Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2018/754
KARAR NO : 2022/85

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 03/02/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında uzun yıllara dayanan ticari bir ilişki bulunduğunu, taraflar arasında en son imzalanan 01.04.2014 tarihli satış sözleşmesinin, sözleşme süresinin sonunda taraflarca feshedilmeyerek kendiliğinden 1 yıl süre ile yenilerek devam ettiğini, ayrıca, taraflar arasında mevcut bakiye borcun yapılandırılması ve ticari alımların sürdürülmesi amacıyla 19.08.2016 tarihinde “Borç Yapılandırma Sözleşmesi ” imzalandığını, Protokol tarihi itibarıyla müvekkili şirketin karşı tarafa 745.185,49 TL.borcu bulunduğunu, Protokolün “Şartlar” kısmında yazılı hükümlere göre davalı tedarikçi firmanın yürürlükteki satınalma sözleşmesine göre mal vermeye devam edeceğini, Müvekkili şirketin ise haftalık satın alımına karşılık gelen tutarın İndirilecek Borç Tutarı sıfır oluncaya dek %10 fazlasını ödeyeceğini, sözkonusu anlaşma uyarınca davalı tarafın müvekkili şirkete mal vermeye devam ettiğini, müvekkili şirketin de alımlarına karşılık gelen tutarın %10 fazlasını bakiye borca mahsup edilmek üzere ödediğini, borç bakiyesinin 466.127,35 TL. na kadar düştüğünü, sözleşme gereği müvekkili şirketin davalıya 09.07.2013 tarih 416459 numaralı 200.000 TL. tutarında kesin ve süresiz , 08.08.2012 tarih 409833 numaralı 700.000 TL. tutarında her yıl uzatılmak üzere 1 yıl süreli teminat mektubu verdiğini, 01.04.2014 tarihli sözleşmenin “Ödeme ve Risk ” başlıklı 9. maddesine göre borcun 1.500.000 TL’sını geçmesi halinde davalının mal sevkiyatını durduracağı, alıcı şirkete ihtarname göndereceği ve ihtarnamenin gönderildiği tarihi takip eden 1 hafta içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde banka teminat mektuplarının paraya çevrileceğinin kararlaştırıldığını, sözleşme hükümlerine göre teminat mektuplarının paraya çevrilmesi şartları gerçekleşmediği gibi borç yapılandırma sözleşmesi yürürlükte olmasına rağmen teminat mektuplarının 06.08.2018 tarihinde paraya çevrildiğini, davalı tarafın haksız ve kötüniyetli olduğunu, davalıya …vasıtasıyla keşide edilen 08.08.2018 tarih 13331 yevmiye nolu ihtarname ile nakte çevrilen iki adet teminat mektubu bedeli 900.000,00 TL’nın 3 gün içerisinde ödenmesinin bildirildiğini, ancak ihtarnamenin sonuçsuz kaldığını, davalının fazla tahsil ettiği tutarı dahi iade etmediğini belirterek davalı tarafından nakte çevrilen iki adet teminat mektubu bedeli 900.000 TL. nın 18.08.2018 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :Davalı karşı davacı cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ihtilafın 13.07.2015 tarihli muvafakatnameden ve borç yapılandırma protokollerinden doğduğunu, muvafakatnamenin 4.maddesine göre yetkili mahkemenin … Mahkemeleri olduğunu, sözleşmeyle kararlaştırılan yetkinin kesin yetki olduğunu ve yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, esasa ilişkin olarak ise, davacı ve … Hipermarletler Zinciri A.Ş.nin (eski ünvanı … Hipermarketler Zinciri A.Ş) grup şirketler olduğunu, 08.08.2012 tarihinde; davacının davalıya borçlarının teminatı karşılığında 700.000TL banka teminat mektubu verdiğini, bu teminat mektubunun süresinin 07.08.2018 tarihinde sona erdiğini, davacının teminat mektubunun uzatıldığını davalıya hiçbir şekilde haber vermediğini, ayrıca söz konusu teminat mektubunun tüm borçlar karşılığında verildiğini, herhangi bir şart veya sözleşmeye bağlanmadığını, 09.07.2013 tarihinde; davacının borçlarının teminatı karşılığında davalıya 200.000TL banka teminat mektubu verdiğini, bu mektubunda tüm borçlar için verilmiş olduğunu, herhangi bir şart veya sözleşmeye bağlanmadığını, 01.04.2014 tarihinde taraflar arasında “Satın Alma Sözleşmesinin” imzalandığını, söz konusu sözleşme kapsamında davacı tarafından davalıya herhangi bir teminat mektubu verilmediğini, teminat mektuplarının söz konusu sözleşme kapsamında olmadığını, 01.01.2015 tarihinde davacı ve …’in ortak satın alma bildirgesi yayınladığını ve davacı portföyündeki tüm ürün alımlarının … üzerinden gerçekleşeceği cari hesap, ödeme, hesap mutabakatı işlemlerinin muhatabının … olacağının bildirildiğini, 13.07.2015 tarihinde taraflar ve … arasında imzalanan muvafakatname ile bahsi geçen 08.08.2012 ve 09.07.2013 tarihli banka teminat mektuplarının …’in borçlarının da teminatı olacağına davacının muvafakat ettiğini, 01.04.2014 tarihli satın alma sözleşmesi ile muvafakatname arasında herhangi bağlantının taraflarca kurulmadığını, 08.06.2016 tarihinde; davalı ile … arasında borç yapılandırma sözleşmesi imzalandığını, bu protokol ile …’in davalıdan yaptığı satın almalar için %10 fazla ödeme yaparak borç bakiyesini sıfırlayacağının kararlaştırıldığını ancak … tarafından ödemelerin hiçbir zaman düzenli yapılmadığını, 19.08.2016 tarihinde; davacı ile davalı arasında borç yapılandırma protokolü imzalandığını, bu protokol ile davacının davalıdan yaptığı satın alamalar için %10 fazla ödeme yaparak borç bakiyesini sıfırlayacağının kararlaştırıldığını ancak ödemelerin hiçbir zaman düzenli olarak yapılmadığını, davacının sürekli temerrüt halinde olduğunu, davacının ödemeleri gerçekleştirdiği hususunun asılsız olduğunu, söz konusu protokollerin yapılmasının hukuki mahiyeti itibariyle sözleşme koşullarında değişiklik yapıldığı anlamına gelmediğini, bir an için satın alma sözleşmesinin teminat mektuplarını kapsadığı varsayılsa bile taraflar arasındaki borç yapılandırma protokolleri ile sözleşmenin “ödeme ve risk” başlıklı 9 maddesinin ortadan kaldırıldığını, davacı ödemelerinin zaman ve ödeme yöntemi tamamen değiştirildiğinden taraflarca sözleşmede kararlaştırılan ödememeye bağlı sonuçların da fiilen ve hukuken geçerliliğini kaybettiğini, 06.08.2018 tarihinde; davacının ve …’in 13.07.2015 tarihli muvafakatnameyi feshettiklerine dair davalıya ihtarname gönderildiğini, 08.08.2012 tarihli teminat mektubu sona ermeden önce davacı tarafın teminat mektubunun süresini uzatmadığı gibi teminat mektubunun süresi dolmadan bir gün önce 07.08.2018 tarihinde kötüniyetli olarak muvafakatnameyi feshettiğini bildiren ihtarname gönderildiğini, bu ihtarname ile davacının yapması gereken ödemeleri yapmak niyetinde olmadığının anlaşıldığını, davalı için alacağını tahsil etmenin tek yolunun teminat mektuplarının nakde çevirmek olduğunu, 07.08.2018 tarihinde; davalının …’den 647.609,80 TL ve davacıdan 467.744,29 TL alacağının bulunduğunu, davalının 900.000,00 TL teminat mektubunu nakde çevirerek …’den olan 647.609,80TL alacağını kapattığını ve geriye kalan 252.390,20TL’lik kısmı davacının davalıya olan borcundan düştüğünü, davacının davalıya 215.354,09 TL borcu kaldığını, davalının teminat mektuplarını nakde çevirmekte haklı olduğunu savunmuş, davanın reddine istemiştir.
Karşı davada İDDİA; davalı vekili cevap dilekçesinde; teminat mektupları paraya çevrildikten sonra davacı- karşı davalının halen ödenmemiş ve teminat altına alınmamış 215.354,09 TL borcu bulunduğunu davacı-karşı davalının muvafakatini kaldırdığını beyan ettiği 06.08.2018 tarihli ihtarnamesi ile artık tüm borç stoku yönünden temerrüde düştüğünü belirterek 215.354,09-TL alacağın temerrüt tarihi olan 07.08.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
GEREKÇE : Asıl dava, satım sözleşmesi kapsamında verilen teminat mektuplarının haksız paraya çevrildiği iddiasıyla teminat mektubu bedellerinin iadesi, karşı dava, satım sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki 01.04.2014 tarihi öncesi mevcut ticari ilişki kapsamında, davacı tarafça davalıya 08.08.2012 tarihli, 700.000TL Tutarlı ve 09.07.2013 Tarihli 200.000TL tutarlı 2 adet teminat mektubu teslim edildiği, teminat mektuplarının davalı tarafça paraya çevrildiği konusunda uyuşmazlık yoktur.Asıl davada, teminat mektuplarının davalı tarafça paraya çevrilme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda, karşı davada, davacı tarafın taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle davalı taraftan teminat mektuplarının nakde dönüşmesi haricinde bakiye alacağı bulunup bulunmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Taraf vekilleri delillerini sunmuşlar, 01.04.2014 tarihli sözleşmede, satıcının davalı şirket, alıcının ise davacı şirket olduğu anlaşılmıştır.
01/04/2014 tarihli sözleşmenin 11. Maddesinde uyuşmazlıkların çözümünde Ankara Mahkemeleri yetkili kılındığından davalı tarafın yetki itirazı yerinde görülmemiştir.
08.06.2016 tarihli Borç Yapılandırma Protokolünde; Tedarikçinin, davalı … AŞ, borçlunun … AŞ olduğu, “1-8 Nisan itibariyle toplam borç; 848.434TL tutarındaki cari hesap bakiyesinden oluşmaktadır. 2) Tedarikçiye ait TBS (son bir yıllık alımların ortalaması) 649.118TL ’dir. 3) İBT ise 199.316TL’dir. 4) Bu protokoldeki rakamlar cari hesap mutabakatı niteliği taşımamaktadır. Muhtemel farklar yapılacak mutabakat sonucu ayrıca dikkate alınacaktır. Şartlar; 1) Bu protokol ile tedarikçi, borçlu firmaya yürürlükteki satınalma anlaşması şartlarında mal vermeye devam edecektir. 2) Tedarikçi borçluya %1,35 erken ödeme primi verecektir. 3) Borçlu, haftalık alıma karşılık gelen tutarı İBT sıfır olana dek %10 fazlası ile ödeyecektir. 4) Protokol şartları 3 ayda bir gözden geçirilecektir.”
Tedarikçinin, davalı … AŞ, Borçlunun davacı … AŞ olduğu 19.08.2016 Tarihli Borç Yapılandırma Protokolünde;“Tespitler; 1) Toplam borç; 745.185,49TL’dir. Bu tutar 722.100TL çeklerden ve 23.085,49TL ’lik borç bakiyesinden oluşmaktadır. 2) Tedarikçiye ait TBS (son bir yıllın haftalık ortalama alımlarından) 516.735,6TL’dir. 3) İBT ise 228.449,89TL ’dir. Şartlar; 1) Bu protokol ile tedarikçi, borçlu firmaya yürürlükteki satınalma anlaşması şartlarında mal vermeye devam edecektir. 2) Bu protokol imzalandığı tarihten itibaren; borçlu, haftalık, alıma karşılık, gelen, tutarı İBT sıfır olana dek %10 fazlası ile ödeyecektir. 3) Bu protokol mutabakat niteliği taşımamakladır. 4) 3 aylık dilimlerde, karlılık, satış, stok devir hızına bağlı olarak rakamlar kontrol edilecektir. 5) Ekte bulunan çekler protokol öncesinde ya da imza aşamasında …’e iade edilecektir.2) Tedarikçi borçluya %1,35 erken ödeme primi verecektir. 3) 4) Protokol şartları 3 ayda bir gözden geçirilecektir. ” Hükümleri yer almaktadır.
13/07/2015 tarihli muvaffakatname başlıklı belge de; … ile … aralarında ki mutabakat gereği …’ten, …’in tedarik edeceği ürünler için girişeceği ticari anlaşmalarda …’in …’e vermiş olduğu teminatların …’in ödemelerinde teminat olarak kullanılmasına diğer bir ifade ile …’in, … ile olan ticari ilişkisinde işbu protokol tarihinde doğan borçlarına sözleşme de belirlenen vade de ödenmemesi halinde … tarafından …’e verilmiş teminat mektuplarında yazılı meblağ yine teminat mektubunda belirtilen usul çerçevesinde derhal paraya çevirebileceğine … Muvafakat eder. hükmünün yer aldığı, muvafakatnamenin 3. Maddesinde … ve … derhal … ise 15 gün önceden haber vermek koşulu ile işbu protokolü her zaman tek taraflı feshedebilir. … ve …’in işbu protokolü feshi halinde …’in mal tedarikini durdurma hakkı saklıdır hükümlerinin bulunduğu anlaşılmıştır.
… ve …(…) şirketleri vekili Av. … tarafından davalı karşı davacı …… A.Ş.’ne ….numaralı ihtarname ile 13/07/2015 tarihli protokolün 3. Madde hükmü uyarınca feshedildiği belirtilerek teminat mektuplarının iadesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu 09.07.2013 tarihli, 416459 Sayılı 200.000TL bedelli teminat mektubunun kesin ve süresiz olduğu, 08.08.2012 tarihli, 409833 sayılı, 700.000TL tutarlı, teminat mektubunun 07.08.2014 tarihine kadar geçerli olduğu, 04.08.2017 tarihinde, 07.08.2018 tarihine kadar, 03.08.2018 tarihinde 07.08.2019 tarihine kadar uzatıldığı anlaşılmıştır.
Av…. tarafından UYAP sisteminden gönderilen dilekçe de; yargılama aşamasında davacı …. A.Ş.’nin … … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/290 Esas sayılı dosyasında 16/10/2020 günü saat 14:44 itibariyle iflasının açılmasına karar verildiği bildirilmiş dilekçe ekinde kesinleşme şerhli mahkeme kararı ile ….yevmiye numaralı vekaletnamesini sunmuş, vekaletnamenin iflas masası adına icra katibi tarafından verilmiş olduğu anlaşılmıştır.
… 3. İcra dairesinin 28/09/2021 tarihli cevap yazısında 2020/23 iflas sayılı dosyalarında işlem gören müflis … Mağaza İşletmeleri Tic. San. A.Ş.’nin iflas kararının kesinleştiği ikinci alacaklar toplantısının 28/07/2021 tarihinde yapıldığı, davalı … A.Ş.’nin alacak talebinin sıra cetvelinin 710 numarasına nizalı olarak kaydına karar verildiği, tasfiyenin İİK.219 maddesi gereğince adi tasfiye olarak yapılmasına karar verildiği bildirilmiştir.
Bandırma 2. Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla Mali müşavir bilirkişiden alınan davalı karşı davacı … A.Ş.’nin ticari defter ve kayıtlarına göre davalı … A.Ş.’nin … Süpermarket İşletmesinden 647.609,80-TL, … Mağazaları süpermarket işletmesinden 467.235,37-TL olmak üzere toplam 1.114.845,17-TL alacağı olduğu teminat mektupları toplam tutarı 900.000,00-TL düşüldüğünde davalı … A.Ş.’nin bakiye 214.845,17-TL alacaklı olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi heyetinden alınan raporda ve itirazlar üzerine alınan ek raporda özetle; dava dışı … ve davalı şirketin toplam cari hesap borcunun 1.114.246,09-TL bulunduğu, paraya çevirilen her iki teminat mektubunun toplam miktarı 900.000,00-TL düşüldüğünde davalı … A.Ş.’nin 214.246,09-TL alacaklı olduğu, 13/07/2015, 08/06/2016 ve 19/08/2016 tarihli protokoller ile 01/04/2014 tarihli sözleşmede ki teminat mektuplarının paraya çevrilme şartlarında değişiklik yapıldığının kabulü halinde davalı şirketten 214.246,09-TL alacaklı olduğu bildirilmiştir.
Dosya kapsamına uygun olan bilirkişi raporları mahkememizce kabul edilmiştir.
Dosya kapsamına toplanan delillere iddia, savunma, sözleşme, protokoller ve bilirkişi raporlarına göre; tarafların kabulünde olan 01.04.2014 tarihli sözleşmede, Alıcının satıcıdan aldığı tüm ürün gruplarındaki ürünlerin KDV dahil toplam tutarını, ününü aldığı tarihten itibaren 75 gün sonrasına yapacağı EFT ile ya da; alıcı, satıcıdan 1 hafta boyunca aldığı tüm ürün gruplarındaki ürünlerin KDV dahil toplam tutarını, ürünü aldığı haftadan sonraki hafta içinde, 75 gün sonrasına keseceği çek ile ödeyeceği, vadesi gelmemiş çeklerin ve açık hesabın toplamının l.500.000TL’yi geçemeyeceği, geçerse teminat mektubunun paraya çevrileceğinin kararlaştırıldığı, teminat mektuplarının iade yada paraya çevrilmesine ilişkin olarak sözleşmede başka bir ibarenin yer almadığı, dava konusu teminat mektuplarının sözleşmeden önce davalı tarafa verildiği, dava dışı …’in davalı …..AŞ ile olan ticari ilişkisinde 13.07.2015 protokol tarihinden sonra doğacak borçlarımn sözleşmede belirlenen vadede ödenmemesi halinde teminat mektuplarında yazılı meblağın, yine teminat mektubunda belirtilen usul çerçevesinde paraya çevrilebilmesine ilişkin olarak davacının muvafakat verdiği, protokollerde haftalık ödeme yapılacağının taahhüt edildiği, 01.04.2014 tarihli sözleşmenin 9. maddesinde yer verildiği şekilde riskin 1.500.000TL’yi geçme imkanın bulunmadığı, buna rağmen davacının … üzerinden satın alınan ürünlerin bedeline ilişkin teminat mektuplarını teminat gösterdiği dikkate alındığında, teminat mektuplarının paraya çevrilme şartlarında değişiklik yapılmış olduğu, davacı ve dava dışı … şirketi vekili tarafından davalı …’e gönderilen ..sayılı ihtarname ile 13.07.2015 tarihli protokolün 06.08.2018 tarihi itibariyle feshedildiğinin bildirildiği, 06.08.2018 tarihi itibariyle, davacının davalı … Vit.Yem.San.A.Ş.’ye 466.636,29-TL borçlu olduğu, davacı dışı … Süpermarket İşletmesinin ise davalıya 647.609,80TL borçlu olduğu, bu durumda davalı- karşı davacının … ve dava dışı …’den toplam 1.114.246,09TL cari hesap alacağı bulunduğu, süresi 07.08.2019 tarihine kadar uzatılan 700.000,00TL bedelli teminat mektubunun süresinin uzatılarak davalı tarafa durumun bildirildiğine ilişkin davacı tarafın iddiasını ispatlayan belge sunulmadığı, davalı karşı davacının teminat mektuplarını paraya çevirmekte haklı olduğu anlaşıldığından asıl davanın reddine, toplam tutarı 900.000,00 TL olan teminat mektuplarının paraya çevrilmesi ile davalı karşı davacının davacı Müflis şirketten karşı dava tarihi itibariyle 214.246,09TL bakiye alacaklı olduğu, davacı şirketin yargılama aşamasında iflas etmesi ve iflas müdürlüğünce alacak tutarının kabul edilmemesi nedeniyle davalı karşı davacının 214.246,09TL bakiye alacağını müflis şirketin iflas masasına kaydını talep etmekte haklı olduğu anlaşıldığından karşı davanın kısmen kabulüne dair aşağıda yazılı kararın verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl davanın reddine,
a-Alınması gerekli 80,70 TL harcın peşin alınan 15.369,75 TL harçtan mahsubu ile kalan 15.289,05 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talebi halinde davacı tarafa iadesine,
b-Davacı tarafından yapılan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
c-Davalı tarafından masraf yapılmadığından hükmedilmesine yer olmadığına,
d-AAÜT uyarınca belirlenen 62.050,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
2-Karşı davanın kısmen kabulüne, 214.246,09 TL karşı davacı ……AŞ’nin alacağının karşı dava tarihi olan 06/12/2018 tarihinden itibaren iflas tarihi olan 16/10/2020 tarihine kadar işleyecek avans faizi ile birlikte davacı karşı davalı müflis …..A.Ş.nin iflas masasına kayıt ve kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine,
a-Alınması gerekli 80,70 TL harcın peşin alınan 3.678,00 TL harçtan mahsubu ile kalan 3.597,30 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talebi halinde karşı davacıya iadesine,
b-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcından ibaret yargılama giderinin karşı davanın kabul ve ret oranına göre 35,70 TL’sinin alınarak davacıya verilmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
c-AAÜT uyarınca belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren karşı davacıya verilmesine,
d-AAÜT uyarınca belirlenen 1.108,00 TL vekalet ücretinin karşı davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı karşı davalıya verilmesine,
3-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İşbu mahkeme kararına karşı HMK 341 ve 345. maddesi uyarınca taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yoluna başvuru yapma hakkı bulunduğuna dair davalı karşı davacı vekilinin yüzüne karşı oy birliği ile karar verildi.03/02/2022

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza