Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2016/413 Esas – 2022/867
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/413
KARAR NO : 2022/867
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 02/05/2016
KARAR TARİHİ : 17/11/2022
KARARYAZ.TRH : 18/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin faaliyetleri için ihtiyaç duyulan malzeme ve ekipmanlardan ithal edilenlerden İstanbul ve çevresindeki liman ve gümrüklere gelenlerin ihtiyaç mahallerine taşıtılması için Ortaklık Mal ve Hizmet Alım Yönetmeliğinin 23.maddesine göre 30.10.2012 tarihinde ihale yapıldığını, ihale sonucunda en uygun ve en ucuz teklif verdiği anlaşılan davalı … Uluslararası Nakliyat Ticaret A.Ş.’ye ihale edildiğini, davalı ile 30.11.2012-29.11.2013 dönemini kapsayan Taşıma Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin “İşin Tanımı” başlıklı 5.maddesinde: “Ortaklığımız adına yurtdışından alınan malzeme ve ekipmanlardan İstanbul ve çevresindeki limanlara gelenlerin ithalat işlemlerinin tamamlanmasından sonra elleçlemesinin yapılarak Ankara(Genel Müdürlük) Gölbaşı/Ankara, Batman, Adıyaman,Trakya Bölge Müdürlüklerine, Karadeniz Ereğli, Silivri ve İstanbuldaki ambarlar ile ihtiyaç mahallerine tır ve kamyonlar ile 365 gün süre ile taşıma işi Davalı … Uluslararası Nakliyat ve Tic. Şirketi tarafından yapılacağı” açık bir şekilde belirtildiğini, müvekkilinin, … International Firmasından sipariş ettiği 85.12.SON.44596 nolu dosyasındaki matkapların gümrük işlemleri … Firmasının gümrük Müşaviri olan … Gümrük Müşavirliği Ltd.Şti tarafından 01.02.2013 tarih ve 671913 nolu sevk irsaliyesi ile yapılarak davalıya teslim edildiğini, malzemelerin davalı tarafından 01.20.2013 tarihinde Adıyaman Bölge Müdürlüğüne gönderilmek üzere teslim alındığı belgelerle de sabit olduğu halde Sipariş Konusu matkapların Adıyman Bölge Müdüdüğüne teslim edilmediğini, davalı tarafın, malı … Gümrük Müşavirliği Ltd.Şti’den 01.02.2013 tarihinde teslim aldığını ve aynı gün Adıyaman Bölge Müdürlüğüne taşınmak üzere … Umumi Nakliyat Ambarı Tic.Ltd.Şti.’ne teslim ettiğini iddia ettiğini, buna ilişkin bir kayıt ve belge ortaya koyamadığını, malın Adıyaman Bölge Müdürlüğüne teslimatı yapılmadığını, Taşıma Sözleşmesinin 15.md.’de: TPAO ve Gümrük Müşaviri tarafından bildirilen her sevk talimatı için ayrı ayrı fatura düzenlenecek olup, faturalarda taşınan malzemenin sipariş kodu ve taşımanın yapıldığı nakliye aracının plaka numarası açık olarak yazılacaktır.Ayrıca ilgili taşımaya ilişkin sevk irsaliyesi de faturanın arkasına eklenerek İstanbul Satınalma ve Gümrük Müdürlüğüne gönderilecektir. ” şeklinde açık hüküm bulunduğunu, Yine Sözleşmenin 20.md.‘de: “Yüklenici,Ortaklığının taşınacak malzemelere ait göndermiş olduğu talep yazısına istinaden nakil aracını temin edecek ve nakliye işlerini gerçekleştirecek, Sigortaya esas olmak ve takibi amacıyla nakil araçlarına yüklenen yük, nakil vasıtalarının ruhsat bilgileri Ortaklığa yazılı olarak bildirilecek ve bu bilgileri arşivleyecektir. ” şeklinde düzenleme bulunduğu halde davalının taşıma işi için fatura düzenlemediğini, nakliye aracına ve aracın ruhsat bilgilerine ve şoförüne ilişkin bilgi ve kanıt ortaya koyamadığını, davalının, fatura ve irsaliye düzenlemediğini, bunun yerine … Gümrük Müşavirliği Ltd Şti.’nin Malın Gümrükten çekerken düzenlediği 01.02.2013 tarih ve 671913 nolu İrsaliyeyi kullandığını, davalının bu şekildeki davranışının sözleşmeye aykırı olduğunu, Müvekkilinin uğradığı zararları tazminini gerektiğini, sözleşmenin 31.md Yüklenicinin, “…..uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur” hükmünü içerdiğini, davalının, sözleşme ile yüklenen görevlerini ifa etmediğini, davalı tarafın … Gümrük Müşavirliği Ltd Şti nin 01.02.2013 tarihli irsaliyesi üzerinde tahrifat yaparak TCK kanunda düzenlenmiş bulunan evrakta sahtecilik, dolandırıcılık ve emniyeti suistimal suçlarını işleyerek Ortaklıklarının zarara uğramasına sebep olduğunu, davalı şirket çalışanları hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına evrakta sahtecilik, nitelikli dolandırıcılık ve emniyeti suistimal suçları sebebiyle suç duyurusunda bulunulduğunu, hazırlık soruşturmasının devam ettiğini, ortaklıklarının … Umumi Nakliyat Ambarına konu ile ilgili yazı yazdığını, gönderilen cevapta:“kendilerine herhangi bir teslimat yapılmadığını, … Firması tarafından verilen irsaliye üzerinde tahrifat yapılmış olduğunu, yazılı olan telefon numarasına ulaşılamadığını, … ile tekrar yapılan telefon görüşmesinde farklı bir taşıyıcı isminin ve telefon numarasının verildiğini, taşıyıcının böyle bir teslimat yapmadığının, dip koçanlarının incelenmesinde söz konusu taşımaya ait bir kayda rastlanmadığının” belirtildiğini, davalının, sigortaya esas olmak üzere taşıyıcı araç ruhsat ve sürücü bilgilerini Sözleşmenin 20.maddesine göre müvekkiline bildirmesi gerekirken bu şekilde bir bildirim yapmadığından malzemeler sigortalanmadığı için uğranılan zararın sigortadan tazminin de mümkün olmadığını, sözleşmenin 37.19 md: “Taşıma esnasında meydana gelebilecek hasarlara karşı malzemeler TPAO tarafından sigorta ettireleceğinden sipariş numarası, ağırlığı, adet, vasıta plaka numarası gibi bilgiler yüklenmeden önce TPAO’ya fax yolu ile bildirilecektir.Her hangi bir bildirim olmadan taşımanın yapılması halinde malzemelere gelecek hasar, zarar ve ziyanlar Yükleniciye ödettirilecektir. ” Şeklindeki açık düzenlemeye rağmen davalının müvekkiline bildirim yapmayarak zararın meydana gelmesine bilerek ve istiyerek sebep olduğunu, müvekkilinin davaya konu 11 adet kaya matkabı, … International Firmasından satın aldığını, ekli faturasından da anlaşılacağı üzere 17.08.2013 tarihi itibarıyla değerinin 128.632,00 Amerikan Doları olduğunu 12.11.2013 tarihinde satıcı firmaya ödendiğini, taşıma bedeli olarak davalı tarafa 436,60 TL ödendiğini belirterek 128.632 Amerikan Dolarının 12.11.2013 tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarınca dolar ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, taşıma bedeli olarak davalı tarafa ödenen 436,60 TL’nin ödeme tarihi olan 08.03.2013 tarihinde itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu işin, taraflar arasında akdedilen sözleşmede de belirtildiği üzere; TPAO’nın yurt dışından satın alınarak İstanbul ve çevresindeki Liman ve Gümrüklere getirdiği çeşitli malzeme ve ekipmanın ithalat işlemlerinin tamamlandıktan sonra; elleçlemesinin yapılarak belli bölge ve İstanbul’daki ambar ve diğer ihtiyaç mahallerine taşıma edimi olduğunu, malın sevk organizasyonunu da yine davacı TPAO’nın sağladığını, buna göre; mal yurt dışından geldiği vakit gümrükleme işlemini ve gümrüklerden depolara sevkini davacının anlaşmalı olduğu gümrük müşavirinin yaptığını, gümrüklemesi ve depolara sevki yapılan malların nereye gideceği ve nereye teslim edileceği işini de davacı taraf belirlediğini, malın tonajı ve miktarı göz önünde bulundurularak davacının anlaşmalı olduğu İstanbul’daki ambarlara veya direkt son teslim mahalline taşındığını, dava dilekçesinden, malların Adıyaman Bölge Müdürlüğüne teslim edilmesi gerektiği yönünde bir anlam çıktığını, davaya konu taşımada müvekkilinin sorumluluğunun, İstanbul … (1) depoda bulunan kaya matkaplarının yine İstanbul’ da bulunan … Nakliye Ambarına teslimat işi olduğunu, malların Adıyaman Bölge Müdürlüğüne teslim edilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını, teslimatın TPAO İstanbul Satın Alma ve Gümrük Müdürlüğünün talimatı gereği bu şekilde gerçekleştirildiğini, 01.02.2013 tarihli taşımanın, … Gümrük Müşavirliğinin 01.02.2013 tarih, Seri:A, Sıra:671913 nolu sevk irsaliyesiyle 01.02.2013 tarihinde gerçekleştirildiğini, taşımaya konu malın, … Gümrük Müşavirliğince gümrükleme işlemi yapıldığını … (1) olarak adlandırılan depoya çekildikten sonra müvekkili şirket nam ve hesabına hareket eden …’nın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araçla davacı tarafça yönlendirilen ve davacının anlaşmalı olduğu … Nakliye Ambarına teslimatının gerçekleştirildiğini, … Nakliye Ambarında bulunan yetkilinin sevk irsaliyesine teslim tarihini gösterir kaşesini basarak imzalandığını, sevk irsaliyesinin aslının daha sonra ödeme almak için davacı tarafa teslim edildiğini, mallara ait sevk irsaliyelerinin 4-5 nüsha olarak gümrük müşavirliğince düzenlendiğini, müvekkili şirketin taşımayı bu sevk irsaliyeleri üzerinden gerçekleştirdiğini, her bir nüshanın işi yapan tarafça onaylanarak imzalandığını ve evrak asıllarının davacı TPAO’ya teslim edildiğini, bu uygulamanın davacının talimatı gereği yapıldığının, müvekkili şirketin bir yıl boyunca defalarca gerçekleştirdiği tüm nakliyeleri bu şekilde yaptığını, davacının her hangi bir uyarı veya müdahalesi olmadığını, taşıma bilgilerinin tamamının müvekkili şirketin işlerini organize eden … tarafından davacı tarafın yetkilisi …’e elektronik posta yoluyla bildirildiğini, davaya konu işlemin de 07.02.2013 tarihinde …’ e bildirildiğini, teslimatı gösterir irsaliye asıllarının faturayla birlikte teslim edilerek ödeme alındığını, işlemlerde bir sakatlık veya sözleşmeye aykırılık bulunmadığını, müvekkili şirketin üzerine düşen edimi yerine getirdiğinini dolayısıyla olayda müvekkilinin sorumluluğudan bahsetmenin mümkün olmadığını, davacı tarafın talep ettiği alacak kalemlerine uygulanmasını istediği faiz oranı ve faiz başlangıç tarihini kabul etmediklerini, müvekkilinin olayda bir kusur ve ihmali bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delillerini bildirmiş, davacı vekili, 30.11.2012 tarihli sözleşme ve eklerini,07.10.2016 tarihli TPAO Teftiş Kurulu Başkanlığının raporunu, sevk irsaliyesini sunmuş, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası, bu dosyadan alınan bilirkişi raporu getirtilmiş, soruşturmanın devam ettiği anlaşılmıştır.
TPAO’dan gelen 09/12/2019 tarihli cevabi yazıda; dava konusu uyuşmazlık tarihi olan 30/11/2012 tarihinin öncesinde veya sonrasında, … Umumi Nakliyat Ambarı ve Ticaret Ltd.Şti.ne ve … Bizim Kargo Taşımacılık ve Lojistik Ltd.Şti.ne ortaklıkları tarafından bugüne kadar herhangi bir taşıma işi verilmediği bildirilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan 30/11/2012 tarihli taşıma sözleşmesinin 5.maddesinde işin tanımının; ”Türkiye Petrolleri adına yurt dışından satın alınarak İstanbul ve çevresindeki liman ve gümrüklere getirilen çeşitli malzeme ve ekipmanın ithalat işlemleri tamamlandıktan sonra elleçmesinin yapılarak Ankara Genel Müdürlük Gölbaşı/Ankara, Batman, Adıyaman, Trakya Bölge Müdürlükleri, Karadeniz Ereğli, Silivri ve İstanbul’daki ambarlar ile diğer ihtiyaç mahallerine tır ve kamyon ile 365 gün süre ile taşıma işidir” olarak sözleşme konusunun belirlendiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı tarafından gümrükten teslim alınan dava konusu 11 adet matkabın teslimi konusunda davalı tarafın sözleşmeye uygun işlem yapıp yapmadığı, sözleşmedeki edimlerini yerine getirip getirmediği, dava konusu matkap uçlarının kaybolması nedeniyle davalı tarafın sorumluluğu bulunup bulunmadığı konularındadır
Mahkememizce mali müşavir bilirkişiden alınan raporda özetle; davalının teslim aldığı ürünü davacı TPAO’ya teslim ettiğine ilişkin herhangi bir somut belge sunamadığı, davalının dosyaya sunduğu teslim belgelerinin davacı şirket ile bağlantısının tespit edilemediği, 11 adet kaya matkabının kaybolduğunun açık olduğu, müfettiş raporunun incelenmesi kapsamında davacının taleplerinin yerinde olduğu ve ayrıca taşıma bedeli olarak 436,60 TL bedelin davacıdan tahsil edildiğini, 11 adet kaya matkabının değerinin 128.632,00 Amerikan doları, taşıma bedelinin ise 436,60 TL olduğu, dava tarihi itibariyle akibeti belirli olmayan malzeme bedellerinden sözleşme gereği davalının sorumlu olduğu ve bu durumda davacının davalı şirketten 128.632,00 USD ve 436,60 TL alacaklı olduğu bildirilmiştir.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyasından alınan 13.08.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle, teslim edilen mallara ilişkin irsaliyenin … Gümrük Müşavirliği tarafından düzenlendiğe irsaliyenin düzenlenirken VUK kanun ilgili maddesi gereği düzenlenmediği, ürün tesliminin hangi unvan adı altında hangi adrese yapılacağı net olarak yazılmadığı, davalı yan şirkete ait irsaliye ve gümrük belgeleri üzerinde hiç bir bilgi yazmadığı gibi davalı şirketin imzası kaşesi bulunmadığı, bununla beraber … Nakliyat firmasına ait kaşe bulunduğu, dava konusu ürünlerin … veya … firmalarında da kaybolma ihtimalinin yüksek olduğu, davaya konu malların gümrükten 01.02.2013 tarihinde çıkarıldığı, 12.09.2013 tarihinde kaybolduğunun anlaşıldığı, dolayısıyla malları teslim eden teslim alan aracı gümrükçü tüm tarafların sorumluğunun hala devam ettiği, çünkü davalı yanın irsaliye üzerinde veya başkaca bir evrak üzerinde imzası bulunumadığı gibi, irsaliyi asıllarının dosya münderecatına sunulmadığı, irsaliye üzerinde yazılı olan tarihin kim tarafın değiştirildiğinin tespit edilemediği, dosya münderacatındaki belgelere göre; Şüpheli … Uluslararası Nakliyat Tic. ve San. A.Ş.’nin Dolandırıcılık, Evrakta Sahtecilik, Güveni Kötüye Kullanma Emniyet Suistimaz ve 4735 sayılı kanuna Aykırılık suçlarının işlediğine dair bir olguya rastlanmadığına, dair görüş bildirilmiştir.
Dosya kapsamına, toplanan delillere, iddia, savunma ve bilirkişi raporuna göre; davacı tarafın yurt dışından satın aldığı dava konusu matkapları davalı şirketin … Gümrük Müşavirlik Ltd.Şti.nden davacı tarafa yada ambara teslim etmek üzere teslim aldığı, davalı şirketin söz konusu matkapları davalı şirket nam ve hesabına hareket eden sürücü …’nın kendi sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araçla davacı tarafça yönlendirilen ve davacının anlaşmalı olduğu … Nakliye Ambarına teslimatının gerçekleştirildiğini savunmuş olup, davacı TPAO matkapların kendisine teslim edilmediğini ayrıca davalı tarafın savunmasında geçen … Nakliye Ambarı ile davacı arasında taşıma işi yapılmadığını bildirilmiş olması karşısında teslimi ispat yükünün davalı tarafta olduğu,
Davalı taraf teslimi ispata yönelik 671913 sıra nolu 01/02/2013 tarihli sevk irsaliyesi sunmuşsa da, Cumhuriyet Başsavcılığınca alınan mali müşavir bilirkişi raporuna göre sevk irsaliyesinin usulüne uygun düzenlenmediğinin belirtildiği, söz konusu sevk irsaliyesinin tek başına davalı tarafın matkapları … Nakliye Ambarına teslim ettiğin kanıtlamaya yeterli bir belge olmadığı, davalı tarafın sunmuş olduğu delillerle dava konusu matkapları davacı tarafa yada davacının talimatı ile … Nakliye Ambarına teslim ettiğine ilişkin savunmasını kanıtlayamadığı, davalı şirketin sözleşmeye göre hareket etmediği, matkapların davacı tarafa teslim edilmemesinden dolayı kusur ve sorumluluğunun bulunduğu, bilirkişi raporuna göre, matkapların bedelinin 128.632,00-USD olduğu, ayrıca davacı tarafından davalı şirkete 436,00 TL taşıma ücreti ödendiği, davacının matkapların teslim edilmemesinden dolayı uğramış olduğu zararı işleyecek faizi ile birlikte davalı taraftan talep etmekte haklı olduğu, davadan önce davalı taraf temerrüde düşürülmediğinden davacının dava tarihinden itibaren alacaklarına faiz talep edebileceği anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıda yazılı karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulüne, 128.632,00-USD’nin dava tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarının 1 yıllık USD cinsinden vadeli mevduata uyguladıkları en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-436,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 24.808,69 TL harçtan peşin alınan 6.202,19 TL’nin mahsubu ile kalan 18.606,50 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
4-Davacı tarafından yapılan 29,20 TL başvuru harcı, 6.202,19 TL peşin harç, 500,00 TL bilirkişi ücreti, 152,20 TL tebligat, müzekkere gideri olmak üzere toplam 6.883,59 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-AAÜT uyarınca belirlenen 53.844,94 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından hükmedilmesine yer olmadığına,
7-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İşbu mahkeme kararına karşı HMK 341 ve 345. maddesi uyarınca taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yoluna başvuru yapma hakkı bulunduğuna dair tarafların yüzüne karşı oy birliği ile karar verildi. 17/11/2022