Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2019/20 Esas
KARAR NO : 2021/779

DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/10/2018
KARAR TARİHİ : 26/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACININ TALEBİ: Davacı vekili Ankara Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin kendisine özgün tasarımları olan dekoratif metal dekorasyon ürünlerinin tasarımcısı , üreticisi ve satıcısı olduğunu ve bu ürünleri kendisine ait tescilli … markasıyla tüm dünyada satışa sunduğunu, müvekkili şirket tarafından tasarlanan “…”, “…”, “…” , “…” ve “…” isimli tasarım ürünlerin davalı şirket tarafından taklit edilerek www…. .com internet adresi üzerinden satışa sunulduğunun ve müvekkili şirketin satış bedellerinin altında bedellerle sattığının tespit edildiğini ve bunun müvekkili şirketi zarara uğrattığını bildirerek müvekkilinin tasarladığı metal dekorasyon ürünlerinin davalı şirket tarafından dürüstlük kuralına aykırı olarak kullanılması ile oluşan haksız rekabet sonucu tecavüzün men’i ve ref’i ile müvekkilinin uğradığı şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminatın davalı … Yapı Elemanları San. Ve Tic. Ltd. Şti .’den tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili birleştirilen … Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası ile davalı … … Makine İnş. San. İml. Tic. Ltd. Şti aleyhine açtığı dava dilekçesinde özetle ; Müvekkili şirketin kendisine özgün tasarımları olan dekoratif metal dekorasyon ürünlerinin tasarımcısı , üreticisi ve satıcısı olduğunu ve bu ürünleri kendisine ait tescilli … markasıyla tüm dünyada satışa sunduğunu, müvekkili tarafından tasarlanıp üretilerek satışa sunulmuş metal dekorasyon ürünlerinin davalı tarafından taklit olarak üretilerek herhangi bir izin alınmaksızın www…com internet sitesi üzerinden satışa sunulduğunu, davalının müvekkiline ait tasarımları, tüketiciye kendi tasarımıymış gibi aldatacak şekilde piyasaya sunduğunu, dava konusu tasarımlar tescilli olmamalarına rağmen tasarımlardan 2017 yılında tasarlanarak dekoratif metal tablo haline getirilen “…”, “…”, “…”, “…”, “…” ve “… ” isimli tasarımların, 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 69/2 maddesinin “Tescilsiz tasarımların koruma süresi, koruma talep edilen tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten itibaren üç yıldır.” hükmünce tescilli tasarımmışçasına korunduğunu, ayrıca davalının, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 55/l/a/4 fıkrasının “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak” hükmü hilafına müvekkiliyle haksız rekabete giriştiğini, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 54/2; “Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır” şeklinde hüküm kurularak haksız rekabet hükümlerinin amaç ve ilkelerinin belirtildiğini, ayrıca zararın meydana gelmesi de şart olmayıp, zarar doğma ihtimalinin bulunması haksız rekabet teşkil etmesi bakımından yeterli olduğunu, dava konusu olayda da davalının, müvekkilinin hiçbir şekilde izni olmaksızın müvekkiline ait tasarımların üretim ve satışını yaparak dürüstlük kuralına aykırı şekilde davrandığını, davalı tarafın haksız rekabeti neticesinde müvekkilini uğrattığı zararın tespiti ile dava tarihinden itibaren uygulanacak ticari faiziyle birlikte; 6769 Sayılı S.V1K 151/2/a ve 151/4 maddelerince, hesaplanacak tazminattan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesini, taklit ürünlerin üretim ve satışının durdurularak söz konusu tecavüzün men’ine karar verilmesini, söz konusu dekorasyon ürünlerinin bulunduğu davalıya ait stokta bulunan taklit ürünlerin imha edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALILARIN CEVABI :
Davalı … Dekoratif Yapı Elemanları ….Ltd. Şti. temsilcisi süresinden sonra verdiği 03.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; … Dekoratif Yapı Elemanları ….Ltd. Şti. Olarak dava konusu tasarımları 21.06.2018 tarihinden önce kendi İnternet sitelerinde satışa sunduklarının ve ilgili tasarımların pinterest com. Ve çeşitli platformlarda yayınlandığını, davacı şirketin anonim olan tasarımları daha sonra tescil ettirerek hak sahibi olduğunu iddia ettiğini, şirketin adresinin / Sorgun Yozgat olduğunu ve yetkili mahkemelerinde Sorgun Mahkemeleri olduğunu bu nedenle yetki itirazında bulunduklarını, davacının tasarımının kendisine ait olduğu ürünlerden “… ” “…” “… ” isimli ürünler için 3 yıllık koruma süresinin dolduğunu, . TPE ‘ye yapılan başvurunun tasarımın davacı şirkete ait olduğu anlamına gelmediğini, davanın öncelikle yetki itirazında bulunduklarından görevsizlik nedeni ile reddine karar verilmesini , bu talepleri kabul edilmediği taktirde davanın reddine vefazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00TL ‘den az olmamak üzere tazminatın davacıdan şirketlerine verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyanın davalısı … … Makine ….Ltd. Şti . Temsilcisi Ankara … Ticaret Mahkemesine verdiği 04.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Şirketlerinin … Dekoratif Yapı Elemanları ….Ltd. Şti. İle ayni adreste ikamet etmediğini, şirketin İvedik OSB / Ankara adresinde faaliyetlerini sürdürdüğünü ve makine üretimi ile ısı yalıtım işi ile uğraştığını bildirerek haksız açılan davanın reddi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00TL ‘den az olmamak üzere tazminatın davacıdan şirketlerine verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRME:
Dava; TPMK nezdinde tescil edilmemiş olan endüstriyel tasarıma vaki tecavüz ve haksız rekabetin tespiti , tecavüzün önlenmesi ve maddi tazminat istemine ilişkindir.
Ankara …Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 14.12.2018 tarih … sayılı kararı ile dava konusu olan “…”, “…”, “…” , “…” ve “…” isimli tasarım ürünleri yönünden tasarımların tescilsiz tasarım olduğu , yeni bir tasarım olarak kabul edilemeyeceği ve dolayısıyla 6769 sayılı yasa kapsamında ihlal koşullarının oluşmadığından mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine , dosyanın nöbetci Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş ve bu şekilde dava dosyası mahkememize gönderilmiştir.
Asıl dava dosyasında dava konusu olan ” … ” isimli tasarım yönünden dava ayrılarak mahkememizin 2020/520 esasına kaydı yapılmış olup bu tasarım yönünden mahkememizce karşı görevsizlik kararı verilmiştir. Ayni şekilde birleştirilen dava dosyasında dava konusu olan “… ” , “…”, “…” ve “…” isimli tasarım yönünden dava ayrılarak mahkememizin 2020/521 esasına kaydı yapılmış ve mahkememizce görevsizlik kararı verilmiştir.
Davalıların cevap dilekçeleri ile karşı dava açarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00TL tazminat talep ettikleri ancak karşı davaya ilişkin taleplerini harçlandırmadıkları ve verilen kesin süreye rağmende harç yatırmadıkları anlaşılmıştır.
Ayrılan tasarımlar dışında ana dava dosyasında dava konusu olan ” “…” isimli tasarımın ilk kez 09.07.2015 tarihinde , ” … ” isimli tasarımın 14.08.2014 tarihinde, “…” isimli tasarımın 09.09.2014 tarihinde ve ” … ” isimli tasarımın 09.07.2015 tarihinde ; birleştirilen dosyada dava konusu edilen “… ” isimli tasarımın ise 02.07.2015 tarihinde ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan bilirkişi rapor raporunda özetle; Davacı tarafından 09.02.2017 tarihinde 9 adet tasarım için tescil başvurusunda bulunduğu, bu tasarımlardan “…” “…” “…” ve “…” İsimli tasanmların yine davacı tarafından www…com ve www.zet.com internet adreslerinde kamuya sunulduğundan başvuru 6769 sayılı SMK kapsamında yenilik özelliği bulunmadığından kurum tarafından reddedildiği, 6769 sayılı SMK’nun madde 55/4 uyarınca Tasarım; bu Kanun hükümleri uyarınca tescil edilmiş olması hâlinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde ise tescilsiz tasarım olarak korunur hükmünün bulunduğu, davacı tarafından dosyaya sunulan 22.01.2020 tarihli dilekçede ise davalılar tarafından tecavüze uğradığı iddia olunan …, …, …, …, …, … ve … adlı ürünlerin servis sağlayıcısı … kayıtlarının sunulduğu, tescilsiz tasarım statüsündeki tasanmların madde 69/2 uyarınca 3 yıllık koruma sürelerinin ve koruma sürelerinin bittiği tarihlerin belirlendiği , davalı … firması 03.10.2019 tarihli dilekçesinde bahse konu ürünlerin 21.06.2018 tarihinden evvel kendi internet sitelerinde ve www.pinterest.com sitesinde yayınlandığını iddia etse de bu konuda herhangi bir belge sunulmadığı, davacıya ait dava konusunu oluşturan ürünler ile davalıya ait ürünler karşılaştırıldığında ürünlerin tasarım olarak ve ismen birebir aynı olduğu, fiyatlarının değiştiği, tarafların güncel internet siteleri incelendiğinde ise yine birebir aynı ürünlerin olduğu ancak isimlerde bazılarında kısmi değişikliklerin yapıldığı,
Davacının 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarında da hangi üründen çok, hangi üründen az satıldığı ya da hangi üründen hiç satılmadığı, haksız rekabete konu ürünlerden kaç adet ve ne kadar tutarda satış yaptığı tespit edilemediği ancak davacı şirketin 18.05.2017-31.12.2018 tarih aralığında satış kapasitesinin 11.122.663,86 TL olduğu tespit edildiği, aynı tarih aralığındaki genel karlılık oranının %24,79 olduğu hesaplandığı ve haksız rekabete konu ürün satışından da %24,79 oranında kar elde etmiş olabileceğinin değerlendirildiği, davalılardan … Dekoratif Yapı… Ltd. Şti. ve … … Makina San. … Ltd. Şti. Tarafından dosyaya sunulan 2018 ve 2019 yıllarına ilişkin yevmiye defterlerinin incelendiği, haksız rekabete konu ürünlerin ayrı bir kod ya da açıklama ile ticari defterlere kaydedilmediği, haksrz rakebete konu ürünlerin satış kayıtları le diğer ürünlerin satış kayıtlarının defterlere toplu olarak işlendiği tespit edildiği, bu nedenle haksız rekabete konu ürünlerden davalı şirketlerin yaptığı satışlann ne kadar olduğunun davalı şirketlerin defter kayıtlarından net olarak tespit edilmesi mümkün olmadığı, davalıların 18,05.2017-21.08.2019 tarih aralığında yaptıkları satışlar ve bu satışlar üzerinden elde ettikleri karlılık oranları dikkat alınarak yapılan hesaplamalar sonucunda; davalı … Dekoratif Yapı…  Ltd. Şti/nin defter belgeleri üzerinden bulunan 14.877,17 TL tutarındaki rekabete konu ürünlerin satışından elde ettiği kar olan 2.463,66 TL ile … … Maklna San. … Ltd. Şti/nin defter belgeleri üzerinden bulunan 19.430,05 TL tutarındaki rekabete konu ürünlerin satışından elde ettiği kar olan 946,24 TL’nin toplanması sonucunda bulan 3.409,90 TL’nin her iki davalı şirketin toplam karı olduğu,
Haksız rekabetten kaynaklanan davacı zararının ise davalı her iki şirketin defter belgeleri üzerinden bulunan haksız rekabete konu ürünlerin satış tutarı olan {14.877,17 TL + 19.430,05 TL} = 34.307,22 TL’nin davacı tarafın haksız rekabeti konu ürünlerin satışından elde ettiği karlılık oranı (%24,79) uygulanması sonucunda bulunan 8.504,79 TL tutarında olacağının değerlendirildiği ve davalıların haksız rekabet yasağına aykırı hereket ettikleri bildirilmiş, bilirkişi raporun karşı davacı vekili tarafından itiraz edilmiş, davalı vekilleri tarafından herhangi bir itiraz dilekçesi verilmemiştir.
Mahkememizce alınan ek raporda davacının itirazları değerlendirilerek özetle: davacının 2019 yılına ilişkin ticari defterlerinin de incelenmesi neticesinde, davalı … Dekoratif Yapı … Ltd. Şti. tarafından yapılan 14.877,17 TL’lık satıştan dolayı haksız rekabetten kaynaklanan davacı zararının (14.877,17 X %26,89=) 4.000,47 TL tutarında; Davalı … … Makina San. … Ltd. Şti. tarafından yapılan 19.430,05 TL’lık satıştan dolayı haksız rekabetten kaynaklanan davacı zararının (19.430,05 X %26,89=) 5.224,74 TL tutarında olabileceği ve davalıların rekabet yasağına aykırı hereket ettikleri görüş ve kanaati bildirilmiş; mahkememizce bilirkişi raporları yeterli bulunmuştur.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde ; 6769 sayılı yasanın 55. Maddesinde “Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.” şeklinde tanımlanmış olup 55/4 maddede de ” Tasarım; bu Kanun hükümleri uyarınca tescil edilmiş olması hâlinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde ise tescilsiz tasarım olarak korunur.” hükmü mevcuttur. Ayni yasanın 69. Maddesinde Tescilli tasarımların koruma süresi başvuru tarihinden itibaren beş yıl olduğu ve bu sürenin beşer yıllık dönemler hâlinde yenilenmek suretiyle toplam yirmi beş yıla kadar uzatılabileceği , Tescilsiz tasarımların koruma süresinin ise koruma talep edilen tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten itibaren üç yıl olduğu hükme bağlanmıştır. Dava konusu tasarımların ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olduğu tarih ile dava tarihi arasında 3 yıllık süre geçmiş olduğundan artık bu tasarımların tescilsiz tasarım olarak kabul edilerek bu tasarımlardan kaynaklı haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, kaldırılması ve maddi zararın giderilmesine ilişkin taleplerin 6769 sayılı yasanı 55/4 ve 69/2 maddeleri kapsamında 6769 sayılı yasa hükümleri uygulanarak çözülmesi mümkün olmayıp değerlendirme TTK 54 ve devamı maddeleri kapsamında yapılmıştır. TTK’nın 54. Maddesine göre “rakipler arastada veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aylan davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır”. Aynı kanunun 55 maddesinde haksız rekabet halleri Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykın davranışlar, sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek, başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanma, üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek, iş şartlarına uymamak, dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak şeklinde örneklendirilmiş olup TTK’nin madde 55. Maddesinin a fıkrasının 4. bendinde bir haksız rekabet koşulu da “Başkasının mallan, iş Ürünleri, faaliyetleri veya İşleri İle karıştırılmaya yol açan önlemler almak” olarak belirtilmiştir ve bu madde kapsamında davalıların haksız rekabette bulunduğu, davacının da bu nedenle zarara uğradığı anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Ana dosya yönünden
Davanın KISMEN KABULÜ ile davalı … Dekoratif Yapı Elamanları San. Ve Tic. Ltd. Şti. ‘nin haksız rekabetinin ve tecavüzünün önlenmesine,
4000,47TL maddi tazminatın dava tarihi olan 30.10.2018 tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faizi ile birlikte davalı … Dekoratif Yapı Elamanları San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
Davalı tarafından usulüne uygun olarak harç yatırılarak karşı dava açılmadığından tazminat istemine ilişkin karar verilmesine yer olmadığına,
2-Birleşen Ankara … Ticaret Mahkemesinin 2019/434 esas sayılı dosyası yönünden
A)Davanın KISMEN KABULÜ ile davalı … … Makine İnş. İml. San. Tic.Ltd. Şti. ‘nin haksız rekabetinin ve tecavüzünün önlenmesine,
5.224,74TL maddi tazminatın dava tarihi olan 21.08.2019 tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faizi ile birlikte davalı … … Makine İnş. İml. San. Tic.Ltd. Şti. ‘den tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine,
Davalı tarafından usulüne uygun olarak harç yatırılarak karşı dava açılmadığından tazminat istemine ilişkin karar verilmesine yer olmadığına,
3- Ana dosyada alınması gereken 273,27 TL harçtan, dava açılışında alınan 170,78 TL peşin harç düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 102,49TL harcın davalı … Dekoratif Yapı Elemanları ….Ltd. Şti. den alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Birleşen dosyada alınması gereken 356,90 TL harçtan, dava açılışında alınan 170,78 TL peşin harç düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 186,12TL harcın davalı … … Makine İnş. İml. San. Tic.Ltd. Şti. den alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Asıl ve Birleşen dosyada davacı tarafından yapılan 375,00 TL 20 adet normal tebligat ücreti, 2.600,00 TL bilirkişi ücreti, 2 adet posta ücreti 37,00 TL , 5 adet e tebliğat ücreti 26,50TL olmak üzere toplamı 3.038,50 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 1.401,54 TL’si ile dava açılışında alınan 341,56 TL peşin harç ve yargılama sırasında yatırılan 80,30 TL başvurma harcı toplamından oluşan 1.823,40 TL yargılama giderinin ( 784,06TL lik kısmından davalı … Dekoratif Yapı Elamanları San. Ve Tic. Ltd. Şti.,1.39,30 TL lik kısmından davalı … … Makine İnş. İml. San. Tic.Ltd. Şti. Sorumlu olmak kaydıyla ) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine ,
5-Ana dosyada davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2. maddesi uyarınca kabul edilen bedel üzerinden hesaplanan 4.000,47 TL vekalet ücretinin davalı … Dekoratif Yapı Elamanları San. Ve Tic. Ltd. Şti. den alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Birleşen dosyada davacı kendisini vekille temsil ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. Maddesi uyarınca kabul edilen bedel üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davalıya verilmesine ,
7-Birleştirilen dosyada davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1.maddesi uyarınca kabul edilen bedel üzerinden hesaplanan 4. 080,00 TL vekalet ücretinin davalı … … Makine İnş. İml. San. Tic.Ltd. Şti. den alınarak davacı tarafa verilmesine ,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalıların yokluğunda HMK’nun 341 ve devamı maddeleri gereğince kararın tebliğinden itibaren Mahkememize Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesine gönderilmek üzere verilecek dilekçe ile iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2021

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza