Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2022/183 Esas
KARAR NO : 2022/706

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/12/2015
KARAR TARİHİ : 11/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVACININ TALEBİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında 01/08/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ‘’Satış Sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi)’’ akdedildiğini, sözleşmenin 11. maddesi uyarınca, (davalının) iş yerinin açılmasında veya işletilmesinde katkıda bulunmak ve iş yerindeki ticari faaliyetlerini artırmak amacıyla 11.500-TL katkı sağlandığını, bu hususun davalı işleticinin 10/03/2014 tarihli ve 11.500-TL’lik faturası ve dava dışı bayi/distribütör … Gıda Tekel Mamulleri Ltd.Şti.’nin 637621 sayılı ve 21/03/2014 tarihli faturası, teslim belgesi ve kayıtları ile sabit olduğunu, davalı tarafın iş yerini devrederek işyerindeki faaliyetini sonlandırmak suretiyle ve müvekkili şirketin yetkilendirdiği bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayıp, müşteri talebini karşılayacak şekilde bulundurmayıp, müvekkili şirkete ait bira ürünlerini satmamak suretiyle sözleşmeye aykırı davrandığını belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, söz konusu sözleşmenin 14 ve 15. maddeleri uyarınca, 10.000-ABD Doları cezai şartın, devlet bankalarının ABD doları ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödedikleri en yüksek faiz oranıyla, fiili ödeme günündeki TCMB efektif döviz kuru üzerinden TL olarak ve 11.500-TL katkı tutarının da verildiği tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ CEVABI : Davalı adına usulüne uygun meşruhatlı davetiye tebliğ edilmiş davalı cevap dilekçesi sunmayarak HMK’nın 128.maddesinde belirtildiği üzere dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRME:
Dava; kapalı satış sözleşmesi kapsamında davalı tarafından sözleşmenin ihlali nedeniyle cezai şart bedeli ile davalıya yapılan mali yardım / katkı payı bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalının Satış Sözleşmesi (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi) ‘ne aykırı davranıp davranmadığı, sözleşmenin davalının kusurlu davranışı nedeniyle feshedilip edilmediği ve davacı tarafın bu sözleşmenin feshi nedeniyle, sözleşme hükümleri uyarınca davalı taraftan 10.000-ABD doları cezai şart ile 11.500-TL katkı payının iadesini dava dilekçesinde belirtilen koşullarla talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
Mahkememizin davanın kısmen kabulüne dair verdiği karar Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 15.02.2022 tarih 2019/1196-2022/128 sayılı kararı ile ” Uyuşmazlığın çözümünde davalının tacir olup olmamasına göre, davaya bakma konusunda mahkemenin görevli olup olmadığının belirlenmesinin gerektiği, tarafların tacir olup olmamasına göre görevli mahkeme ile birlikte uygulanacak hükümler farklılık göstereceği somut uyuşmazlıkta mahkemece kök ve ek bilirkişi raporu alınmış ise de anılan raporlarda davalı yanın gerçek kişi olmasına rağmen, esnaf sınırını aşan faaliyette bulunup, tacir olup olmadığı konusunda herhangi bir araştırma yapılmadığının görüldüğü , davalının faaliyetinin esnaf faaliyeti olup olmadığı, işin hacmi itibariyle ticari muhasebeyi gerektirip gerektirmediği, ticari faaliyet boyutuna erişip erişmediği değerlendirilip, gerekirse bu hususta bilirkişi incelemesi yapılarak davalının tacir-esnaf olduğunun kesin bir şekilde belirlenmesinden sonra işin esasına girişilmesi gerektiği ” gereğine değinilerek kaldırılmıştır.
Mahkememizce kaldırma kararı sonrasında Samsun 19 Mayıs vergi dairesinin cevabi yazısından davalının 2013 vergilendirme döneminde 2. Sınıf tacir olduğu, 2014 vergilendirme döneminden itibarende 1. Sınıf tacir olarak faaliyetine devam ettiği bildirilmiştir.
Davacı … davalı tacir olduğundan ve dava tacirler arasında yapılan sözleşmeden kaynaklanmakta olup her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğduğundan TTK’nın 4. Maddesi gereğince davaya bakmakla mahkememiz görevli olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalı ile davacı adına … Gıda Tekel Mamülleri Ltd. Şti tarafından imzalanan 01/08/2013 – 30/09/2016 tarihlerini kapsayan kapalı satış noktası sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 15.maddesinde; ” işletici , sözleşme süresi içinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, işletmeyi devretmesi veya işletmede iş değişikliği yapması veya işbu sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birine uymaması veya işbu sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde şirket veya bayi/distributor kayıtlarındaki borçları ile şirket ve/veya bayi/distribütörden almış olduğu mali yardım, katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamaların tümünü ve uygulanan iskonto tutarlanm verildiği tarihten itibaren işlemiş faizi de dahil olmak üzere T.C. Merkez Bankası tarafından uygulanan avans işlemlerindeki güncel faiz oram üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte Şirket ve/veya Distribütör’e nakden ve defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca Şirket’e 10.000.- ABD Dolar cezai şart ile birlikte şirket ve/veya bayi/distribütörün kar kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararını itiraz etmeksizin nakden ödemeyi, cezai şartın tenkisini talep etmemeyi kabul ve taahhüt eder…” düzenlemesinin bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizin 28/02/2017 tarihli duruşmasının 1 nolu ara kararı uyarınca davacı tarafça ibraz edilen 01/08/2013 tarihli satış sözleşmesindeki imzanın davalıya ait olup olmadığına ilişkin isticvap davetiyesi çıkartılması için Samsun Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılmış olup, Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/44 Talimat Esas sayılı talimat cevabında belirtildiği üzere, isticvap davetiyesi TK 21/2 maddesine göre davalıya tebliğ edilmiş, davalı duruşmada hazır olmamış, böylece ihtaratlı tebligatta belirtildiği üzere sözleşmedeki imzanın davalıya ait olduğu kabul edilmiştir.
Davacı tarafça , … Gıda Tekel Mamülleri Ltd. Şti. Tarafından kendilerine düzenlenen 21.03.2014 tarihli KDV dahil 11.500,00 TL bedelli ” işletme katılım payınız ” açıklaması ile düzenlenen fatura ibraz edilmiştir. 19 Mayıs Vergi Dairesinin 25/02/2016 tarihli cevabi yazısından 060059 nolu, 11.500-TL bedelli faturanın davalı tarafça verilen KDV beyannamesinde hasılat veya indirim konusu yapılmadığının bildirilmiştir.
Samsun İlkadım Belediye Başkanlığının mahkememiz müzekkeresine ilişkin cevabi yazısı ve eklerinin incelenmesinde; davalı … adına 04/09/2012 tarih ve 673 sıra nolu büfe faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsat kaydının bulunduğu, 08/05/2013 tarihinde yapılan kontrolde büfenin bulunduğu 218 kapı numaralı yapının tamamen yıkılmış olduğunun tespit edilmesi üzerine büfe faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edildiği anlaşılmıştır.
Samsun Ticaret Mahkemesinin 2015/1012 D iş sayılı dosyasının tetkikinde tespit isteyenen davacı, aleyhine tespit istenilenin davalı olduğu, bilirkişi raporunda davalı …’ e ait olduğu tespit edilen ….İlkadım adresinde bulunan taşınmazın yıkıldığı ve yeşil alan olarak boş olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Mahkememizce kaldırma kararından önce davacı şirketin distribütörü olan dava dışı … Gıda Tekel Malülleri Limited Şirketi’nin uyuşmazlık konusunu kapsayan ticari defter ve kayıtların incelenmesi için talimat yazılmış olup, talimat mahkemesince alınan 15/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava dışı şirketin kayıtlarına göre davalı …’den 7.387,01-TL alacaklı gözüktüğü, davalının düzenlediği 14.783,04-TL iade faturasının dava dışı şirketin 31/10/2013 tarihli, 569 yevmiye kayıt numarası ile alacak hanesine kaydedildiği, sözleşmenin 11. Maddesi gereğince 10/03/2014 tarihli fatura ile alınması gereken 11.500-TL’nin dava dışı şirketin kayıtlarında yer almadığı, davalının bu parayı tahsil etmediği, sözleşmenin süresinin 30/09/2016’da sona erdiği ancak davalının en son 31/12/2013 tarihinde ürün alarak ticari ilişkiyi sonlandırdığı, iş yerinin 31/03/2015 tarihinde kapattığı belirtilmiştir.
Mahkememizce kaldırma kararından önce mali müşavir bilirkişi marifetiyle davalı tarafın uyuşmazlık konusu ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yaptırılmış olup, 11/01/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın davalının, dava dışı … Gıda … Ltd. Şti’ye 10/03/2014 tarihli işletme katkı bedeli içerikli toplam 11.500-TL’lik fatura düzenlediğini ve davalıya … Gıda … Ltd. Şti aracılığıyla ödemenin yapıldığını iddia etmesine rağmen, davalı tarafından dava dışı şirkete bu şekilde herhangi bir faturanın düzenlenmediği ve bu faturaya istinaden 11.500-TL’lik bir katkı payı almadığının belirlendiği davacının davalıya herhangi bir katkı payı ödemesi yaptığına dair bir ödeme makbuzu sunulmadığı belirtilmiştir.
Taraflar arasında 01.08.2013- 30.09.2016 tarihleri arasını kapsayan kapalı satış noktası bayilik sözleşmesi yapıldığı, sözleşmenin 11. Maddesinde davalıya işyerindeki ticari faaliyeti artırmak amacıyla 11,500,00-TL tutarında nakit veya nakit bazlı katkı payı verileceği kararlaştırılmış ise de bu bedelin ödendiğinin kanıtlanamadığı, davalının sözleşmenin 15. Maddesine aykırı olarak işletmeyi kapattığı ve bu şekilde sözleşmeye aykırı davranışları nedeniyle davacının sözleşmeyi fesh etmesine sebep olduğu bu nedenle davacı tarafın 10.000-ABD Doları cezai şartı talep edebileceği anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kısmen kabulüne,
A) 10.000-USD cezai şartın dava tarihi olan 17.12.2015 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4A maddesi uyarınca devlet bankalarınca ABD doları ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesaplarına uygulanan en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B)Katkı payı tutarına ilişkin davanın reddine,
2-Alınması gereken 2.030,78TL harçtan peşin yatırılan 704,09TL nin mahsubu ile bakiye 1.326,69TL’ nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir yazılmasına ,
3-Davacı tarafından bu yargılama nedeni ile yapılan bilirkişi masrafı 1.200,00-TL, 23 Tebliğat 365,50TL, 6 posta ücreti 63,28TL , 2 E Tebliğat 11,00TL olmak üzere toplam 1.639,78TL ‘nin kabul oranlarına göre 1.182,40TL’lik kısmı ile 704,09TL peşin harç ve 27,70TL başvuru harcı olmak üzere toplam 1.914,19TL ‘nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı davada kendini vekille temsil ettirmiş olduğundan, kabul edilen miktar üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan Av. Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. Maddesi gereğince taktir edilen 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı davada kendini vekille temsil ettirmiş olduğundan, red edilen miktar üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan Av. Asgari Ücret Tarifesinin 13/2. Maddesi gereğince taktir edilen 9.200,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan gider avansının HMK’nın 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalının yokluğunda HMK’nun 341 ve devamı maddeleri gereğince kararın tebliğinden itibaren Mahkememize Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesine gönderilmek üzere verilecek dilekçe ile iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/10/2022

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza