Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
…
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/577 Esas
KARAR NO : 2023/163
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … … – …
VEKİLİ : Av. …– …
DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ : 24/11/2020
KARAR TARİHİ : 09/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/03/2023
Mahkememize açılan Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle, müvekkil kooperatifin, I. ve lI. etap olmak üzere toplam 335 ortak olarak kurulduğunu, ortaklarına konut tahsisi için …. parselde kat karşılığı inşaat yapmak ve buradaki binalardan elde edeceği bağımsız bölümleri ortaklarına tahsis etmek amacı taşıdığını, kooperatifin ve Il. etap olarak adlandırılan parsellerde yaptığı inşaattan kooperatife özgülenen 206 konutu tahsis ettiği ortaklara ferdıleşme işlemini de yaparak tapularını verdiğini, bu nedenle tapularını alan bazı ortakların parasal yükümlülükleri yerine getirmemek için birer birer kooperatiften istifa ettiklerini, ancak müvekkil köooperatife üye olup parasal yükümlülüklerini yerine getirmiş olsa da konutunu edinememiş 98 üyenin mevcut olduğunu, kooperatif 16.04.2019 tarihli genel kurulda tasfiye kararı almış ise de tasfiyeye ilişkin kararın … 6. ATM 2019/237 E. sayılı dava ile iptal edildiğini, kooperatifin halen aktif olduğunu ve konutunu edinememiş üyelerin mağduriyetini gidermek için faaliyetlerine devam ettiğini, davalının 17.05.2005 tarihinde kooperatife üye olduğunu ve üyeliği dolayısı ile 44768 ada 3 parsel F Blok 5. kat 21 no.lu bağımsız bölüme kayıtlı taşınmazı edindiğini ve 31.08.2015 tarihinde kooperatif üyeliğinin düşürülmesini talep ettiğini, her ne kadar açık kapı ilkesi gereğince her ortak serbest iradesi ile kooperatif ortaklığından çıkma hakkına sahip ise de bu hakkın kullanılmasının sınırsız olmadığını, kooperatifin belirli bir amacın gerçekleştirilmesi için kurulduğunu, istifaların konutunu edinememiş üyelerin mağduriyetine sebebiyet verdiğini, istifa eden üyenin istifasının hüküm ve sonuç doğurabilmesi için kooperatiften edinmiş olduğu hakkı (konutu) kooperatife iade etmesi gerektiğini, aksi halde ortaklıktan kaynaklanan tüm hak ve yükümlülüklerin devam edeceğini, davalının istifa ile birliktte edinmiş olduğu konutu iade etmediğini ve parasal yükümlülüklerini de yerine getirmediğini, istifa suretiyle ortaklıktan çıkan ve o tarihten beri parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen davalının adına kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile kooperatif adına tesciline karar verilmesini, bu mümkün değilse fazlaya ilişkin dava ve talep hakkı saklı kalarak şimdilik 10.000,- TL bedelin davalıdan alınarak davacı kooperatife verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle, davacının iddiasının haktan ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkil …’in 18.01.2005 tarihinde kooperatife üye olduğunu, kooperatif ile dava dışı Uludağ İnşaat Şirketi arasında imzalanan 15.05.2004 tarihli düzenleme biçiminde inşaat yapım ve taahhüt sözleşmesinde üyelerin ödemelerinin, üye giriş peşinatı : 7.500,- TL, Genel gider aidatı aylık — : 75,- TL, Daire tesliminde : 10.000,- TL, Teslim sonrası aylık : 500,- TL, (500,- x58 ay) Toplam ödeme : 48.000,- TL * şerefiye, Şeklinde planlandığını, müvekkilin bütün borçlarını ödediğini, borçlarını ödemesinden dolayı 30.04.2009 tarihinde bağımsız bölüme ilişkin tapusunun verildiğini, davacı tarafından dava dilekçesinde, müvekkilin kooperatife ne tür bir borcu olduğunun, hangi parasal yükümlülüğünü yerine getirmediğinin belirtilmediğini, kooperatif tarafından müvekkile gönderilen yazıda, mesken edinmiş üyelerin üyeliğini devretmesi veya istifa etmesi halinde sorumluluklarının 2 yıl devam ettiğinin bildirildiğini, davalının konutu edindiği 30.04.2009 tarihinden bu tarafa 6,5 yıl boyunca bütün sorumluluklarını yerine getirerek 31.08.2015 tarihinde istifa ettiğini ve istifasının 07.09.2015 tarihli, 159 no.lu yönetim kurulu toplantısında ödemesi gereken bütün aidatları ödediği gerekçesiyle istifasinın kabul edilerek üyeliğinin düşürülmesinin oy birliği ile kabul edildiğini, davalının davacı kooperatife hiçbir borcu bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
DELİLLER :
Yenimahalle tapu müdürlüğünden Ata Mah. 44768 Ada 3 parsel F blk 21 nolu taşınmaza ait tapu kayıtları getirtilmiş, incelenmiştir.
… 6 ATM’nin 2019/237 esas sayılı dosyası uyaptan getirtilmiş, incelenmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve ön inceleme duruşmasında belirlenen uyuşmazlık konuları hakkında kooperatif konusunda uzman bilirkişisinden alınan son bilirkişi raporunda özetle, davacı kooperatifçe, alışılmışın aksine etaplar halinde inşaatlar yapılarak, biten inşaatlardaki konutların kura çekimi suretiyle bir kısım ortaklarına tahsis ve tapu devirleri yapıldığı, bu kapsamda 31 Temmuz 2006 tarih 30080 yevmiye numaralı kura tutanağına göre davalı … adına 44768 ada 3 parsel F Blok 5. Kat 21 numaralı dairenin isabet ettiği ve söz konusu bağımsız bölümde 20.03.2015 tarihinde kat mülkiyeti tesis edildiği, kat mülkiyeti tesisinden sonra davalının, davacı kooperatif yönetimine müracaat ederek istifa ile ortaklıktan ayrılma talebinde bulunduğu ve talebinin 07.09.2015 tarihli,159 nolu yönetim. kurulu kararı ile kabul edildiği, davalının, ortaklıktan ayrılması dahil tüm işlemlerden sonra 21.06.2018 tarihinde konutunu dava dışı Fatma BAYRAM’a sattığı, keşif sırasında dairenin halihazırdaki sahibinin Kemal ADALIOĞLU olduğunun öğrenildiği ve bu nedenle, her ne kadar tapu tescilinin iptali isteniyor ise de davalı adına kooperatiften edinilmiş ve iptal edilecek bir tapu kaydının bulunmadığı, davalı yanın, davacı kooperatifin tüm ortaklarına konut sağlanmasına yönelik amacı, tüm ortakların hakları sağlanmadan gerçekleştirdiği ortaklıktan istifa beyanının, kendisine ferdileşme suretiyle tahsis ve devir edilen konutu koöperatife bırakma iradesi taşımadığı, söz konusu istifanın kooperatifin parasal yükümlülüklerinden kaçınmaya yönelik olduğu, davalı yan istifasının davacı kooperatif yönetim kurulunca kabulünün Kooperatif ana sözleşmesi ve ilgili mevzuata uygun bulunmadığı ve bu nedenlerle davalının ortaklığının ve ortaklıktan kaynaklan tüm hak ve yükümlülüklerinin devam edeceği, mahkemece davalı yanın istifasının kendisine tahsis edilen konutu kooperatife iade etmeye yönelik olduğu kanaatine varılarak davalı yan istifasının geçerli olduğu görüş ve kanaatine varılması durumunda ise ortaklıktan istifa, ortaklıktan çıkma iradesi ile birlikte ortaklık payı dahil ortaklıktan kaynaklanan tüm hakların kooperatife iadesi ile hüküm ifade edeceğinden, davalının, 1163 Sayılı Yasa’nın 17. maddesi uyarınca ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak yedek akçeler ve genel giderlerden payına düşenin indirilmesinden sonra yaptığı ödemelerin istirdadı hakkı saklı kalmak kaydı ile kooperatif ortaklığı ile edindiği konutunu kooperatife iade etmesi gerekeceği, ancak satış nedeniyle dava tarihi itibariyle adına kooperatiften edindiği konutun bulunmaması nedeniyle, davalının kooperatiften edindiği konutun dava tarihi itibariyle tespit edilecek rayiç bedelinin davalıdan tahsili gerekeceği, Dava konusu taşınmazın değerinin takdiren dava tarihi itibariyle 525.000,00 TL, keşif tarihi itibariyle 640.000,00 olarak tespit edildiği, yine konutun kira bedelinin keşif tarih itibari ile 2.000 TL, dava tarihi itibari ile 1.500,00 TL olarak kabulü gerektiği görüşünü bildirmiştir.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava, kooperatif ortaklığından istifa edilmesi nedeniyle ortak adına kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile tescili mümkün değilse daire bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 1. maddesi uyarınca, yapı kooperatiflerinin amacı karşılıklı yardım ve dayanışma içinde ortaklarını konut veya işyeri sahibi yapmaktır. Kooperatifler giderlerini ortaklarından topladıkları aidatlar ile karşılamak zorunda olduklarından, ortağın da konut isteyebilmesi için yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmesi ve kooperatife borcu olmaması gerekir. İstifa eden ortak ise ancak Kanun’un 17. ve anasözleşmenin 15. maddesine göre kooperatiften istifa ettiği yıla göre genel gider payı düşüldükten sonra ödediği aidatın iadesini isteyebilir. Çıkan veya çıkarılan ortağın, kooperatif ortaklığı nedeniyle edindiği hakları da kooperatife iadesi gerekir. Bunun istisnası Kooperatifler Kanunu’nun 81. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan kanun maddesinin 5983 sayılı Kanunu’nun 2. maddesi ile değiştirilen 2. fıkrası hükmüne göre; amacına ulaşılarak dağılma sürecine girmiş olan kooperatiflerden çıkan veya çıkarılan ortağın konutu veya işyeri çıkma veya çıkarılma sebebiyle geri alınamaz; ancak, bu eski ortaklar daha sonra oluşabilecek tasfiye masraflarına katılırlar. (Yargıtay … Hukuk Dairesinin 13.12.2012 tarih ve 5200 E. 7357 K., 24.09.2012 tarih ve 4006 E., 5357 K. 18.10.2012 tarih ve 4162 E., 6134 K. sayılı kararları)
Dosya kapsamından; davacı kooperatifin 14.04.2019 tarihli genel kurulunun 7/a maddesinde kooperatifin tasfiyesine karar verildiği, bazı kooperatif ortaklarınca … 6. Asliye Ticaret Mahkemesine anılan genel kurulun iptali istemiyle dava açıldığı, yapılan yargılama sonucunda mahkemenin 09.10.2020 tarih ve 2019/237 E., 2020/504 K. sayılı kararıyla davanın kısmen kabulüne, tasfiyeye ilişkin gündemin 7/a maddesindeki kararın nitelikli çoğunlukla alınmadığı gerekçesiyle bu maddenin iptaline karar verildiği, taraf vekillerince hükmün istinafı üzerine … BAM 23. Hukuk Dairesi 16.03.2021 tarih ve 2020/2064 E., 2021/438 K. sayılı kararıyla HMK’nın 353/(1)-b.2. maddesi uyarınca taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verildiği kararın dava tarihinde henüz kesinleşmediği anlaşılmıştır. Davacı kooperatifin tasfiye haline girmesine ilişkin genel kurul kararının iptaline karar verildiği, tasfiye halinde bulunan kooperatiflerde 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 81-2. maddesi uyarınca kooperatiften çıkan ortağın konutunun çıkma sebebiyle geri alınamayacağı, tasfiyeye ilişkin genel kurul kararının iptaline ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesi ile tasfiye halinden çıkan kooperatifin aynı taleple başvuruda bulunabileceği görülmüştür. (Aynı yönde … BAM 23. HD 2021/1753 E ve 2021/1657 K sayılı ilamı) Bu nedenle davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara göre;
1-Davanın reddine;
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 170,78 TL harç ve 10.759,00 TL tamamlama harcı toplamı 10.929,78 TL’den indirilmesi ile arta kalan 10.749,88 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk aşamasında harcanan 1.320,00 TL giderin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davalı yararına hesaplanan 75.750,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/03/2023
Katip …
¸E-İmzalıdır
Hakim …
¸E-İmzalıdır
*