Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/410 Esas – 2022/568
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
…
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/410 Esas
KARAR NO : 2022/568

HAKİM :…
KATİP :…
DAVACI…
…
DAVALILAR…

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 08/07/2021
KARAR TARİHİ : 12/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/10/2022

Mahkememize açılan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle, 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında iktisadi devlet teşekkülü olduğunu, Genel müdürlüğünün hizmet personeli alımı 2010-2018 yılları arasında imzalanan sözleşmeler ile davalılar tarafından istenildiğini, davalılar yanında çalışan dava dışı işçi … kıdem tazminatı talebi ile müvekkil idareye başvurduğunu, emeklilik nedeniyle kıdem tazminatına hak kazandığı değerlendirilerek 09.11.2018 tarihinde dava dışı işçiye 15610.19 TL kıdem tazminatı ödendiğini, dava dışı işçi … tarafından müvekkili idare aleyhine yıllık izin ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti sebebiyle dava açıldığını, yapılan yargılama sonucunda …1. Asliye Hukuk (İş )Mahkemesinin 2019/ 120 Esas 2020/346 Karar sayılı ilamı gereğince müvekkil kurum tarafından …17. İcra Dairesinin 2020/8702 Esas sayılı dosyasına 6206.41 TL. Ödendiğini, söz konusu ödemenin yüklenici firma davalılardan rücuen tahsili gerektiğini, davalarda imzalanan sözleşme idari ve teknik şartnamelere göre kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarından yüklenici firmanın sorumlu olduğunu, Ayhan Delibaşın kıdem tazminatı Yüklenici firma Remzi Sol (1987.20’TL) ve Mar Der Nakliyat Limited Şirketi (4138.35 TL) tarafından kendi yanlarında geçen döneme ilişkin olan kısmının ve ücret alacaklarının (2999.65 TL) kısmının ödendiğini, Kıdem tazminatı tutarı olan 9434.64 TL davalı firmalardan çalıştıkları süreler ile orantılı olarak iş ortaklıklarının o döneme ilişkin müşterek ve müteselsil sorumluluk esasıyla ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte rucuan tahsilini talep ettiklerini belirterek bu nedenlerle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 15641.40 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte belirtilen sorumluluk miktarlarıyla daha bağlardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP :
Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle, dava dışı işçilerin kıdem tazminatına hak kazanması herhangi bir mahkeme kararına bağlı olmadığını, davacı üst işverenin kendi insiyatifi ile yaptığı bir ödeme olup işçinin kıdem tazminatına hak kazandığına dair kesin kanaat olmadığından öncelikle hiçbir rücu hakkı bulunmadığını, aksi halde dahi bu tazminatın hesap kontrolü gerektiğini, talebinin zamanaşıma uğradığını, ödemeden itibaren iki yıllık süre geçtiğini, müvekkili şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, davacı dahi ödeme yapılan işçinin asıl işvereni olup, kıdem tazminatından kendisi sorumlu olduğunu, Görüldüğü üzere yasa gereği ödeme yükümlülüğü sadece üst işverene ait bir yükümlülük olup, yönetmelikle rücu ilişkisi de çözüme kavuşturulmuş ve kamu kurumunun sadece diğer kamu kurumunda geçen çalışmaları için yine kamu kurumundan o dönemi talep edebileceği öngörülmüş ve bu şekilde alt işverenlere rücu edilmeyeceği düzenlenerek tüm sorumluluğun üst işverende olduğu yasal mevzuat ile belirlendiğini, her ne kadar 4857 sayılı yasanın 2. Maddesi gereği alt işveren olarak sorumluluk mevcut ise de, bu genel düzenleme mevcut iken sadece 4734 sayılı yasa kapsamında kamu kurumunda çalışanlar yönünden ayrık ve özel bir düzenleme getirilmiş olmakla, özel düzenlemenin genel düzenlemeden önce uygulanmasının kaçınılmaz olduğunu, dava dışı işçinin tazminatından yasal düzenleme gereği üst işveren davacı bakanlık sorumlu olmakla rücu imkanı alt işverenlere mümkün olmadığını, tüm bu sebeplerden dolayı
davacının davasının reddini, masraf ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep etmiştir.
DELİLLER:
-…1. Asliye Hukuk (İş )Mahkemesinin 2019/120 Esas sayılı dosyasının gerekçeli karar ve kesinleşme şerhi dosyamız arasına alınmıştır.
– …17. İcra Müdürlüğünün 2020/8702 Esas sayılı icra takip dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
-Dava dışı çalışanın SGK sicil dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
-Davacı ile davalı şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi örnekleri dosyamız arasına alınmıştır.
-Mahkememizce Aktüer bilirkişiden alınan 30.05.2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı kurum ile davacı şirketler arasında yardımcı işlerde hizmet alımı sözleşmesi imzalandığı, Mahkemenin; Davacı TİGEM Kurumu ile davalı şirketler arasında imzalanan sözleşmede işçi alacaklarından yüklenicinin sorumluluğuna ilişkin düzenlemelerin yer aldığı; davacı işverenin ise işçi alacaklarından sorumlu olacağına dair hüküm bulunmadığı; kanaatine varması durumunda; Dava dışı işçi … ın hizmet ilişkisinin 1475 Sayılı İş Kanunun yürürlükte bulunan 14. maddesine göre kıdem tazminatının ödenmesini gerektirecek şekilde sona erdiği, Mahkemenin dava dışı işçinin kıdem tazminatından davalı şirketin kendi dönemi ile sorumlu olduğu kanaatine varılması durumunda : Davacının de dava dışı işçiye 156.560.19 TL kıdem tazminatının davalılar
-… İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi- …Group İnşaat Nakliyat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi den müteselsilen 6.512.91 TLnin
-…Akaryakıt İnş Hay Ürn Nak Gıda Tük Zirai ve Orman Ürn Maden Tem Özel Güv Taşm İth İhr Tur Tic Ltd Şti 2.382.64 TLnin
-…Mermer İnşaat Nakliye Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse Ve Damper Kasa Üretimi Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi 511.72 TL nin
I- …1. Asliye Hukuk (İş )Mahkemesinin 2019/ 120 Esas 2020/346 Karar Sayılı ilamı gereğince …17. İcra Dairesinin 2020/8702 Esas sayılı dosyasına Davacı tarafından 10.02.2021 tarihinde toplam 9206.41 TL ödemenin 8961.42 TL sini Davalılar :
-…Akaryakıt İnş Hay Ürn Nak Gıda Tük Zirai ve Orman Ürn Maden Tem Özel Güv Taşm İth İhr Tur Tic Ltd Şti den 444.39 TL nin
-…Mermer İnşaat Nakliye Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse Ve Damper Kasa Üretimi Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi den 8517.03 TLnin tazminini talep edebileceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:

Dava, davacı ile davalılar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi nedeni ile çalıştırılan dava dışı işçinin emekli olması nedeniyle ödenen kıdem tazminatının ve dava dışı işçinin diğer işçilik alacaklarına ilişkin açtığı dava nedeni ile davacı tarafından dava dışı çalışana yapılan ödemelerin sözleşme hükümleri uyarınca sorumlu olduğu ileri sürülen davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı ile davalılar arasında hizmet alımını konu olan sözleşme ilişkisi olup olmadığı, her bir davalıda geçen çalışmanın ne kadar olduğu, davalıların yapılan ödemeden sorumlu olup olmadıkları, sorumlu iseler her bir davalının sorumlu olduğu miktarın ne kadar olduğu, alacağın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususlarına ilişkindir.
Davacı Genel Müdürlüğün 2010-2018 yılları arasında hizmet alım işlerinin davalılarla imzalanan sözleşmeler ile sağlandığı görülmüştür. Bu hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında dava dışı çalışan …’ın emekliye ayrılması sebebiyle davacı tarafından 09.11.2018 tarihinde 15.560,19 TL Kıdem tazminatı ödemesi yapıldığı ve …’ın diğer işçilik alacaklarının tahsili amacı ile …1. Asliye Hukuk (İş )Mahkemesinin 2019/ 120 Esas numarası verilen dava açılmıştır. İhaleyi veren asıl iş veren durumunda olan davacı aleyhine açılan bu davanın yapılan yargılaması sonucu mahkemenin 21.10.2020 Tarih ve 2020/ 346 Karar sayılı ilamı ile 3.653,10 TL yıllık izin ücreti alacağı, brüt 295,00 TL UGBT alacağının davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Bu karar …BAM 9. Hukuk Dairesinin 28/01/2021 Tarihli kararı ile onanarak kesinleşmiştir. Dava dışı çalışan tarafından alacağın tahsili amacı ile …17. İcra Müdürlüğü’nün 2020/8702 Esas sayılı icra takibi başlatılmıştır. Bu icra takibi sonucu davacı tarafından dava dışı çalışana toplam 6.206,41 TL ödeme yapılmıştır.
Taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunmakta olup, BK. nun 146. Maddesine göre sözleşmeden kaynaklanan alacaklar için 10 yıl zaman aşımı öngörülmüştür. Davacı ödemesi 09/11/2018 ve 10/02/2021 tarihlerinde yapılmış olup, ödeme tarihi başlangıç alındığında zaman aşımı ve hak düşürücü sürenin davanın açıldığı 08/07/2021 tarihi itibarı ile gerçekleşmediği görülmekle zamanaşımı definin reddine, (Aynı yönde … 23. Hukuk Dairesi 20.02.2017 tarih 2016/8129 E ve 2017/479 K sayılı ilamı) karar verilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerinin bir kısmı 2014 yılından önce imzalanmış ve çalışmalarında bir kısmı 2014 yılından önce gerçekleştiği gibi kıdem tazminatının açık sözleşme hükmü olmadıkça alt yüklenicilere rücu edilemeyeceğini öngören yasal düzenleme Anayasa Mahkemesince iptal edilmiştir. Sözleşmelerde yer alan ücretlerin ödenmesine ilişkin hükümlerinde yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştırdığı personele ilişkin sorumlulukları tamamen yükleniciler tarafından ödenmesi gerektiği kararlaştırılmıştır. Dava dışı çalışanın her bir davalı yanındaki çalışma süresi farklı olduğu için mahkeme kararı ile hüküm altına alınan alacakların türü de dikkate alındığında her bir davalının kendisinde geçen çalışma dönemi ile ilgili sorumlu olması gerektiği için, davacının yaptığı ödemenin ne kadarından hangi davalının sorumlu olduğunun belirlenmesi amacı ile bilirkişiden 30.05.2022 tarihli rapor alınmıştır.
Dava dışı işçiye ödenen tazminatının ne kadarından davalının sorumlu olduğu tartışma konusu olup, … 6. HD’sinin 2021/1763E 2021/2455K sayılı 21.12.2021 tarihli ilamında da “İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.” şeklinde düzenlendiği üzere kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ve UBGT alacakları yönünden de her bir alt yüklenicinin kendisinde gerçekleşen çalışma süresi ile sınırlı olarak tam sorumlu olduğu ilkesinden hareketle yapılan değerlendirme sonucu, davacı tarafından yapılan ödemenin tamamının her bir davalı alt yüklenicide geçen çalışma süresine karşılık gelen miktar esas alınarak belirlenecek miktarın davalıdan tahsili gerekmekle, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli 30.05.2022 tarihli bilirkişi raporu ile de tespit edilen miktar üzerinden davanın kabulüne, karar vermek gerekmiştir.
Davanın tarafları tacir olduğu için davacı tarafından yapılan ödemelerin avans faizi uygulanarak davalılardan talep edilmesinin mümkün olduğu, hizmet alım sözleşmelerinde yer alan hükümler nedeni ile ödemenin davacı tarafından yapıldığı tarihte davalıların davacı aleyhine zenginleştikleri için davacının alacağını ödemenin yapıldığı tarihten itibaren faiz uygulanmasının mümkün olduğu kabul edilip, aşağıdaki hüküm tesisi yoluna gidilmiştir.

HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara göre;
Davanın KABULÜ ile,
Davacı tarafından dava dışı işçiye ödenen 9.407,27 TL kıdem tazminatının;
6.512,91 TL’sinden 09.11.2018 olan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte … İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. – …Group İnşaat Nakliyat Taah. San. Ve Tic. A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine;

2.382,64-TL’sinden 09.11.2018 olan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte… Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine;
511,72-TL’sinin 09.11.2018 olan Ödeme tarihinden itibaren İşleyecek avans faiziyle birlikte …Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine;
Davacının …1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinin 2019/120 Esas, 2020/346 Karar sayılı ilamı gereğince …17. İcra Müdürlüğünün 2020/8702 Esas sayılı dosyasına yaptığı ödemenin 8.961,42-TL ’ sinin;
444,39-TL’sinin 10.02.2021 olan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte… Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine;

8.517,03-TL’sinin 10.02.2021 olan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte …Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine;
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 1.254,76 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 267,12 TL harç ve 80,70 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 347,82 TL ‘nin mahsubu ile noksan olan 906,94 TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
( … İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. – …Group İnşaat Nakliyat Taah. San. Ve Tic. A.Ş.’den 321,51 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 117,63 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 25,21 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 21,85 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 420,73 TL, olarak sorumlu tutulmalarına)
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı yararına hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
( … İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. – …Group İnşaat Nakliyat Taah. San. Ve Tic. A.Ş.’den 3.261,40 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 1.193,24 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 255,76 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 221,72 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 4.267,88 TL, olarak sorumlu tutulmalarına)
4-Arabuluculuk aşamasında harcanan 1.320,00 TL giderin davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
( … İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. – …Group İnşaat Nakliyat Taah. San. Ve Tic. A.Ş.’den 467,94 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 171,20 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 36,69 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 31,81 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 612,35 TL, olarak sorumlu tutulmalarına)
5-Davacı tarafça yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 267,12 TL peşin harç ve 80,70 TL ıslah harç olmak üzere toplamı 407,12 TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
( … İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. – …Group İnşaat Nakliyat Taah. San. Ve Tic. A.Ş.’den 144,32 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 52,80 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 11,32 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 9,81 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 188,86 TL, olarak sorumlu tutulmalarına)
5-Davacı tarafından yapılan 1.288,00 TL tebligat/posta/müzekkere masrafı ve bilirkişi ücreti yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
( … İnşaat Turizm Tekstil Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. – …Group İnşaat Nakliyat Taah. San. Ve Tic. A.Ş.’den 456,60 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 167,05 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 35,80 TL,
…Akaryakıt İnş. Hay. Ürn. Nak. Gıda Türk Zirai ve Orman Ürn. Maden Tem. Özel Güv. Taşıma İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 31,04 TL,
…Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den 597,50 TL, olarak sorumlu tutulmalarına)
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda, davalı …Mermer İnşaat Nk. Turizm Petrol Ürünleri ve Motorlu Araçlar Dorse ve Damper Kasa Üretimi Tic. Ve San. Ltd. Şti. için kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık, diğer taraflar için için miktar olarak kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/09/2022

Katip… Hakim125400 ¸E-İmzalıdır ¸E-İmzalıdır *Bu belge 5070 sayılı Yasa hükümlerine göre elektronik olarak imzalanmıştır.