Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/645 Esas
KARAR NO : 2021/413

…
…

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/11/2019
KARAR TARİHİ : 28/04/2021
KARARYAZ.TRH.: 28/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… müvekkili şirketle davalı arasında 06.09.2019 tarihinde “…Belediyesi…Sahil Yolu Peyzaj İşine Ait Çevre, Yol ve Kavşak Aydınlatma Direklerinin Mal Alım Sözleşmesi”nin imzalandığını, sözleşmenin 4. maddesinde işin “Çevre Kavşak ve Yol Alüminyum Aydınlatma Direklerinin … Belediyesi Şartnamesine göre satış ve tedarik işi” olarak tanımlandığını, sözleşmenin 5. maddesine göre sözleşmenin konusunun …/Van Belediyesi…sahil yolu peyzaj işine ait dekoratif alüminyum yol aydınlatma direklerinin üretim-imalat işi olduğunu, sözleşmenin malzeme teslimine ilişkin hükümlerini düzenleyen 9.3. maddesine göre, sözleşmenin imzalanmasından sonra 1 hafta içinde 6 mt ve 6+8 mt direklerin numunelerinin hazırlanıp onaya sunulacağının belirlendiğini, sözleşmenin 13. maddesinde ise sözleşmenin ekinde yer alan malzeme listesindeki malzemelerin teknik çizimlere göre l’er adet numunelerinin hazırlanılarak … Belediyesi kontrol heyetinin onayına sunulacağının kararlaştırıldığını, yine bu maddenin devamında, anlaşmada yer alandan daha kalitesiz veya farklı malzeme getirilmesi durumunda getirilen malzemenin üretici firmaya ait olacağı ve bu malzemenin bedelinin üretici firmadan talep edileceği, üretici firmanın temin ve teslim edeceği malzemelerin teknik şartnameye uygun imalatından sorumlu olduğunun düzenlendiğini, davalı tarafından numunelerin (60 Watt 6 mt boyunda gövdesi ledli Alüminyum Lale Figürlü Aydınlatma Direği 60+80 Watt 6+8 boyunda alüminyum gövde ledli aydınlatma direği) hazırlandığını, numunelerin 18/09/2019 tarihinde idarece incelendiğini, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Elektrik Elektronik Mühendisi ile Park ve Bahçeler Müdürlüğü Elektrik Elektronik Mühendisi tarafından tutulan “tutanak”ta numunelerin şartnameye uygun olmadığının tespit edildiğini, bu hususun davalı tarafın beyanına göre kendilerine 23.09.2019 tarihinde bildirildiğini, bildirimi takiben davalı tarafından müvekkil şirkete ve bunun yanından ana yüklenici … İnşaat Enerji İthalat İhracat Tic. Sanayi A.Ş. ve…Taahhüt Güvenlik Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat Sanayi Ticaret Ltd. şirketlerine de ihtarlar gönderildiğini, müvekkiline gönderilen Kocaeli … Noterliğinin 09.10.2019 tarihli ve 24073 yevmiye sayılı ihtarnamede, imal ettiği numunelerin kabul edilmediğini, şartnameye birebir uygun imalat yapmayacağını, mevcut hali ile imal edilen ürünlerin kabul edilmesi gerektiğini bildirdiğini, ihtarnamede “teknik şartnamede belirtilen aydınlatma eteğine ilişkin ölçümler bir tasarımı işaret etmekte ve / birebir aynısının uygulanması halinde tasarım hakkına tecavüz oluşturacağını, tasarım teşkil etmese de tasarım tescile yönelik başvurularda hakkın kötüye kullanımı örnekleriyle sıklıkla karşılaşıldığından ve tasarım tescil edilirken gerçekte bir tasarım mı değil mi diye inceleme yapılmaksızın tescil yapıldığından müvekkili şirketin herhangi bir hukuki ihtilaf çıkmaması için gayret gösterdiğini, teknik şartnamedeki niteliklere bu hususlar dahilinde uymakta verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik ürünler sunduğunu, bu nedenle ön inceleme raporunda belirtilen hususların yeniden revize edilmesini ve gerekirse teknik şartnamedeki ürünü karşılayan firmanın imalatı ile tarafımızdan imalatı yapılmış olan direğin birer adet numunelerinin … Belediye önünde montajı yapılıp tarafsız teknik bir heyet tarafından kararlaştırılmasını ve ilgili sözleşme gereği işin kabul görmesini talep ettiklerini, ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 3 gün içinde söz konusu sözleşmeye ilişkin müvekkili şirketçe yapılan işin montajını yapmaya yazılı olarak davet etmelerini, sözleşme konusu işi sözleşme şartlarına uygun olarak ifa etmeyeceğini beyan ettiğini, kamu kurumu VAN-… Belediyesi tarafından … İnşaat Enerji İthalat İhracat Tic. Sanayi A.Ş. ve…Taahhüt Güvenlik Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat Sanayi Ticaret Ltd. şirketlerine ihale edilen ve ihalesi kesinleşen işte müvekkil şirketin ikinci taşeron durumunda olduğunu, müvekkili şirketin ihale dokümanı ile ihale şartnamesi ile bağlı olduğunu, ihale dokümanının davalı şirket ile yapılan sözleşmelerin ayrılmaz bir eki niteliğinde olduğunu, davalı şirketin … Belediyesi Şartnamesine göre imalat yapmayı Sözleşme 4.- 5. maddeleri ile kabul ettiğini, anılan ihtar üzerine davalı tarafa Ankara 63. Noterliğinin 33597 yevmiye numaralı ve 15.10.2019 tarihli ihtarname keşide edilerek davalı tarafın akde aykırılıkları ile aykırılıkları gidermeyeceğine dair ihtarı da nazara alınarak sözleşmenin feshedildiği ve sözleşme gereğince kendilerine yapılan 100.000,00 TL’lik ödemenin iadesinin istendiğini, Ankara 63. Noterliğinin 33597 yevmiye numaralı ve 15.10.2019 ihtarının davalıya 22.11.2019 tebliğ edildiğini, davalı tarafından 21.10.2019 tarihinde ihtara verilen yanıtta farklı bir imalatın yapılmayacağı onaya sunulan numuneler gibi imal edilen ürünlerin kabul edilmesinin gerektiğinin bildirildiğini, 100.000,00 TL’nin müvekkilin hesaplarına iade edilmediğini,işverenin sözleşmeyi fesih hakkını 15. maddede tedarikçi firma olarak sözleşme koşullarına aykırı davranılması halinde işveren firmanın sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebileceğini kararlaştırıldığını, davalı tarafından sunulan numunelerin belediye tarafından onaylanmaması nedeniyle kabulü mümkün olmadığından sözleşmenin 4, 5 ve 13. maddelerinde belirlenen yükümlülüklerin davalı tarafından ihlal edildiğinden 06.09.2019 tarihli mal alım sözleşmesinin, Ankara … Noterliğinin 33597 yevmiye numaralı ve 15.10.2019 tarihli ihtarname ile tarafımızdan feshedildiğinin davalıya bildirildiğini, sözleşmenin ödeme şartlarını düzenleyen 10. maddesi gereği müvekkili tarafından 100.000,00 TL davalının hesabına ödenmiş olduğu halde sunulan numuneler, sözleşmede kararlaştırılan ve idarece belirlenen şartları taşımadığından davalıya ödenen 100.000,00 TL’nin müvekkiline geri ödenmesi gerektiğini, bunun üzerine uyuşmazlığın ticari nitelikte olmasından dolayı taraflarınca Ankara Arabuluculuk Bürosu’na 2019/15020 sayılı dosya üzerinden başvurulduğunu, arabuluculuk sürecinden sonuç alınamadığını iddia ile davalının akde aykırılığı nedeniyle sözleşmenin feshedilmiş olduğundan sözleşme kapsamında davalıya ödenen 100.000,00 TL’lik avansın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilerek lehimize vekalet ücretine hükmedilmesine…,” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalı vekilinin cevap dilekçesi ile ” 18/09/2019 tarihinde dava dışı idarenin … 2. Etap Sahil Yolu Peyzaj İşleri için üretilen numunelerin teknik şartnameye uygun olmayacağını haksız olarak belirttiğini, yaptıkları itirazda idarenin onay verebileceğini belirttiği direk vs ürünlerin patent ve faydalı modelinin bir başka firmaca alındığının belirtildiğini, bu bakımdan üretilen numunenin teknik şartnamede belirtilenden çok daha kaliteli ve üst sınıf olduğunu, Fikri ve Sınai Haklara tecavüz etmeyecek nitelikte olduğunu, davacı tarafın davaya dayanak gösterdiği sözleşme metninin eksik olarak dilekçeye aktarıldığını, sözleşmede md 13’de “Dürüstlük kuralına aykırı olarak anlaşılan malzemelerden daha kalitesiz veya farklı malzeme getirilmesi.” ibaresinin yer aldığını, bu maddenin; salt anlaşılan malzemenin kalitesiz veya farklı malzeme getirilmesi ile değil, bu durumun dürüstlük kuralına aykırı olarak ve birlikte meydana gelmesi şartı ile işlerlik kazanacağını, davanın dayanaksız olduğunu, müvekkili firmanın dürüstlük kuralına aykırı davrandığının ileri sürülemeyeceğini, sözleşme md 3 : “Bu sözleşmenin uygulamasında ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4785 Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile diğer mevzuattaki tanımlar uygulanır” ibaresinin yer aldığını, müvekkile dayatılmaya çalışılan hususun sözleşmenin lafsına ve ruhuna aykırı olduğunu, Belediyenin onaylamadığı hususların zorladığı şekilde giderilmesinin dava dışı … Aydınlatma San. ve Tic. A.Ş.’nin telif hakkına tecavüz olacağını, davanın … Aydınlatma San. ve Tic. A.Ş.’ye ihbar edilmesini talep ettiklerini, Tasarım -Tescile aykırılık söz konusu olacak geri çevrilen yapıların ekte sunulduğunu, tasarım tescil numaraları incelendiğinde … firmasına ait olduğunun ortaya çıkacağını, teknik şartnamede yapılması istenen ürünlerin özetle Özel Tasarım Ledli 6+8 metre E toy un da Logolu Aydınlatma Direği, Direk Tasarım Tescil Numarası: 2012-01135, Profil Tasarım TescilNumarası : 2014-04214, Kaide Profil Tasarım Tescil Numarası :2011-04262, Logo Profil Tasarım Tescil Numarası :2016-06967, Özel Tasarım 6 metre Lale figürlü Alüminyum Aydınlatma Direği, Profil Tasarım Tescil Numarası : 2014-04214, Kaide Profil Tasarım Tescil Numarası :2011-04262, Özel Tasarım 8 Metre boyunda desenli şehir görseli, Şehir görseli Tasarım Tescil Numarası : 2018-04802 / 29.sıra, Armatür Profil Tasarım Tescil Numarası (80W ve 60W) 2016-06967 olduğunu ihtarlarında istenilen verilere göre yapılacak üretimin hak tecavüzü oluşturacağını belirttiklerini, müvekkili firmanın kötü niyeti olmadığı gibi keyfiyetle üretimi reddetmesinin söz konusu olmadığını, daha kaliteli bir şekilde numune imal edildiğini, yapılacak bilirkişi incelemesi sonucunda idarenin talebinin hak tecavüzüne sebep olduğunu, yapılan üretimin teknik şartnamenin üstünde olduğunu, müvekkilinin iyi niyetinin ortaya çıkacağını, bu üretimin ihtarla davacıya bildirildiğinin sarih olduğunu, iyi niyetlerinin açık olduğu için 13. maddeye göre tek taraflı feshin haksız ve geçersiz olduğunu, dava dışı Belediyenin bile bile hak tecavüzü ısrarının savcılığa şikayet edildiğini, ihaleyi kazananın müvekkili değil, bunu yapabilecek yegane firmanın bu ihalede yüklenici olmasının istendiğini, nokta atışı malzeme üretimi yaptırılmaya çalışılarak hem ihale dışına itilmek istenen hem de hak ihlaline zorlanan müvekkil şirket olduğunu, durumun dürüstlük kuralı denince akla gelecek şekilde davacı tarafa bildirilmesine rağmen 13. maddeye göre sözleşmenin feshedilmesinin ise trajikomik olduğunu, müvekkilinin lazer kesimi ile Belediyenin adı yazılmak sureti ile tekrardan geri dönüşü olmayan malzemeyi ürettiğini, etekler ve ölçünün buna göre hazırlandığını, haksız fesihten dolayı müvekkilinin beklediği kardan mahrum kaldığını iddia ile davanın reddine karar verilmesini…,” talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER:
Taraflar arasında imzalanan 06/09/2019 tarihli sözleşmenin ibraz edildiği, sözleşmenin 4. Maddesinde “Çevre Kavşak ve Yol Alüminyum Aydınlatma Direklerinin … Belediyesi Şartnamesine göre satış ve tedarik işi” olarak 5. Maddesinde sözleşme türü ve bedeli …/Van belediyesi…sahil yolu peyzaj işine ait … (Malzeme listesinde eki ayrıntıları belirtilmiş) üretim -imalat işidir ,13 maddesinde ” Sözleşmenin 13. Maddesinde “sözleşmenin Ek 1 de yer alan malzeme listesindeki (Alüminyum direklerden altı metre lale figürlü ve 6+8 metre) teknik çizimlere göre birer adet numune hazırlanarak … Belediyesi Kontrol Heyetinin Onayına Sunulacaktır.. Malzemelerin saha montaj süpervizör hizmetleri Haköz Mühendislik tarafından ücretsiz yapılacaktır, dürüstlük kuralına aykırı olarak anlaşılan malzemelerden daha kalitesiz malzeme getirilmesi durumunda getirilen malzeme üretici firmaya ait olur, bu malzemenin bedeli üretici firmadan talep edilir.. Üretici firma temin veya teslim edeceği malzemelerin teknik şartnameye uygun imalat yaparak kalitesinden ve dayanıklılığından sorumludur…” Düzenlemesinin bulunduğu görülmüştür.
Davacı tarafça ibraz edilen Halkbankasına ait 06/09/2019 tarihli dekontun tetkikinden davacı tarafça davalıya 100.000,00 TL peşinatın havale yolu ile ödendiği görülmüştür.
Davalı tarafça davacıya gönderilen Kocaeli 6. Noterliğinin 09.10.2019 tarihli ve 24073 yevmiye sayılı ihtarnamede, “…teknik şartnamede belirtilen aydınlatma eteğine ilişkin ölçümler bir tasarımı işaret etmekte ve / birebir aynısının uygulanması halinde tasarım hakkına tecavüz oluşturacağını, tasarım teşkil etmese de tasarım tescile yönelik başvurularda hakkın kötüye kullanımı örnekleriyle sıklıkla karşılaşıldığından ve tasarım tescil edilirken gerçekte bir tasarım mı değil mi diye inceleme yapılmaksızın tescil yapıldığından müvekkili şirketin herhangi bir hukuki ihtilaf çıkmaması için gayret gösterdiğini, teknik şartnamedeki niteliklere bu hususlar dahilinde uymakta verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik ürünler sunduğunu, bu nedenle ön inceleme raporunda belirtilen hususların yeniden revize edilmesini ve gerekirse teknik şartnamedeki ürünü karşılayan firmanın imalatı ile tarafımızdan imalatı yapılmış olan direğin birer adet numunelerinin … Belediye önünde montajı yapılıp tarafsız teknik bir heyet tarafından kararlaştırılmasını ve ilgili sözleşme gereği işin kabul görmesini talep etmekteyiz ” denildiği görülmüştür.
Davacı tarafça davalıya gönderilen Ankara 63.Noterliğinin 15/10/2019 tarih 33597 yevmiyeli ihtarı ile sözleşmenin ihlali nedeniyle sözleşmenin fesh edildiğinin bildirilip ödenen 100.000,00 TL nin 3 gün içerisinde iadesinin talep edildiği, ihtarın 18/10/2019 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür.
…Belediyesinden ihale evrakları istenilmiş,29/06/2020 tarihli müzekkre ekinde ihale evraklarının gönderildiği, davalı tarafça teslim edilen ürünlerde teknik şartnameye göre eksiklikler tespit edildiği, tespit edilen eksikliklerin giderilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan raporda “… İhale dosyasında yer alan “özel tasarım ledli 6+8 metre boyunda logolu alüminyum aydınlatma dîreği”nin şartnamede yer alan çizime uygun üretiminin 2012 01135/1, 2014 04214/4, 2011 04262/1 ve 2016 06967/7 sıra numaralı tasarımların hakkına tecavüz oluşturacağı, İhale dosyasında yer alan “özel tasarım ledli 6 metre lale figürlü alüminyum aydınlatma direği ” nin şartnamede yer alan çizime uygun üretiminin 2014 04214/4 sıra numaralı tasarımın hakkına tecavüz oluşturacağı, İhale dosyasında yer alan “özel tasarım ledli 8 metre boyunda desenli şehir görseli”nin şartnamede yer alan çizime uygun üretiminin 2018 04802/9 sıra numaralı tasarımın hakkına tecavüz oluşturacağı, İhale dosyasında yer alan “80W ARMATÜR”nin şartnamede yer alan çizime uygun üretiminin 2016 06967/10 sıra numaralı tasarımın hakkına tecavüz oluşturacağı, İhale dosyasında yer alan “60w armatür” nin şartnamede yer alan çizime uygun üretiminin 2016 06967/10 sıra numaralı tasarımın hakkına tecavüz oluşturacağı, İhale dosyasında yer alan “özel tasarım ledli 6 metre boyunda selçuklu motifli ve led aydınlatmalı şehir görseli” ile ilgili sunulan görsellerin sağlıklı bir karşılaştırma yapmaya yetmediği,…” belirtildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı alt yüklenici tarafından dava dışı asıl iş veren belediye başkanlığı ile dava dışı yüklenici arasındaki Çevre, Yol ve Kavşak Aydınlatma Direklerinin Mal Alım Sözleşmesi ve eki teknik şartnamame ile taraflar arasındaki sözleşme uyarınca davalı tarafça imali yapılan asıl iş verence kabul edilmeyen ürünler nedeniyle sözleşmenin haklı nedenle feshine dayalı olarak ödenen bedelin iadesi, davalı tarafça sözleşme ve teknik şartnamedeki eserlerin aynının yapımının hak tecavüzü olacağı, davalının iyi niyetli olduğu, yapılan üretimin teknik şartnamenin üstünde olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmesi talep edilmiş olup;
Dava dışı Belediye Başkanlığı ile davadışı … İnşaat Enerji İthalat İhracat Tic. Sanayi A.Ş. ve Enzel İnşaat Taahhüt Güvenlik Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat Sanayi Ticaret Ltd. Şirketleri arasındaki ihaleye bağlı olarak “Çevre Kavşak ve Yol Alüminyum Aydınlatma Direklerinin … Belediyesi Şartnamesine göre satış ve tedarik işi” nin davacı tarafça yüklenildiği davacı ile davalı arasında 06/09/2019 tarihli ( alt yüklenici) taşeron sözleşmesi düzenlendiği sözleşmenin 4.,5. ve 13 maddeleri ile sözleşmenin eki teknik şartname ile davalının, asıl iş veren Belediye Başkanlığının ihale sözleşmesi ve eki teknik şartnamesinde belirtilen ürünleri üretip teslim etmeyi yüklendiği, davacı tarafça 100.000,00 TL ödemenin havale yolu ile yapıldığı, basiretli tacir olan davalının sözleşmeyi ve teslimi istenilen ürünlerin vasfını inceleyerek akdetmesi gerektiği, sözleşmenin akdedilmesinden , örnek numunenin asıl iş verence ihale teknik şartnamesine aykırı olması nedeniyle kabul etmemesinden sonra sözleşme ve eki teknik şartnamede belirtilen ürünün üretilmesinin Fikri ve Sınai Haklara tecavüz oluşturacağını belirterek sözleşmede kararlaştırılan ürünleri davalının tesliminden kaçınması üzerine davacının Ankara … Noterliğinin 15/10/2019 tarih 33597 yevmiyeli ihtarı ile sözleşmeyi haklı sebeple fesh ettiği, sözleşmenin 13 maddesi gereği sözleşmeden farklı malzeme teslimi nedeniyle numune giderinin davalıya ait olduğu, haklı fesih nedeniyle davacının ödediği 100.000,00 TL talepte haklı olduğu, bilirkişi kurulu raporu, taraflar arasındaki sözleşme, sözleşmenin eki teknik şartname ve tüm dosya kapsamı ile anlaşılmakla davacı tarafça gönderilen ihtardaki ödeme süresi temerrüt tarihi yönünden gözetilerek aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulüne,
100.000-TL’nin 22/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dava değeri üzerinden alınması gereken 6.831,00 TL harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 5.123,25 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yargılama gideri olarak yapılan (harç,tebligat,bilirkişi ücreti) 4.094,95 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin hükmün kesinleşmesi halinde yatırana iadesine
Av.As.Üc.Ta.uyarınca hesap edilen 13.450,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dava öncesi zorunlu arabuluculuk gideri olarak yapılan 1.320,00 TL sinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/04/2021
Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.