Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/134 E. 2022/773 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/134 Esas
KARAR NO : 2022/773

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/03/2021
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
KARARYAZ.TRH: 31/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… Müvekkili ile davalı … İnş. Ltd. Şti. arasında 15.05.2019 tarihli Elektrik Tesisatı İşçilik Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmede işin bitiş süresinin açıkça belirtilmediğini işin süresinin resmi kabul tarihine kadar olduğunun belirtildiğini ve sözleşmenin imzalanması ile işin başlayacağının kabul edildiğini, sözleşmenin eki iş programında işin süresinin yaklaşık 7 ay olduğu ve iş kapsamında 350.000,00 TL ödeneceğinin kararlaştırıldığını, yine sözleşme ile iş programında belirlenen işlerin ihale makamı idarenin kesin kabulü sonrasında tamamlanmış sayılacağının kabul edildiğini, Mayıs-Aralık 2019 arası 7 aylık süre için toplam 350.000,00 TL, aylık 50.000,00 TL bedel ödeneceğinin açık olduğunu, sözleşmenin 7 ayda tamamlanmadığını ve 10 ay boyunca devam ettiğini, iş programına uyulamamasının davalının tedarik yükümlülüğünü yerine getirmemesi, tedarik edilen malzemelerin geç tedarik edilmesi, belirlenen marka, nitelik ve kriterlere uymaması nedeni ile İdare tarafından reddedilmesi, davalı tarafından müvekkiline ödenmesi gereken bedelin ödenmemesi/geç ödenmesi gibi nedenlerden kaynaklandığını, iş programına uyulmamasında müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, 7 aylık işin uzaması nedeni ile davalının izni, muvafakati ve kabulü doğrultusunda müvekkilinin işe devam ettiğini, sözleşme aynı şartlarda devam etmiş ise de davalının ödemesi gereken tutardan daha düşük bedel ödediğini, davalının basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğüne aykırı hareket ederek müvekkilinin zarara uğramasına neden olduğunu belirterek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 50.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile tahsiline…, ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalı … inş. Ltd. Şti. Vekilinin cevap dilekçesinde özetle “… Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu İnşaat Emlak Dairesi Başkanlığı tarafından Kahramanmaraş Afşin 500 Kişilik Öğrenci Yurdu Yapım İşi’nin müvekkili şirkete ihale edildiğini, davacının da ilgili proje kapsamında müvekkili şirket nezdinde hem sigortalı çalıştığını hem de kendisi ile alt yüklenici sözleşmesi akdedildiğini, davacının mesleki ve ticari olarak yeterli birikime sahip olmayışı ve şantiye sahasına yeterli özeni göstermemesinden ötürü sözleşmenin haksız olarak feshedildiğini, müvekkili şirket tarafından davacı işçinin çalıştığı süre boyunca tüm hak ve alacaklarının ödendiğini, ancak işçinin şantiye sahasını terk ederek müvekkili şirketi zarara uğrattığını, taşeron konumunda olan davacının asli yükümlülüğünün ifa edeceği işleri ana sözleşmede belirlenen teknik hususlara uygun olarak zamanında gerçekleştirmesi olduğunu ,ancak davacının şantiye sahasına gitmediğini, gerekli özeni göstermediğini ve yapılan imalatların teknik şartnameye aykırı olduğunu, elektrik imalatlarında yaşanan gecikmelerin doğrudan mekanik imalatların da aksamasına neden olduğunu, davacının sözleşme hükümlerine aykırı davranarak müvekkili şirketi zarara uğrattığını, elektrik tesisatı işini yapacak olan personelin tamamının müvekkili şirket bünyesinde sigortalı çalıştığını, davacının çalışan personelin koordinasyonunu ve çalışma disiplinini şantiyeye gelmeyerek Ankara’dan yürüttüğünü, çalışan personele ücret ödenmemesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını, sözleşmenin 350.000,00-TL üzerinden akdedilmesine karşın sözleşmede belirtilen işlerin ifası için toplam 1.098.825,25-TL harcama yaptıklarını, davacı işi yarım bırakmasa idi bu denli yüksek miktarda ödeme yapılmayacağını, müvekkili şirketin gerekli malzeme ve teçhizatları peşin aldığını ve davacıya teslim ettiğini ancak davacının imalatı geciktirdiğini ve hatalı şekilde ifa ettiğini, sözleşme ile kararlaştırılan gecikme bedelinin mahsubunun gerektiğini, idare tarafından ihale edilen işin halen devam ettiğini, sadece işçilik giderleri için 1.098.825,25- TL ödeme yaptıklarını, işçilerin yemek konaklama ve diğer masrafları için 892.569,23-TL ödeme yaptıklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini…, ” talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER:
Gençlik ve Spor Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü’ne yazılan müzekkere verilen cevapta Yurtlar Kurumu (İdare) ile … Bil. Tek. Eğt. Ve Dan. Ltd. Şti. (Yüklenici) arasında düzenlenen 09.11.2018 tarihli Kahramanmaraş Afşin 500 Kişilik Öğrenci Yurdu Yapım İşine Ait Sözleşme ve eklerinin gönderildiği, davaya konu işin kesin kabulünün 29.03.2021 tarihi itibariyle yapılmadığının bildirildiği görülmüştür.
Davacı ile davalı arasında düzenlenilen 15.05.2019 tarihli Elektrik Tesisatı İşçilik Sözleşmesinin tetkikinde İşin Adı ve Yeri başlıklı 3.1.maddesinde;”Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu İnşaat Emlak Dairesi Başkanlığı’nın ihale ettiği Kahramanmaraş Afşin 500 Kişilik Öğrenci Yurdu Yapım İşi kapsamında yapılacak olan elektrik tesisatı işçiliği işi yapımıdır. Sözleşme konusu iş Kahramanmaraş ili Afşin ilçesi sınırları dahilindedir.” Sözleşme Kapsamı başlıklı 3.2.maddesinde; “Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu İnşaat Emlak Dairesi Başkanlığı tarafından ihale edilen Afşin 500 Kişilik Öğrenci Yurdu Yapım İşi kapsamında yapılacak olan elektrik tesisatı işinin yaptırılmasıdır. Taşeron söz konusu işi özel şartnamedeki hususlara göre Ana Sözleşme ve ekte sunulan iş programına uygun olarak zamanında yapmayı kabul ve taahhüt etmiştir. Elektrik işlerinin yapılacağı alandaki genel keşif ve çalışmalar Alt Yüklenici tarafından yapılacaktır. Sözleşme kapsamındaki işler için yanlış sonucunda işçilik maliyetlerinin artması durumunda oluşacak bedel Alt Yüklenici’ye aittir. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek Alt Yüklenici sorumluluğundadır. Alt Yüklenici bu konularda mazeret beyan edip bedel artırımı talep edemez. Zemin etüdü raporu Yüklenici tarafından sözleşme öncesi görülmüş ve incelenmiştir. Alt Yüklenici işin yerini görmüş, şartlarını incelemiş, bölge, araz ve iklim koşulları ile ilgili bilgiye haiz olmuştur. Alt Yüklenici belirtilen işi sözleşme şartları çerçevesinde yapmayı kabul ve taahhüt etmiştir…” İşin Yapımı ve Yürütülmesi başlıklı 3.4.madesinde;”… İşin yapımında Alt Yüklenici kendisine verilen iş programına uygun olarak işi süresinde ve eksiksiz olarak ifa etmeyi kabul etmiştir. Olası bir gecikme olması halinde bu durum derhal Alt Yüklenici tarafından yazılı olarak info@….com.tr mail adresine şantiye şefinin de imzasının yer aldığı tutanak ile iletilecektir. İşveren makul ve kabul edilebilir olmayan ve minimum bir haftalık gecikmede Alt Yüklenici’yi avukat kanalı ile yazılı, yetkili kişi tarafından ise şifahi olarak uyaracaktır. Gerçekleşecek ilk uyarıda sonuç alınmaz ise Alt Yüklenici’ye işin gecikmesi engellenmesi amacıyla yeniden bir iş programı düzenlenecektir. Her iki uyarı ve yeni iş programına uyulmaması halinde ise söz konusu sözleşme İşveren firma tarafından fesih edilecek ve Alt Yüklenici yapmış olduğu masraflardan feragat edecektir.İdare’nin İşveren’e ödemediği hiçbir gideri Alt Yüklenici, İşveren’den talep edemeyecektir…” Malzemelerin Tedariki ve Kullanımı Esnasında Sorumluluk başlıklı 4.maddesinde;”İşbu sözleşme ve ekleri kapsamında yapılacak olan işlerin malzeme ve diğer tüm ekipmanları İşveren tarafından tedarik edilecek olup işin ifası esnasında Alt Yüklenici çalışanlarına malzeme teslim formu karşılığı teslim edilecektir. Malzemelerin ve diğer tüm ekipmanların tesliminden itibaren malzemelerin ve diğer teçhizatın sorumluluğu Alt Yüklenici’ye ait olacak olup doğacak zararlar ve malzemelerin bedelleri hak edişlerden ve alınan teminatlardan kesintisi yapılacaktır.” Sözleşme Bedeli başlıklı 5.maddesinde;
“Ekte sunulmuş olan iş programı kapsamında ödenecek toplam bedel olan 350.000,00 TL Alt Yüklenici’nin İşveren bünyesinde tüm Türkiye sınırları içerisinde yapacağı elektrik işleri için belirlenmiştir. Ödeme konusu ekte sunulmuş olan iş programına ekli olarak düzenlenmiştir. Söz konusu iş ve ödeme programı tablosu karşılıklı olarak imzalanacak olup sözleşmenin devamı ve eki niteliğindedir. Eğer ki karşılıklı olarak edimlerin yerine getirilmemesi halinde işbu sözleşme ve eki niteliğinde olan iş ve ödeme programı iptal edilecektir.” Müddet ve Gecikme Cezası başlıklı 7.maddesinde;
“İşin müddeti ihalenin resmi kabul tarihine kadardır. Mücbir sebepler dışında bu müddet dahilinde bitmediği takdirde geçecek her gün için Taşeron’dan 3.500,00 TL gecikme cezası kesilecektir şu kadar ki gecikme 10 günü geçerse Yüklenici firma gecikme cezasını almaya devam ederek beklemekte veya mahkeme kanalı ile tespit yaptırmaya ayrıca bir karar almaya, protesto çekilmeye lüzum kalmaksızın taşeronun nam ve hesabına işi bir başkasına yaptırmakta veya sözleşmeyi fesih ederek kesin teminatı irat kaydetmekte, bundan dolayı uğradığı zararları veya üçüncü şahsa ödemeye mecbur kalacağı cezai şart ya da tazminatı Alt Yüklenici’den talep etmeye yetkilidir.” İş Programı, İşe Başlama ve İşin Süresi başlıklı 8.maddesinde;
“Alt Yüklenici sözleşmenin imza tarihinden itibaren 7 gün zarfında taahhüdün ekte sunulan iş programı dahilinde işi ifa etmeyi kabul beyan ve taahhüt etmiştir. Alt Yüklenici işbu sözleşmenin imzalanmasından itibaren 7 gün içerisinde işe başlamaması halinde sözleşme ve ekleri kendiliğinden karşılıklı olarak fesih olacaktır. İşin süresi ihalenin resmi kabul tarihine kadardır. İşveren işi bölümler halinde yaptırması durumunda her bir iş bölümü için ayrı süreler belirleyebilir, Alt Yüklenici bu sürelere uymak durumundadır. İş sözleşmenin taraflarca imzalanarak yürürlüğe girmesi ile başlar.” İşin Tamamlanması ve Kabulü başlıklı 14.maddesinde ;” Ekte sunulan iş programı kapsamında belirtilen işler, İşveren tarafından kesin kabulün yapılması ile tamamlanmış sayılacaktır. Alt Yüklenici yüklenimi altındaki işlerden tam sorumludur. Alt Yüklenici’nin üstlenmiş olduğu işlerden kaynaklı İdare’nin İşveren’e uygulayacağı cezalar, Alt Yüklenici hak edişinden kesilir. Ayrıca Alt Yüklenici’nin üstlenmiş olduğu işlerden kaynaklı işin aksamasına neden olacak faaliyetlerden doğrudan Alt Yüklenici sorumlu olacak olup tespite gerek kalmaksızın uğranan zararlar doğrudan Alt Yüklenici’den tahsil edilecektir.” Mücbir Sebepler başlıklı 16.maddesinde; “Taraflardan birisinin işbu anlaşma altındaki yükümlülüklerini yerine getirmeme kusuru, söz konusu kusura ilgili tarafın makul kontrolü dışındaki gerekçeler sebebiyet vermişse işbu anlaşmanın ihlalini teşkil etmez. İşbu anlaşma amaçları için mücbir sebep; ilan edilsin ya da edilmesin savaş, ayaklanma, iç kargaşa, abluka, ambargo, isyan, salgın hastalık, deprem, fırtına, sel, patlatma, yangın, yıldırım, hükumet birim veya dairelerinin emir ve talimat kararları, doğal afet ve etkilenen tarafın makul kontrol sahibi olmadığı ve etkilenen tarafın yükümlülüklerini yerine getirmesini imkansız kılan diğer nedenleri içerir. Yükümlülüklerini yerine getirme kabiliyeti; mücbir sebepten etkilenen taraf diğer tarafa olayın başladığı tarihten itibaren yedi gün içinde durumu bildirir ve etkilenen taraf bu sebebi ortadan kaldırmak için tüm makul çabayı gösterir. Mücbir sebeplerin işbu maddeye göre bildirilmesinden sonra İşveren ve Alt Yüklenici gecikmeye düşmeksizin söz konusu olay etkilerini minimize etmeye yönelik karşılıklı kabul edilebilir bir eylem uygulamasında mutabık kalmak üzere bir araya gelir.”
Düzenlemelerinin bulunduğu görülmüştür.
Davacı tarafça ibraz edilen davacıya ait [email protected] mail adresinden info@…. …. tr adresine gönderilen 06.05.2019 tarihli mailde “…bey isteğiniz doğrultusunda iş programı ekte sunulmuştur.” denilerek ek iş programı gönderilmiştir. İş programının aşağıda tabloda yer verildiği gibi olduğu tespit edilmiştir”. Denildiği ekinde cetvel gönderildiği davacı tarafından mail yolu ile gönderilen iş programı uyarınca davacının yükümlülüğünde olan işlerin 13.05.2019-22.12.2019 tarihleri arasında tamamlanacağının öngörüldüğü, anılan iş programının davalı tarafından onaylandığını gösterir bir kayıt veya cevap bulunmadığı görülmüştür.
Tarafların ticari defter ve kayıtları,dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan raporda “… Teknik heyetimizce anılan eksiklik içerisinde davacı şirketin sorumlu olmadığı imalat kalemlerinin olduğu düşünülmektedir. Nitekim asansörlerin proje ve teknik şartnamesine göre yeşil etiketinin alınması bir asansör firmasının işi olup davacı şirketin uhdesinde olmadığı nettir. Bunun dışında davacı şirketin hangi gruplarda imalat yapacağı, eksikliklerin ve arızaların malzeme teminindeki gecikmeden mi kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dosya içeriğinde belirsiz olduğundan eksikliklerle ilgili davacı şirketin kusurlu olup olmadığına ilişkin değerlendirme yapılamamıştır. Ayrıca dava dilekçesi ekinde sunulan whatsapp mesajlaşmalarda işin yapımı için gerekli elektrik malzemelerini zaman zaman talep ettiği, ödemeler konusunda problemler yaşadığını, yapılan işleri resimleyerek ilgililere gönderdiği görülmektedir…. Davacı 2019 yılı ticari defterlerinin açılış tasdikinin kanuni süresi içerisinde yaptırıldığı ancak kapanış tasdikinin kanuni süresi içerisinde yaptırılmadığı görülmekle sahibi lehine delil teşkil etmediği, Davacı 2020 yılı ticari defterlerinin e-defter olarak tutulduğu, açılış ve kapanış beratlarının süresi içerisinde Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderildiği görülmekle sahibi lehine delil teşkil ettiği, Yanlar arasında akdedilen sözleşmenin 7. ve 14.madde hükümleri doğrultusunda sözleşmeye konu işin davacı iddiasının aksine ihalenin resmi kabul tarihine kadar devam ettiği, Gençlik ve Spor Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü’nün müzekkere cevabı uyarınca davaya konu işin kesin kabulünün 29.03.2021 tarihi itibariyle yapılmadığı, 28.10.2020 tarihli Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağı’na ekli Elektrik İmalatları başlıklı listede yer alan eksikliklerin tamamının davacının kusuruna bağlı olduğunu değerlendirmenin mümkün olmadığı, Sözleşmenin 3.4.maddesi uyarınca yaşanan/yaşanacak gecikmelerin mail yolu ile davalı yana bildirileceği kararlaştırılmasına karşın herhangi bir bildirime rastlanılmadığı, yine sözleşmenin 4.maddesi uyarınca da iş kapsamında kullanılacak malzemelerin davalı şirket tarafından temin edileceği ve teslim formu ile davacıya teslim edileceği öngörülmesine karşın dosya içeriğinde herhangi bir teslim formuna rastlanılmadığı, bu itibarla yaşanan gecikmede hangi tarafın kusurunun bulunduğunun tespitinin mümkün olmadığı değerlendirilmekle,” denildiği itirazlar üzerine alınan ek raporda “Taraf itirazlarının kök raporda yer verilen sonuç ve kanaatte değişiklik yaratacak nitelikte olmadığı, bu itibarla kök raporda yer verilen tespit ve değerlendirmelerin aynen korunduğu, Kök raporun Sonuç bölümünün ilk iki maddesinde davalı şirket ticari defter ve kayıtlarına ilişkin tespitlerde bulunulmuş ise de sehven ‘davacı’ ibaresine yer verildiği, davacı ibaresinin davalı ibaresi ile değiştirildiği,” belirtildiği
görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafça taraflar arasındaki eser sözleşmesi uyarınca 7 ay içerisinde bitmesi gereken işin davalının kusuru nedeniyle uzaması nedeniyle davacının aylık gecikilen her ay için 50.000,00 TL üzerinden alacağa hak kazandığı belirtilerek alacak talebinde bulunulmuş, davalı tarafça sözleşmede süre belirtilmediği, davacının kusuru nedeniyle işin uzadığı ,cezai şarta hak kazanıldığı belirtilerek davanın reddine karar verilmesi istenilmiş olup;
Davacının 15.05.2019 tarihli Elektrik Tesisatı İşçilik Sözleşmesi ile Kahramanmaraş Afşin 500 Kişilik Öğrenci Yurdu Yapım İşi kapsamında yapılacak olan elektrik tesisatı işçiliği işini üstlendiği ve iş bedelinin sözleşmenin 5.maddesi uyarınca 350.000,00 TL olduğu, davacı tarafından E-mail yolu ile sunulan iş programının davalı tarafça onaylanmadığı, taraflar arasında geçerli bir iş programı bulunmadığı ve davacı tarafça davalının kusurlu hareketleri ile işin teslim süresinin uzadığının ispat edilemediği gözetildiğinde taraflar arasındaki sözleşmenin 7.maddesi (“İşin müddeti ihalenin resmi kabul tarihine kadardır….) ve 14.maddesindeki (” Ekte sunulan iş programı kapsamında belirtilen işler, İşveren tarafından kesin kabulün yapılması ile tamamlanmış sayılacaktır….) düzenlemesi karşısında işin bitim süresinin 7 ay ile sınırlandırılmadığı, iş süresinin sözleşme uyarınca kabul tarihine kadar olduğu ve davaya konu işin kesin kabulünün 29.03.2021 tarihi itibariyle yapılmadığı, bu kapsamda davacının gecikilen süre için alacağa hak kazanmadığı taraflar arasındaki sözleşme ,bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla davacının davasının reddi ile aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davasının reddine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL harçtan, dava açılışında alınan 853,88 TL peşin harcın düşülmesi ile fazla yatırıldığı anlaşılan 773,18 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair Taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.