Emsal Mahkeme Kararı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/263 E. 2021/341 K. 07.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/263 Esas
KARAR NO : 2021/341

Av. …

Av. … -…


…#
……
DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/04/2017
KARAR TARİHİ : 07/04/2021
KARARYAZ.TRH.: 08/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile “… Ankara’da bulunan hizmet binalarının temizliği, ilaçlanması vs hizmetleri, yürürlükteki ihale mevzuatı hükümleri çerçevesinde ihaleye çıkılarak dışarıdan temin edildiğini, temizlik hizmetlerinin ihale üzerinde bırakılan yüklenici firmalarca istihdam edilen personel tarafından yerine getirildiğini, kamu ihale mevzuatının izin verdiği çerçevede ve dönemler itibariyle 1993 yılından bu yana her defasında ihale üzerinde kalan farklı firmalarla değişik dönemler için sözleşmeler imzalanarak söz konusu hizmetlerin firmalardan temin edildiğini, bu kapsamda 01 Ağustos 2002- 28 Şubat 2005 tarihleri arasında Karlık-1 Tem. Hiz. Tic. Ltd. Şti., 01 Mart 2005- 28 Şubat 2006 tarihleri arasında Aral Sosyal Hiz. Tic. San. Ltd. Şti., 01 Mart 2006 – 31 Aralık 2007 tarihleri arasında … Ltd.Şti. ve … Güv. Ltd. Şti. îş Ort, 01 Mart 2008 – 28 Şubat 2009 tarihleri arasında ise diğer davalı … İnş.Tem.Taah.Tic. A.Ş. ile sözleşmeler imzalandığını, dava dışı…’ın, davalı firmalarda, işçi olarak çalıştığını, işin niteliği gereği yargı kararları çerçevesinde davalıların çalıştırdıkları bütün işçilerin ücret ve her türlü alacaklarından doğrudan sorumlu olduğunu, davacı bankanın ödenen tutarın yarısının değil tamamının davalılardan sorumlu oldukları miktarda tahsil edilmesi gerektiğini, taraflar arasında Kamu İhale mevzuatı uyarınca imzalanan tip sözleşmelere göre atıf yapılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ile davacı banka arasında imzalanan sözleşmelerin ayrılmaz parçası olan Hizmet İşleri Şenel Şartnamelerinin 38.maddelerinin 7. fıkraları uyarınca da bankaca ödenen tüm işçilik alacakları yüklenici davalıların sorumluluğunda bulunduğunu, Kamu İhale Tebliğinin 78.30 maddesi birlikte değerlendirildiğinde tazminatların da yüklenicinin sorumluluğunda olan “ücret” kavramı içinde değerlendirildiğini ve tazminatların tamamı için yükleniciye rücu edilebileceğine karar verildiğini, buna göre bankanın işçilik alacaklarının yarısından sorumlu bulunduğu belirlemelerinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 05.12.2013 tarih, 2013/18281 E-2013/30430 sayılı kararında “… davacı tarafından ödenen işçi alacakları ve masraflarının tamamından her bir davalının dava dışı işçiyi çalıştırdığı süreyle sınırlı olarak ve fakat en son işverenin yalnızca çalıştırdığı dönem değil tüm dönemlere ilişkin işçi alacağından sorumlu olacağı gözetilmek suretiyle davalıların sorumluluğunun belirlenmesi gerekir.” şeklinde hüküm kurulduğunu, bu bakımdan ”bankanın dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının rücuen tahsili için açtığı bu davada, davalı alt işverenlerin % 50’lik kısım için ancak kendi dönemi ile sınırlı olmak üzere sorumlu tutulması gerektiğini ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti yönünden ise açılan davada son işverenin sorumlu olacağı” belirlemesinin yerinde olmadığı, işçilik alacaklarının rücuen alt işverenden tazmin edilebileceği belirtilmiş ise de, bankaca dava dışı işçiye ödenen fazla çalışma ücreti ile ilgili bir hesaplamaya yer verilmediğini, bankanın kendine karşı açılan davada yargılama esnasında yaptığı masraflara rücu edilemeyeceği belirlemesinin hukuki dayanağı bulunmadığını, dava dışı işçi tarafından banka aleyhine açılan davada 1.299,30-TL yargılama harç ve gideri ödenmiş olduğunu, banka ile davalılar arasında imzalanan hizmet sözleşmeleri ve eki şartnameler gereğince davalıların çalıştırdığı bütün işçilerin ücret ve her türlü alacaklarından sorumlu olduğuna ve dolayısıyla yargılama harç ve giderlerinden sorumlu olduğuna şüphe bulunmadığı belirtilerek,dava dışı işçi için ödenen 26.441,85 TLden davalılarca ödenmesi gereken 14.441,85 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile tahsiline , ” karar verilmesini istediği görülmüştür.
SAVUNMA:
Davalı … A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle ” … Davacının fazla mesai yönünden talebin yerinde olmadığını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacı ile aralarında belirli süreli iş akdinin bulunduğunu ve sürenin bitiminde iş ilişkisinin sona erdiğini ve gerekli bildiriminde bulunduklarını, davacı ile aralarındaki iş sözleşmesinin 1 yıldan az sürmesi nedeniyle kıdem, ihbar ve yıllık izin istemlerinde bulunamayacağını, davacının çalışıtğı dönemde yapmış olduğu fazla çalışmaya ilişkin tahakkuklarının bordrolarda gösterildiğini ve bunun banka hesabına yatırıldığını, beyanla davanın reddine karar verilmesini…, ” talep ettiği görülmüştür.
Davalı … İnş. Turzm. Ltd. ŞTİ. vekilinin cevap dilekçesinde özetle ” … İşçinin asıl iş vereni T.C. Merkez Bankası olduğunu, 4857 sayılı kanunun 112. Maddesine 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatı ödemesi konusunda kendilerinin taşeron/alt işveren oldukları T.C. Merkez Bankasının ise asıl işveren olduğu ve bu durumda kıdem tazminatı, ihbar vb. İşçilik haklarının ödenmesinde ana işveren olarak bankanın sorumlu olduğunu, davanın reddine karar verilmesini …, ” talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER:
T.C. Merkez Bankası ile …, İnşaat, Turizm, Temizlik, Medikal,Otomotiv,Gıda Dağitım, Pazarlama San ve Tic. Ltd. Şti ve … Güvenlik Temizlik İnşaat Sosyal Hizmetler İlaç San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı arasında 27.02.2006 tarihli Sözleşme ile 01.01.2007-31.12.2007 tarihli Sözleşme, T.C. Merkez Bankası ile …, İnşaat, Temizlik Taahhüt Tic .A.Ş. arasında 27.02.2006 tarihli Sözleşme suretleri ile idari ve teknik şartnamelerin ibraz edildiği sözleşmelerde davacı idarenin işçi alacaklarından sorumlu olduğuna dair bir düzenleme bulunmadığı görülmüştür.
Dava dışı…’ tarafından davacı aleyhine açılan Ankara .. İş Mahkemesi’ nin 2009/286 E. 2010/122 K. Sayılı ilam sureti getirtilmiş davanın kabulü ve iş akdinin feshinin geçersizliğine ,işe iadesine ilişkin Kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 9 Aralık 2011 tarih, 2011/3776 E. Ve 2011/7095 K. Sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği, dava dışı işçinin işe başlatılmaması üzerine açtığı tazminat davasının Ankara … Mahkemesi’nin 2012/807 E. 2014/661 K, Sayılı kararıyla davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verildiği, söz konusu kararın davacı Banka tarafından temyiz edildiği, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 11 Şubat 2016 tarih, 2014/30011 E., 2016/3530 K., sayılı kararıyla onandığı görülmüştür.
Dava dışı işçi tarafından Ankara … İş Mahkemesi’nin ilamının Ankara 5 İcra Müdürlüğünün 2014/23429 Esas sayılı dosyası ile icra takibine konulduğu , davacı tarafından icra dosyasına toplam 24.437,56 TL ödendiği, ayrıca 612,70 TL gelir vergisi, stopajı ve 92,29 TL damga vergisi tutarı da 25 Temmuz 2016 tarihinde T.C Maliye Bakanlığına banka tarafından yatırıldığı ibraz edilen belgelerden anlaşılmıştır.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış alınan 02/05/2018 tarihli raporda “…01.08.2002- 31.07.2003 Karlık-1 Temizlik Hizmetleri Tic.Ltd.Şti.01.08.2003- 29 02.2004 Karlık-1 Temizlik Hizmetleri Tic.Ltd.Şti. (1 ‘er aylık uzatmalarla)01.03.2004- 01.03.2005 Karlık-1 Temizlik Hizmetleri Tic.Ltd.Şti.,01.03.2005-28.02.2006 Aral Sosyal Hizmetler Tic.ve San. Ltd.Şti.,01.03.2006- 31.12.2006 … înş. San.ve Tic. Ltd.Şti ve … Güvenlik Tic.Ltd.Şti., 01.01.2007- 31.12.2007 … İnş. San.ve Tic. Ltd.Şti ve … Güvenlik Tic.Ltd.Şti., 01.03.2008- 28.02. 2009 … İnşaat Temizlik Taahhüt Tic.A.Ş.’ye ihale edilmiş, sözleşme ekleri ise dosyada mevcuttur. Dava dışı… (T.C.Merkez Bankası 06 Şubat 2013 tarihli Ankara 5.İş Mahkemesi’ne yazmış olduğu ihbar dilekçesine göre), 01.08.2002-28.02.2005 tarihleri arasında … Tem.Hiz.ve Tic.Ltd.Şti, 01.03.2005-28.02.2006 tarihleri arasında Aral Sosyal Hiz.Tic.ve San.Ltd.Şti., 01.03.2006-31.12.2007 tarihleri arasında … İnş.Turz.Tem.Ltd.Şti ve … Güv.Tem.İnş.Sos. Hiz.San. ve Tic.Ltd.Şti. İş ortaklığı, 01.02.2008 -28.02.2009 tarihleri arasında ise davalı … İnş. Temizlik Taah. Tic.A.Ş’de çalışmıştır. İncelenen tüm sözleşmelerde davalı şirketlerin yüklenici olarak anılacağı, kaç işçi çalıştıracağı, işçilerin yüklenici tarafından sigortalanacağı ve ücretlerinin de yüklenici tarafından ödeneceği, işçilerin idaresinin firma tarafından yerine getirileceği, işçilerin tüm haklarından firmanın sorumlu olacağı ve ücret ödenmemesi halinde yüklenicinin uyarılacağı, ücretleri ödediğine dair belgeleri bankaya sunduktan sonra hakkedislerini alabileceği vb. Öngörülmüştür. T.C. Merkez Bankası ihale açılmış, davalı … A.Ş. firması temizlik ve taşıma işleri ile ilgili yükümlülüğün yerine getirilmesi amacına yönelik işçi temini, çalıştırılması, sigortalanması, ücretlerinin ödenmesi ve onlarla ilgili zararların karşılanması gibi hususlar davalının sorumluluğu olarak kabul edilmiş bu sorumluluk sözleşmenin yukarıda belirtilen maddelerinde açık bir şekilde ifade edilmiştir. Davacı yüklenici işçilere karşı asıl işveren konumundadır. Burada ihale makamı olan T.C.Merkez Bankasının edim ve yükümlülüğü, yüklenicinin gerçekleştirdiği işin bedelini ödemekten ibarettir. Fazla çalışma konusunda ise sözleşmenin 13.2 maddesine göre Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini imkan bulduğu takdirde öder.’ ifadesi yer almıştır. Tüm bu belgeler doğrultusunda dava dışı… , … A.Ş.’nin işçisi olarak çalışmakta , görev yeri de ihale makamı olan T.C. Merkez Bankası ’dır. Dolayısıyla ihale makamı olan T.C.Merkez Bankası tarafından ödenmiş olan kıdem tazminatı ve diğer ödemelerinin , rücu yoluyla yüklenici firma tarafından talep edilmesinin haklı dayanağı olduğu görülmektedir. Yukarıdaki açıklanan nedenlerden dolayı, davacı T.C. Merkez Bankası ’nin, bu davadaki isteminde haklı olduğu” belirtildiği, 16/08/2018 tarihli ek raporda “…Davalıların, çalıştırdıkları işçilerin fiili işçilik dışında sair tazminat haklarından sorumlu olacaklarını bilebilecek durumda oldukları ancak, davacı Bankanın da asıl işveren durumunu muhafaza etmesi nazara alındığında doğan zararlardan tarafların yarı yarıya sorumlu olduğunun kabulü gerekir. Ayrıca davacının kıdem tazminatı alacağına konu ödediği işçilik haklarından doğan bedelden, davalı şirketlerin dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönemle sınırlı sorumlu olacağı, ihbar tazminatı yönünden ise davalı … İnş.Tem.Taah.AŞ’nin son işveren olarak dava dışı işçinin bu alacak talebinin tamamından sorumlu olması gerektiği,işçilik alacakları davası neticesinde davacının ödediği yargılama giderleri, faiz ve vekalet ücreti açısından da davacının davalılara rücu edebileceği, ihbar tazminatı, kıdem ve yıllık ücretli izin alacağının miktarına göre bir oranlama yapılarak davalının bu ilkeler çerçevesinde sorumluluğunun belirlenmesi, dava dışı işçiye ödenen tazminat miktarının tamamının davalıya rücu edilebileceği kanaatine varılmıştır….” denildiği görülmüştür.
09/12/2019 tarihli rapor ve 25/09/2020 tarihli ek raporda “…Davacı ile davalılar arasında düzenlenen sözleşmelerde işçilerin iş akitlerinden doğacak tazminattan hangi tarafın ne oranda sorumlu olduğu hususunda bir düzenlemenin bulunmadığı görülmektedir. Tüm bu açıklamalardan sonra; tacir olan davalıların çalıştırdıkları işçilerin fiili işçilik dışında sair tazminat haklarından sorumlu olacaklarını bilebilecek durumda oldukları ancak, davacı kurumun da asıl işveren durumunu muhafaza etmesi nazara alındığında doğan zararlardan tarafların yarı yarıya sorumlu olduğunun kabulü gerekir. Buradan hareket ve kabul ile,…01.03.2006 – 31.12.2007 tarihleri arasında…Ltd.Sti. ve … Ltd.Sti. İs Ortaklığı (671 gün x 8.013,79 TL ): 2403 gün= 2.237,72 TL Kıdem Tazminatı, ( 2.237,72 x 15.144,27 ): 11.297,58 = 2.999,63 TL fazla çalışma ücreti, faiz, yargılama giderleri ödemesi gerektiği, 01.01.2008 -29.02.2008 tarihleri arasında … Ltd.Sti. nezdinde çalıştığı … Ltd.Sti ‘ nin ( 60 gün X 8.013,79 TL ) ‘2403 gün= 200,10 TL Kıdem Tazminatı, ( 200,10 x 15.144,27 ) : 11.297,58 = 268,23 TL fazla çalışma ücreti faiz, yargılama giderleri, vergi ödemesi gerektiği, 01.03.2008 – 28.02.2009 tarihleri arasında … İns.Tem.Taah.Tic. A.S. nezdinde çalıştığı, … İns.Tem.Taah.Tic, A.S.’ nin. ( 365 gün X 8.013,79 TL ): 2403 gün- 1.217,24 TL Kıdem Tazminatı, ( 1.217,24 x 15.144,27 ) : 11.297,58 = 1.631,69 TL fazla çalışma ücreti faiz, yargılama giderleri, vergi ödemesi gerektiği, Yargıtay’ın pek çok kararında, önceki alt işverenlerin işyerini son işverene devretmiş sayılması nedeniyle ihbar tazminatının, yıllık izin ücretinin son işveren tarafından ödenmesi gerektiği hüküm altına alınmış olup, davacı tarafından dava dışı işçiye ödenen 1.837.62.-TL İhbar Tazminatı, 1.446,17.-TL Yıllık izin ücretinin son işveren tarafından ödenmesi gerektiği, davacı tarafından dava dışı işçiye ödenen Yıllık izin ücreti /ihbar tazminatı toplamı için aynı orantı dahilinde (3.283,79 x 15.144,27 ) : 11.297,58 = 4.401,88 TL faiz ve yargılama giderleri, masrafın … İnş.Tem.Taah.Tic. A.Ş.’nden talep edilebileceği,…” belirtildiği görülmüştür.
Yargıtay .. .Hukuk Dairesinin 2019/1781 E,2020/2747 K sayılı ilamında “…. Dava, hizmet alımı sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat talebine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir….” dendiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafça hizmet alım sözleşmesi nedeniyle dava dışı işçi için ödenen işçilik alacağının davalıdan rücuen tahsili, davalı tarafça davanın reddi talep edilmiş olup;
Davacı ile davalılar arasında işletme devir sözleşmesi bulunduğu, dava dışı işçinin ,01.03.2006- 31.12.2006 … İnş. San.ve Tic. Ltd.Şti ve … Güvenlik Tic.Ltd.Şti. Adi ortaklığı, 01.01.2007- 31.12.2007 … İnş. San.ve Tic. Ltd.Şti ve … Güvenlik Tic.Ltd.Şti., adi ortaklığı ile 01.03.2008- 28.02. 2009 … İnşaat Temizlik Taahhüt Tic.A.Ş. nezdinde çalıştığı,dava dışı…’ın iş akdinin davalı davalı … İnşaat Temizlik Taahhüt Tic.A.Ş. tarafından feshi üzerine Ankara … İş Mahkemesi’ nin 2009/286 E. 2010/122 K. Sayılı ilam ile iş akdinin feshinin geçersizliğine, işe iadesine karar verildiği ,Kararın Yargıtay … . Hukuk Dairesi’nin 9 Aralık 2011 tarih, 2011/3776 E. Ve 2011/7095 K. Sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği, dava dışı işçinin işe başlatılmaması üzerine Ankara … Mahkemesi’nin 2012/807 E. 2014/661 K, Sayılı dosyası ile tazminat davası açıldığı davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verildiği, kararın Yargıtay … . Hukuk Dairesi’nin 11 Şubat 2016 tarih, 2014/30011 E., 2016/3530 K., sayılı kararıyla onandığı , Ankara … İş Mahkemesi’nin ilamı uyarınca Ankara … İcra Müdürlüğünün 2014/23429 Esas sayılı dosyasına davacı tarafından toplam 24.437,56 TL ödendiği, ayrıca davacı tarafça 612,70 TL gelir vergisi, stopajı ve 92,29 TL damga vergisi aleyhine açılan davada 1.299,30-TL yargılama harç ve gideri ödenmiş olduğu, sözleşmelerde işçilik alacaklarından davacı idarenin sorumlu olduğuna ilişkin bir ibare bulunmadığı, bu kapsamda davacı tarafça ödenen bedellerden davalıların sorumlu olduğu , taraflar arasındaki sözleşme, sözleşmenin eki idari ve teknik şartname , bilirkişi raporu, Yargıtay … .Hukuk Dairesinin 2019/1781 E, 2020/2747 K sayılı ilamı ve tüm dosya içeriği ile anlaşılmakla davalıların çalıştırdıkları dönem ve 25/09/2020 tarihli ek raporda sorumlu oldukları miktar ve oranları dikkate alınarak davanın kabulü ile ile aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir,
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulüne,
5.073,83-TL’sinin davalı …. LTD.ŞTİ., 9.368,02-TL’sinin davalı … İnşaat Temizlik … A.Ş.’den ödeme tarihi olan 02/12/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
Alınması gereken 986,52 TL harçtan peşin alınan harcının mahsubu ile bakiye 739,88 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça yargılama gideri olarak (tebligat,bilirkişi ücreti,vs) yapılan 1.615,85 TL ile peşin harç 246,64 TL ile, başvuru harcı 31,40 TL olmak üzere toplam 1.911,89 TL sinin kabul oranları dikkate alınarak 671,64 TL sinin …. LTD.ŞTİ., 1.240,25-TL’sinin ise davalı … İnşaat Temizlik … A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine ,Bakiye avansın yatırana iadesine,
Av.As.Üc.Ta.uyarınca hesap edilen 4.080,00 er TL vekalet ücretinin davalılardan ayrı ayrı alınarak davacıya verilmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/04/2021

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.