Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/260 E. 2022/538 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/260 Esas – 2022/538
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2022/260
KARAR NO : 2022/538

DAVA :Şirket Defter ve Kayıtlarını İncelenmesine İzin Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/04/2022
KARAR TARİHİ : 30/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Şirket Defter ve Kayıtlarını İncelenmesine İzin Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirkette %36,20 pay sahibi olduğunu, 11.10.2019 tarihinde 3 yıl süreyle davalı şirketin yönetim kurulu üyesi olarak atandığını, şirkette pay sahibi ve yönetim kurulu üyesi olmasına rağmen son iki yıl içerisinde şirketin diğer iki ortağı tarafından şirketin her türlü yönetimsel ve finansal süreçlerinin dışında bırakıldığını, müvekkilinin şirketle ilgili bilgi ve belge almasının diğer ortaklar tarafından bilinçli şekilde engellendiğini, 05.04.2022 tarihinde davalı şirketin 2021 yılı olağan genel kurul toplantısının gerçekleştirileceğinin duyurulduğunu, genel kurul toplantı gündeminde mevcut yönetim kurulunun ibrası ve şirket ana sözleşmesinin 6. maddesinin tadili yoluyla sermaye artırımı yapılması gibi hususlar bulunduğundan müvekkilinin oy hakkını sağlıklı şekilde kullanabilmesi için şirket defter ve dosyalarını incelemesi zaruri olduğunu, bu nedenle müvekkili tarafından davalı şirkete gönderilen …..yev. no.lu ihtarnamesiyle; T.T.K.’nun Bilgi alma ve inceleme hakkı başlıklı 392. maddesi gereğince şirket defter ve dosyalarının incelemesine sunulması gerektiğinin ihtar edildiğini, ihtarnamenin davalı şirkete UETS yoluyla tebliğ edildiğini, davalı şirket tarafından müvekkiline inceleme yapma şansı tanınmadığını ve genel kurul toplantısının bu şekilde gerçekleştirildiğini, müvekkili, herhangi bir inceleme yapma şansı olmadan oy kullanmak istemediği için T.T.K.’nun 420. maddesi uyarınca toplantı gündemindeki finansal konuların görüşülmesinin ertelenmesini sağlandığını, fakat sermaye artırım husususunun genel kurulda görüşüldüğünü ve müvekkilinin ret oyuna karşın sermaye artırım kararı alındığını, bilgi alma hakkının, ortaklık haklarının kullanılmasında büyük önemi olduğunu, bir ortağın, başta oy hakkı olmak üzere ortaklık haklarını, ancak yeterli derece bilgilenmişse, tam ve bilinçli bir şekilde kullanabileceğini, davalı şirketin müvekkili dışındaki iki ortağının aralarında anlaşarak yönetim kurulu üyesi olan müvekkilini, şirketin tüm finansal ve yönetimsel süreçlerinin dışında bıraktıklarını belirterek T.T.K.’nun 392. maddesi kapsamında davalı şirketin 2021 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defteri, genel kurul karar defteri, pay sahipleri defteri, tüm vergi ve SGK beyannameleri (KDV, muhtasar, damga, geçici vergi, SGK bildirimleri) tüm gelir ve gider belgeleri, ücret bordroları, demirbaş listeleri, şirket muhasebe programı dataları, bütün hesaplar muavin defterleri, banka dekont ve ekstreleri, finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulu faaliyet raporları, denetleme raporları, yönetim kurulu kar dağıtım önerisi üzerinde müvekkile inceleme hakkı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı yanın iddialarının hukuki temelden yoksun olduğunu, şirket defter ve kayıtlarının incelenmesi için 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 392. Maddesi ile belirlenen usul çerçevesinde inceleme talebinde bulunmadan dava açma yoluna gidildiğini, davacı yanın 05.04.2022 tarihli olağan genel kurul toplantısının bir gün öncesinde gönderdiği ihtarnamesi ile şirket defter ve kayıtlarını inceleme talebinde bulunduğunu, mezkur ihtarnamenin de müvekkili şirkete toplantıdan sonraki bir tarih olan 11.04.2022 tarihinde tebliğ edildiğini, davacı yanın kendisine inceleme imkanı tanınmadığı ve genel kurul toplantısının bu şekilde gerçekleştirildiği yönündeki iddialarının gerçeği yansıtmadığını, 11.04.2022 tarihinde tebliğ edilen ihtarnameye; müvekkili şirket tarafından bir cevap verilmesi beklenmeden doğrudan doğruya 12.04.2022 tarihinde de işbu davanın ikame edildiğini, davacı tarafa hitaben ….Yevmiye numaralı cevabi ihtarnameleri ile; müvekkili şirkete ait tüm defter, bilgi ve belgelerden örnek almayı içerir kapsamlı talebin, geçerli ve gerekçeli somut bir neden olmaksızın ileri sürülmüş olmasının hukuka uygun olmadığı, hukuki saiki açıklanmayan işbu talebin kabulünün mümkün olmadığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 392/3 gereği, talepte bulunan üyenin ancak işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında görevin yerine getirilmesi açısından gerekli olması halinde ilgili bilgi ve belgeleri yönetim kurulu başkanından talep edebileceği, 05.04.2022 tarihli genel kurul toplantı öncesi toplantı günü ve gündem maddelerinin 17.03.2022 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği ve müvekkili şirket tarafından ilanın çıktığı gazete ile birlikte müvekkili şirkete ait gelir tablosu, bilanço ve faaliyet raporu da iadeli taahhütlü mektupla tüm yönetim kurulu üyelerine, yönetim kurulu başkanına ve pay sahiplerine gönderilmiş olmakla, müvekkili şirket tarafından 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile belirlenen tüm kanuni yükümlülüklerin yerine getirildiğinin bildirildiğini, 05.04.2022 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında da; davacı yanın talebi üzerine, toplantı öncesi belirlenen gündem maddelerinden, 2020-2021 yılına ait yönetim kurulu faaliyet raporlarının görüşülmesi ve müzakere edilmesine ilişkin 3. Maddesi, 2020-2021 yılına ait finansal tabloların okunması ve müzakere edilmesine ilişkin 4. Maddesi, 2020-2021 yılına ait faaliyetlerinden dolayı yönetim kurulunun ibrasına ilişkin 5. Maddesi ve kar dağıtım hususunun görüşülmesine dair 6. Maddesinin görüşülmesinin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 420. Maddesi kapsamında bir ay sonraya ertelendiğini, ertelenen gündem maddelerinin görüşülüp gündemin tamamlanabilmesi için işbu davanın açılmasından sonraki bir tarih olan 10.05.2022 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında; davacı vekili, toplantı esnasında sunmuş olduğu önerge ile müvekkili şirketin ticari defterleri ile belgelerinin ve yazışmalarının davacı yan tarafından belirlenecek bir uzman tarafından incelenebilmesi için genel kurul tarafından izin verilmesi talebinin genel kurulca oy çokluğuyla reddedildiğini, davacı yanın 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 392/3 gereği, yönetim kurulu toplantısı dışında bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması için kanunun amir hükmü ile belirlenen usul izlenerek talepte bulunmadığını TTK 392. Maddesi 3. Fıkrası hükmü gereğince şirket defter ve kayıtlarının incelenmesi için yönetim kurulu başkanının iznini alması gereken davacı yan, bu hususta yönetim kurulu başkanından bir izin almadığı gibi bu hususta sözlü veya yazılı herhangi bir başvuru yapmadığını, kanun koyucunun yönetim kurulu üyelerinin ve hatta yönetim kurulu başkanının da yönetim kurulu toplantısı dışında ortaklık defter ve belgelerini inceleme hakkını sınırladığını, davacı yanın dava dilekçesindeki tüm iddialarının soyut olduğunu, yönetim kurulu üyesi olarak Müvekkili Şirketin defter ve belgelerinin tamamını bir bütün halinde; şirket işleyişini aksatacak sınırsızlık ve belirsizlik içerisinde incelemeyi talep etmesinin ve incelemeyi görevin gereklerinin yerine getirilmesi açısından gerçekten gerekli olması sebebiyle talep ettiğine ilişkin somut, inandırıcı ve makul hiçbir gerekçe ileri sürmemiş olması sebebiyle davacı yanın dava konusu talebi anonim ortaklığın niteliğine ve açıkça yasaya aykırılık teşkil ettiğini savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :Dava, şirket defter ve kayıtlarını incelenmesine izin verilmesi istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delillerini bildirmişler, davacı vekili tarafından dava dilekçesi ekinde davalı şirketin 05.04.2022 tarihli genel kurul tutanağını, ….yev. no.lu ihtarnamesi ve tebliğ belgesi fotokopiler sunulmuş, davalı şirketin ortaklarını gösterir şekilde ticaret sicil kayıtları getirtilmiştir.
Davacı vekili tarafında davalı şirkete keşide edilen ….yev. no.lu ihtarnamesi ile, TTK 392. Maddesi uyarınca davalı şirketin 2021 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defteri, genel kurul karar defteri, pay sahipleri defteri, tüm vergi ve SGK beyannameleri (KDV, muhtasar, damga, geçici vergi, SGK bildirimleri) tüm gelir ve gider belgeleri, ücret bordroları, demirbaş listeleri, şirket muhasebe programı dataları, bütün hesaplar muavin defterleri, banka dekont ve ekstreleri, finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulu faaliyet raporları, denetleme raporları, yönetim kurulu kar dağıtım önerisinin birer örneğinin müvekkilinin incelemesine sunulmasının talep edildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili, şirket defter ve kayıtlarının incelenmesi için 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 392. Maddesi ile belirlenen usul çerçevesinde inceleme talebinde bulunmadan dava açma yoluna gidildiğini savunmuştur.
Bilgi alma ve inceleme hakkı başlıklı TTK’nın 437. Maddesinde; ” (1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. (2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz. (3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir. (4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir. (6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” hükmü mevcuttur.
Dosya kapsamına, sunulan delillere, iddia ve savunma ve ticaret sicili kayıtlarına göre, davacının davalı şirketin ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğu, somut olayda davacı tarafa iddia ettiği konularda yeterli bilgilendirmenin yapıldığının ispat yükünün davalı tarafta olduğu, davalı tarafın sunmuş olduğu delillerle davacı tarafın bilgi alma hakkını ihlal etmediğini, dava dilekçesinde ileri sürülen konularda davacı tarafı yeterince bilgilendirmiş olduğunu ispatlayamadığı, davalı şirketin ortağı ve yöneticisi olan davacı tarafın, davalı şirketin ticari defter ve kayıtları ile yazışmalarını incelemesinde hukuki yararı bulunduğu, TTK’nın 437. Maddesinde aranan şirket defter ve kayıtlarının incelenmesine izin verilmesi koşullarının gerçekleşmiş olduğu kanaatine varıldığından davanın kısmen kabulüne dair aşağıda yazılı kararın verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
T.T.K.’nun 392. maddesi kapsamında davalı şirketin 2021 yılı yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defteri, genel kurul karar defteri, pay sahipleri defteri, tüm vergi ve SGK beyannameleri (KDV, muhtasar, damga, geçici vergi, SGK bildirimleri) tüm gelir ve gider belgeleri, ücret bordroları, demirbaş listeleri, şirket muhasebe programı dataları, bütün hesaplar muavin defterleri, banka dekont ve ekstreleri, finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulu faaliyet raporları, denetleme raporları, yönetim kurulu kar dağıtım önerisi üzerinde inceleme yapması için davacı tarafa gerekçeli kararın tebliğinden itibaren bir aylık süre içerisinde şirket merkezinde bir defaya mahsus olmak ve bir hafta süreyi geçmemek üzere incelemeye İZİN VERİLMESİNE,
2-Alınması gerekli 80,70TL harç peşin alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 80,70 TL peşin harç, 30,25 TL tebligat, müzekkere gideri olmak üzere toplam 191,65 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-AAÜT uyarınca belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile kesin olarak karar verildi.30/06/2022