Emsal Mahkeme Kararı Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/412 E. 2021/691 K. 29.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/412 Esas – 2021/691
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/412 Esas
KARAR NO : 2021/691

HAKİM :…..
KATİP :….
DAVACI :…..
DAVALI : ….

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/09/2018
KARAR TARİHİ : 29/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/12/2021
Mahkememize açılan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili… Sigorta A.Ş.’ ne 61056737/3 sayılı poliçe ile 05.06.2017 – 05.06.2018 tarihleri arasında sigortalı bulunan … Doğalgaz Dağıtım A.Ş. ile “Klasik Yangın Sigorta Poliçesi” akdedildiğini, 27.10.2017 tatihinde saat 16:59 sularında … operatörü Fatih Emre Yeşil’ in dikkatsizlik sonucu idare ettiği kepçe ile zemin altında bulunan 12” (DN300) çaplı yüksek basınçlı çelik doğalgaz boru dağıtım hattının 20×30 cm’ lik bölümünü delmesi sonucunda sigortalının boru hattında hasar meydana geldiğini, bu hasarın meydana gelmesinde davalı yanın haksız fiil nedeniyle %100 kusurlu olup bağımsız eksper tarafından tanzim olunan ekspertiz raporu, sigorta genel ve özel şartları, sigorta poliçesinde mevcut muafiyet kaydı dikkate alınarak müvekkili şirket tarafından 26.02.2018 tarihli ödeme belgesi ile 29.106,88 USD hasar bedelinin sigortalısına ödendiğini, müvekkilinin TTK madde 1472’ye göre sigortalısının halefi olmuş olup hasar bedelinirr tahsili için işbu davanın açılması zorunluluğunun doğduğu belirtilerek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 29.106,88 USD tazminatın fiili ödeme günündeki kur üzerinden Türk Lirası karşılığının, 26.02.2018 ödeme tarihinden itibaren Merkez Bankası’nın dövize uyguladığı en yüksek oranlı faiz, masraf ve avukatlık ücreti ile birlikte davalardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi talep etmiştir.
YANIT
Davalı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirket ve taşeron şirket ekiplerinin, Ankara… Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından verilen yer teslimi ve iş emri doğrultusunda… Caddesinde kazı çalışması yapılırken kepenin hamlesi neticesinde doğalgaz borusu delinmiş olup hasar meydana geldiğini, olay yerinde yapılan incelemede … Doğalgaz A.Ş.’ ne ait doğalgaz borusunun olması gerekenden daha yukarıda olduğunun tespit edildiğini, … Doğalgaz Tesisat Yönetmeliğinde doğalgaz borusunun hangi derinlikte olabileceğinin yazdığını, ancak kazı alanında bu kurallara riayet edilmediğinin görüldüğünü, boruların olması gerekenden daha yukarıda olması nedeniyle kazanın meydana geldiğini, boru olması gereken derinliğe konulmuş olsa veya ikaz bandı bulunsa veya … Doğalgaz A.Ş. gerekli deplaseleri yapmış olsa idi kazanın meydana gelmeyeceğini ve hasarın oluşmayacağını, olayın meydana gelmesinde müvekkili şirketin kusuru ve sorumluluğu bulunmayıp tüm kusur ve ihmalin … Doğalgaz A.Ş.’ de olduğunu, yüzeyin 30 cm altında ikaz bandı bulunmasının zorunlu olduğunu, ancak kazanın ve hasarın yaşandığı alanda ikaz bandı bulunmadığını, ikaz bandının doğalgaz borusu varlığının anlaşılmasında en önemli güvenlik tedbiri olduğunu, kazı alanında ikaz bandı bulunmadığından çalışma yapan ekiplerin doğalgaz borusunu fark edemediklerini, BOTAŞ Teknik Emniyet ve Çevre Yönetmeliğinin ilgili maddesinde boru hatlarının üst kotundan 20 cm yukarıda ince toprak veya küm doldurulacağı ve boru etrafının kum ile sarılarak işaretleneceğinin açık olarak yazdığını, ancak kaza olan alanda kumla bir işaretleme yapılmadığının ve boru üzerinin kumla kaplanmadığının ekte sundukları fotoğraflardan net olarak anlaşıldığını, … Doğalgaz A.Ş. tarafindan çalışma yapılacak alana teknik nezaretçi gönderilmediğini, … Şube Müdürlüğü veya Asfalt Şube Müdürlüğü. tarafından kazı yapılacağı … Doğalgaz A.Ş.’ ne bildirildikten sonra Başkenti Doğalgaz A.Ş. kazı alanında deplase yapmadığı gibi alana borunun nereden geçtiğini gösterecek teknik nezaretçiyi de göndermediğini, … Doğalgaz A.Ş.’ nin, refakatçi bulundurma zorunluluğuna aykırı hareket ettiğinden kusurlu olduğunu, müvekkili şirketin ve çalışanlarının kendisine belediye tarafından projesi verilen ve yer teslimi yapılan alanlarda çalışma öncesi araştırma yapma ve altyapı kuruluşlarına bildirim yapma zorunluluğu olmadığını, bu görevin yer teslimi öncesi belediyenin görevi olduğunu, müvekkili şirketin Ankara…’ nin taşeronu olarak sadece sözleşme kapsamındaki işleri yapan bir firma olduğunu, sözleşme içeriği incelendiğinde görüleceği üzere müvekkili şirketin sorumluluğunun Ankara… tarafından kendisine yer teslimi yapılarak verilen alanlarda yol ve asfalt çalışmalarını yapmak olduğunu, asfalt çalışması yapılmadan önce çalışma yapılacak alanın çalışmaya hazır hale getirilmesi sorumluluğunun müvekkili şirkette değil …Şube Müdürlüğü’nde ve çalışma yapılacak alandan hatları geçen 3.kişilerde olduğunu, bu nedenle de müvekkili şirketin bildirim ile ilgili bir zorunluluğu bulunmadığını, müvekkili şirket ve taşeron şirket ekiplerinin, Ankara… Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından verilen yer teslimi ve iş emri doğrultusunda … Mahallesi sınırları içerisinde imar planı doğrultusunda yeni yol açılması projesi kapsamında çalışmalar yaptıklarını, iş emri sonrasında … kazı çalışması yapılırken kepenin hamlesi neticesinde doğalgaz borusu delinmiş olup hasar meydana geldiğini, olay yerinde yapılan incelemede … Doğalgaz A.Ş.’ ne ait doğalgaz borusunun olması gerekenden daha yukarıda olduğunun tespit edildiğini, … Doğalgaz Tesisat Yönetmeliğinde doğalgaz borusunun hangi derinlikte olabileceğinin yazdığını, ancak kazı alanında bu kurallara riayet edilmediğinin görüldüğünü, boruların olması gerekenden daha yukarıda olması nedeniyle kazanın meydana geldiğini, boru olması gereken derinliğe konulmuş olsa veya ikaz bandı bulunsa veya … Doğalgaz A.Ş. gerekli deplaseleri yapmış olsa idi kazanın meydana gelmeyeceğini ve hasarın oluşmayacağını, olayın meydana gelmesinde müvekkili şirketin kusuru ve sorumluluğu bulunmayıp tüm kusur ve ihmalin … Doğalgaz A.Ş.’ de olduğunu, Doğalgaz Teknik Şartnamesi’ ne göre toprak altı çelik boru döşemesi olan yerlerde yüzeyin 30 cm altında ikaz bandı bulunmasının zorunlu olduğunu, ancak kazanın ve hasarın yaşandığı alanda ikaz bandı bulunmadığını, ikaz bandının doğalgaz borusu varlığının anlaşılmasında en önemli güvenlik tedbiri olduğunu, kazı alanında ikaz bandı bulunmadığından çalışma yapan ekiplerin doğalgaz borusunu fark edemediklerini, BOTAŞ Teknik Emniyet ve Çevre Yönetmeliği’ nin ilgili maddesinde boru hatlarının üst kotundan 20 cm yukarıda ince toprak veya küm doldurulacağı ve boru etrafının kum ile sarılarak işaretleneceğinin açık olarak yazdığını, ancak kaza olan alanda kumla bir işaretleme yapılmadığının ve boru üzerinin kumla kaplanmadığının ekte sundukları fotoğraflardan net olarak anlaşıldığını, … Doğalgaz A.Ş. tarafindan çalışma yapılacak alana teknik nezaretçi gönderilmediğini, … Şube Müdürlüğü veya Asfalt Şube Müdürlüğü tarafından kazı yapılacağı … Doğalgaz A.Ş.’ ne bildirildikten sonra … Doğalgaz A.Ş. kazı alanında deplase yapmadığı gibi alana borunun nereden geçtiğini gösterecek teknik nezaretçiyi de göndermediğini, … Doğalgaz A.Ş.’ nin, refakatçi bulundurma zorunluluğuna aykırı hareket ettiğinden kusurlu olduğunu, müvekkili şirketin ve çalışanlarının kendisine belediye tarafından projesi verilen ve yer teslimi yapılan alanlarda çalışma öncesi araştırma yapma ve altyapı kuruluşlarına bildirim yapma zorunluluğu olmadığını, bu görevin yer teslimi öncesi belediyenin görevi olduğunu, müvekkili şirketin Ankara…’ nin taşeronu olarak sadece sözleşme kapsamındaki işleri yapan bir firma olduğunu, sözleşme içeriği incelendiğinde görüleceği üzere müvekkili şirketin sorumluluğunun Ankara… tarafından kendisine yer teslimi yapılarak verilen alanlarda yol ve asfalt çalışmalarını yapmak olduğunu, asfalt çalışması yapılmadan önce çalışma yapılacak alanın çalışmaya hazır hale getirilmesi sorumluluğunun müvekkili şirkette değil …Şube Müdürlüğü’nde ve çalışma yapılacak alandan hatları geçen 3. kişilerde olduğunu, bu nedenle de müvekkili şirketin bildirim ile ilgili bir zorunluluğu bulunmadığını, davacı tarafça rücu talebinde bulunulabilmesi için müvekkili ve ekiplerinin olaya sebebiyet veren kusurlu taraf olması gerektiğini, ancak olayın yaşanmasında tüm kusurun davacı yanın sigortalısı olan … Doğalgaz A.Ş. üzerinde olduğunu, bu nedenle rücu konusu bulunmadığını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı yanın açıklamasını ve nasıl hesapladığını belirimediği bir bedel istediğini, bu bedelin nasıl hesaplandığının kendilerince bilinmediğini, söz konusu hasarın maddi boyutunu net olarak hesaplanması için davacı yanın hasarla ilgili fatura ve diğer evrakları ve hesaplama detaylarını dosyaya sunması gerektiğini, müvekkili şirketin sigorta şirketi olan…Sigorta A.Ş. tarafından kaza sonrasında rücu talebi bulunan sigorta şirketlerine ve … Doğalgaz A.Ş.’ ne ödeme yapıldığını, bu ödemelerin dava konusuna dahil olup olmadığını öğrenmek için hasar dosyasının celbini talep ettiklerini, müvekkili şirketin, kazı alanında çalışma yapması için taşeron şirket…İnşaat Ltd. Şti. ile taşeron sözleşmesi imzaladığını, dava sonucu taşeron şirketi de yakından ilgilendireceğinden davanın ihbarını talep ettiklerini, davanın aleyhlerine sonuçlanması halinde dosyaya poliçe kapsamında sigorta şirketi tarafından ödeme yapılacağından davanın sigorta şirketine ihbarını talep ettiklerini belirtilerek; izah edilen nedenlerle; öncelikle davanın…Nakliyat İnşaat Ltd. Şti.’ ne ve…Sigorta A.Ş.’ ne ihbarına, sonrasında davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davaya öncelikle görev, yetki, süre ve husumet olmak üzere tüm usul yönlerinden itiraz ettiklerini, dava konusu vol yapım çalışmasının diğer davalı yüklenici … İnşaat tarafından yürütüldüğünü, anılan işin Teknik Şartnamesi’ nin 19. maddesinde “Civar Arazinin, Emlakın ve Tesislerin Korunması” başlığında “Yüklenici, özel ve tüzel kişilere, emlak, boru hattı, mahsul, ağaçlar, abideler, yol işaretleri, tel örgüler vs. her türlü malın muhafazasından ve zarardan masun tutulmasından sorumludur. Projelerde gösterilsin veya gösterilmesin boru hattı, yeraltı su borusu, kablo, telgraf. telefon tesisatının ve direklerinin, enerji nakil hatlarının ve direklerinin vb. hiçbir zarara uğratılmaması gerekir ve bunun temini için her türlü tedbiri almaktan ve neticelerinden yüklenici sorumludur.” denildiğini, bu sebeple idarelerinin dava konusu zarardan sorumlu tutulamayacağının açık olduğunu, bu bağlamda idarelerince yol açım çalışmasının resmi prosedürler doğrultusunda yapıldığının açık ve net olatak anlaşıldığını, davacı talebinin haksız ve hukuksuz olduğunu, ayrıca faiz talebinin kabulünün de söz konusu olmadığını belirterek; izah edilen ve mahkemenizce resen belirlenecek nedenlerle haksız açılan davanın reddi ile yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, GEREKÇE VE KABUL:
Dava, haksız fiilden kaynaklanan sigortalıya yapılan tazminat bedelinin rücuen tahsili isteminden ibarettir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı tarafından yapılan yol çalışmaları sırasında doğal gaz boru hattına zarar verilip verilmediği, meydana geldiği tarafların kabulünde olan sigortalının zararında davalının kusurunun bulunup bulunmadığı, davacının sigortalısının müterafik kusuru bulunup bulunmadığı, takibe konu zararlarını davalılardan talep edip edemeyeceği hususlarında toplanmaktadır.
12.06.2019 Tarihli Makine Mühendisi Bilirkişi raporunda özetle: Ray Sigorta A.Ş.’nin yasal zorunlu işleri yapmamış, tedbirleri almamış sigortalıya ödeme yapmasından dolayı kusurlu olduğu, … Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’nin faaliyet sırasında kanun ve Yönetmenliklere uygun geçerli ruhsatların alınması ve bu Kanun ve yönetmenlikler gereği alınması gereken tedbirlerin ve bakımların yerine getirilmiş olması nedenleri ile kusurlu olduğu, Sigortalı … Doğalgaz Dağıtım A.Ş. gerekli tedbirleri almaması, işin sahibi ve yapımcıları, İdare Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Yüklenici … İnşaat Taah. Pet.Gıda Nak.İç ve Dış Tic A.Ş. ve Alt Yüklenici…Nak. İnşaat Taah. ve Tic.Lti. işlerini yaparken, doğalgaz altyapısına zarar vermelerinin nedenlerinden olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Makine Mühendisi, Sigorta Hakemi ve İnşaat Mühendisi’nden oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetinden alınan 01.06.2020 tarihli raporda özetle: Davalı Belediye tarafından verilen işi Yapan … Firması veya taşeronunun vaki olayda altyapı uyarısının kendilerine yapıldığı yönünde resmi veya çalışma sahasında yüzeyde bulunması gereken uyarıların bulunduğu yönünde dosyada bilgi ve bulgu bulunmadığı anlaşılmakla bu firma veya taşeronuna bu haliyle kusur izafe olunamayacağı, Sigortalı … Gaz firmasının döşediği hasara uğrayan gaz borusunu teknik şartnamesine uygun döşememekle kusurlu olduğu, … Gaz yol çalışması için uyarılmış buna rağmen alt yapışma sahip çıkmamiş ise tam kusurlu olarak kabul edilebileceği ve rücu koşullarının oluşmasından söz edilemeyeceği, … Gaz yol çalışması için Belediyece uyarılmamış ise kusuru Davalı… ile %50-50 olarak, paylaşmasının hakkaniyetli olacağı Mahkemece bu görüşe itibar olunması halinde kaza nedeniyle hesaplanan hasar meblağının 29.106,88 USD olup; %50 si olarak hesaplanan meblağın 14.553,44 USD olarak hesaplandığı, bu meblağ için rücu koşullarının oluştuğunun söylenebileceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve deliller, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi kapsamı ile tespit edilen olgular hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacı… Sigorta A.Ş. oluşan zararı hesaplattırarak sigortalı … Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’ye poliçe karşılığı teminat olarak para yatırdığı, boru hattına zarar veren olayın müsebbibi gördüğü yol yapım işi sahibi Ankara… Başkanlığını ve yüklenici … İnşaat Taah. Pet.Gıda Nak.İç ve Dış Tic A.Ş.’yi sigortalıya yaptığı ödemeyi almak için Tazminat (Haksız fiilden Kaynaklanan) davası açtığı, Büyükşehir Belediyesi 15 ve 23 Man 2017 tarihli yazılarında ilgili hasarın oluşmasına neden olan yol çalışmasının bölgede altyapısı bulunduğu düşünülen kuruluşlara bildirildiği ve çalışmaların alt yapıya zarar vermemesi için gerekli önlemleri almaları konusunda uyarıldıkları ancak yazının ilgili kuruluşlara veya sigortalı … Gaz a ulaştığına ilişkin dosyada ispata yarar bir tebliğ belgesinin sunulmadığı anlaşılmakla bildirim yükümlülüğünün yerine getirildiği hususunun ispatlanamadığı, vaki olayda altyapı uyarısının kendilerine yapıldığı yönünde resmi veya çalışma sahasında yüzeyde bulunması gereken uyarıların bulunduğu yönünde dosyada bilgi ve bulgu bulunmadığı anlaşılmakla bu firma veya taşeronuna bu haliyle kusur izafe olunamayacağı,dava dosyasında bulunan fotoğrafların incelenmesinde; kazı işlemi bittikten sonra çekilmiş fotoğraflar oldukları, bu fotoğraflardan Sigortalı … Gaz firmasının döşediği hasara uğrayan gaz borusunu teknik şartnamesine uygun döşememekle kusurlu olduğunun görüldüğü, tüm bu yükümlülükler dikkate alındığında; bilirkişilerin yaptıkları tespitlere katılmakla birlikte sonuçta belirlenen kusur oranına mahkememizce itibar edilmesinin mümkün görülmediği, davacıya takdiren %20 oranında müterafik kusur verilmesinin hakkaniyete uygun olacağı, Ankara BAM ….. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın benzer bir davada verdiği 2017/1416-1469 E.K sayılı ilamında da benzer kusur oranının benimsendiği anlaşıldığından davanın bu kusur oranı benimsenmek sureti ile davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş.’ ye yöneltilen davanın kısmen kabulüne, Ankara BAM ….. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın benzer bir davada verdiği 2018/997-1787 E.K sayılı ilamı ve Ankara BAM ….. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın benzer bir davada verdiği 2018/2692-1817 E.K sayılı ilamında da görüldüğü üzere davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ na yöneltilen davanın Hizmet kusuruna dayandığı , tam yargı davası niteliğinde olduğu ve idari yargı yerinde çözülmesi gerektiği anlaşılmakla HMK’nın 114/1-c maddesi gereğince yargı yolunun caiz olmasının dava şartı olduğu ve HMK’nın 115/1. Maddesine göre resen gözetilerek davanın yargı yolu caiz olmaması sebebiyle usulden reddine karar vermek gerekmiş olup Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ na yöneltilen davanın bu sebeplerele reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesisi yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1.-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 23.285,504 USD tazminatın fiili ödeme günündeki kur üzerinden Türk Lirası karşılığının 26/02/2018 tarihinden işleyecek merkez bankasının dövize uyguladığı, en yüksek oranlı faiz masraf ve avukatlık ücreti ile birlikte davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş.’ den alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ na yöneltilen davanın reddine,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 6.025,16 TL nispi karar ve ilam harcı için peşin alınan 1.882,87 TL peşin harcınn mahsubu ile noksan olan 4.142,29 TL’ nin davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş.’ den tahsili ile hazineye irad kaydına,
3.-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 12.266,41 TL nispi vekalet ücretinin davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş.’ den tahsili ile davacıya verilmesine,
4.-Davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş. vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulanan AAÜT gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
5.-Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulanan AAÜT gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
6.-Davacı tarafından yatırılan 1.882,87 TL peşin ve 35,90 TL başvurma harcı toplamı 1.918,77 TL’nin davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş.’ den tahsili ile davacıya verilmesine,
7.-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcı, 1.908,45 TL posta/tebligat/bilirkişi gideri olmak üzere toplam 1.944,35 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan taktiren 1.555,48 TL’ nin davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş.’ den tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8.-Davalı … İnşaat Taah. Pet. Mad. Gıda A.Ş. Tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
9.-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, hazır bulunan taraf vekillerinin yüzüne karşı, diğer tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/11/2021

Katip….
¸E-İmzalıdır

…..
¸E-İmzalıdır