Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/562 Esas – 2021/264
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/562
KARAR NO : 2021/264

DAVA : Rücuen Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/11/2020
KARAR TARİHİ : 26/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/05/2021
Mahkememize açılan Rücuen Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacı … Genel Müdürlüğü’ nün 08.06.1984 tarih ve 233 sayılı KHK hükümlerine tabi olarak kurulmuş, özel bütçeli, tüzel kişiliğe sahip bir Kamu İktisadi Kuruluşu olduğunu, kuruluş tarafından Genel Müdürlük binası ve işletmekte olduğu havalimanlarındaki temizlik hizmetlerinin, hizmet alım ihaleleri ile yüklenici firmalara yaptırıldığını, aşağıda belirtilen dava dışı …’ ın, davalı yüklenici firmalar bünyesinde … Havalimanında temizlik güvenlik görevlisi olarak çalıştığı dönemler için kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve fazla mesai ücreti istemiyle … 1. İş Mahkemesi’ nin … Esas sayılı dosyası ile açılan dava sonunda, davanın kabulüne karar verildiğini, kararın … 1. İcra Müdürlüğü’ nün … sayılı dosyasıyla icra takibine konulması üzerine lehe vekalet ücreti takas-mahsup edildikten sonra icra dosyasına ödeme yapıldığını, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’ nun 94. Maddesi gereğince karşı taraf vekiline ödenen vekalet ücretinden stopaj kesintisi yapıldığını, ödenen toplam miktarın 34.403,04-TL, ödeme tarihinin 24.02.2020 tarihi olduğunu, dava dışı işçinin … Havalimanı için yapılan sözleşme dönemlerinin Mart 2007- Mart 2014 tarihleri arasını kapsadığını, sözleşme dönemlerinin aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi olduğunu,
SIRA
FİRMALAR
SÖZLEŞME DÖNEMLERİ
1
… Sosyal Hiz. İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti
03.03.2007-30.12.2007
2
… İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.
01.01.2008-30.04.2010
3
… & … İş Ortaklığı
01.05.2010-31.12.2012
4
… Sağlık ve Sosyal Hiz Medikal Tem. San. ve Tic. A.Ş.
01.01.2013-16.03.2014 Davalılar ile imzalanan muhtelif tarihli sözleşmeler ile ekleri teknik şartname ve genel şartnamelerde “Yüklenicinin istihdam ettiği personelin; İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenici olduğunu, yüklenici tarafından istihdam edilen personele ilişkin herhangi bir sorumluluk …’ ne yüklenemez.” düzenlemesinin yer aldığını, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ nun 2004/11-254 E., 2004/295 K. Sayılı ilamında; davacı kurum tarafından sözleşme gereği çalıştırılan ve işçiler tarafından açılan dava sonunda işçilere ödediği ihbar, kıdem ve deprem tazminatının taşerondan tahsilini istemiyle açılan davaya ilişkin olarak yerel mahkemenin vermiş olduğu davanın reddi kararını bozan Daire Kararının hukuka uygun olduğuna karar verildiğini, Yargıtay, davalı tarafların “taşeron olarak çalışan kişilerin değişmesine rağmen işçilerin işini aynen ve aralıksız olarak sürdürdüğü..” şeklindeki savunmasına itibar etmeyerek ve taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınarak yüklenici firmaların sorumluluğunun belirlenmesi gerektiğine karar verdiğini, aynı şekilde, konuya ilişkin Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 21/4/2016 tarihli E.2016/7177, K.2016/11226 ile 21/4/2016 tarihli E.2016/7178, K.2016/11227 sayılı kararların ekte sunulduğunu, yukarıda tabloda gösterilen firmalardan … & … İş Ortaklığı ile … Sağlık ve Sosyal Hiz Medikal Tem. San. ve Tic. A.Ş. ‘nin, kendilerine isabet eden miktarların bu firmalardan tahsil edildiğini, davalılar ile imzalanan hizmet alım sözleşmelerinde, sözleşmeden doğan uyuşmazlıklarda Ankara Mahkemelerinin yetkili olacağını, dava konusu uyuşmazlıkta borcun kaynağı sözleşmeden doğmakta olduğunu, TBK m.146 hükmü gereği sözleşmeden doğan borç ilişkilerinin 10 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu, bu yönüyle davalının sorumluluğunun zamanaşımına uğramadığını, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m.18/2 hükmü, “Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir” düzenlemesine yer verildiğini, davalıların tacir sıfatına haiz olduğundan bu yükümlülüğe uygun hareket etmekle mükellef olduğunu, sözleşme kapsamında yapılacak işleri gösteren teknik şartnameler, projeler ve idari şartnameler ile sözleşmeler incelendiğinde, davalıların sözleşme kapsamında yapması gereken işlerin sabit olduğu ve her türlü işçilik alacağına ilişkin sorumluluklarının da yer aldığı, davalıların basiretli tacir olması sebebiyle, sözleşme kapsamında ifa etmekle yükümlü olduğu işlerin fen/sanat kuralları gereği nasıl yapılacağını bildiğini, muhtemel gider ve riskleri nazara alarak ve buna göre oluşturacağı maliyet hesabı üzerine teklif verdiğinin kabul edildiğini, bir işverenin istihdam ettiği işçilik alacağından sorumlu olmayacağının düşünülemeyeceği gibi davacı kuruluşla yaptıkları sözleşmede yer aldığı üzere davalıların her türlü işçilik alacaklarından sorumlu olduğunu kabul ettiğini, diğer yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’ nin 78 ve 79. maddelerinde, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderlerin belirtildiğini, buna göre her türlü işçilik alacağının davalı firmaların ihaleye girerken sundukları teklif fiyata dahil olduğunu ve doğacak sorumluluğun yüklenici firmalara ait olduğunu, konuya ilişkin Kamu İhale Kurulu 2013/UH.III-760 sayılı kararında, kıdem tazminatı alacağının yukarıda bahsi geçen hükümler doğrultusunda değerlendirilmesi gerektiğini, sözleşme içerisinde ayrıca kıdem tazminatı alacağı vs. işçilik alacaklarının ayrıca belirtilmesinin mükerrer durum arz edeceğini ve mevzuata aykırılık teşkil edeceğinin ifade edildiğini, dolayısıyla davalıların ihaleye girerken verdikleri tekliflerin her türlü işçilik alacağını kapsadığında şüphe olmadığını, 6552 sayılı Kanunla İş Kanunu m.112 hükmünde kıdem tazminatına ilişkin yapılan düzenleme ile kıdem tazminatından Kamu kurum ve kuruluşlarının sorumlu olacağı yönünde düzenleme yapılmasının, Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenecek kıdem tazminatının rücu edilmesine engel teşkil etmediğini, işbu dava açılmadan önce ticari uyuşmazlıklar için dava şartı arabuluculuk kapsamında arabuluculuk başvurusunun yapıldığını ve davalıların ilk toplantıya geçerli mazeret sunmadan katılmadıklarını, bu nedenle yargılama kapsamında oluşacak yargılama gideri ve vekalet ücretinin tamamından sorumlu olmaları gerektiğini belirtilerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 14.000,00-TL’ nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
YANIT
Davalılar tarafından dosya içerisine cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER
-… 1. İş Mahkemesinin …Esas sayılı davası ile ilgili kesinleşmiş karar,
– … 1. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyası,
-Dava dışı çalışanın SGK sicil dosyası,
-Davacı ile davalı şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi örnekleri,
-Bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor,
-Tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; davacı Genel Müdürlük ile davalı şirketler arasında imzalanan sözleşmeler kapsamında davalı şirketler tarafından yüklenici firma olarak bünyelerinde … Havalimanında temizlik güvenlik görevlisi olarak çalıştırılan dava dışı işçi …’a yapılan ödemelerin sözleşme hükümleri uyarınca sorumlu olduğu ileri sürülen davalılardan tahsili istemine ilişkindir. .
Dosyamız arasına alınan … 1. İş Mahkemesi’nin … Karar sayılı dosyasının incelenmesinde: Dava dışı işçi …’ın Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü ile … Sağlık ve Sosyal Hiz. Medikal Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne karşı açtığı davada yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; Brüt 9.105,62-TL kıdem tazminatına, Brüt 2.399,60-TL ihbar tazminatına, Brüt 1.428,00-TL yıllık izin ücreti alacağına, Brüt 2.569,98-TL fazla çalışma ücreti alacağın hükmedildiği, karara karşı yapılan Temyiz başvurusunda Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2016/27903 Esas 2020/8183 Karar sayılı ve 21.01.2020 tarihli kararı ile ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar verildiği ve kararın kesinleştiği görülmüştür.
Dosyamız arasına alınan … 1. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasının incelenmesinde: …’ın Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü ve … Sağlık ve Sosyal Hiz Medikal Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti’ye karşı 26.07.2016 tarihinde … İş Mahkemesinin … Karar sayılı kararında geçen alacaklara ilişkin icra takibi başlattığı, davacı Genel Müdürlük tarafından 25.02.2020 tarihinde icra dosyasına 32.676,29-TL yatırıldığı görülmüştür.
Dava dışı işçinin … Havalimanı için yapılan sözleşme dönemlerinin Mart 2007- Mart 2014 tarihleri arasını kapsadığı, … Sosyal Hiz. İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti’de 03.03.2007-30.12.2007 tarihleri arasında, … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’de 01.01.2008-30.04.2010 tarihleri arasında, … & … İş Ortaklığında 01.05.2010-31.12.2012 tarihleri arasında, … Sağlık ve Sosyal Hiz Medikal Tem. San. ve Tic. A.Ş. ‘de 01.01.2013-16.03.2014 tarihleri arasında çalıştığı görülmüştür.
Davacı Genel Müdürlük ile davalı şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerinin 2014 yılından önce imzalanmış ve çalışmalarında 2014 yılından önce gerçekleştiği gibi kıdem tazminatının açık sözleşme hükmü olmadıkça alt yüklenicilere rücu edilemeyeceğini öngören yasal düzenleme Anayasa Mahkemesince iptal edildmiştir. Sözleşmelerin 22. ve 23. Maddelerinde, İdari Şartnamelerin ‘Diğer Hususlar’ bölümünde, Teknik Şartnamenin 5.1. Maddesinde yüklenici firmaların işçilere karşı sorumluluklarının açıkça düzenlenmiş olduğu görülmüş, yapılan ödemelerden davalı şirketlerin sorumluluk miktarlarının hesaplanması için mahkememizce alınan 01.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle: Mahsup miktarı da dikkate alınarak davacı Genel Müdürlük tarafından dava dışı işçi … için yapılan ödemelerden, davalı … Sosyal Hizmet İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti’nin 2.796,47 TL, davalı … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin 7.830,11 TL sorunlu olduğu, 32.976,26-TL yönünden ödeme tarihinin 25.02.2020 tarihi olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, sözleşmeler, iş mahkemesi dosyası, icra dairesi dosyası ve hüküm kurmaya elverişli denetime açık bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde dava dışı işçinin … Havalimanı için yapılan sözleşmeler kapsamında davalı şirketler bünyesinde Mart 2007- Mart 2014 tarihleri arasında çalıştığı, … 1. İş Mahkemesi’nin … Karar sayılı dosyasında açmış olduğu dava ile kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti alacağına hak kazandığı, … 1. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası ile alacakları için yaptığı takipte davacının 25.02.2020 tarihinde ödeme yaptığı, işçiye ödenen kıdem tazminatının iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yüklenicilerin işverene karşı sorumlu olduğu, yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşeceğinden sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olduğu, ihbar tazminatından son işverenin sorumlu olduğu, hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olduğu anlaşılmakla, taraflar arasında yapılan sözleşme hükümleri dikkate alındığında, taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulduğundan, davacı Genel Müdürlük tarafından dava dışı işçiye ödenen işçilik tazminat ve alacaklarından, kıdem tazminatından davalı şirketlerin kendi ihale dönemleri ile sınırlı olarak, fazla çalışma ücretinden dava dışı işçinin çalıştığı sürelerle sınırlı olarak sorumlu olacakları, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti ile bunun ferilerinden ise son işveren olan … Sağlık ve Sosyal Hiz Medikal Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. sorumlu olacağı görülmekle davanın kısmen kabulü ile 2.796,47 TL’ nin davalı … Sosyal Hizmet İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti’ den, 7.830,11 TL’ nin … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den olmak üzere toplam 10.626,58 TL’ nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davanın tarafları tacir olduğu için davacı tarafından yapılan ödemelerin avans faizi uygulanarak davalılardan talep edilmesinin mümkün olduğu, hizmet alım sözleşmelerinde yer alan hükümler nedeni ile ödemenin davacı tarafından yapıldığı tarihte davalıların davacı aleyhine zenginleştikleri için davacının alacağını ödemenin yapıldığı tarihten itibaren faiz uygulanmasının mümkün olduğu kabul edilip, aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1.-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
2.796,47 TL’ nin davalı … Sosyal Hizmet İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti’ den, 7.830,11 TL’ nin … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den olmak üzere toplam 10.626,58 TL’ nin ödeme tarihi olan 25/02/2020 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 725,90 TL nispi karar ve ilam harcından, 239,09 TL peşin harcının mahsubu ile noksan olan 486,81 TL’ nin davalılardan sorumlulukları oranında (… Sosyal Hizmet İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den 128,11 TL’ sinin, … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den 358,70 TL sinin) tahsili ile hazineye irad kaydına,
3.-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan sorumlulukları oranında (… Sosyal Hizmet İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den 128,11 TL’ sinin, … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den 358,70 TL sinin) tahsili ile davacıya verilmesine,
4.-Davacı tarafından yatırılan 239,09 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5.-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru harcı, 1.084,00 TL tebligat/posta müzekkere/bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.163,00 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6.-Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11.maddesi uyarınca arabuluculuk aşamasında harcanan 1.360,00 TL giderin tamamının davalı taraflar arabuluculuk görüşmelerine katılmadığından, davalılardan sorumlulukları oranında (… Sosyal Hizmet İth. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den 357,90 TL’ sinin, … İnşaat Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’ den 1.002,10 TL’ sinin) tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7.-Davacı tarafça yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, davacı taraf ve … Ltd. Şti. İçin miktar itibariyle kesin olmak üzere, diğer davalı için kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2021