Emsal Mahkeme Kararı Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/8 E. 2022/54 K. 27.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/8 Esas – 2022/54
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/8 Esas
KARAR NO : 2022/54

HAKİM :…
KATİP :….

DAVACI …
DAVALI : …

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/12/2014
KARAR TARİHİ : 27/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 09/02/2022

Mahkememizden verilen 08/10/2015 tarih ve 2014/1260 Esas 2015/676 sayılı kararı Yargıtay, …. Hukuk Dairesi’nin 11/11/2019 tarih ve 2018/982 Esas 2019/7079 Karar sayılı ilamıyla bozulmuş, mahkememiz yukarıda belirtilen esasına kaydı yapılmış ve yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA
Davacı vekili, davalılardan … ile 19.06.2006 tarihinde taraflar arasında akdedilen Sayısal Oyunlar Bayilik Sözleşmesi ile 06020113 numaralı bayilik ruhsatının verildiğini ve oyun terminalinin adı geçene teslim edildiğini, davalının isteği ile Sayısal Oyunlar Yönetmeliğinin 32/b Maddesine göre bayiliğin 20.06.2014 tarihinde iptal edildiğini, adı geçene aynı tarih ve 30.10.2014 tarihinde gönderilen yazıda, terminali teknik görevlilere iade etmesinin istendiği fakat davalı …’nın bu terminali iade etmediğini, müvekkilin Gtech Teknik firmasına oyun terminalinin teslim alınması konusunda talepte bulunulduğu, anılan servisin üç kez değişik tarihlerde …’nın adresine gidildiğinde iş yerinin kapalı olması nedeniyle terminali alamadıklarını, bunun üzerine bu kişi hakkında suç duyurusunda bulunduklarını, bu kişi ile imzaladıkları sözleşmenin 3. Maddesi gereğince her hangi bir şekilde sözleşmenin sona ermesi halinde terminalin bir hafta içinde iade edileceğinin kabul edildiğini, diğer taraftan davalı sigorta şirketi ile Sayısal Loto Bilgisayar sistemi ve yan donanımları ile loto bayilerinde bulunan oyun terminalleri ve elektronik cihazların 11.07.2013 tarihinde yapılan sözleşme ile davalı sigorta şirketi tarafından sigortalandığını, bu sözleşme gereği …’ya verilen terminalin teslim edilmemesi nedeniyle bedelinin ödenmesi için davalı sigorta şirketine 30.10.2014 tarihinde bildirimde bulunulduğunu, davalı şirket taleplerini 22.11.2014 tarihinde red ettiğini, oysa terminalin sigorta teminatı kapsamında olduğunu bedelinin ödenmesi gerektiğini, sözleşmenin aletin teslim edildiği bayiinin hırsızlık dahil kasıtlı eyleminin tesbit edilmesi halinde dahil bu zararı ödemesi gerektiğini ileri sürerek, Sultan Demirboğa’ya teslim edilen terminalin 2.914,00 Amerikan Doları oyun terminali bedelinin temerrüt tarihi olan 30.11.2014 tarihinden itibaren, davalı … yönünden de 27.06.2014 tarihinden itibaren devlet bankalarına açılmış Amerikan doları bir yıl vadeli mevduat hesabına uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden hesap edilecek faiziyle birlikte tahsilini istemiştir.
CEVAP
Davalı … Sigorta vekili cevabında; davacı tarafın delilleri kendilerine tebliğ etmesi halinde cevap verebileceğini, şirketin sorumluluğunun teminat limiti ile sınırlı olduğunu, hasar başına minimum %5 oranında muafiyet uygulanacağını, davacın talebinde yer alan elektronik aletlerin sigorta poliçesi kapsamı dışında olduğunu, Elektronik Cihaz Sigortaları Genel Şartlarının Teminat Kapsamı başlıklı 1. Maddesi hükmü kapsamındaki bir hasar olmadığını, bayilerin borçlarını ödememesi halinde bu riski karşılayan ve terminal bedelinin ödenmesine sağlayan teminat bulunmadığını, olayın sözleşme koşullarının uygulanması ile ilgili olduğunu, sigorta poliçesinin 01.08.2013 il 01.08.2014 tarihleri arasında geçerli olduğunu, oysa davcı şirketin terminalin iadesini 30.10.2014 tarihinde istediğini, müvekkil şirketin diğer davalı ile müteselsil sorumlu olmasını gerektirecek bir düzenleme bulunmadığını, olayın davacı şirket ile davalı gerçek kişi arasındaki sözleşme ilişkisinden kaynaklandığını, poliçenin emniyeti suistimal eylemlerine ilişkin bir hasarı teminat altına almadığını, Hırsızlığın sabit olması halinde bile sigorta kapsamında kabul edilmeyeceğini, bunun dışında unutma, aşırma, kayıp etme, açıkta bırakma gibi eylemler ile terminalin hasar görmesi halinde de bu durumların teminat kapsamı dışında olduğunu, davacının talebinin fahiş olduğunu, müvekkil şirketin dava tarihinden sonra faizden sorumlu olabileceğini, ve ancak yasal faize hükmedilebileceğini savunarak dav anın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı taraftan alınmasını istemiştir.
Davalı …’ya dava dilekçesi tebliğ olunmasına rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER :
1- Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü başlıklı Sayısal Oyunlar Bayilik Sözleşmesi Şencan Market sahibi … ile Milli Piyango arasında imzalanmıştır. Bu sözleşmede sözleşme tanım ve şartları ile ortak hükümler, bayilik veren Milli Piyango’nun ve bayinin hakları ve yükümlülükleri düzenlenmiştir. 3-a maddesinde bayiinin idare tarafından belirlenecek bir teminatı yatırmak zorunda olduğu, bayilik ruhsatının sona ermesi halinde bayilik sırasında verilen zararlar ve idareye borçların ilkin bu teminattn karşılanacağı, idareye borcu bulunmaması halinde üç ay içinde bayiiye iade edileceği, 3-d Maddesinde, bayiin idarenin kendisine vereceği mülkiyeti idareye ait oyun terminali ile bayilik faaliyetini sürdüreceği, bayiliğin her hangi bir surette sona ermesi halinde terminal ve diğer mahzemelerin idareye çalışır ve sağlam bir biçimde bir hafta içinde teslim edilmesi gerektiği, bayiin oyun terminaline gelecek her türlü zarardan sorumlu olacağı terminalin çalışmaması halinde bayi tarafından tamir edilemeyeceği, bayiin bu makineyi tamir etmeye çalışmayacağı, durumu derhal idareye bildirecği, arıza giderilemez ise yenisi ile değiştirileceği, 3-f maddesinde terminalin müşterilerin kolayca görebileceği bir yere yerleştirileceği, oyun tüketim malzemelerinin idarenin belirleyeceği şartlarda mufaza edecek ve müşterinin kullanımına sunacağının hükme bağlandığı, 6. Maddede bayilik ruhsatının iptali halinde bu sözleşmenin kendiliğinden fesh edilmiş sayılacağının, idare tarafından bayiinin bu sözleşmedeki adreslerinden birine yapılacak tebligatın aynı günde bayiiye yapılmış sayılacağı doğacak ihtilaflarda Ankara Mahkemelerinin yetkili olduğunun öngörüldüğü anlaşılmıştır.
2- Elektronik Cihaz Sigortası Yaptırılması Birim Fiyat Hizmet Alım Sözleşmesi başlıklı sözleşmenin 5. Maddesi işi “idaremizin sayısal loto bayilerinde bulunan ayun terminallerinin bir adedi 2.400 USD den 4999 adet, Termal Yazısıcı bir adedi 300 USD den 4.999 adet, müşteri ekranı bir adedi 180 USD den 4999 adet, modem bir adedi 300 USD den 4999 adet, sayısal oyunlar çekiliş küresi bir adedi 40.000,00 USD den 8 adet, Sayısal loto bilgisayar sistemi ve yan donanımlarının toplam 794594 USD ile bilgi işlem sistem ve yan donanımları toplam 971.520 USD sigortaya esas değer üzerinden elektronik cihaz sigortalarının yaptırılması” işi olarak tarif edildikten sonra, 35. Maddesinde bu sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde 4734 ve 4735 sayılı Kanun Hükümleri ve bu kanunlarda hüküm bulunmayan hallerde de genel hükümlerin uygulanacağı, 37. Maddede Maddenin 8. Maddesinde ihale dokümanının bu sözleşmenin eki olduğu, 16-1-1 maddesinde hasar olması durumunda hasar bedelinin evrakların tamamlanmasından sonra en geç 10 iş günü içinde yüklenici tarafından idareye ödeneceği hasar bedelinin ödenmemesi durumunda veya gecikme olması halinde %1 ceza ödeneceğinin, iş ve iş yerinin korunması ve sigortalanması başlıklı 21. Maddede iş ve iş yerinin korunmasına ilişkin sorumluluğun genel şartnamenin 19. Maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye ait olduğunun öngörüldüğü, sigorta türleri ve teminat kapsamı başlıkla 21.1.2 maddesi boş bırakılmıştır.
3- Elektronik Cihaz Sigorta Poliçesi Genel Şartlarının Teminat Kapsamı başlıklı 1. Maddesinde, sigorta kapsamındaki elektronik eşyaların deneme müddetinden sonra çalışması sırasında aynı iş yerinde temizleme bakım revizyon, ve yer değiştirme esnasında veya dururken önceden bilinmeyen ain ve beklenmedik her türlü sebepten ve ezcümle, işletme personelinin veya üçüncü kişilerin ihmali, kusuru, hatası dikkatsizliği veya sabotajından … ve istisna edilmeyen diğer hallerden husule gelen maddi ziya ve hasarlardan gerekdiği tamirat masrafları ve ikame bedellerini temin eder hükmü mevcut olup teminat dışında kalhan haler de 2 ve 3. Maddelerde sayılmıştır.
4-Milli Piyango Genel Müdürlüğünün … ya yönelik 20.06.2014 tarihli yazısında adı geçenin idarelerine verdiği 19.06.2014 tarihli dilekçeye istinaden oyunlar yönetmeliğinin 32. Maddesine istinaden 06020113 ruhsat numaralı sayısal oyunlar bayiliğinin 20.06.2014 tarihinde iptal edildiği bildirilerek oyun terminalinin teknik servise, sarf malzemesinin ise bağlı bulunulan şube müdürlüğüne teslim edilmesi gerektiğinin iadeli taahhütlü posta ile ihtar edildiği görülmüş,
GTECH Avrasya Teknik Hizmetler ve Müşavirlik A.Ş. Operasyon Müdür Yardımcısı, bayilikte bulunan sayısal oyunlar terminal setinin teslim alınabilmesi için teknik servis ekiplerinin bayiliğe 21.06.2014, 23.06.2014 ve 21.07.2014 tarihleri olmak üzere üç kez gitmişse de, teslim alma işleminin gerçekleşmediğini, Milli Piyango Genel Müdürlüğü Loto Dairesi Başkanlığına bildirmiş buna dair formları yazıya eklemiştir.
Milli Piyango Genel Müdürlüğünün 30.10.2014 gün ve 08380 sayılı, … Sigorta A.Ş. ye yazdığı yazıda …’nın bayilik ruhsatının 25.07.2014 tarihinde iptal edildiğini, ancak idarenin malı sayılan terminalin bayii tarafından iade edilmediğini bildirerek sigorta sözleşmesi gereği bu terminal bedelinin ödenmesini istemiş, … Sigorta tarafından bu yazı ilgi tutularak konu ile ilgili 22/385872 sayılı hasar dosyasının açıldığını, …’nın kullandığı terminali iade etmemesi üzerine yapılan hasar talebinin poliçe genel şartları gereğince teminat dışında kaldığını bildirmiştir.
5-Dosya kapsamı sigorta sözleşmeleri ve risk hesabı konusunda uzman bilirkişi Elif Beyza Cabbar bilirkişi olarak belirlenmiş, raporunda; elektronik Cihaz Sigortasında Genel Şartların 1. Maddesinin son bendinde yer alan istisna edilmeyen tüm hallerin teminat kapsamında olduğunu, emniyeti suistimal fiilinin poliçede teminat dışı haller arasında sayılmadığı zarar hesabı açısından uzman bir bilirkişiye zarar hesabı yaptırılması, gerektiği bilirkişi raporunda belirlenen zarar miktarından muafiyet tenzili neticesinde davalı sigorta şirketinin yükümlü olduğu zarar bedelinin tesbit edileceği temerrüt tarihi konusunda Süheyla Demirbağa’nın 30.06.2014 tarihinden, … Sigortanın da 03.12.2014 tarihinden itibaren işleyecek faizden sorumlu olması yönünde kişisel kanaat bildirmiştir.
6-Milli Piyango Genel Müdürlüğünün şikayeti üzerine davalı … hakkında, Ankara C. Başsavcılığının 2014/924 soruşturma sırasında yapılan soruşturma sonunda kamu davası açıldığı bildirişmişse de, Milli Piyango Genel Müdürlüğü ile davalı … Sigorta A.Ş arasında yapılan sözleşmenin, bayinin ve çalışanlarının kusur yada kasıtları ile terminal ve sigortalanan elektronik aksamın tamamının bedelinin sigorta şirketi tarafından davacı kuruma ödeneceği kabul edildiğinden, davalı gerçek kişi ile davalı kurum arasında yapılan sözleşme ile de, davalı gerçek kişinin her ne şekilde olursa olsun, terminal bedelini ödemekle yükümlü olduğunun kararlaştırılması karşısında ceza dosyası sonucu beklenmemiştir.
Mahkememizden verilen 08/10/2015 tarih ve 2014/1260 Esas 2015/676 sayılı kararı Yargıtay, …. Hukuk Dairesi’nin 11/11/2019 tarih ve 2018/982 Esas 2019/7079 Karar sayılı ilamıyla bozulmuş, mahkememiz yukarıda belirtilen esasına kaydı yapılmıştır. Bozma ilamı doğrultusunda tebligat eksikliği tamamlanmış ve taraf teşkili sağlanmıştır.
Ankara ….Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/180 esas sayılı dosyası uyap üzerinden getirtilmiş, incelenmiştir.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava, bayilik sözleşmesi kapsamında teslim edilen teçhizatın iade edilmemesi sebebiyle uğranan zararın tazmini istemine ilişkindir. Davacı şirket ile davalı … arasında 19.06.2006 Sayısal Oyunlar Bayilik Sözleşmesi imzalandığı ve 25.07.2014 tarihinde bayiliğin ruhsatının iptal edildiği, davacının davalı gerçek kişiye oyun terminalini ve diğer aksamı teslim ettiği fakat davalı yanca terminalin iade edilmediği dosya kapsamında toplanan delillerden sabittir. Milli Piyango Genel Müdürlüğü ile davalı … Sigorta A.Ş. arasında şans oyunlarına ilişkin elektronik aletler ve terminallerin her biri sigorta bedelli ve teminat miktarı sözleşmede belirtilmek suretiyle sigorta sözleşmesi yapıldığı, … ile davacı Milli Piyango arasındaki bayilik sözleşmesine göre davalı …’nın bayilik sözleşmesi iptal edildiğinde aldığı terminali iade etmesi gerekmesine rağmen yapılan tebligat üzerine iade etmediği, davacı kurum tarafından davalı şirkete hasar bildirimi yapıldığı konularında da taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, bayiinin iade etmesi gereken terminal ve diğer elektronik aksamı iade etmemesi nedeniyle, davacı Milli Piyango ile davalı Sigorta Şirketi arasındaki sözleşme gereğince, bu terminal ve elektronik aksamın bedelinin sigorta sözleşmesinde belirlenen bedel üzerinden davacı şirkete ödemek yükümlülüğü , davalı gerçek kişinin de zararı tazmin yükümlülüğü bulunup bulunmadığı noktasında toplanmıştır.
Davacı ile davalı gerçek kişi arasındaki bayilik sözleşmesinin feshedildiği, bayilik sözleşmesi 3-d maddesine göre bayiliğin herhangi bir sebeple sona ermesi halinde terminal ve diğer elektronik eşyalar ile sarf malzemesinin davacı kuruma iade edilmesi gerektiği ve zarardan davalı gerçek kişinin sorumlu olacağı düzenlemesine rağmen iade edilmediği zararın da ödenmediği görülmüştür. Ankara …. Ağır Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sırasında davalı gerçek kişi sözleşmenin tarafı olmasına rağmen marketin işletilmesi için kendisine Mustafa Kemal Candan’ı vekil tayin ettiğini, onun da iş yerini dava dışı Levent Tokyay’a devrettiğini makinanın onda kaldığını, ücretini ise vekalet verdiği Mustafa Kemal Candan’ın ödemesi gerektiğini beyan ettiği görülmüş , Ankara …. Ağır Ceza Mahkemesi’nce davalının beraatine karar verilerek dava dışı Levent Tokyay hakkında suç duyurusunda bulunulmasına hükmedilmiş ise de kararın kesinleşmesi beklenmemiştir. Zira ceza yargılamasında zimmet suçundan yargılama yapılmakta olup davalının sözleşmesel sorumluluğu devam etmektedir. Davalı yan sözleşme gereği makinayı iade etmek ve varsa zararı tazmin sorumluluğu altında olup dosya kapsamında iade etmediğinden , ceza yargılamasındaki kendi kabulü de dikkate alınarak davacının zararı olan bedeli ödeme yükümlülüğünde olduğundan davalı gerçek kişi yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalıya 23.06.2014 tarihinde tebliğ yapılmasına rağmen bir hafta içerisinde iade yapmadığından temerrütün 30.06.2014 olduğu kanaatiyle bu tarihten itibaren faizden sorumlu tutulmuştur.
Davalı Sigorta Şirketi yönünden ise; davalı sigorta şirketi, bayi ve bayi çalışanlarının kusur ve kastı dahil terminal ve elektronik aksam ile sarf malzemelerinin davacı kuruma teslim edilmemesi halinde, bu zarardan sorumlu kabul edilmiştir. Sorumlu olduğu miktarlar her elektronik malzeme ve aksam yönünden tek tek belirlenmiştir. Esasen taraflar arasındaki sözleşmeye göre, sigorta, bedel sigortası olup, riskin gerçekleşmesi halinde sigorta sözleşmesinde belirlenen bedelin sigorta ettiren iş sahibi kuruma ödenmesi gereklidir. Dosya kapsamından dava konusunun teminat kapsamında olduğu anlaşılmıştır. Davalı …’nın iade etmediği terminal için 2.400 USD, termal yazıcı için 300 USD, Modem Bedeli için 300 USD ve 180 USD müşteri ekranı beledi olmak üzere 3.180 USD yönünden davalı sigorta şirketi tarafından hasar bildiriminin yapıldığı tarihte ödenmesi gerektiği, ancak davalı Süheyla’nın davacı kuruma verdiği 2.000,00 USD teminattan hasılat bedeli olan 2.742,04 TL düştükten sonra geri kalan 836,36 USD teminatın da düşürülmesinden sonra geriye kalan 2.914,04 USD nin davacının gerçek zararı olduğunun kabulü gerekmiştir. Davacı kurum ile davalı sigorta şirketi arasındaki sözleşme gereği davacı kuruma sözleşmede öngörülen bedelin ödeneceği öngörülüp, zarar ödemesinden bahsedilmediği için bilirkişinin bu konudaki açıklamasına değer verilmemiştir.
Davalı sigorta şirketinin temerrütü davacının başvurusunun davalıya tebliğ tarihinin 03.11.2014 olması karşısında 03.12.2014 tarihinde sigorta şirketinin temerrüte düştüğü kabul edilmiştir. Yargıtay bozma ilamı dikkate alınarak davacı vekili 19/12/2014 tarihli dava dilekçesinde 2.914,04 ABD doları oyun terminali bedelinin, davalılardan temerrüt tarihlerden itibaren devlet bankalarının Amerikan doları ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz üzerinden hesap edilecek faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş olduğundan aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara göre;
1-Davanın kabulü ile 2.914,04 USD’nin davalı … AŞ (Eski ünvan … Sigorta AŞ) yönünden 03/12/2014, davalı … yönünden 30/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarının Usd cinsinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki Türk parası ile davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 463,76 TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı yararına hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile , kendisini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 465,00 TL tebligat/posta/müzekkere masrafı yargılama giderinin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/01/2022
Katip …
¸E-İmzalıdır

Hakim …
¸E-İmzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Yasa hükümlerine göre elektronik olarak imzalanmıştır.