Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/564 E. 2021/616 K. 08.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2017/564
KARAR NO : 2021/616

DAVA :Sözleşmenin Geçersiz Olduğunun Tespiti -İstirdat
DAVA TARİHİ : 29/08/2017
KARAR TARİHİ : 08/07/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin Geçersiz Olduğunun Tespiti -İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkillerinden … ve …’ ın vermiş olduğu vekaletnameye istinaden onun adına hareket eden diğer davacı … ile Davalılar arasında İmzalanan 24/01/2017 tarihli protokol ile tarihsiz olarak düzenlenmiş Çözüm Ortaklığı ve Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi’nin kapsadığı edim bakımından ifa imkansızlığı bulunduğunu, TBK’nun 27. Maddesi uyarınca sözleşmenin kesin olarak hükümsüz olduğunu, davalıların müvekkillerini türlü desiselerle kandırarak sözleşmeleri imzalattırdıklarını, kendilerine haksız menfaat temin ettiklerini, davalıların söz konusu yemek işinden dolayı kişi başı günlük 4-5 TL kar kalacağı ve işin getirisinin çok büyük olduğu yönündeki telkinleri sonucunda müvekkillerinde irade bozukluğu yaratılarak onları inandırmaları sonucu müvekkilleri tarafından davalılara muhtelif tarihlerde değişik miktarda toplam 446.300,00 TL para gönderildiğini, ödemelerden 296.800,00 TL’ si … adına ve hesaplarına; 149.500,00 TL’ si ise … nam ve hasaplarına gönderildiğini, sözleşme incelendiğinde, 31.01.2017 tarihine kadar müvekkillerine en az 10.000 kişilik bir Hazır Yemek Hizmeti işi taahhüt edildiğini, gerçekte böyle bir yemek ihale işinin olup olmadığı ve varsa dahi davalıların böyle bir yetkilerinin bulunup bulumadığı hususunda davalılar tarafından her hangi bir belge ibraz edilmediğini, taraflar arasındaki tellallık sözleşmenin konusunun İşveren … Ticaret …’ın yasal faaliyet alanında hazır yemek ve servis hizmetleri konusunda hizmet ve iş alımı hususunda danışman olan davalı tarafın aracılık yapmayı ve işveren firmayı temsilen görüşmeler yaparak iş veya işler geliştirmesi olduğunu, tellalın çaba ve çalışmalarının yoğunluğu ve düzeyi ne olursa olsun, müvekkillerinin sözleşmeyi kurup kurmamakta serbest olduğunu, işvereninin sözleşme kurmaya (dolayısıyla da ücretini vermeye) zorlanamıyacağını, bu sebeple sözleşmenin avans başlıklı 6. Kısmının son cümlesinde; ” Ancak İşveren, Danışman’ın önerdiği sözleşmeyi makul- haklı bir sebebi olmaksızın imzadan kaçınır veya kendisinden kaynaklanan bir kusur nedeni ile imzalayamazsa söz konusu avans iade edilmeyecektir. İşveren bu hususu kabul etmiştir.” denilmek suretiyle kanuna aykırı hüküm konulduğunu, sözleşmeye böyle bir hüküm konulmasının TBK’na aykırı olduğunu, sözleşme metninde bulunmadığı halde danışmanın, müvekkili işverenden kendisine AFAD’ın şartlarını sağlayacak ve sözleşmeyi işverenle aralarında tamamlayabilmesini sağlayacak bir şirketi bildirmemekten ve bunun da müvekkilden kaynaklanan bir kusur olması gerekçesiyle ihtarname çekilerek avansın iade edilmeyeceğinin bildirildiğini, aracının yapması gereken tek şeyin, sözleşmenin kurulabilmesi için tarafları bir araya getirmek olup, bu sağlandığında da aktif çabasının karşılığı olarak ücrete hak kazanması olduğunu, tellâlın ücret ve masraf isteme hakkından mahrum olmasına neden olan bir diğer hâlin de onun dürüstlük kurallarına aykırı davranarak taraflardan birinden kendine menfaat sağlaması veya Borçlar Kanunu’nun 407. maddesinin belirttiği gibi, ücret vaadi alması olduğunu, davalı …’un 31.01.2017 tarihine kadar 10.000 kişilik Hazır Yemek Hizmet İşi bağlantısı yapılacağını Sözleşmede belirtmesine rağmen böyle bir iş bağlantısı sağlayamadığını, davalı … ile imzalanan 24/01/2017 tarihli protokolde ” AVANS ” başlığı altında “…İşveren adına en az 10.000 kişi/Gün kapasiteli bir hazır yemek hizmet işini sözleşmeye bağlamayı , bağlamayı sağlayamazsa avans tam olarak iade edilecektir” denilmesine karşın davalı …’nin hala kendisine verildiğini beyan ettiği 25.000,00 TL ve 135.000,00 TL değerindeki aracı iade etmediğini, davalı … ile yapılan sözleşmede ” Avans” başlığı altında 50.000 $ avans alındığını beyan etmelerine karşı müvekkillerinden zaman içerisinde toplam 296.800,00 TL tahsil ettiğini bunun dolar karşılığının 84.000 $’ dan daha fazla ettiğini, davalıların “AFAD” kamu kurumu ismini kullanarak, mültecilere yemek yardımı adı altında sanki afad ile işbirliği içerisindeymiş gibi hareket ederek müvekkillerini kandırmak amaçlı sözleşme imzaladıklarını, yapılan özleşmelerin hukuki geçerliliği bulunmadığını, davalıların birlikte hareket ederek kendilerine haksız menfaat temin ettiklerini belirterek … ile imzalanan “Çözüm Ortaklığı ve Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi” … ile imzalanan 24.01.2017 tarihli protokolün hukuk kurallarına ve hakkaniyete aykırı olması nedeniyle geçersizliğine ve feshine karar verilmesini, geçersiz sözleşmeye istinaden davalılara ödenmiş olan 446.300,00 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların husumet yöneltirken şahsi olarak sözleşmenin iptali ve istirdadına yönelik dava ikame ettiklerini, ticari işletmenin tüzel kişiliği ile dava ikame etmediklerini, TTK m.4 e aykırı bu davanın görev yönüyle reddi gerektiğini, dava konusunun derdest olduğunu, davacı tarafça müvekkilleri hakkında konu ile ilgili haciz talebiyle icra takibi başlatıldığını ve sürein devam ettiğini, davacı tarafın kötü niyetli olarak, iddia ettiği haksız alacağı mükerrer olarak tahsile çabaladığını, müvekkili … hakkında, Çorum- Osmancık İcra dairesi … Esas sayılı takip dosyasıyla sözleşmeye dayalı ilamsız takip başlatıldığını, müvekkilinin itirazına müteakip takip durduğunu, yasal sürecin devam ettiğini, müvekkili … hakkında … İcra dairesinin … Esas sayılı dosyasıyla kambiyo senedine özgü takip yoluyla takip başlatıldığını, 50.000$ (USD) bedelli teminat senedinin icra yoluyla tahsili cihedine gidildiğini, takip sürecinin devam ettiğini, temsilci sıfatıyla hareket eden davacı …’ın dava ehliyetinin bulanmadığını, dava konusu sözleşmenin kapsam ve konusunun açıkça belirtildiğini, TBKnın sözleşme hükümlerini haiz geçerli bir sözleşme olarak tarafların gerçek iradelerini yansıtır şekilde akdedildiğini, ilk danışmanlık hizmeti olarak AFAD ile iletişim kurulduğunu, mültecilere yönelik yemek hizmet alımı konusunda davacı tarafın sözleşmeye istinaden bilgilendirildiğini, AFAD’ın mülteci kamplarına yemek hizmeti alımı ortadayken sözleşme konusunun imkansızlığından bahsedilemeyeceğini, davacı yanın, imza aşamasında davacıların irade bozukluklarının bulunduğu iddiasının, soyut ve hukuki dayanaktan yoksun afaki iddialar niteliğinde olduğunu, davacı tarafın banka havalesi yoluyla müvekkili …’ye 149.500,00TL vermediğini, davacı tarafın sözleşmenin genel işlem koşulu sebebiyle geçersiz olduğu iddiasının, afaki ve içi boş bir iddia olduğunu, davacı yan sözleşmenin tellalık sözleşmesi olduğunu 818 sayılı eski borçlar kanunu’na dayanarak iddia etse de, bu hususunda hukuki dayanağının olmadığını, müvekkillerinin diğer taraftan ne ücret vaadi aldığını ne de, diğer tarafın menfaatine hareket etmediklerini, sözleşmede belirtilen yemek işinin alınamamasının tamamıyla davacıların kusurunun bir sonucu olduğunu, davacı … şirketinin AFAD nezdinde yeterliliğinin bulunmaması üzerine, davacı tarafından … Sağlık Hizm. Gıda. Tmz. Yemekçilik. Bilş. İnş. Oto. San. Tic A.Ş şirketi ile beraber ortak yapabileceğini beyan edildiğini bunun üzerine, … A.Ş. nin yeterliliğinin olduğunun …’a bildirildiğini, iş sonunda kazanılacak paranın miktarını gören davacı …’un, … A.Ş ile iş yapmayacağını bildirdiğini, davacının yeterliliği olan bir şirket getiremediğini, davacının kusuruyla sözleşmede belirlenen hedefin gerçekleşemediğini savunmuş, davanın usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin geçersiz olduğunun tespiti ile geçersiz sözleşme uyarınca verilen paraların istirdatı istemine ilişkindir.
Taraflar delilerini bildirmişler, icra dosyaları, hazırlık evrağı uyap sisteminden getirtilmiştir.
Büyük Çekmece … Noterliğinin 10/06/2020 tarihli yazısında sunulan noter satış senedine göre, davacı …’a ait … plakalı araç vekaleten … tarafından alıcı … …’e KDV dahil 125.000,00 TL satış yapıldığı anlaşılmıştır.
İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığının (AFAD) 19/02/2019 tarihli cevabi yazısında; davalılara yemek ihalesi hususlarında üçüncü şahıslar ile sözleşme yapma konusunda herhangi bir yetki verilmediği bildirilmiştir.
Mali müşavir bilirkişiden alınan raporda özetle; davacı … tarafından davalı …’a 1 adet 14.300,00 TL tutarında banka ödemesi yapıldığı, davacı … tarafından davalı …’a 7 adet toplamda 282.500,00 TL tutarında banka ödemesi yapıldığı, davacı …’a ait … plakalı aracın … tarafından vekaleten … …’e 125.000,00 TL bedel ile satılarak … tarafından tahsil edildiği,Davacı tarafından sunulan dekont da 24.500,00 TL havale yapıldığı görülmüş ise de yapılan bu ödemenin alıcı bilgilerinin mevcut dekont da yazmadığı anlaşıldığından …’a müzekkere yazılarak …’a ait … İban nolu hesabından 24/01/2017 tarihinde … iban nolu hesaba gönderilen 24.500,00 TL nin alıcı bilgilerinin istenilmesi, noter ihtarları gereği 24.500,00 TL nin davalı … tarafından alındığının kabulünün mahkememize ait olduğu bildirilmiştir.
Dosya kapsamına, toplanan delillere, iddia, savunma ve bilirkişi raporuna göre; Türkiye’de bulunan mültecilere verilecek yemek ihalesinin alınması için davacı …’ın davalı … arasında 24/01/2017 tarihli protokolün imzalandığı, protokol uyarınca davacı tarafından davalı …’ye …a ait dekontla 24/01/2017 tarihinde 24.500,00 TL gönderildiği, ayrıca davacı …’a ait … plakalı aracın davacıya vekaleten … tarafından alıcı … …’e KDV dahil 125.000,00 TL’ye satışının yapıldığı, böylece davacı … tarafından davalı …’ye protokol kapsamında toplam149.500,00 TL ödeme yapılmış olduğu, yine mültecilere verilecek yemek ihalesinin alınması için davacı … ile davalı … ile bila tarihli ”Çözüm Ortaklığı ve Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi” imzalanmış olduğu, sözleşme uyarınca davacı … tarafından davalı … Oğuza toplam 296.800,00 TL ödenmiş olduğu, AFAD’ dan gelen yazı cevabına göre davalıların AFAD adına yemek sözleşmesi yapmaya yetkilerinin bulunmadığı, davalıların dava konusu protokol ve sözleşme uyarınca üstlenmiş oldukları edimlerini yerine getirmelerinin mümkün olmadığı, taraflar arasında yapılan protokol ve sözleşmenin geçersiz olduğu, geçersiz sözleşme uyarınca davalı tarafın davacı taraftan almış oldukları meblağı iade etmeleri gerektiği, davacıların davalılara ödemiş oldukları meblağı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalılardan tahsilini talep etmekte haklı oldukları anlaşıldığından davacıların davasının kabulüne dair aşağıda yazılı kararın verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı …’ın davasının kabulü ile davacının, davalı … ile yapmış olduğu 24/01/2017 tarihli protokolün geçersizliğine, protokol uyarınca davacı tarafından davalı … Çörekçiye ödenen toplan 149.500,00 TL nin dava tarihi olan 29/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … Çörekçiden alınarak davacı … Temizkana verilmesine,
a-Alınması gerekli 10.232,34 TL harçtan peşin alınan 2.553,08 TL’nin mahsubu ile kalan 7.659,26 TL harcın davalı …’den alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
b-Davacı tarafından yatırılan 2.553,08 TL peşin harcın davalı …’den alınarak davacı …’a verilmesine,
c-AAÜT uyarınca belirlenen 18.152,50 TL vekalet ücretinin davalı …’dn alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …’a verilmesine,
2-Davacı …’ın davasının kabulü ile davacı …’ın, davalı … ile yapmış olduğu bila tarihli ”çözüm ortaklı ve danışmanlık hizmet sözleşmesinin” geçersizliğine, geçersiz sözleşme uyarınca davacı … tarafından davalı … …a ödemiş olduğu toplam 296.800,00 TL nin dava tarihi olan 29/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … tarafından alınarak davalı …’a ödenmesine,
a-Alınması gerekli 20.74,40 TL harçtan peşin alınan 5.068,60 TL’nin mahsubu ile kalan 15.205,80 TL harcın davalı …’dan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
b-AAÜT uyarınca belirlenen 29.226,00 TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …’a verilmesine,
c-Davacı tarafından yatırılan 5.068,60 TL peşin harcın davalı …’dan alınarak davacı …’a verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvuru harcı, 600,00 TL bilirkişi ücreti, 189,70 TL tebligat, müzekkere gideri olmak üzere toplam 821,10 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
5-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İşbu mahkeme kararına karşı HMK 341 ve 345. maddesi uyarınca taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yoluna başvuru yapma hakkı bulunduğuna dair taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile karar verildi.08/07/2021

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza