışı işçi …’un 18/09/2014-31/05/2016 tarihleri arasında 622 gün, 14/06/2016-09/05/2017 tarihleri arası 330 gün olmak üzere toplam 952 gün davalılar nezdinde çalıştığı, davacı kurumca işçinin emekliye ayrılması üzerine ödenen tazminatların … sayılı davası ile talep edilip kısmen tahsil edildiği, … Mahkemesindeki davaya konu edilmeyen … 23. Maddesi gereğince 35 gün üzerinden kıdem tazminatı 1.673,60 TL’nin daha 17.01.2018 tarihinde dava dışı işçiye ödendiği, dava dışı işçinin davalılar nezdindeki çalışma süresi dikkate alındığında yapılan ödemeden davalıların sorumlu olduğu , taraflar arasındaki sözleşmeler, sözleşme eki şartnameler, bilirkişi raporu, … sayılı ilamı , tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla taraflar arasındaki sözleşme hükümleri uyarınca 1/2 sorumluluk uygulanmasının mümkün olmadığı, alacağın sözleşmeden kaynaklanması 10 yıllık zaman aşımına tabi olması davalıların yerinde görülmeyen zaman aşımı itirazları yönünden gözetilerek aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulüne,
1.673,60-TL’sinin 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL harçtan, dava açılışında alınan 80,70 TL harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 99,20 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Zorunlu arabuluculuk gideri olarak yapılan 1.320,00 TL sinin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 1.503,50 TL (bilirkişi ücreti, tebligat gideri, müzekkere gideri ) yargılama giderinin ve harç olarak yatırılan 172,90 TL olmak üzere toplam 1.676,40 TL sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan toplam 1.673,60-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı reddedilen miktar itibari ile HMK341 maddesi uyarınca kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/07/2023
Katip …
¸e-imzalıdır.
Hakim …
¸e-imzalıdır.