Emsal Mahkeme Kararı Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/573 E. 2022/800 K. 16.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/573 Esas – 2022/800
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/573
KARAR NO : 2022/800
HAKİM …
KATİP :…
DAVACI…
DAVALI :….

DAVA : Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi
DAVA TARİHİ : 03/09/2022
Birleşen Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/568 Esas sayılı dosyası.
DAVACI :…
DAVALI :…
VEKİLİ : …
DAVA : Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi
DAVA TARİHİ : 03/09/2022
KARAR TARİHİ : 16/11/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememize açılan Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
Asıl davada
İddia
Davacı vekili; müvekkilinin davalı şirketin hissedarı olduğunu, davalı şirketin 2019-2020-2021 yıllarına ilişkin Olağan Genel Kurulunun ilk toplantısının 07.05.2022 tarihinde yapıldığını, yapılan toplantıda, şirket ortaklardan … tarafından bilanço, kar ve zarar hesaplarını incelemek üzere TTK’nun 420. Maddesi uyarınca erteleme talep edildiğini, bilanço kar ve zarar hesaplarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrasına ilişkin oylamanın bir ay sonra yapılacak genel kurulda görüşülmesine karar verildiğini, şirket ortaklarından …’nin erteleme süresi içerisinde şirket hesaplarında Yeminli Mali Müşavir Fatih HAYTA ile birlikte yaptığı incelemede; şirket hesaplarında usulsüzlük yapıldığına ilişkin belgeler bulunduğunu, yapılan bu usulsüzlüklerin şirket ortaklarını zarara uğrattığı gibi devleti de zarara uğratacak nitelikte olduğunu, ertelenen olağan genel kurul toplantısının 11.06.2022 tarihinde yapıldığını müvekkilinin talebi üzerine şirketin özel denetçi tarafından denetlenmesine yönelik gündeme madde konulduğunu, özel denetim yapılması talebinin oy çokluğu ile kabul edilmediğini, Yeminli Mali Müşavir raporunda; şirket gelirlerinin gizlendiği, bilanço kar ve zarar hesaplarının gerçeği yansıtmadığı yönünde mütalaada bulunulduğunu, şirketin 2020 yılında 27 olan doktor kadrosunun 2021 yılında 24’e düştüğü, 3 adet kadronun eksildiği, karar defteri incelendiğinde, 2 adet kadro devrine ilişkin yönetim kurulu kararı olduğunun tespit edildiğini, bu kadrolar karşılığında alınan bedelin de rayiç bedel olup olmadığının denetlenmesi gerektiği, raporda, Yönetim Kurulu Başkanı ve şirket ortağı Alper Cem Ünal’ın, şirkete 2,5 yıl içerisinde 6.773.046 TL borç verdiği, vermiş olduğu borcun 2.063.000 TL’sını 2020 yılında tahsil ettiği, sadece 2021 yılında vermiş olduğu borç tutarının 2.144.000 TL olduğunun belirtildiğini, Yönetim Kurulu Başkanı … ‘ın, Genel Kurulun yapıldığı tarihte şirketten 4.744.046 TL alacağı bulunmadığını, söz konusu para akışının miktarı diğer bir ifade ile şirkete Yönetim Kurulu Üyesi tarafından verilen paranın ne kadarının şirket geliri olduğunun tespiti için şirket hesaplarında ve banka kayıtlarında detaylı inceleme yapılması gerektiğini belirterek davalı şirketin hesaplarının detaylı incelemesinin yapılması ve denetlenebilmesi için TTK 439. maddesi uyarınca özel denetçi atanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Savunma
Davalı vekili, davalı şirketin merkezinin bulunduğu Polatlı Mahkemesinin kesin yetkili mahkeme olduğunu belirterek davanın yetkisizlik yönünden reddine karar verilmesini, davacının Genel Kurulda TTK m. 420 uyarınca bilgi alma hakkını kullanmaması nedeniyle “ön koşul” yerine getirilmeden açılan davanın reddine, yazılı ve imzalı muhalefet şerhi bulunmayan davacının huzurdaki davayı açma hakkı bulunmadığını, davacının %10 azınlık payı sahibi olmaması nedeniyle huzurdaki davayı açma hakkı bulunmadığını, 2019-2020-2021 yılı faaliyet raporunu onaylayan ve şirketin önceki yönetimi ile devam etmesine itiraz sunmayan davacının huzurdaki davayı açmasının dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, davacının dosyaya sunduğu mali müşavir raporunun usul ve esas açısından dikkate alınamaz nitelikte olduğunu, TTK 439. Maddesinde uyarınca özel denetçi atanması şartları oluşmadığından genel kurulca verilen red kararının hukuka uygun olduğunu savunmuş davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili, müvekkiline ilişkin olarak asıl dosyada ileri sürdürdüğü aynı iddiaları ileri sürerek özel denetçi atanmasını talep etmiş, asıl dosyanın davalısı olan şirket vekili de asıl dosyadaki savunmayla aynı şekilde savunmada bulunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ GEREKÇE
Asıl ve birleşen dava, TTK 439. Maddesi uyarınca Anonim Şirkete özel denetçi atanması istemine ilişkindir.
Çekişme, davacıların özel denetçi atanmasını talep edip edemeyecekleri, özel denetçi atanmasına yönelik şartların mevcut olup olmadığı üzerinde toplanmaktadır.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun
Bilgi alma ve inceleme hakkı başlıklı 437/1.maddesinde;
“Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.”
Özel denetim isteme hakkı Genel kurulun kabulü başlıklı 438.maddesinde;
“(1) Her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir.
(2) Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir.”
Genel kurulun reddi başlıklı 439.maddesinde ;
“(1) Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir.
(2) Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır.”
Atama başlıklı 440.maddesinde;
“(1) Mahkeme, şirketi ve istem sahiplerini dinledikten sonra kararını verir.
(2) Mahkeme istemi yerinde görürse, istem çerçevesinde inceleme konusunu belirleyerek bir veya birden fazla bağımsız uzmanı görevlendirir. Mahkemenin kararı kesindir.”
Görev başlıklı 441.maddesinde;
“(1) Özel denetim, amaca yararlı bir süre içinde ve şirket işleri gereksiz yere aksatılmaksızın yapılmalıdır.
(2) Yönetim kurulu, şirketin defterlerinin, yazışmaları dâhil yazılarının, kasa, kıymetli evrak ve mallar başta olmak üzere, varlıklarının incelenmesine izin verir.
(3) Kurucular, organlar, vekiller, çalışanlar, kayyımlar ve tasfiye memurları önemli olgular konusunda özel denetçiye bilgi vermekle yükümlüdür. Uyuşmazlık hâlinde kararı mahkeme verir. Mahkemenin kararı kesindir. “
Rapor başlıklı 442.maddesinde;
“(1) Özel denetçi, incelemenin sonucu hakkında, şirketin sırlarını da koruyarak, mahkemeye ayrıntılı bir rapor verir.
(2) Mahkeme, raporu şirkete tebliğ eder ve şirketin, raporun açıklanmasının şirket sırlarını veya şirketin korunmaya değer diğer menfaatlerini zarara uğratıp uğratmayacağına ve bu sebeple istem sahiplerine sunulmamasına ilişkin istemi hakkında karar verir.
(3)Mahkeme, şirket ve istem sahiplerine, açıklanan rapor hakkında, değerlendirmeleri bildirmek ve ek soru sormak imkânını tanır.” hükümleri mevcuttur.
07/05/2022 tarihinde yapılan genel kurul toplantı tutanağında inkar olunmayan kayıtlara göre asıl dosyamızın davacısı … şirkette %18,77, birleşen dosyanın davacısı Ali Çömçömoğlu ise şirkette %0,99 pay sahibi olup, belirtilen Ticaret Kanununun 439/1.maddesinde şirketin halka açık olmadığı da gözönünde bulundurularak sermayenin en az 1/10’nuna sahip pay sahipleri özel denetçi atanmasını isteyebileceği, her iki davacının toplam payı da yasada belirtilen oranı geçmiş olduğundan her iki davacının da dava açma hakkı bulunmaktadır.
Her iki davacının da pay sahibi olduğu şirketle ilgili özel denetçi atanmasını isteyebilmesi için belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile TTK’nun 438.maddesine göre genel kuruldan isteyebilir.
Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi halinde toplam hisseleri %10’a aşan pay sahipleri asliye ticaret mahkemesinden TTK’nun 439/1.maddesine göre isteyebilirler. Aynı maddenin 2.fıkrasında yazılı şartların varlığı halinde mahkemece özel denetçi atanabilir. TTK’nun 440.maddesine göre de mahkemenin vereceği karar kesindir.
Özel denetçi atanması istenilen şirketin 07/05/2022 tarihinde genel kurul toplantısı yapılmasına karar verilmiş, toplantıya katılan hissedar … TTK’nun 420.maddesine göre erteleme talep etmiş, erteleme talebinin kabul olması üzerine genel kurulun 11/06/2022 tarihinde yapılmasına karar verilmiş, ortaklar …, Emir Taha Çiftçi ve Ali Çömçömoğlu’nun başvurusu üzerine davalı şirketin 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ait yeminli mali müşavirden özel denetim raporu alınmış, bu rapor 11/06/2022 tarihli genel kurula …vekilleri ile asıl … tarafından genel kurula sunularak “…şirket hasılatlarının gizlendiği, şirket ortaklarının şirketle para alışverişinde bulunduğu, yönetim kurulunun pay sahiplerinin onayı olmadan işletme varlıklarının azaltılması sonucunu doğuracak faaliyetlerde bulunduğu” tespit edildiğinden bağımsız bir denetçi atanmasını talep ettikleri, bu talebin ise genel kurulda kabul olunmadığı anlaşılmıştır.
Toplanan delillere göre davacıların toplam hissesi özel denetçi atanması talebi için gerekli %10 paydan fazla olduğu, genel kuruldan önce bilgi alma ve inceleme hakkı kullanılarak yeminli mali müşavirden rapor alındığı, ertelenen genel kurulda da bu rapor sunularak bu raporda belirtilen hususlarda özel denetçi atanmasının istenildiği, özel denetçi raporunda belirtilen olayların özel denetimle açıklığa kavuşturulması gerekli olaylar olduğu, davalı şirket tarafından da açıklığa kavuşturulduğunun ispat olunamadığı, iddia edilen olaylarla ilgili de sunulan delillerle mahkememizin ikna edildiği kanaatine varılmakla asıl ve birleşen davaya ilişkin özel denetçi atanması talebinin kabulü ile özel denetçi atanmasına, özel denetçiden TTK’nun 442.maddesine uygun rapor alınmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1.-Asıl ve birleşen davanın kabulü ile
Davalı şirketin işleri aksatılmaksızın;
“Şirketin hasılatının gizlenip gizlenmediği, şirket ortakları ile para alışverişi yapılıp yapılmadığı ve bunların sonuçları, yönetim kurulu pay sahiplerinin onay almadan işletme varlıklarını azalması sonucunu doğuracak faaliyette bulunup bulunmadığı” hususlarında inceleme yapmak üzere Yeminli Mali Müşavir …. nun özel denetçi atanmasına,
TTK’nun 442.maddesine göre atanan bu denetçinin raporu hazırlarken şirketin sırlarının korunmasına, raporun açıklanması halinde şirket sırlarının açığa çıkıp çıkmayacağı veya şirketten korunmaya değer menfaatlerin zarara uğrayıp uğramayacağı hususlarının da özel denetçi tarafından raporda belirtilmesine,
20.000 TL özel denetçi ücretinin davalı şirket tarafından karşılanmasına,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince; Asıl ve birleşen davalar yönünden alınması gerekli harçlar alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3.-Davacılar vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince asıl dava yönünden hesaplanan 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin ve birleşen dava yönünden hesaplanan 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan ayrı ayrı tahsili ile davacılara verilmesine,
4.-Asıl dosya davacısı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 80,70 TL peşin harç ve 67,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 228,90 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
5.-Birleşen dosya davacısı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 80,70 TL peşin harç ve 77,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 238,90 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6.-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, 16/11/2022 tarihinde kesin olarak karar verildi.

Başkan …

Katip …