Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/71
KARAR NO : 2021/393
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 08/03/2013
KARAR TARİHİ : 16/06/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 18/06/2021

Mahkememize açılan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
İDDİA
Davacı vekili, müvekkili şirket tarafından ruhsatı kendisine ait olan … HES tesisinin kurulduğunu, üretime hazır hale getirildiğini, santralde üretilecek olan elektriğin ulusal ağa bağlanabilmesi için gerekli alt yapı olmadığından davacı şirketin zor durumda kaldığını, tesis elektrik üretime hazır olmasına rağmen davalı kurum gerekli olan trafo ve enerji nakil hattını inşa etmediğinden davacının yatırımdan beklediği geliri elde edememe tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını, bunun üzerine davalı kuruma başvurarak gerekli enerji nakil tesislerinin kurulmasını talep ettiklerini, ancak davalı kurumun bu tesisi yapacağını fakat ivedilikle yapmasının mümkün olmadığını, davacı şirketin bu işi yapması halinde davacı şirket ile bağlantı anlaşması imza edeceklerini bildirdiğini, davacı şirketin iflas tehlikesi altındayken davalı kurum ile bağlantı anlaşmasını imzaladığını, taraflar arasındaki anlaşmada anılan tesisin 154 kV Çaykara Havza TM’ye bağlanması konusunda düzenlemelere yer verildiği, bu anlaşmanın eki olan tesis sözleşmesinde yapılacak olan işlerin keşif bedeli yaklaşık maliyetinin 4.581.744,35 TL olarak belirlendiği, ancak 1.359.248,78 TL bedelli güç trafosunun davalı tarafından sözleşmenin imzasından sonra davacıya teslim edilmesi nedeniyle işin yaklaşık maliyet bedeli 3.222.495,57 TL’ye düştüğünü, davacı şirketin teslim aldığı işi yapabilmesi için çok engebeli olan arazide güçlükle çalıştığını, bu aşamada davalı kurumun talep ettiği yüksek kalite ve standartta tesisi kurabilmek amacıyla elektromekanik malzemelerin temini için … şirketi ile anlaşma yaptığını, bu şirketin elektronik malzeme satın alarak hazırlanan sahaya tesisi kurduğunu, bu iş için … şirketine 1.249.780,48 EURO (KDV dahil) ödediğini, … şirket yetkililerin elektromekanik cihazları çalıştırarak davalı kuruma teslim ettiğini, buna ilişkin tutanak düzenlendiğini, … şirketine resmi olarak ödenen tutarın dışında sahanın açılması, inşaat faaliyetleri ve diğer ödemeler toplamı keşifle belirlenen yaklaşık maliyet bedelini aştığını, sözleşme kapsamında bulunan mülkiyeti davalı şirkete ait olan tesislerin davacı şirket tarafından sözleşmeye uygun şekilde inşa edilip davalı kuruma teslim edilip geçici kabulünün yapılmasının istenildiğini, davalı kurumun bir takım eksiklikler tespit ederek bu eksiklikler için keşif bedelinde belirtilen tutarların çok üzerindeki tutarları davacı alacağından tek yanlı olarak kesip işin geçici kabulünün yapıldığını, davalı kuruma ait tesisin hizmete alınmasına rağmen davacı şirkete bedelinin ödenmediğini, bu konuda davalıya ihtarname gönderildiğini, cevabı ihtarnamede bedelin ödenmeyeceğini, sonradan ihale ile gerçekleştirilen bir iş emsal alındığı belirtilerek, davacı şirket tarafından yapılan harcamaların 1/4’ünden daha az olmak üzere 807.166,93 TL + iletim hattı bedeli olarak 39.749,33 TL’ye KDV ve 1/6 tevkifat bedeli dahil ederek kurum adına fatura kesilmesi halinde ödeme yapılacağının bildirildiğini, davalı taraf tek yanlı olarak düzenlenen metodolojiyi gerekçe göstererek keyfi bir uygulamayla bu miktarı ödemeyi kabul ettiğini, bu tutara geçici kabul sırasında eksik işler olarak davalı kurumun tek yanlı olarak belirlediği bedel olan 501.392,90 TL eklendiğinde davacı şirketin yaklaşık maliyeti 3.222.495,57 TL olan iş için 1.308.559,53 TL önerdiğini, davalı kurumun mevcut pozisyonunu ve davacı şirketin zor durumda olmasını kullanarak TBK 28. Maddesinde düzenlenen aşırı yararlanma hükümlerini ihlal ettiğini, davalı kurumun tek taraflı düzenleme yaparak yüklendiği edimi önemli ölçüde ortadan kaldırması ve bunu değişen mevzuat olarak tanımlamasının hukuk kurallarına açıkça aykırı olduğunun, tesis sözleşmesinin 2. Maddesine göre işin kesin fiyatının belirlenmesinin ne şekilde yapılacağının çok ayrıntılı bir şekilde düzenlendiğinin, davacı şirketin ve benzer durumda olan şirketlerin güç durumda olmasından yararlanan davalı kurumun tek taraflı olarak hazırladığı sözleşmede davacı şirket lehine hiçbir hüküm bulunmadığını, davalı kurum tarafından matbu olarak hazırlanan ve kurum lehine hükümler içeren genel işlem koşullarının sözleşmede yer aldığını, davalı kurumun tamamen kendi lehine hükümler içeren bu sözleşmeye göre ödeme yapmayı kabul etmediğini, sözleşmenin imzalanmasından çok sonra hazırladığı metodolojiye göre ödeme yapacağını davacıya bildirdiğini, tesis sözleşmesi imzalanıp yürürlüğe girdikten ve sözleşme gereği işin çok büyük bir bölümü ihmal edilip harcamalar yapıldıktan sonra davalı kurumun tek yanlı düzenlenen bir metodoloji ile tesis sözleşmesine göre ödenmesi gereken tutarı azaltmasının mümkün olmadığını, davalı kurumun iddia ettiği şekilde davacı şirkete ödeme yapması halinde davacı tarafından üretilen tesislerin sahibi olan davalı kurumun mal varlığında çok büyük miktarda sebepsiz artış meydana geleceğini, davacı şirketin mal varlığında da önemli miktarda azalma meydana geleceğini, davacı şirket tarafından yapılan davalı kurum tarafından bedeli ödenmeyen ve ödenmeyeceği bildirilen fazla işlerin değeri mahkemece yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu ortaya çıkacağından bu kalemler içinde belirsiz alacak talepleri bulunduğunu beyanla davanın kabulü ile sözleşmeye göre fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 1.913.935,74 TL ile davalı kurum tarafından ödeme dışında bırakılan yapılması zorunlu olduğu için sözleşme dışında yapılan ve diğer imalatlardan kaynaklanan belirsiz alacak taleplerinin kabulü ile şimdilik 1.000,00 TL’lik kısmı olmak üzere toplam 1.914.935,74 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren hesaplanacak ticari avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 23/06/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile, dava dilekçesinde yer alan 1.000,00 TL tutarındaki sözleşme dışı inşaat işlerine ait giderler isimli taleplerini 2.006.500,00 TL artırdıklarını belirterek; bilirkişi raporları doğrultusunda ıslah talebinin ve davanın kabulü ile sözleşme kapsamında 1.913.935,74 TL alacak ve sözleşme dışı giderler kapsamında 2.007.500,00 TL alacak taleplerinin kabul edilerek, toplamda 3.921.435,74 TL alacağın geçici kabul tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı vekili; davacı yan tarafından Trabzon ilinde tesis edilmiş olan 6,92 MW kurulu gücündeki … HES’in iletim sistemine irtibatı için 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu gereğince taraflar arasında 08.07.2009 tarihinde bağlantı anlaşması imzalandığını, bu anlaşma kapsamında 4.581.744,35 TL tahmin bedelli 154/OG kV Çaykara Havza TM’nin tesisi ve 23.864,40 TL tahmin bedelli 154 kV Rize-Bayburt EİH’na girdi-çıktı 154 kV çift devre 100 metre 2×1272 MCM karakteristikli bir EİH tesisi (OPGW’li) işlerinin yer aldığını, dava konusu trafo merkezi yerinin ekonomik olmadığı, ancak davacının isteği doğrultusunda seçildiğini, bu yerle ilgili her türlü yapım riski ve ilave maliyetlerin davacının yükümlülüğünde olduğunu, bu hususun 21.08.2008 tarihli yer tespiti tutanağıyla imza altına alındığını, davalı adına yapılan tesisin geri ödeme bedelinin 4628 sayılı Kanun’un geçici 14. Madde hükmü gereğince EPDK tarafından onaylanan metodolojiye göre hesaplandığını, yapılan hesaplamanın bağlantı anlaşmasının 23. Madde hükmüne uygun düştüğünü, ayrıca geçici kabul tutanağında tespit edilen eksikliklerden giderilmeyenlerin tutarının bloke edilerek geçici kabul tutanağının onaylandığını,eksikliklerin giderilmesi durumunda bloke edilen tutarın iade edileceğini, teşekküle ait birim fiyat kitapçığının 2009 yılında yayınlandığını, bu tarihten sonra yayınlanmadığını, 08/07/2009 tarihli bağlantı anlaşması kapsamında teşekkül adına tesis edilen 154 kV Çaykara Havza TM’ye ait gerçekleşen yatırım tutarı EPDK’nın 26/04/2010 tarih 2536 sıra nolu kararı ile yürürlüğe konulan Geri Ödemeye Esas Gerçekleşen Yatırım Tutarı Tespit Metodolojisi/ 1. İletim Trafo Merkezler Salt Tesisleri Başlıklı bölüme uygun olarak hesaplandığını, yapılan bu hesaplama yönteminin bağlantı anlaşmasının 23. Maddesine uygun olduğunu, bu sebeplerle davacının davalıdan dava konusu ile ilgili olarak alacağı bulunmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
HUKUKİ GEREKÇE
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağının tahsili talebine ilişkindir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; taraflar arasında düzenlenen 08/07/2009 tarihli Bağlantı Anlaşması’nın eki olarak düzenlenen Bağlantı Anlaşması -Ek 4 (Tesis Sözleşmesi); niteliği itibariyle sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Mülga 818 Sayılı Borçlar Kanunun 355 ve devamı, dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi olup, davacı … (…) yüklenici, davalı … Anonim Şirketi (…) iş sahibidir. Bu sözleşme ile, davacı yüklenici, davalı iş sahibine 154/OG kV Çaykara Havza TM’nin Tesisi İşinin ve 154 kV Rize-Bayburt EİH’na Girdi-Çıktı 154 kV Çift Devre 100 metre 2×1272 MCM karakteristikli bir EİH Tesisi (OPGW’li) işinin yapımını üstlenmiştir.
Sözleşmenin “İşin Kapsamı ve Tahmini Keşif Bedeli” başlıklı 2. Maddesine göre; 154/OG kV Çaykara Havza TM’nin Tesisi İşi yaklaşık tahmini bedeli 4.581.744,35 TL;154 kV Rize-Bayburt EİH’na Girdi-Çıktı 154 kV Çift Devre 100 metre 2×1272 MCM karakteristikli bir EİH Tesisi (OPGW’li) İşin yaklaşık tahmini bedeli 23.864,40 TL olup, işin damga vergisine tabi toplam keşif bedeli, 4.605.608,75 TL’dir. Sözleşmenin 2.maddesinin 2. ve 3. bentlerdeki bedeller, …’ın o yıl için yayınlamış olduğu birim fiyatlar kitapçığından “Tesis Sözleşmesi” tarihindeki bedeller alınarak hesaplanacak ve bu sözleşmede belirtilen süreyi aşmamak kaydıyla geçici kabul tarihinde birim fiyatlar kitapçığındaki esaslara göre güncellenecektir. Fiziki maliyetin güncellenen bu maliyetin altında olması durumunda fiziki maliyet esas alınacaktır. Fiziki maliyete tesis yapımı süresince ve sonradan herhangi bir eskalasyon uygulanmayacaktır. Fiziki maliyetin 2. ve 3. bentlerdeki bedelleri aşması halinde … aradaki bu farkı kullanıcıya ödemeyecektir. Kullanıcının bu varlıklar için yaptığı finansman maliyetleri (faiz, komisyon, ceza, kur farkı v.) ödemede gözönüne alınmayacaktır. Tesis yatırım maliyeti Ek-i’de belirtilen kamulaştırma bedelleri ve Çevresel Etki Değerlendirmesi bedeli kullanıcıya borçlanılan toplam miktarı oluşturacaktır. Sözleşmenin 6. maddesine göre de, bu sözleşmeden doğan vergi, resim, harç vb. masrafların tamamı kullanıcıya (yükleniciye) ait olacaktır.
Davacı yüklenici, taraflar arasında düzenlenen Tesis Sözleşmesi kapsamında yapılması kararlaştırılan 154/OG kV Çaykara Havza Trafo Merkezi Tesisi İşi yönünden sözleşme kapsamında yapılan işler nedeniyle 1.913.935,74 TL, sözleşme dışı yapılan işler yönünden ise; ıslahla birlikte 1.701.271,52 TL + KDV olmak üzere 2.007.500,00 TL, toplamda ise 3.921.435,74 TL alacağın, geçici kabul tarihinden itibaren hesaplanacak ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı yapılan işlem ve hesaplamaların yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine uygun olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece; sözleşme dışı işler yönünden talep edilen 1.701.271,52 TL+306.228,87 TL (%18 KDV tutarı)= 2.007.500,37 TL yönünden davacının talep hakkı olmadığı, raporda belirlenen ve davacı tarafından sözleşmeye uygun olarak yapılan elektrik işleri bedeli ile sözleşmede yer almayan fazladan yapılan elektrik işleri bedelinin (KDV dahil) davalıdan talep edilmesinin yerinde görüldüğü, buna göre ödeme mahsup edildikten sonra davacı yan alacağı olarak KDV dahil 2.826.224,09 TL’den davacının bedelsiz yapmayı taahhüt ettiği işin karşılığı olan 2.007.500,00 TL’nin (davacı talebi dikkate alınarak) mahsubundan sonra davacının davalıdan 818.724,09 TL alacağı olduğu gerekçesiyle bu miktar üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi 19/12/2019 tarih, 2019/1303 esas, 2019/1186 karar sayılı ilamı ile ” …
Mahkemece iki ayrı heyetten alınan bilirkişi heyeti kök ve ek raporlarında, sözleşme dışı yapılan inşaat işleri, elektrik işleri ile sözleşme kapsamında yapılan elektrik-elektromekanik işleri tespit edilmiş, düzenlenen geçici kabul eksikleri yönünden değerlendirme yapılmıştır. Bu raporlarda, sözleşmenin 2. Maddesi ve 6. Maddesi de değerlendirilerek tüm iş kalemleri yönünden yapılan imalatlara ve talep edilebilecek alacağa yönelik yapılmış bir tespit bulunmamaktadır.
Davacı yüklenici taraflar arasında düzenlenen sözleşme kapsamındaki işlerin tümü yönünden 1.913.935,74 TL alacak talebinde bulunulmuştur. Mahkeme kararında ise, davacının sözleşme kapsamında yapmış olduğu inşaat işleri ve demirbaşlar ile ilgili herhangi bir değerlendirme ve açıklama yapılmamış, bu kapsamda davacının sözleşme kapsamında yaptığı ve bedeline hak kazandığını iddia ettiği bu kalemler yönünden talep karşılanmamıştır.
HMK’nın hükmün kapsamı başlıklı 297/2. maddesine göre; ”Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.”
Somut olayda, davacı yüklenicinin Tesis Sözleşmesinin 154/OG kV Çaykara Havza TM’nin Tesisi kısmına yönelik olarak sözleşme kapsamında yaptığı ve bedelini talep ettiği inşaat işleri ve demirbaş malzeme temini hakkında bilirkişiler tarafından herhangi bir inceleme yapılmamış, mahkemece de bu imalatlar yönünden olumlu yada olumsuz bir karar verilmemiştir.
Bu durumda mahkemece HMK’nın 281/3 maddesi gereğince yeniden oluşturulacak teknik bilirkişi kurulundan, dava konusu 154/OG kV Çaykara Havza Trafo Merkezinin Tesisi İşi yönünden, davacının dava dilekçesindeki tüm taleplerini, davalının savunmalarını, tarafların dosyada daha önce alınan bilirkişi raporlarına karşı itirazlarını, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine ve dosya kapsamındaki belgelere göre karşılar nitelikte denetime elverişli rapor alınmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile karar verilmesi doğru olmadığı ” gerekçeleri ile taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne, kararın HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine kesin olarak karar verilmesi ve mahkememize gönderilmesi üzerine yeniden esasa kaydı yapılarak taraflara duruşma günü bildiren davetiye gönderilmiş, 01/07/2020 tarihli celsede iddia, savunma ve istinaf mahkemesinin kararı da gözönünde bulundurularak varsa davacı alacağının belirlenmesi yönünde dosya yeniden oluşturulan bilirkişi kuruluna tevdii edilerek alınan 26/11/2020 tarihli raporda;
“1)Bağlantı Anlaşması Ek 4 Tesis Sözleşmesinin konusu, Çaykara Havza Trafo Merkezi yapım işi olup, yapım işi inşaat işleri, demirbaşlar ve elektrik işlerinden oluştuğu, revize sözleşme ile belirlenen sözleşmenin tutarının ise 3.802.544,77 TL (KDV dahil) olduğu; Davacı yüklenici sözleşmeye göre gerçekleştirdiği inşaat işleri bedeli 1.577.140,93 TL +KDV; Demirbaş bedeli 44.382,94 TL+KDV; elektrik işleri bedeli: 1.414.627,76 + KDV olmak üzere sözleşmeye göre davacının yaptığı iş bedel toplamının 3.036.151,63TL (KDV hariç), 3.582.658,92 TL (KDV dahil) olarak hesaplandığı,
Eksik iş bedeli 474.942,90 TL + KDV ile ilk bilirkişi kurulu raporunda da belirtildiği gibi tesis sözleşmesine göre davacı tarafından yapılmayan elektrik işleri ile teslim edilmeyen yedek malzemeler bedel toplamı olan 236.935,22TL +KDV ile davalı tarafından kabul edilen ve uyuşmazlık konusu olmayan ödeme tutarı olan 807.166,93 TL + KDV’nin davacı alacağından mahsubunun gerektiği; buna göre davacının sözleşme kapsamındaki işler ile ilgili olarak bakiye alacak tutarının KDV dahil; (3.582.658,92 TL-560.432,62TL-279.583,56TL-952.456,98-TL)=1.790.185,76-TL olarak hesaplandığı;
2) Davacının sözleşmeye göre yaptığı bedelsiz ödeme taahhüdü bulunmayan ek işlerin ulaşım yolu kazısı 100.320,00 TL KDV hariç ve bedelsiz yapılacağı taahhüt edilmeyen tesis yeri kazısı 799.403,00TL KDV hariç olmak üzere toplam 899.723,00 TL (KDV hariç); Bedelsiz yapılacağı taahhüt edilmeyen ek elektrik işleri bedeli 84.372,83 TL (KDV hariç) olmak üzere toplam 984.095,83 TL (KDV hariç), 1.161.233,08 TL (KDV dahil) olduğunun heyetimizce hesaplanmış olduğu;
3)Zor durumundan yararlanıldığı heyetimizce değerlendirilen davacının gabin iddiası kabul edildiği takdirde Davacının alacağına bedelsiz yapılacağı kabul edilen işlerin bedeli olarak 1.120.560,64 TL KDV dahil tutarın eklenmesi ve davacının toplam talebinin dikkate alınması gerektiği;
Davacı taleplerine ilişkin mukayeseli tablo yapıldığında;

TALEP KONUSU
DAVACI TALEBİ
HESAPLANAN
FAZLA TALEP
Sözleşme kapsamındaki işler bedeli
1.913.935,74 TL
1.790.185,76 TL
123.749,98 TL
Sözleşme Dışı İşler Bedeli (Gabin iddiasının haklı görülmesi halinde)
2.007.500,37 TL
2.281.793,72 TL
–
Sözleşme Dışı İşler Bedeli (Gabin iddiasının haksız görülmesi halinde)
2.007.500,37 TL
1.161.233,08 TL
846.267,3 TL

Sonuç olarak; davacının gabin iddiasının haklı görülmesi halinde toplam alacağı KDV dahil 4.071.979,48 TL, davacının gabin iddiasının haklı görülmemesi halinde ise toplam alacağı KDV dahil 2.951.418,84 TL olarak hesaplanmıştır. Davacının toplam talebi ise 3.921.436,11 TL’dir.
4) Davacı Şirketin Davalı Şirkete Trabzon 2. Noterliğinden 23.10.2012 tarih ve 016281 yevmiye numaralı temerrüt ihtarnamesi gönderilerek 3.222.495,57 TL’nin ödenmesinin istemiş olduğu, Davalının ise Ankara 25’inci Noterliğinden gönderdiği 19.11.2012 tarihli ve 27457 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bu talebe olumsuz cevap verdiği, Davacının Trabzon … Noterliğinden 23.10.2012 tarih ve …yevmiye numarası ile gönderdiği temerrüt ihtarnamesinin tebliğ şerhli nüshasına göre tebligatın 30.10.2012 tarihinde yapılmış olduğu, ihtarnamede 10 gün mehil verildiğinden tebliğ tarihinden sonra gelen 10. Gün itibari ile davalının temerrüde düşmüş kabul edileceği, bu tarihin 09.11.2012 tarihi olduğu, mahkemece alacağa hükmedilmesi halinde hükmedilecek alacağın 3.222.495,57 TL’ye kadar olan kısmına temerrüt tarihi olan 09.11.2012 tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiği, kalan kısmına ise dava tarihi olan 05.03.2013 tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiği,
5) Yargılama devam ederken Davalı …’ın dava konusu uyuşmazlık kapsamında 1.137.348,26 TL (KDV DAHİL) daha ödemeyi kabul ettiği, Davacının ihtirazi kayıtla düzenlediği faturaya istinaden ödemelere başladığı, bu tutarın hükmün infazında göz önünde bulundurulması konusunun sayın mahkemenizin takdirinde olduğu” belirtilmiş, iş bu rapora karşı taraf vekillerinin beyan ve itirazları alındıktan sonra dosya aynı bilirkişilere tevdii edilerek alınan 11/05/2021 tarihli ek raporda; “…
Davalı tarafça, kök raporda sadece davacının defter kayıtları ve faturaları dikkate alınarak hesaplama yapıldığı beyan edilmiş olup dosya kapsamında yapılan keşif, yerinde tespit, daha önce alınmış bilirkişi raporları, şirket kayıtları, kurum kayıtları, taraf beyanları ve dosya kapsamındaki tüm deliller birlikte değerlendirilerek inceleme ve tespitler gerçekleştirilmiştir.
Davalı tarafça Danıştay 13. Dairesi’nin iptal kararı sonrası, bu karara uygun olarak hazırlanan yeni Metodoloji’nin 26.11.2016’da yürürlüğe girdiği ve buna göre hesaplama yapılması gerektiği beyan ve talep edilmişse de, gerek iptal edilen gerekse iptal sonrası düzenlenen yeni metodolojinin daha eski tarihli dava konusu sözleşmeye uygulanamayacağı yönündeki kök raporumuzdaki görüşümüzde değişiklik olmamıştır.
Yeni Metodoloji’nin Danıştay kararına uygun hazırlanmadığı, anılan Danıştay kararında “Anılan maddede “yapılan yatırımın tutarının” tesisi inşa eden veya finanse eden kişilere geri ödeneceği kurala bağlanmış olup, madde metninin lafzi yorumundan, belirtilen düzenlemeden Kanun koyucunun muradının yapılan yatırımın gerçek maliyet tutarının geri ödenmesi şeklinde oluğunun anlaşılması gerektiği açık olup aksi kabul tesisi finanse veya inşa edenlerin mülkiyet haklarına dolaylı bir müdahale anlamına gelmektedir.” ifadelerine yer verildiği, ancak somut olaydan anlaşıldığı üzere yeni Metodoloji’ye göre yapılan hesap sonucu belirlenen ödeme miktarının fiili yatırım tutarını karşılamadığı sonuç ve kanaatine varılmış olduğundan, Danıştay kararı doğrultusunda gerçek maliyet tutarının belirlenmesi amacı ile, dosyadaki tüm deliller ve fiili tespitler birlikte değerlendirilerek hesaplama yapılmıştır.
Öte yandan kök raporda 31. Sayfanın 5. Kısmında istinat duvarı miktarının sehven 1569m3 yazıldığı, istinat duvarı için miktarın 1569m3 istinat duvarı (495.500,00 TL+ KDV) yerine 2.208,216m3 (687.420,86TL+ KDV) olması gerektiği tespit edilmiş olup, 2.208,216m3 (687.420,86TL KDV HARİÇ) miktarı üzerinden yapılan hesaplamaya aşağıda yer verilmiştir:
(Kök Rapor 31. Sf.) 5. Davacı Tarafından Bedelsiz Yapılacağı Kabul Edilen İşlerin Tutarı ve Gabin İddiası başlığı altında hesap edilen bedeller:

a) 2.208,216 m3 istinat duvarı

687.420,86TL+KDV =
811.156,61TL

b) 2555 m3 tahkimat
104.127,66+ KDV =
122.870,63TL
c) Eksik işler cetvelinde haksız olarak yer alan 48 ve 49 nolu kalemler
350.000,00 TL+KDV =
413.000 TL
TOPLAM
1.141.548,52TL+KDV =
1.347.027,24 TL

IV –SONUÇ:
TALEP KONUSU
DAVACI TALEBİ
HESAPLANAN
FAZLA TALEP
Sözleşmekapsamındaki
işler bedeli
1.913.935,74 TL
1.790.185,76 TL
123.749,98 TL
Sözleşme Dışı İşler Bedeli (Gabin iddiasının haklı görülmesi halinde)
2.007.500,37 TL
2.508.260,32 TL
–
Sözleşme Dışı İşler Bedeli (Gabin iddiasının haksız görülmesi halinde)
2.007.500,37 TL
1.161.233,08 TL
846.267,3 TL

Sonuç olarak; davacının gabin iddiasının haklı görülmesi halinde toplam alacağı KDV dahil 4.298.446,08 TL, davacının gabin iddiasının haklı görülmemesi halinde ise toplam alacağı KDV dahil 2.951.418,84 TL olarak hesaplanmıştır. Davacının toplam talebi ise 3.921.436,11 TL’dir.” şeklinde beyanda bulunulmuştur.
Davacı vekili, taraflar arasında imzalanan sözleşme ile ilgili olarak genel işlem koşullarının oluşmadığını iddia etmiş ise de; taraflar arasındaki bağlantı anlaşması Türk Borçlar Kanunu yürürlüğe girmeden önce imzalandığından 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 21.maddesinin uygulanması mümkün olmadığından davacının bu talebi yerinde olmadığı gibi davacı taraflar arasında imzalanan sözleşmenin tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı Türk Borçlar Kanununun 21.maddesine göre gabine dayalı olarak talepte bulunmuş ise de; 1 yıllık hak düşürücü sürenin geçmesi ve ileri sürülen iddialar gözönünde bulundurulduğunda davacının gabin iddiası yerinde değildir.
İstinaf kararından sonra bilirkişiden alınan ve yeterli görülen rapor ve ek rapora göre de davacı sözleşme kapsamındaki iş bedeli olan 1.790.185,76 TL ile sözleşme dışı işler bedeli olan 1.161.233,08 TL’nin toplamı olan 2.951.418,84 TL’yi davalıdan talep edebilir. Davacı her ne kadar gabin iddiasına dayalı olarak 2.007.500,37 TL talepte bulunmuş ise de; yukarıda belirtildiği gibi davacının hem sözleşmenin genel işlem koşullarına aykırı olduğundan geçersizlik hem de gabin iddiasına dayalı geçersizlik iddiaları yerinde olmadığından bunlara dayalı talepleri yerinde değildir.
Toplanan delillere göre taraflar arasında bağlantı anlaşması ve bu bağlantı anlaşmasının eki olarak tesis sözleşmesi imzalandığı, tesis sözleşmesinde yapılacak olan işler bedelinin, yaklaşık keşif maliyetinin belirlendiği ancak güç trafosunun davalı tarafından sözleşmenin imzalanmasından sonra davacıya teslim edilmesi nedeniyle yaklaşık maliyet bedelinin düştüğü, malzemelerin dava dışı şirketten temin edildiği, inşaat faaliyetleri ve diğer ödemeler toplamının keşifle belirlenen yaklaşık maliyet bedelini aştığı, geçici kabul aşamasında davalının bir takım eksiklikleri tespit ederek keşif bedelinde belirlenen tutarların çok üzerinde tutarları davacı alacağından tek yanlı olarak kesip geçici kabul yaptığı, tesisin hizmete alınmasına rağmen davacı şirkete iş bedelinin ihtara rağmen ödenmediği belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile tesis sözleşmesinden kaynaklanan alacak ile sözleşme dışı yapılan iş bedelinin temerrüt faizi ile birlikte tahsili istendiği, 23/06/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile de sözleşme dışında yapılan işlerle ilgili talebin ıslah edildiği, tüm dosya kapsamına göre davacının gabin iddiası ile sözleşmenin genel işlem koşullarına aykırılık iddiasının yerinde olmadığı, davacının sözleşme kapsamındaki iş bedeli olarak belirlenen 1.790.185,76 TL ile sözleşme dışı yapılan işler bedeli olan 1.161.233,08 TL toplamı olan 2.951.418,84 TL’yi temerrüt tarihi olan 09/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte talep edebileceği kanaatine varılmakla davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1.-Davanın kısmen kabulüne,
2.951.418,84 TL’nin 09/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Davalı tarafından yapılan ödemelerin infaz aşamasında nazara alınmasına,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 201.611,42 TL nispi karar ve ilam harcı için peşin alınan 32.702,32 TL peşin ve 34.270,00 TL tamamlama harcı toplamı 66.972,32 TL’nin mahsubu ile noksan olan 134.639,10 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3.-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 116.950,54 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4.-Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 65.550,85 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5.-Davacı tarafından yatırılan h32.702,32 TL peşin ve 34.270,00 TL tamamlama harcı toplamı 66.972,32 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6.-Davacı tarafından yapılan 24,30 TL başvuru harcı, 992,92 TL tebligat/posta gideri ile 18.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 19.024,22 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan taktiren 14.318,34 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
7.-Davalı tarafından yapılan 93,45 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan taktiren 23,12 TL’nin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
8.-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere 16/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …