Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T…. 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2021/141
KARAR NO : 2021/401

…
…

DAVA : Komisyon Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 05/03/2021
KARAR TARİHİ : 22/04/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Komisyon Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle:Ankara Valiliği Ticaret İl Müdürlüğünün 03.03.2021 tarih 61977353 sayılı yazısı kapsamında; Ankara Esnaf ve Sanatkarlar Odaları 24.02.2021 karar tarihli ve 2021/7 onay numaralı Ankara Metropolüne ilişkin Pide Fiyat Tarifesine yapılan zammın iptali ile ilgili anlaşma sağlanamaması üzerine 05.03.2021 tarihinde 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun 62. Maddesine istinaden …nin bahsi geçen pide fiyatları azami hadlerini gösterir fiyat tarifeleri ile ilgili komisyon toplantısı yapıldığını, müvekkili Ankara Valiliğinin itirazına ilişkin gerçekleştirilen Komisyon Toplantısı neticesinde itirazın oy çokluğu ile reddedildiğini, fiyat tespitlerinin, mevzuat hükümlerinde “ilgili federasyonun ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığının görüşünün alınmasından sonra Birlik tarafından onaylanır.” ve yine “ekmek tarifesine ilişkin teklif. Gümrük ve Ticaret Bakanlığının görüşünün alınmasından sonra yapılacak ilk toplantıda meclisin onayına sunulur.” hükümlerine haizken görüş alınıp değerlendirilmeden yapıldığını, günümüz ekonomik koşullarında 2021 yılı asgari ücret tutarı 2.825,90 TL iken halkın “temel besin maddesi” olarak tükettiği ekmek (pide) fiyatlarının dava konusu işlemler doğrultusunda düzenlenmesi halinde birçok ailenin sıkıntı yaşayacağını, dört kişilik bir ailenin Ankara gibi büyük bir şehirde yaşam şartları ve günlük ve aylık ekmek tüketim miktarları, yakın zamanda gelecek …ayı göz önünde bulundurulduğunda; temel besin maddesinin fiyatlarının arttırılmaya çalışılmasının meydana getireceği külfet ve zararların açık olduğunu, …
verilerine göre, enflasyon, Ocak 2021’de yüzde 1,68 artarken, yıllık bazda yüzde 14,97 civarında iken, temel gıda olan özellikle …ayında her sofrada bulunan Pidenin gramajının azaltılması ile birlikte %33 gibi fahiş oranda zam yapılmasının hukuka aykırı olacağını, pide tarifesine ilişkin komisyon kararının mevcut ekonomik duruma ve kamu yararına uygun olmadığını belirterek 05.03.2021 tarihli Komisyon Kararının (pide fiyat tarifesinin) iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA : Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili birlik tarafından belirlenen dava konusu tarifenin, kamu yararını ve esnaf işletmesi düzeyindeki fırıncıların bireysel ekonomik menfaatini göz önünde bulundurarak yapılan hesaplamalar sonucu makul fiyat düzeyinde belirlendiğini, pide fiyatlarına %33 oranında artış yapılmış olmasının güncel enflasyon oranının üzerinde olduğu iddiasının tarifenin iptali için tek başına yeterli bir hukuki gerekçe olmadığını, davacı İdarenin PİDE tarife fiyatı tespitinde yalnızca EKMEK için uygulanacağı belirtilen bir usule uyulmadığı gerekçesi ile pide tarifesine itiraz etmesinin haksız ve yersiz olduğunu, pidenin, gerek kullanılan malzeme gerekse işçilik bakımından özel koşullarda üretilen geleneksel ve dönemsel bir gıda maddesi olduğunu, üreticiyi daha ucuza satmaya zorlamanın maliyet kalemlerinde nitelik ve nicelik olarak taviz vermeyi gerektirdiğini, pidenin makineler tarafından seri şekilde üretilememesi nedeniyle işçilik maliyeti yüksek bir unlu mamul olduğunu, bu nedenle …pidesi üretiminde istihdamı kısıtlamak ve fiyat düşürmek için işçilik ücreti kaleminde maliyet kısıtlaması yapmanın mümkün olmadığını, pide fiyat tarifesine kamu yararı düşüncesiyle yapılan her müdahalenin, bir başka kamu zararına yol açtığını ve sektörel anlamda dönemsel olarak artması beklenen istihdamı da baltaladığını, pideyi …gibi gıda ekonomisinin dönemsel olarak zaten zayıfladığı bir dönemde düşük fiyata satmaya zorlamak üreticinin telafisi imkansız zararlar görmesine sebebiyet vereceğini, pide üretiminde tercihen kullanılan yumurta ve susamda yaşanan fiyat artışının maliyete yansıması ekmek ve yufka gibi benzeri gıdalara göre zammın da yüksek olmasını kaçınılmaz hale getirdiğini, pide üretiminde yüksek kaliteli un kullanıldığını, pide üretiminin kendine özgü üretim tekniği ve malzeme gerektirdiğinden ve bu maliyet kalemlerinden fedakarlık edilmesi de mümkün olamayacağından, Birlik tarafından belirlenen tarifeye uygun satılması gerektiğini, davacı … Valiliğinin, yetkili komisyonca usulüne uygun olarak kabul edilen ve piyasa koşullarına uygun şekilde belirlenen 2021 yılı pide tarifesine itirazının ve itirazının kabul edilmemesi karşısında açmış olduğu işbu davanına haksız ve yersiz olduğunu savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle:…’nin 24.02.2021 tarihli karar ve 2021/7 onay numaralı Ankara Metropolüne ilişkin 2021 yılı Pide Fiyat Tarifesi uyarınca Oda tarafından 250 gr pide fiyatının 3,00-TL olarak belirlendiğini, Müvekkili …’nın, …’ne bağlı kamu kurumu niteliğinde bağımsız bir meslek örgütü ve tüzel kişi olduğunu, pide tarifesinin yürürlüğe girmesi yönünden ise icrai bir karar mercii olmadığını, davacının itiraz etmiş olduğu red kararının da müvekkili …nın değil, …’nin Komisyon kararı olduğunu işbu davada pasif husumetin müvekkili …na yöneltilemeyeceğini, 2021 yılı itibariyle hammadde, enerji, işçilik gibi kalemlerde yaşanan fiyat artışları ve güncel faturalar esas alınarak hazırlanan maliyet hesabına göre üretici karı,bayi karı ve KDV eklenmeksizin dahi 250 gr pidenin 2,096 TL’ye mal olduğunu,iptali talep edilen tarifenin hem tüketicinin alım gücü itibariyle bütçesini koruduğunu hem de üreticinin karına olabilecek en makul seviyeye çekerek en azından zarar etmemesini ve işletmesinin ayakta kalmasını sağlayacak bir denge sağlanarak belirlendiğini, pide fiyatlarına %33 oranında artış yapılmış olmasının güncel enflasyon oranının üzerinde olduğu iddiasının tarifenin iptali için tek başına yeterli bir hukuki gerekçe olmadığını, bu iddianın tüm üretim maliyeti hesaplanarak belirlenen rakama bakıldığında kendiliğinden geçersiz hale geldiğini, pidenin gerek kullanılan malzeme gerekse işçilik bakımından özel koşullarda üretilen geleneksel ve dönemsel bir gıda maddesi olduğunu, pek çok temel gıda maddesinin üretiminde alternatif maliyet çözümleri bulunmasının mümkün olduğunu ancak bu durumun …ayına özgü ve dönemsel olarak geleneksel şekilde üretilen pide için geçerli olmadığını, aksi halde standart kalitesinden ödün vermek gerekeceğini, pidenin; makineler tarafından seri şekilde üretilememesi nedeniyle işçilik maliyeti yüksek bir unlu mamul olduğunu, pide fiyat tarifesine kamu yararı düşüncesiyle yapılan her müdahalenin bir başka kamu zararına yol açacağını ve sektörel anlamda dönemsel olarak artması beklenen istihdamı da baltalayacağını, oda üyeleri gibi yasal çalışan, kaçak işçi çalıştırmayan, işçilere sendikanın belirlediği yasal hakları ödeyen, denetimlere uygunun,çuval altı palet kullanan, gıda mühendisi çalıştıran,vergi kayıtları olan, halkın sağlığına uygun pide üreten işletmelerin pide maliyetinin 2,09-TL’yi bulduğunu, pideyi düşük fiyata satmaya zorlamanın üreticinin telafisi imkansız zararlar görmesine sebebiyet vereceğini,üretiminde tercihen kullanılan yumurta ve susamda yaşanan fiyat artışının maliyete yansıması zammın yüksek olmasını kaçınılmaz hale getirdiğini, yumurtadaki fiyat aratışının bir yılda %100 oranında gerçekleştiğini, susamın fiyat artışının %100’ü aştığını, 2013/9 nolu Türk Gıda Kodeksi Buğday Unu Tebliği’nin 4.maddesine göre pidenin özel amaçlı buğday unu kullanımı gerektiren bir gıda maddesi olduğunu, maliyet kalemlerindeki artış oranlarının güncel enflasyon oranının üzerinde olduğunu, 2021 pide maliyetleri karşısında pidenin 3,00-TL’nin altındaki fiyatlara satılmasının piyasada haksız rekabet koşullarının kendiliğinden oluşmasına ve pazarın dürüst üreticilerin elinden çıkıp merdiven altı üreticilerin eline geçmesine ve bu sırada da yüzlerce fırın işçisinin işsiz kalmasına yol açacağını beyanla,Yukarıda açıklanan gerekçelerle davacı … Valiliğinin, yetkili komisyonla usulüne uygun olarak kabul edilen ve piyasa koşullarına uygun şekilde belirlenen 2021 yılı pide tarifesine itirazı da; itirazının kabul edilmemesi karşısında açmış olduğu işbu dava da haksız ve yersiz olduğundan reddi gerekmektedir. davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Ankara Metropolüne ilişkin 2021 yılı Pide Fiyat tarifesine itirazının reddine dair komisyon kararının iptali istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delillerini sunmuşlardır.
Davacı … Valiliğinin, 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu 62. Maddesi uyarınca oluşturulan komisyona 2021 yılı pide tarifesine yapmış olduğu itirazın 05/03/2021 tarihli komisyon kararıyla reddedildiği sunulan belgelerden anlaşılmıştır.
5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu 62. Maddesinde, “Bu Kanuna tabi esnaf ve sanatkârlarca üretilen mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, bağlı bulundukları odalarca hazırlanır ve odanın mensubu olduğu birlik yönetim kurulu tarafından fiyat tarifesinin sunulmasından sonra otuz gün içinde onaylanır veya reddedilir. Onaylanan fiyat tarifesi belediye, mülki amirlik ve ilgili odaya yedi gün içerisinde bildirilir ve bu andan itibaren yürürlüğe girer. Fiyat tarifeleri, uygulanacak azami hadleri gösterir. Belediyeler veya o yerin en büyük mülki amiri tespit edilen bu tarifeleri uygun bulmadıkları takdirde esnaf teşekkülü ile anlaşmaya varamazlarsa onbeş gün içinde o yerin mülki amirinin ya da görevlendireceği yardımcısının başkanlığında, ticaret ve sanayi veya ticaret odasından bir temsilci ile esnaf ve sanatkârlar odaları birliği temsilcisinden teşekkül edecek bir komisyonda görüşülüp karar verilmesini isteyebilirler. Komisyon kararları salt çoğunlukla alınır. Komisyon, tarifeleri uygun bulmadığı takdirde tarife yürürlükten kalkar. Komisyon kararına karşı, ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren on gün içinde ticari davaları görmeye yetkili mahkeme nezdinde itirazda bulunabilirler. Bu mahkemenin kararı kesindir.” hükmü mevcuttur.
…’nin 24.02.2021 tarih 4/3 Karar ve 2021/27 Onay nolu kararının incelenmesinde; Pişmişi 250 Gr Gelen Sade …Pidesi: KDV ve Bayii Ondalığı Dahil:3,00-TL, Pişmişi 400 Gr Gelen Sade …Pidesi: KDV ve Bayii Ondalığı Dahil:6,00-TL, Pişmişi 500 Gr Gelen Sade …Pidesi: KDV ve Bayii Ondalığı Dahil:7,00-TL olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Mahkememizce görüşüne başvurulan bilirkişi heyeti raporunda özetle; davalılar tarafından dosyaya sunulan ve bir günlük giderler 25 çuval un kullanımı esas alınarak hesaplanan maliyet hesap tablosunda yer alan kalemlerin bazılarında arttırım yapıldığı, bazılarında ise hiç arttırım yapılmadığı, 2020 yılında 10.651,85-TL olarak belirlenen maliyetin 2021 yılı için 13.416,42-TL olarak belirlendiği, ilgili kısımda detaylarına yer verildiği üzere genel toplamda maliyette %25,95’lik bir artış olduğu, söz konusu maliyet hesapları incelendiğinde fiyata etki eden en önemli belirleyici unsurun …Pidesi’nin ana maddesini oluşturan “un” ile “işçilik” maliyetleri olduğu, dosyaya ibraz edilen maliyet hesabına dayanak bilgi ve belgelere göre, KDV ve bayii ondalığı dahil pişmişi 250 Gr Gelen Sade …Pidesinin fiyatının 2,70-TL, pişmişi 400 Gr gelen sade …Pidesinin fiyatının 4,32-TL, pişmişi 500 Gr gelen sade …Pidesinin 5,40-TL, KDV ve bayii ondalığı dahil pişmişi 250 Gr Gelen Sade …Pidesinin KG fiyatının 10,80-TL olması gerektiği bildirilmiştir.
Dosya kapsamına, sunulan delillere uygun olan bilirkişi raporu mahkememizce kabul edilmiştir.
Pide fiyat tarifesi … tarafından hazırlandığından davalı … vekilinin işbu davada pasif husumetin müvekkili …na yöneltilemeyeceğine ilişkin husumet itirazı yerinde görülmemiştir.
Dosya kapsamına, toplanan delillere, iddia, savunma ve bilirkişi heyeti raporuna göre; pide maliyet fiyatlarına etki eden; “un”, “işçilik” gibi maliyetler dikkate alındığına Ankara Metropolüne ilişkin 2021 yılı Pide Fiyat tarifesinde yer alan pide fiyatlarının piyasa şartları, enflasyon oranına göre fahiş olarak belirlendiği, davacı … Valiliğinin, söz konusu 2021 yılı pide tarifesine karşı yapmış olduğu itirazın reddine dair 05/03/2021 tarihli komisyon kararının, mevcut ekonomik duruma ve kamu yararına uygun olmadığı, davacı … Valiliğinin 05/03/2021 tarihli komisyon kararının iptalini talep etmekte haklı olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıda yazılı kararın verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Dava konusu 05/03/2021 tarihli komisyon kararının iptaline,
2-Alınması gerekli 59,30TL başvuru, 59,30 TL peşin harç olmak üzere toplam 118,60 TL harcın davalılardan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
3-Davacı tarafından yapılan 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 163,20TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam1.663,20 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-AAÜT uyarınca belirlenen 4.080,00TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile kesin olarak karar verildi.22/04/2021

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza