Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/335 Esas – 2023/49
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/335 Esas
KARAR NO : 2023/49
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 02/11/2020
KARAR TARİHİ : 25/01/2023
KARARYAZ.TRH: 30/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… Davalı şirketlerden oluşan iş ortaklığının İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ile İstanbul Bahçelievler 70.Yıl Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ve Eğitim Araştırma Merkezi Hastanesi Sağlık Meslek Lisesi İkmal İşine İlişkin Sözleşme imzaladığını, işlerin bir kısmının müvekkili şirkete taşere edildiğini ve davalı iş ortaklığı ile 19.10.2018 tarihli Taşeronluk Sözleşmesi imzaladığını, imzalanan sözleşmesi gereği müvekkili şirket tarafından … Bankası A.Ş. Tarafından tanzim edilen 09.04.2019 tarih 8210001596 nolu 130.000,00 TL bedelli teminat mektubunun iş ortaklığına verdiğini, sözleşmeye konu işin müvekkili tarafından sözleşme ile belirlenen şekilde ifa edildiğini ve davalının da sözleşme ile belirlenen tüm ödemeleri yaptığını, teminat mektubunun iade koşulları oluşmasına rağmen teminat mektubunun iade edilmediğini ve süresinin davalının talebi ile bir çok kez uzatıldığını, son olarak teminat mektubunun süresinin 07.10.2020 tarihine kadar uzatılmasını müteakip İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü’nün davalı iş ortaklığı ile olan sözleşmeyi feshettiğinin öğrenildiğini, bunun üzerine Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/273 Değişik İş sayılı dosyası ile … Bankası A.Ş. tarafından tanzim edilen 09.04.2019 tarih 8210001596 nolu 130.000,00- TL bedelli teminat mektubunun ödenmesinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi için dava açıldığını ve ihtiyati tedbir kararı verildiğini belirterek … Bankası A.Ş. tarafından tanzim edilen 09.04.2019 tarih 8210001596 nolu 130.000,00-TL bedelli teminat mektubunun iadesini, iadenin mümkün olmaması halinde iptaline …, ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalılar vekilinin cevap dilekçesi ile “… müvekkili şirketlerin bir araya gelerek oluşturduğu İş Ortaklığı ile İstanbul Valiliği arasında İstanbul İli Bahçelievler 70. Yıl Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ve Eğitim ve Araştırma Merkezi Hastanesi ve Sağlık Meslek Lisesi İkmal İşine İlişkin Sözleşme imzaladığını, bu iş kapsamında … Marka 257 Adet Otomatik Kayar Kapı ve 11 Adet Hermetik Kayar Kapı Temini ve Yerine Montaj Yapım İşlerini 19.10.2018 tarihli sözleşme ile davacı şirketin yüklendiğini, sözleşme gereği davacı lehine düzenlenen ve müvekkili iş ortaklığının muhatabı olduğu 8210001596 nolu 130.000,00-TL bedelli teminat mektubunun süresinin 07.10.2020 tarihinde dolduğunu, müvekkili ortaklık tarafından 07.10.2020 tarihinde usulüne uygun dilekçe ile ilgili bankaya başvuru yapıldığını, bankanın 07.10.2020 tarihli cevabi yazısında teminat mektubu üzerinde 2020/273 Değişik İş sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir kararı verildiği ve bu karara istinaden tazmin edilemediğinin bildirdirildiğini, sözleşmenin 16.maddesinde “Teminatlar… İdare’nin yapacağı kesin hesap sonucunda İş ile ilgili bölümden dolayı İşveren’den talepte bulunmasına karşılık olarak tutulmaktadır. Bu nedenle, söz konusu şartların mevcut olması halinde teminatlar İşveren tarafından kısmen veya tamamen iade edilmeyerek irat kaydedilebilecektir.” hükmünün yer aldığını, davacı firmanın sözleşme hükümlerini yok sayarak taahhüdündeki işi tamamlamış ve kabulünü yaptırmışcasına verdiği teminat mektubunun süresini uzatmadığını, müvekkili iş ortaklığı tarafından teminat mektubuna güvenilerek sözleşme bedelinin tamamının davacıya ödendiğini, davacı firmanın işini eksik ve kusurdan ari şekilde tamamlayıp teslim edemediğini, teminat mektubunun süresinin İdare tarafından işin kesin kabulünün ve kesin hesabının yapılmasına dek uzatılmasının sözleşmenin bir gereği olduğunu, aksi davranış ile anlaşmaya aykırı hareket edildiğini, zira davacının sorumluluğundaki iş kalemlerine dair henüz kesin kabul işlemleri yapılmadığını, ihale makamınca sözleşmeye konu imalatlar nedeniyle kesinti yapılıp yapılmayacağı hususu neticelendirilmediğini, ihale makamınca ana işe dair 1.317.321,43-TL kesinti yapıldığını, bu bedelin tahsili için Bakırköy 12. İcra Müdürlüğü 2020/9971 sayılı takip dosyası ile müvekkili şirketlere ait menkul ve gayrimenkullere haciz konulduğunu, bundan ayrı 3.000.000,00-TL bedelindeki teminatlarının da irat kaydedildiğini, davacı tarafın sözleşme gereği sattığı ve kurulumu ile kesin kabul ve kesin hesap garantisini taahhüt ettiği malzemelere istinaden sözleşmesel taahhütlerinin tam anlamıyla ortadan kalkana dek dava konusu teminat mektubunun süresini uzatmak yükümlülüğü altında olduğunu, ancak tüm taleplere rağmen teminat mektubunun süresini uzatmaktan imtina ettiklerini belirterek davanın reddine karar verilmesini…, ” talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER:
Dosyamızın Bakırköy 7.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/761 e,2021/307 K sayılı ilamı ile yetkisizlik kararı ile mahkememize tevzi edildiği görülmüştür.
Davacı tarafça davaya konu 09.04.2019 tarih 8210001596 nolu 130.000,00 TL bedelli teminat mektubu suretinin ibraz edildiği, … Bankası A.Ş. tarafından tanzim edilen 07.07.2020 tarihli Vade Uzatım Mektubu uyarınca 09.04.2019 tarih 8210001596 nolu 130.000,00 TL bedelli teminat mektubunun vadesinin 07.10.2020 tarihine kadar uzatıldığı görülmüştür. görülmüştür.
Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/273 Değişik İş E, 2020/275 D iş Karar sayılı dosyasının tetkikinde talep edenin davacımız,aleyhine talepte bulunulanların davalılarımız olduğu “İhtiyati tedbir talebinde bulunanın ihtiyati tedbir isteğinin kabulü ile HMK’nın 389 ve devamı maddeleri gereğince, taraflar arasındaki sözleşme gereğince ihtiyati tedbir talep eden tarafça, aleyhine ihtiyati tedbir talep edilenlere verilen, … Bankası tarafından düzenlenen 09.04.2019 tarih 8210001596 mektup no’lu 130.000,00 TL bedelli teminat mektubunun aleyhine ihtiyati tedbir isteyenler tarafından paraya çevrilmemesi amacıyla ihtiyati tedbir konulmasına…” karar verildiği görülmüştür.
Taraflarca İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü (İdare) ile … İnş. San. Ve Tic. Turz. Ltd. Şti. – Set İnş. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı (Yüklenici) arasında düzenlenilen 07.08.2018 tarihli İstanbul Bahçelievler 70. Yıl Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ve Eğitim Araştırma Merkezi Hastanesi Sağlık Meslek Lisesi İkmal İnşaatı İşine Ait Sözleşme suretinin ibraz edildiği görülmüştür.
Davacı ile davalı adi ortaklık arasında düzenlenilen 19.10.2018 tarihli Taşeron Sözleşmesinin tetkikinde Sözleşmenin Konusu başlıklı 3.maddesinde “İş’in Mukavele ve ekleri, işbu Sözleşme, Projelerine, Teknik Şartnamelerinde, ilgili Resmi Kuruluşlar ile Meslek Odalarının Şartnamelerine, konuyla ilgili Türk Standartlarına, İşveren, İdare’nin talep ve talimatlarına uygun olacak şekilde Taşeron tarafından yapılmasıdır.” Sözleşmenin Türü ve Bedeli başlıklı 5.maddesinde “Sözleşme Konusu İş Anahtar Teslim Bedel esasına dayanmakta olup Toplam Sözleşme Bedeli geçici hak edişlerde ve kesin hak edişte aynen kullanılacaktır. Sözleşme kapsamında yapılacak işlerin kapsamı ve bedeli Ek-2’de belirtilmiştir.” Yer Teslimi, İşe Başlama ve İşi Bitirime başlıklı 10.maddesinde “İşe Başlama Tarihi 25.10.2018, İşi Bitirme Tarihi 30.12.2018” Teminatlar ve İadesi başlıklı 16.maddesinde “Taşeron işin tamamı tutarı miktarda vermiş olduğu avans teminat mektupları işi tamamlamasını tüm malzemeyi şantiyeye teslim etmesini müteakip iade edilecektir. Taşeron %10 (130.000,00 TL) kesin kabulde iade edilmek üzere avans banka teminat mektuplarının iadesi sırasında kesin banka teminat mektubu verecektir. Banka teminat mektubu İş’in kesin kabulden sonra ve işverenin onayına müteakip bir ay içinde geri iade edilecektir. Teminat senedi alınması gereken durumlarda Taşeron sözleşmenin imzasını müteakip şartsız teminat senedini İşveren’e verecektir. Teminat senedi taahhüdün sözleşme ve eklerine göre yerine getirilmesi, as-built projelerinin onaylanması, işin kesin kabulünün yaptırılması, eğer eksik varsa eksik ve kusurların giderilerek kesin kabul tutanağının onaylanmasından ve Taşeron’un bu işten dolayı İşveren’e başka borcu olmadığı tespit edildikten ve Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından ve İşveren’in onayından sonra Taşeron’a geri verilir. Teminatlar; Taşeron’un Sözleşme’den ve yasal mevzuattan kaynaklanan taahhüt ve sorumluluklarını kısmen veya tamamen yerine getirmemesi; kusurlu yerine getirmesi; İşveren’e borçlu olması; gecikme cezası karşılığı olarak ve/veya işçilerin ve diğer şahıs ve kuruluşların Taşeron’dan kaynaklanan sebeplerle İşveren’e dava açması, husumet yöneltmesi halinde İşveren’in uğrayacağı zarar, ziyan ve ödemek zorunda kalacağı ceza ve tazminatlar ile mahrum kalacağı kar ve İdare’nin yapacağı kesin hesap sonucunda İş ile ilgili bölümden dolayı İşveren’den talepte bulunulmasına karşılık olarak tutulmaktadır. Bu nedenle söz konusu şartların mevcut olması halinde teminatlar İşveren tarafından kısmen veya tamamen iade edilmeyerek irat kaydedilebilecektir. İdare’nin kesin hesabı onaylamasından sonra teminatların kısmen veya tamamen irat kaydedilmesine dair şartların gerçekleşmemesi halinde Taşeron’un Sosyal Sigortalar’a ve Vergi Dairesi’ne borcu olmadığına dair temiz kağıdını ibraz etmesi ve tüm işçilerine yasal haklarını ödediğini ve ibraname aldığını ispat etmesinden sonra İşveren’in onayı üzerine teminatları iade edilir. Ancak İş’in özelliği sebebiyle, İdare’nin kesin hesap onayının beklenmesi imkanının olmadığı durumlarda, İşveren’in Taşeron’a ait kesin hesabı yapmasından sonra yukarıda belirtilen şartlar geçerli olmak üzere teminatlar iade edilebilir. İşyeri’nde bir iş kazası olmuşsa teminatlar açılacak davalar karşılığı tutulur ve Taşeron’a hiçbir şekilde iade edilmez. Nakit teminatlar İşveren’in kararı ile teminatı alınmak kaydıyla serbest bırakılabilir. Teminatların İşveren’in zararını karşılamaması halinde İşveren’in Taşeron’dan ek talepte bulunma ve dava açma hakkı saklıdır. Teminatların Taşeron’a iade edilmiş ve İdare tarafından Kesin Kabul’ün yapılmış olması Taşeron’un kusurlu malzeme ve işçilikten ve gizli ayıplardan, iş kazalarından ve verdiği zarar ziyandan dolayı sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” düzenlemelerinin bulunduğu görülmüştür.
Davalı tarafça ibraz edilen İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü tarafından davalı şirketlerden oluşan İş Ortaklığı’na gönderilen 09.09.2019 tarihli yazının incelemesinde “…Verilen cezalı sürenin sonunda yapı denetim görevlilerince hazırlanan tutanakta geçen sürede bir ilerleme sağlanmadığı ve işin geçici kabule hazır olmadığı tespit edilmiştir. Söz konusu işin sözleşmenin 25.3.maddesi doğrultusunca feshedilmesi ve hesabın tasfiye edilmesine 05.09.2019 tarih ve E.395 sayılı Müdürlük Makam Oluru ile karar verilmiş olup yazımız ekinde yer almaktadır. Bahse konu fesih işi hakkında Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 47.maddesi doğrultusunda 16.09.2019 tarihinde şantiye mahallinde hazır bulunmanız hususunda gereğini rica ederim.” denildiği görülmüştür.
SGK yazılan müzekkereye verilen 29/11/2022 tarihli müzekkere cevabında “..İlgi yazınıza istinaden kayıtlarımız tetkik edilmiş olup, Merkezimizde … İnşaat San. ve Tic. Tur. Ltd. Şti.- Set İnş. Dış Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığı”nın üstlenerek tamamlamış bulunduğu “İstanbul Bahçelievler 70 Yıl Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ve Eğitim ve Araştırma Merkezi Hastanesi ve Sağlık Meslek Lisesi İkmal İnşaatı” işi dolayısıyla 001 nolu taşeron olarak tescil edilen 6220047826 vergi numaralı 4 412001 O1 1391699 034 28-05/001 sicil sayılı Monador Otomatik Kapı Sistemleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi unvanlı işyerinin 28.11.2022 tarihi itibariyle Prim, İşsizlik Sigortası, Damga Vergisi ve İdari Para cezası borç türünden kaynaklanan kesinleşmiş sosyal güvenlik borcunun bulunmadığı tespit edilmiştir.” denildiği görülmüştür.
Tarafların ticari defter ve kayıtları ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan raporda “:..Davalının 2018 Yılı ticari defter kayıtları Vergi incelenmesinde olduğundan açılış ve kapanış tasdiklerine ilişkin görüş beyan edilememiş olup 2019 yılı ticari defter açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresi içerisinde yapıldığı tespit edilmekle kendisi lehine delil teşkil edebileceği, Davacı tarafından davalı iş ortaklığı adına 3 adet 1.399.073,01 TL fatura düzenlendiği, davalı adi ortaklığın davacıya 1.399.073,00 TL ödeme yaptığı, davacının davalıdan alacağının bulunmadığı, Dava konusu 130.000,00 TL bedelli teminat mektubunun davalının 2018-2019-2020 yılları ticari defter kayıtlarında bulunmadığı ancak taraflar beyan ve iddiaları ile 130.000,00 TL bedelli teminat mektubunun varlığının kabul edildiği, Davacının işi sözleşmeye uygun şekilde ifa ettiği, davalı ile idare arasındaki sözleşmenin feshinde davacıya atfedilebilir bir kusura dosya kapsamında rastlanılmadığı, bu durumda davacının bu işten dolayı davalıya başka borcu olmadığı tespit edildikten ve SSK ‘dan ilişiksiz belgesi getirilmesi durumunda teminat mektuplarının iadesini talep edebileceği hususunda takdir Sayın Mahkemeye ait olmakla” denildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafça taraflar arasındaki sözleşme uyarınca verilen kesin teminat mektubunun iş teslimi, iş bedelinin ödenmesine rağmen iade edilmediği belirtilerek teminat mektubunun iadesi, olmaz ise iptali davalı tarafça sözleşme uyarınca asıl iş verence kesin hesap sonrası teminat mektubunun iadesinin istenilebileceği, idarece kesin hesap yapılmaması nedeniyle talebin yerinde bulunmadığı belirtilerek davanın reddi talep edilmiş olup:
Davacının 19.10.2018 tarihli Taşeron Sözleşmesi ile İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü (İdare) ile davalı yükleniciler arasında düzenlenilen 07.08.2018 tarihli İstanbul Bahçelievler 70. Yıl Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ve Eğitim Araştırma Merkezi Hastanesi Sağlık Meslek Lisesi İkmal İnşaatı işine ait “… Marka 257 Adet Otomatik Kayar Kapı ve 11 Adet Hermetik Kayar Kapı Temini ve Yerine Montaj Yapım İşlerini” üstlendiği, davacının edimlerini yerine getirdiği, yapılan işler nedeniyle davacı tarafından davalı iş ortaklığı adına 3 adet 1.399.073,01 TL tutarlı faturalar düzenlendiği, davalı adi ortaklar tarafından da davacıya 1.399.073,00 TL ödeme yapıldığı, bu aşamada dava dışı İstanbul İl Sağlık Müdürlüğünce davalılara verilen asıl eser sözleşmesinin 05.09.2019 tarih ve E.395 sayılı Müdürlük Makam Oluru ile feshedildiği, her ne kadar taraflar arasındaki sözleşmenin 16. Maddesi ile kesin teminat mektubunun kesin kabul tutanağının onaylanması ve İşveren’in onayından sonra iade edileceği düzenlenmiş ise de; fesih sebepleri arasında davacı tarafça yapılan işlerden, iş gecikmesinden yada davacıdan kaynaklı fesih yapıldığına ilişkin bilgi ve davalı taraf iddiasının da bulunmaması, davalılarca iş bedelinin hak edişler karşılığı ödenmesi , davalılar ile dava dışı idare arasındaki sözleşmenin feshi nedeniyle kesin kabulün yapılmasının imkansız hale gelmesi de dikkate alındığında kesin teminat mektubunun iadesi için idarenin kesin kabul tutanağının onay ve neticesinin beklenilmesi mevcut aşama itibariyle hakkın kötüye kullanımı niteliğinde olduğu, taraf iddia ve savunmaları, taraf ticari defterleri, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile anlaşılmakla davacının davasının kabulü ile aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulüne,
… Bankasına ait 09/04/2019 tarih, 8210001596 numaralı 130.000-TL meblağlı kesin teminat mektubunun davacıya iadesine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 8.880,30 TL harçtan, dava açılışında alınan 2.220,08 TL peşin harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 6.6620,22 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 2.220,08 TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, 369,60 TL tebligat ücreti, 2.250,00 TL bilirkişi ücreti, olmak üzere toplam 4.894,08 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan20,500,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/01/2023