Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/735 E. 2022/962 K. 14.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/735 Esas – 2022/962
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/735 Esas
KARAR NO : 2022/962
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 09/12/2021
KARAR TARİHİ : 14/12/2022
KARARYAZ.TRH : 16/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… Dava konusu olayda davacı idarenin asıl işveren değil ihale makamı olduğunu, ihale suretiyle verilen özel güvenlik personeli hizmeti işlerinin bütünüyle özel güvenlik personeli hizmetlerini yürüten kişi olduğunu, imzalanan sözleşmeler gereği yüklenici firmaların ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştırılacağı işçileri kendisinin belirlediğini, işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluğun bu firmalara ait olduğunu, dava dışı … adlı güvenlik görevlisinin davacı kurumun özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirket bünyesinde 16/07/2011 tarihinde işe başladığını, 15/05/2015 tarihinde iş yerinin tasfiye edilmesi nedeniyle yüklenici firmaya iadesinin yapıldığını, dava dışı işçiye 3.467,74-TL net ve 26,52-TL damga vergisi olmak üzere toplam 3.494,26-TL TİS ücret farkından kaynaklı kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, sözleşme konusu işlerin yapılması ve işçiler bakımından İş Kanunu veya benzer mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülüklerin yerine getirmekten yüklenici firmaların sorumlu olduğunu beyanla dava dışı işçiye ödenen 3.494,26-TL TİS farkının ödeme tarih olan 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek davlı şirketlerden imzaladıkları sözleşmeler gereği sözleşme faizleri ile birlikte sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde avans faizi ile birlikte tahsiline… ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalı … Özel Güv. Dan. Eğitim … Ltd. Şti. vekilinin cevap dilekçesinde özetle “… Davacı kurumun yaptığı ödemeden iş bu dava ile haberdar olduklarını, davalı şirkete ödeme ile ilgili ihbar veya bildirim yapılmadığını, depolar kapandığı için işçilerin açıkta kaldığını, ihale edilen işçi sayısını depoları kapatarak azaltmaları sonucu işçileri size iade ettik işten çıkarmadık yönündeki beyanların hakkın kötüye kullanılması olduğunu, dava konusu alacağın ihale makamı tarafından ödenmesi gerektiğini, taleplerin zamanaşımına uğradığını beyanla davanın reddine karar verilmesini… ” talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER:
Davacı tarafça ibraz edilen dekonttan ve belgelerden dışı işçi …’ın 16.07.2011 – 18.05.2015 tarihleri arasındaki çalışmasının karşılığı olarak 17.01.2018 tarihinde dava dışı işçiye 3.467,74 TL net ve 26,52 TL damga vergi olmak üzere toplam 3.494,26 TL TİS ücret farkından kaynaklı kıdem tazminatı ödendiği görülmüştür.
Dava dışı işçinin emekliliğe esas SGK hizmet döküm cetveli getirtilmiş, işçinin 169 gün davalı … Grup … Ltd. Şti.,1234 gün davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. Bünyesinde çalıştığı görülmüştür.
Davalıların sorumluluğunda olan dönemlere ilişkin hizmet alım sözleşmeleri getirtilmiş tetkikinde Tip Sözleşmelerinin 22. maddesinde; “yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlü” olacağı nın Özel Güvenlik Hizmeti Satın Alımı İhalesine ait Teknik Şartnamenin 15.maddesinin 5. bendinde; “iş, sosyal güvenlik ve diğer ilgili mevzuat uyarınca yüklenici istihdam edilen hizmet personelinin işvereni olarak kabul edilecek ve mevzuattan doğan bütün borç ve yükümlülükler ile istihdam edilen tüm personelin özlük, yıllık ücretli izine ilişkin hakları ile ilgili Kanun ve bunlara ilişkin tüzük, yönetmelik ve tebliğlerle belirlenmiş tüm yükümlüklerin yüklenici tarafından yerine getirileceği” belirtildiği. Hizmet alımlarına dair genel şartnamenin altıncı bölümü 38. maddesinde “çalışanların özlük hakları” başlığında”.. Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır. (Değişik fıkra: 25/10/2014-29156 R.G/1. md, Geçerlilik: 11/9/2014) Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlüdür. Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih (yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir. Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez. (Değişik fıkra: 25/10/2014-29156 R.G/1L. md, Geçerlilik: 11/9/2014) İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (rüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj, hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır. Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.”düzenlemelerinin bulunduğu, davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd.nin adi ortaklık olarak hizmet alımlarında bulundukları görülmüştür.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış bilirkişinin raporunda “… %100 sorumluluk halinde 3.494,26-TL’sinin 420,91-TL’sinden davalı … Grup … Ltd. Şti.nin, bakiye 3.073,35-TL’sinden davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti.nin sorumlu tutulabileceğinin” belirtildiği görülmüştür.
Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 2019/1781 E,2020/2747 K sayılı ilamında “…. Dava, hizmet alımı sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat talebine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir….” denildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafça hizmet alım sözleşmesi nedeniyle dava dışı işçi için ödenen işçilik alacağının davalılardan rücuen tahsili, Davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. tarafından davanın reddi talep edilmiş,diğer davalıların savunmada bulunmaması davanın inkarı olarak değerlendirilmiş olup;
Davacı ile davalılar arasında hizmet alım sözleşmesi imzalandığı, dava dışı işçi …’ın 16.07.2011 – 18.05.2015 tarihleri arasında 169 gün davalı … Grup … Ltd. Şti.,1234 gün davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti.bünyesinde çalıştığı, davalı … Özel Güvenlik … Ltd. Şti. İle davalılar … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd.nin adi ortak olarak ihaleye girerek sözleşme imzaladıkları, dava dışı iççi için davacı kurumca dava dışı işçiye 3.494,26 TL kıdem tazminatı ödemesi yapıldığı, dava dışı işçinin davalılar nezdindeki çalışma süresi dikkate alındığında ödenen 3.494,26-TL nin 420,91-TL’sinden davalı … Grup … Ltd. Şti.nin, bakiye 3.073,35-TL’sinden davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti.nin sorumlu olduğu, taraflar arasındaki sözleşme, teknik şartname, bilirkişi raporu, Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 2019/1781 E, 2020/2747 K sayılı ilamı ve tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla alacağın sözleşmeden kaynaklı olması BK nun 146. Maddesi uyarınca 10 yıllık zaman aşımına tabi bulunması yerinde görülmeyen zaman aşımı itirazları yönünden gözetilerek aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulüne,
3.494,26-TL’sinin 420,91-TL’sinin davalı … Grup … Ltd. Şti.’den, bakiye 3.073,35-TL’sinin davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti’den 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Kabul edilen miktar üzerinden alınması gereken 238,69 TL harçtan peşin alınan 59,68 TL nin mahsubu ile bakiye 179,01 TL nin davalıların sorumluluk miktarı dikkate alınarak 21,55 TL sinin davalı … Grup … Ltd. Şti.’den, bakiye 157,46-TL’sinin davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti’den alınarak hazineye gelir kaydına,
Zorunlu arabuluculuk gideri olarak yapılan 1.320-TL’nin davalıların sorumluluk tutarları dikkate alınarak 158,92 TL sinin davalı … Grup … Ltd. Şti.’den, bakiye 1.161,08 TL’sinin davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti’den alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yargılama gideri olarak yapılan (bilirkişi gideri, müzekkere ve tebligat gideri) 1.325,00 TL ile peşin harç ve nispi harç 127,48 TL si olmak üzere toplam 1.452,48 TL yargılama giderinin davalıların sorumluluk miktarı dikkate alınarak 174,88 TL sinin davalı … Grup … Ltd. Şti.’den, bakiye 1.277,60 TL’sinin davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine, Hükmün kesinleşmesi halinde artan avansın yatırana iadesine,
Kabul Edilen miktar üzerinden hesap edilen 3.494,26-TL vekalet ücretinin davalıların sorumluluk miktarı dikkate alınarak 420,70 TL sinin davalı … Grup … Ltd. Şti.’den, bakiye 3.073,56 TL’sinin davalılar … Özel Güvenlik … Ltd. Şti., … Güvenlik … Ltd. Şti. Ve … Özel Güvenlik … Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı kabul ve reddedilen miktar itibari ile HMK341 maddesi uyarınca kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/12/2022