Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
…
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/37 Esas
KARAR NO : 2021/551 Karar

DAVA : Hakem Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 20/01/2021
KARAR TARİHİ : 21/06/2021
KARAR YZL. TRH. : 21/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Hakem Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Valiliği Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 04/01/2021 tarihli ve … Karar nolu, 04/01/2021 tarihli ve … Karar nolu kararlarının iptalini talep ettiklerini, karar ile … Büyükşehir Belediye Encümeni’nin 08/09/2020 tarih ve … sayılı kararı ile kesinleşen 19/08/2020 tarih …nolu 250,00-TL Cezalı Hal Rüsumunun iptaline karar verildiğini, iptale dair verilen kararların usul ve yasaya aykırı olduğunu, Hal Hakem Heyeti kararlarına, 5957 sayılı Sebze Ve Meyveler İle Yeterli Arz Ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 10. maddesinin 5. fıkrası gereğince süresi içinde itiraz ettiklerini, iptal gerekçesinin hiçbir hukuki mesnedi olmadığını, taşımayı yapan araçların nakliye işini davalı adına yaptığını, köylüden satın alınmamış malın o araçlara niçin yüklenildiğinin aydınlatılması gerektiğini, davalı …’nin davaya konu tutanaklarda yer alan malı üreticiden satın aldığını, bildirimde bulunmadan nakliye işlemlerine başladığını, zabıta ekiplerince yapılan denetim çalışmaları esnasında, sevkiyatı yapılan ürünlerin Hal Kayıt Sisteminden sorgulamasının yapıldığını, 19/08/2020 tarihi saat 22:14 itibariyle 100 kg bamya, 04/08/2020 tarihinde saat 22:45 itibariyle 635 kg bamyanın sisteme bildirimi yapılmadığını, davalı hakkında Cezalı Hal Rüsumu Tutanakları düzenlendiğini, … Hal Hakem Heyeti Baskanlığı’nın … Büyükşehir Belediyesince verilen Cezalı Hal Rüsumunu iptal etme yetkisi olmadığını, … İl Hakem Heyetinin yetki alanının … ili ile sınırlı olduğunu, Encümen Kararının iptaline karar verme yetkisi bulunmadığını belirterek kararlarının icrasının tedbiren durdurulmasını, itirazın kabulü ile kararın iptalini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının … Valiliği İl Hal Hakem Heyeti’nin … Karar sayılı ve … sayılı kararlarının iptalini talep ve dava ettiğini, üretici/müstahsil …’in 19/08/2020 tarihinde 100 KG bamyayı … plakalı ve 19/08/2020 tarihinde 635 KG bamyayı … plakalı araç ile davalı komisyoncu …’ye. sevk ve nakliye ettiğini, sevk ve nakliye işlemini gerçekleştiren kişinin üretici/müstahsil … olduğunu, davalının anılan bamyalar toptancı haline ve kendisine ulaşır ulaşmaz 20/08/2020 tarihinde ve 05/08/2020 tarihinde 1103149200016272070 ve 1103149200015164541 nolu künyeler ile bildiriminde bulunarak Hal Kayıt Sistemine bildirim yükümlülüğünü yerine getirdiğini, davacı vekilinin iddiasının hukuki mesnetten yoksun olduğunu, davalı şirketin cezalı hal rüsumu tutanağının iptalini … Hal Hakem Heyeti nezdinde talep etmesinin hukuka uygun olduğunu, üretici/müstahsil tarafından yerine getirilmesi gereken sorumluluktan/yükümlülükten dolayı komisyoncu davalının cezalandırılmasının hukuka ve mevzuata aykırı olduğunu, davalının üretici/müstahsil tarafından kendisine sevk ve nakledilen mallar bakımından yükümlülüğünü yerine getirdiğini belirterek davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmilini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, Hakem Kararının İptali isteminden ibarettir.
… Valiliği Hal Hakem Heyeti Başkanlığı tarafından gönderilen … ile … Büyükşehir Belediyesi arasında görülen Hakem Heyeti Kararının İptali davası ile ilgili bilgi ve belgeler Mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
Davalı, … Büyükşehir Belediye Encümeni tarafından tanzim edilen Cezalı Hal Rüsumunun 5957 Sayılı yasaya aykırı tanzim ediliğinden bahisle iptalini talep etmiş, hal hakem heyeti tarafından cezalı rüsumunun iptaline karar verilmiştir.
Toplanan delillere ve dosyaya kapsamına, uyuşmazlıkta öncelikle değerlendirilmesi gereken husus Cezalı Hal Resumu hakkında Hal Hakem Heyetlerinin karar verip veremeyeceğine ilişkidir.
5957 Sayılı Yasanın 10/1. Maddesi; “Üreticiler ile meslek mensupları arasında veya meslek mensuplarının kendi aralarında bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak ortaya çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla il merkezlerinde bir hal hakem heyeti oluşturulur. Bakanlıkça gerekli görülen ilçe merkezlerinde de hal hakem heyeti oluşturulabilir. ” hükmünü, aynı yasanın 10/7 maddesi ” 14 üncü madde dışındaki tüm uyuşmazlıklar, hal hakem heyetinin görev ve yetkileri kapsamındadır. Toptancı hali yönetimi veya personelinin uygulamalarından veyahut toptancı hallerinin ve pazar yerlerinin yönetim ve işleyişinden kaynaklanan uyuşmazlıklar da bu kapsama dahildir” hükmünü içermektedir. Aynı yasanın 14. Maddesi ise uygulanacak idari para cezalarını ve usulünü düzenlemektedir.
5957 Sayılı Yasanın tanımlar başlıklı 2. Maddesi, meslek mensubunu, malların ticaretiyle iştigal eden ilgili meslek odalarına kayıtlı kişileri , üreticiyi ise malları üretenler olarak tanımlamıştır.
Anılan yasa maddelerinde açıkça belirtildiği üzere Hal Hakem Heyetinin 5957 Sayılı Yasadan kaynaklanan uyuşmazlıklarda görevli olabilmesi için öncelikli şart “Üreticiler ile meslek mensupları arasında veya meslek mensuplarının kendi aralarında” olmasıdır. Belediye tarafından kesilen cezalı Hal Rüsumu da, ilgili yasadan kaynaklanıyor ise de niteliği itibari ile tek taraflı idari işlem mahiyetinde olup, Cezalı Hal Rüsumu nedeniyle Hal Hakem heyetinin görevli olduğuna ilişkin açık bir düzenleme bulunmamaktadır. İdari işleme karşı görevli yargı yolu idari yargı yoludur. Nitekim Uyuşmazlık Mahkemesi, 2018/489 E. 2018/527 K. sayılı 24/09/2018 tarihli kararında özetle “Toptancı hallerinde sebze-meyve nakliyeciliği yapan davacının , hal kayıt sistemine bildirimde bulunmadan toptan mal alıp satmaları nedeniyle kendilerinden cezalı hal rüsumu alınmasına ilişkin Mersin Büyükşehir Belediyesi Encümeni kararının iptali isteminin idari yargı yerinde çözülmesi gerekir” diyerek bu konudaki yargı yolu uyuşmazlığını gidermiştir. Öte yandan davaya konu cezalı hal rüsumu tutanağının incelenmesinde işlemin hal kayıt sistemine bildirilmeden toptan mal alma satma ya da toptancı halinde satmak üzere bildirimde bulunup toptancı hali dışında toptan mal satma gerekçesiyle tesis edildiği görülmüştür. Bu işlemin gerekçesine göre 5957 Sayılı Yasanın 8/8 maddesi ve 07.07.2012 tarihinde resmi gazetede yayımlanan Sebze Meyve Ticareti Ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik’in 47/1-a maddesince tesis edildiği açıktır. Aynı Yönetmeliğin 48/1 maddesinde de yukarıda anılan 5957 sayılı yasanın 14. Maddesine atıfta bulunularak idari para cezaları yönünden yasanın 14. maddesinin uygulanacağı düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 60 maddesinde ise ilgililerin idari para cezaları dışındaki tüm uyuşmazlıklarda hal hakem heyetlerine başvurma hakkının olduğu düzenlenmiştir.
Tüm bu açıklamalardan Hal Hakem Heyetinin görevli olduğu uyuşmazlıkların üreticiler ve meslek mensupları arasındaki uyuşmazlıklar olduğundan, davacı … bu kapsamda kabul edilemeyeceğinden ve anılan yasada ve yönetmelikte cezalı hal rüsumu ve idari para cezaları ayrı başlıklar altında değerlendirilmiş ise de cezalı hal rüsumunun da Uyuşmazlık Mahkemesince yapılan tespit de dikkate alınarak idari bir işlem niteliğinde olduğunun kabulü gerektiğinden … Hal Hakem Heyeti, Belediye encümeni tarafından kesilen cezalı Hal Rüsumu nedenle, itirazları değerlendirme görevi bulunmadığından, … Valiliği Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 04/01/2021 tarihli … ve … karar sayılı kararın iptaline karar vermek gerekmiş aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, … Valiliği Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 04/01/2021 tarihli … karar sayılı kararın iptaline,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3.-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 1.837,50-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4.-Davacı tarafça yatırılan 59,30 TL Peşin Harç ve 59,30 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 118,60-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 46,00 TL tebligat/müzekkere masrafı olmak üzere yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda kesin olmak üzere karar verildi.21/06/2021

Katip …
E-İMZALIDIR

Hakim …
E-İMZALIDIR