Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2014/527
KARAR NO : 2021/77

…
…

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/11/2013
KARAR TARİHİ : 28/01/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilii şirket ile davalı şirket arasındaki 30/03/2013 tarihinde sözleşme ile 1 adet dik milli, 900’lük kırıcı, 1 adet 1000×17.000 bant konveyörü, 1 adet 1000×18.000 bant konveyörü, 800’lük 15.000 bant konveyörünün 24/04/2013 tarihinde teslimi konusunda anlaştıklarını, günlük 500 TL gecikme cezası kararlaştırıldığını, sözleşmede yazılı makine ve aksamlarının bedelinin 160.000 TL+KDV olarak belirlendiğini, müvekkilinin sözleşme bedelinin bir miktarını peşin, bir kısmını ise çek ve senetlerle ödediğini, en son… Bankası … Şubesine ait 106869 nolu 30/11/2013 tarihli 11.000 TL çek kaldığını, 24/04/2013 tarihinde teslim edilmesi gereken makine ve aksamlarının 09/06/2013 tarihinde teslim edildiğini, 14/06/2013 tarihinde kurulum için davalı şirketin eleman gönderdiğini fakat kurulum yapılamadığını, bu gün itibariyle halen kurulumun yapılmadığını, ödenen makine bedeli, makinelerin zamanında teslim edilmediğinden dolayı yoksun kalınan karın, günlük 500 TL gecikme cezasının ödemesi için davalıya Tatvan Noterliğinden ihtar da çekildiğini belirterek, ödenen paraların iadesi, günlük gecikme cezası ve yoksun kalınan kar nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 20.000 TL’nin teslim tarihi olan 24/04/2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
ISLAH :Davacı vekili, 23/01/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile, davadaki, fazla ödeme taleplerini 14.538,99TL’ye, gecikme cezası taleplerini 23.000,00 TL’ye, yoksun kalınan kar kaybı taleplerini 589.950,00 TL’ye yükseltmiş, noksan harcı tamamlamıştır.
SAVUNMA :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; tarafların 30.03.2013 tarihinde akdettikleri sözleşme konusu makinelerin yapımı bittikten sonra davacının sözleşmede kararlaştırılan 28.800,00TL’lik KDV’yi ödemediğini, makinelerin kurulum amacıyla … ilçesine gönderilmek üzere kiralanan tıra yüklenmiş iken Müvekkilinin verilen çekleri araştırdığında çekleri keşide eden şirketin, keşide ettiği çekleri ödemeyen bir şirket olduğunu fark ettiğinden müvekkilinin makineleri Kayseri’den geri çevirdiğini ve Mehmet İşler’e çeklerin karşılıksız çıktığını söylediğini, bu şekilde müvekkilinin ifa yükümlülüğünün ortadan kalktığını, peşinat olarak gönderilen çeklerin karşılığının çıkmadığını, Müvekkilinden kurulum için talep edilen personelin gönderildiğini, Sözleşmenin 3. Maddesi gereği eleman masraflarının davacı alıcı şirkete ait olmasına rağmen bu yükümlülüğün yerine getirilmediğini, makinelerin kurulumundan sonra kurulum yerinde elektrik olmaması sebebi ile dönmek isteyen personelin tehditle bekletildiğini, iki gün süresinde elektrik gelmemesi üzerine…ve …’ın kaçarak terminale ve oradan Ankara’ya ulaştığını, 10 gün sonra tekrar personel talep edildiğini, Alatdin Kasurka’nın gönderildiğini, yapılacak işin evvelden kurulmuş makinaların çalıştırılmasından ibaret olmasına rağmen personelin bir hafta boyunca alıkonulduğunu, kendi işi dışındaki işlerinde tehditle yaptırıldığını, haberleşmenin engellendiğini, daha önceden davacı yanca yanlış çalıştırarak bozulan makinanın Alatdin Kasurga’nın tarafından çalıştırılıp teslim edildiğini ve işleyişinin oradaki çalışanlara anlatıldığını, tehditle iradesi ifsat edilerek tutanak imzalatıldığını, davacı iddialarında yer alan 14.06.2013 tarihli olduğu iddia edilmesine rağmen tarih ihtiva etmeyen ve müvekkilinin kurulumu yapmadığının yazdığı tutanağın gerçek dışı olduğunu, uyarılara uyulmadığından makinenin tekrar arızalandığını, …’ın arızanın giderilerek çalışmasını davacı şirket yetkililerine anlatıldığını, Makinenin yeniden yanlış kullanımı sonucu Mustafa Yılmaz’ın gönderildiğini, ancak kötü ve usulsüz kullanım sonucu makinenin tamir kabul etmez bir hal aldığını, davacının yeni makine verilmemesi halinde 2 kişiyi öldüreceğini söylemesi üzerine müvekkilinin yeni makine teslim etmek zorunda kaldığını, davacı şirketin yaklaşık bir buçuk ay sonra makinenin rotorunu dağıtıp makineyi bozduğunu, hakaret ve tehditlerle iadesini talep ettiğini, iadenin kabul edilmemesi üzerine davacının huzurdaki iş bu davayı açtığını belirtmiş, davanın reddini istemiştir.
GEREKÇE : Dava makine satım ve montaj sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı ifa nedeniyle, yoksun kalınan kar kaybı, fazla ödenen bedelin iadesi ve geç teslim nedeniyle cezai şart alacağı istemlerine ilişkindir.
Taraf vekilleri delillerini bildirmişler, taraf tanıklarının beyanları alınmıştır.
Tarafların kabulünde olan 30.03.2013 tarihli sözleşmede; davacı şirketin alıcı firma ve davalı şirketin satıcı firma olarak tanımlandığı, davacı şirketin davalı imalatçı firmadan; 1 adet dik milli 900’lük kırıcı, 1 adet 1000 x 17.000 bant konveyörü, 1 adet 1000 x 18.000 bant konveyörü, 800’lük 15.000 bant konveyörü temininin istendiği, malzemenin teslim süresinin 24.04.2013 olarak kararlaştırıldığı, toplam fiyatın 160.000,00 TL+ KDV olarak belirlendiği, DMK 1 65.000,00TL karşılığında alındığı ayrıca 3 adet 16.000,00 bedelli çeklerin peşinat olarak alındığı, geri kalan bakiyenin 24.04.2013 tarihinde malzeme tesliminde 1 adet 16.000,00TL çek, 1 adet 16.000,00TL çek, 1 adet 15.000,00TL bedelli çek olarak ödeme yapılacağının, Makina parçalarının teslim yerinin Ostim atölye olduğu, nakliyenin alıcıya ait olduğu, kurulum için atölye elemanlarının gideceği, eleman masraflarının alıcı firmaya ait olduğu, zamanında teslim edilmeyen malzemeler için günlük 500,00TL para cezası uygulanacağının kararlaştırılmış olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların arasındaki sözleşme Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Sözleşmeye göre davacı iş sahibi, davalı ise yüklenici olup davalının edimi, sözleşme konusu makine gurubunun imalatını yapmak, makine sisteminin kurulumu yaparak çalışır vaziyette davacı yana teslim etmek, davalının edimi ise, sözleşmede kararlaştırılan bedeli yükleniciye ödemektir.
Mahkememizin talimat yazısı üzerine, … Asliye Hukuk Mahkemesinince yerinde yapılan 06.06.2016 tarihli keşif neticesi tanzim edilen 12.07.2016 havale tarihli Bilirkişi Heyeti Raporundan özetle: makinenin atıl vaziyette şantiye sahasında bekletildiği, makinenin çalışıp çalışmadığının tespitinin yapılamadığı, makine kurulu ve çalışır vaziyete alınamadığından dolayı ayıplı olup olmadığının tespitinin yapılamadığını, davacıya ait ticari defterler esas alındığında; davalı şirketin 185.161,01TL fatura kestiği, davacı şirketin ise 76.700,00TL fatura kestiği ve 123.000,00TL çek ile ödeme yapıldığı, çeklerin tamamının tahsil edildiğinin görüldüğü, davacı şirketin davalı taraftan 14.538,99TL’lik alacaklı olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizin talimat yazısı üzerine, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/11 Talimat sayılı dosyası ile aynı bilirkişi heyeti ve tarafların katılımı ile yerinde yapılan 21.04.2017 tarihli keşif neticesi alınan 16.06.2017 havale tarihli Bilirkişi Heyeti Raporunda özetle;”Yapılan keşifte makinenin kurulu bir vaziyette olduğunun gözlemlendiği, Mahkeme heyeti huzurunda malzeme kırma ve eleme makinesine malzeme verilerek çalıştırıldığı, yapılan incelemede kırıcı kısmının diğer kırıcı makinalara göre daha titreşimli ve gürültülü çalıştığının gözlemlendiği, kırıcı makinaya hareket veren dinamoya bağlı olan kayışların kırıcı makinasının titreşimli ve kasnağın yalpa yapmasından dolayı kırıcıyı döndüren kasnağa bağlı olan kayışları üzerinden attığının gözlemlendiği, makinenin bu şekilde çalışmasının makinenin istenilen standartlarda çalışmadığı sonucunu doğurduğunu, makinenin dönen parçası olan rotor kısmının bağlı olduğu rotor şaftında gözle görülür bir şekilde eğrilik ve balanssızlık olduğunun tespit edildiği, oluşan bu eğriliğin imal edilirken oluşması sonucu veya kırıcı kısmının kapasitesinden daha büyük bir malzemeye maruz bırakılması yani kullanım şartlarına uyulmayarak aşırı zorlama sonucu oluşabileceğinin düşünüldüğü, keşif günü yapılan tespitte kırıcı akşamının balanssızlığından gürültülü ve titreşimli çalışarak tehlike arz ettiği, malzeme üretmeye uygun olmadığı, uyuşmazlığa konu olayda TBK 112. Madde çerçevesinde edimin gereği gibi yerine getirilmediği, ifanın kötü ifa olarak değerlendirildiği bildirilmiştir.
02.11.2018 havale tarihli Bilirkişi Ek Raporunda özetle; alınan taş kırma makinası ve modelinin DMK 1 olduğunun gözlemlendiği, bu tür makinaların saatte 70 ile 120 ton aralığında malzeme ürettiği ve kırdığının tespit edildiği, günlük çalışma süresine bağlı olarak malzeme üretiminin değiştiğini, ortalama 8 saatlik şantiye çalışma süresi düşünüldüğünde bu tür makinaların 560 ile 960 ton aralığında üretim gerçekleştireceğinin hesaplandığını, kırılan malzemenin yoğunluğuna göre değişmek üzere 1 m3 malzemenin takribi 1.6 ton olarak kabul edildiğinde 2018 birim fiyatına göre takribi malzeme m3 fiyatının ortalama 276 olarak alınırsa ortalama kapasite kapasitede çalıştırıldığı düşünüldüğünde (95 ton/gün) günlük kırılan malzeme değerinin takribi 12.825,00TL olarak hesaplandığı, 46X12.825,006= 589.950,00TL kar kaybı olduğu, sözleşmeye göre 24.04.2013 tarihinde teslim edilmesi gereken makinenin 09.06.2013 tarihinde 46 gün geç teslim nedeniyle oluşan gecikme cezasının ise 46X5006 =23.000TL olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce Makine Mühendisi bilirkişiden alınan raporda özetle, davalı tarafın sözleşme konusu makinaları sözleşmede belirtilen 24.04.2013 tarihinde davacı şirkete teslim etmediği gibi – hazır hale getirdiğine ilişkin resmi geçerli bir belgenin de dosya içinde yer almadığı, davalı şirket personelinin davacı şirkette bulunan makine için kurulum, bakım, onarım hizmetleri için gitmiş olmasına rağmen tutulan bir servis kaydı olmaması – (elektrik olmadığından çalışmanın tamamlanamadığının belirtilmemesi vs.) makinanın hatalı kullanım sonucu arızaya geçtiğinin beyan edilmemiş olması personelin zor şartlar altında çalıştırıldığına/ makinenin kullanımını anlatıp imza alarak eğitim verebileceği bir muhatap bulamadığına işaret edebileceği, Makine üzerinde inceleme yapan bilirkişi heyetince ilk etapta atıl vaziyette tespit edilen makinenin, davalı şirket vekilinin beyanları sonrasında yeniden yapılan incelemesinde makinenin çalıştığı ancak standart verilere uygun çalışmadığının belirlendiği, çalışmasındaki balanssızlık – dengesizlik nedenlerinden birinin ayıplı imalat nedeniyle olabileceği gibi bir diğer nedeninin de hatalı kullanımdan kaynaklandığının rapor edildiği, davalı şirketçe makine üzerinde yapılacak ikinci bilirkişi incelemesi için ne kadar süre makineyi kurulum için çaba sarf ettiği, makinenin yerinin ve bağlantılarının tam olarak standartlara uygun hale getirilip getirilmediğinin belirsiz olduğu, bu aşamada makinenin imalattan kaynaklı gizli ayıplı olduğu yönünde bir tespit yapılabilmesinin mümkün olmadığı, sözleşme konusu makine gurubunun davalı şirkete iadesi koşularının gerçekleşmediği, davacı şirket tarafından davalı şirket personeli … ile imzaladığı tutanakta bizzat kurulumun … …Ltd. Şti. çalışanlarınca yapıldığı, bu tip bir makinanın imalatçı / üreticisi tarafından kurulumunun sağlanarak, zemin makine gurubu bağlantısı ve tüm bağlantı ile kontrol elemanlarının montajının kontrol ve test edilerek standartlara uygun bir şekilde çalıştığından emin olunduktan sonra kullanıcıya gerekli eğitim verildikten sonra devreye alınarak çalıştırılmaya başlanması gerektiği, davacı şirketin bahse konu tipteki makine için kurulumunu gerçekleştirerek kullanıma açması sonrası yaşanan tüm arıza ve hatalardan dolayı kusurlu ve sorumlu olduğunu, davalı şirketin sözleşmeye konu tüm malzemeyi 05.06.2013 tarihinde teslim ettiği, 12.06.2013 tarihli davacı şirket adına kaşe ve imza bulunan yazı ile; DMK 1 kodlu malzemenin gönderildiği hiçbir alacak verecek kalmadığı belirtildiğinden 65.0006 TL (DMK 1 malzeme bedeli) yanı sıra 15.06.2013 – 02.12.2013 tarihleri arasında 8 ayrı çek ile toplam 123.000,00TL ödeme gerçekleştirdiğinden toplam yapılan ödeme tutarının 65.000,00TL+123.000,00TL =188.000,00TL olduğu, Makine parçalarının 05.06.2013 tarihinde davacı şirkete teslim edildiğine ilişkin sevk irsaliyesi ele alındığında makinenin montajı dahil 09.06.2013 tarihinde 24.04.2013- 09.06.2013 tarihi arasında 46 gün geç teslim edildiği, 46 gün x 500,00TL = 23.000,00TL gecikme cezası hesaplandığı, davacı şirketin makineyi geç teslim aldığı söz konusu 24.04.2013 -09.06.2013 tarihi arasında gelirinde / hasılatta eksilmeye düştüğüne, üretim miktarının azaldığına ilişkin ticari defterler üzerinde inceleme yapma olanağı bulan bilirkişi heyetince bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın sadece makinenin günlük üretim miktarı üzerinden yola çıkılarak 2018 yılı birim fiyatı üzerinden net kâra bakılmaksızın ortalama kırılması gereken malzeme fiyatından yola çıkılarak 589.950,006 kâr kaybı oluştuğu yönünde hesaplama yapılmış ise de tarafımdan teknik açıdan incelenen dosya için, bir önceki yılın aynı dönemine denk gelen 46 günlük süreç kıyaslanarak bir üretim kaybının söz konusu olup olmadığı, 2013 yılı için işçilik giderleri, işe giriş yapan / işten ayrılan personel bilgisi, tüm masraflar çıkarıldıktan sonraki net kâr, yanı sıra dava konusu süreçte alınan bir işin geri çevrilerek bir cezai ödeme yapılıp yapılmadığı vs net kâr kaybını ortaya çıkarabilmek adına gerekli belgeler sunulmaksızın bu aşama da kâr kaybı yönünde bir görüş beyan edilemiyeceği, Mahkemece davalı şirketin geç teslimden sorumlu olduğu görüş ve kanaatine varıldığında davalı şirketin ödemesi gereken gecikme cezasının 23.000TL olduğu bildirilmiştir.
Dosya kapsamına uygun olan son alınan bilirkişi raporu mahkememizce kabul edilmiştir.

Dosya kapsamına, toplanan delillere, iddia, savunma ve bilirkişi raporuna göre; tarafların kabulünde olan 30/03/2013 tarihli sözleşmede Makine gurubunun teslim süresinin 24.04.2013 olarak kararlaştırılmasına rağmen, 05.06.2013 tarihinde davacı şirket yetkilisine malzeme olarak teslim edildiği, davacı şirket yanı sıra davalı şirket personeli Alatdin Kasurka’nın imzasının bulunduğu tarihsiz Tutanak ile 09.06.2013 tarihinde davacı şirkete teslim edilen makinanın 14.06.2013 tarihinde davacı şirketçe kurulumunun yapıldığı, 05.07.2013 tarihinde davalı şirket çalışanı Alatdin Kasurka’nın gönderildiğinin satıcı Köksallar …Ltd. Şti. tarafından kurulumun gerçekleştirilmediğinin tutanak altına alındığı, … sonrasında …’ın da davacı şirkete giderek montaj / bakım onarım hizmeti verdiği, Makinenin yeniden arızalanması üzerine de …’ın ve ardından yaşanan arıza içinde Mustafa Yılmaz’ın davacı şirkete giderek onarım konusunda hizmet verdiğinin anlaşıldığı, Makine kurulumu aşamasında davacı şirketin üzerine düşen tüm edimi yerine getirdiğine ve makinenin kurulumu için gerekli şartları hazır hale getirdiğine ve buna rağmen davalı imalatçı yanca kurulumun yapılmadığına ispata elverişli bir belgenin davacı tarafından sunulmadığı, davalı imalatçı tarafından da makine gurubunun 24.04.2013 tarihinde montajı tamamlanmış bir şekilde teslime hazır hale getirildiğine ilişkin savunmasını ispata elverişli bir belgenin sunulmadığı, dava konusu makinenin yapısı, tipi ve kullanım amacı da göz önüne alındığında imalatçı firma tarafından kurulum ve tanıtımı yapılmaksızın davacı şirketçe kurulum ve çalıştırma işlemine maruz bırakılması sonucu, makinede baş gösterecek arızalardan, olumsuz çalıştırma koşullarından davalı şirketin sorumlu ve kusurlu tutulamayacağı, ikinci keşif sırasında bilirkişi heyetince belirlenen ayıpların imalattan mı kullanım hatasından mı kaynaklandığının kesin olarak belirlenmediği, sözleşme konusu makine sisteminin 46 gün geç teslim edildiği, geç teslim nedeniyle davacı tarafın davalı taraftan 23.000,00TL cezai şart alacağı talep etmekte haklı olduğu, bilirkişi heyeti ek raporunda geç teslim nedeniyle 589.950,00TL davacı tarafın kar kaybına uğradığı bildirilmiş ise de, bir önceki yılın aynı dönemine denk gelen 46 günlük süreç kıyaslanarak bir üretim kaybının söz konusu olup olmadığı, 2013 yılı için işçilik giderleri, işe giriş yapan / işten ayrılan personel bilgisi, dava konusu süreçte alınan bir işin geri çevrilerek bir ceza ödemesi yapılıp yapılmadığı gibi yoksun kalınan kâr kaybını olup olmadığını belirleyecek somut belgelere dayalı hesap yapılmadığından bilirkişi kurulu ek raporuna itibar edilmemiş, davacı tarafça sunulan belgelerle kanıtlanamadığından davacı tarafın yoksun kalınan kar kaybı talebinin yerinde olmadığı, sözleşmede makine gurubunun bedelinin 160.000 TL+KDV olarak belirlendiğini, davacı tarafından davalı tarafa sözleşme bedeli olarak 65.000,00 TL değerinde makine ve 123.000 TL olmak üzere toplam 188.000,00TL ödeme yapıldığı, davacının fazla ödemesinin bulunmadığı, anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne, 23.000,00 TL gecikme cezasının (davacı şirket tarafından davalı şirkete keşide edilen … Noterliğinin 12.08.2013 tarih 08947 yevmiye numaralı ihtarnamesin davalı tarafa tebliğ edilmediğinden davadan önce davalı taraf temerrüte düşürülmediğinden) dava tarihi olan 26/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine dair aşağıda yazılı kararın verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulüne,
23.000,00 TL gecikme cezasının dava tarihi olan 26/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin taleplerin Reddine,
3-Alınması gerekli 1.571,13 TL harcın peşin alınan 10.716,05 TL harçtan mahsubu ile kalan 9.144,92 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talebi halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafından yatırılan ve karar harcına sayılan 1.571,13 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 24,30 TL başvuru harcı, 4.000,00 TL bilirkişi, 1.054,00 TL talimat ve müzekkere giderleri, 700,00 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 5.778,30 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 211,80 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-AAÜT uyarınca kabul edilen cezai şart alacağı üzerinden belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
7-AAÜT uyarınca reddedilen fazla ödeme tutarı üzerinden belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücreti ile reddedilen yoksun kalınan kar tazminatı tutarı üzerinden AAÜT 13/4.maddesi uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan ayrı ayrı alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
8-Davalı tarafından masraf yapılmadığından hükmedilmesine yer olmadığına,
9-HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İşbu mahkeme kararına karşı HMK 341 ve 345. maddesi uyarınca taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yoluna başvuru yapma hakkı bulunduğuna dair taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile karar verildi. 28/01/2021

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza