Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. … 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
…
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/298 Esas
KARAR NO : 2021/230
DAVA : Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz
DAVA TARİHİ : 13/07/2020
KARAR TARİHİ : 12/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/04/2021
Mahkememize açılan Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle, … Kömür Asfalt Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., Müdürler Kurulunu 26/06/2020 tarihinde toplayarak, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 24/06/2020 tarih ve 134 sayılı yazısı gereği Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı sermayesini temsilen Türk Ticaret Kanunu’nun 623,624,625,626’ncı maddeleri ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine istinaden Müdürler Kurulu Başkanlığı’na sınırsız yetkili olarak …’nun atanmasına, 2020/2086 Karar No’lu kararı ile … Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş’nin 25.06.2020 tarih 14081979-050.01.01 E.1295 sayılı yazısı gereği Müdürler Kurulu üyesi olarak 24.06.2020 tarihinden itibaren …’ın atamasına ve Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilmesine oy birliği ile karar verdiğini, davacı şirket tarafından 01/07/2020 tarihinde kesin tescil için Ankara Ticaret Odası Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulduğunu, başvurunun Ticaret Sicil Müdürlüğünce 07/07/2020 tarihi itibariyle Geçici Tescil edildiğini, kesin tescil taleplerinin reddedildiğini, TTK hükümlerine tabi olarak faaliyet gösteren davacı şirkete Belediye Yasasındaki açık yetkiye dayanılarak yapılan yönetici ataması, yine yasaya göre davalı tarafça yasaya uygun biçimde tescil ve ilan edilip, davalı, Ticaret Bakanlığı’nın tüm Ticaret Sicil Müdürlüklerine gönderilen 15.05.2019 tarih 50035491-431.04E.-00044345462 sayılı genel düzenleyici işlem mahiyetindeki Genelge ekinde iletilen ve uyulması talimatı verilen, bila tarih ve 14399437-622.02E.103708 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görüş yazısı gereğince davacının tescil talebini Türk Ticaret Kanunu ve Ticaret Sicil Yönetmeliği 35. Maddesine istinaden gerekçeleri gösterilerek reddedildiğini, Anayasanın 2. maddesine göre Hukuk Devleti işleyişi ve Normlar Hiyerarşisine göre açık yasal bir yetkinin yasal hak sahibinin elinden alınmasının hukuka aykırı olduğunu, Ankara …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce de bu husus hukuki gerekçe ve açıklamalarla ortaya konulup davamızın kabulüne karar verildiğini belirtip … ve … adına geçici tescilin devamına ve yapılan yargılama kesinleştikten sonra geçici tescilin kesin tescile dönmesini ve ticaret sicil gazetesinde ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 20.07.2020 tarihli dilekçesi ile vekalet ücretine hükmedilmesi yönündeki talebinden feragat etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle, davanın dosya üzerinden incelenerek karar verilmesini, Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün yasadan doğan yasal hasım olduğundan yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasını, davacının red işlemi iptali talebi yönünden davanın reddini, geçici tescil işleminin kesin tescile dönüştürmesi yönünden talebin reddine, mahkeme aksi kanaatte ise kesin tescil talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… Kömür Asfalt Enerji İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ye ilişkin sicil dosyası incelenmiştir.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava, tescil isteminin reddinin iptali ile işlemin hukuka uygun olduğunun tespiti ile tescil ve ilan istemlerine ilişkindir.
Belediye gelirleri arasında her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanacak gelirler sayılmıştır. Belediyenin kurduğu veya ortak olduğu şirketlerde belediye tüzel kişiliği temsil edilir. Belediye yetkili organlarını oluşturan belediye başkanı, belediye encümeni ve belediye meclisinin görev ve yetkileri 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda sayılmıştır. Anılan yasanın 37. maddesi uyarınca belediye başkanı belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye yasasının 38.maddesinde görevleri sayılmış ve genel nitelik taşıyan (p) bendinde “Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.” hükmü düzenlenmiştir. Belediyeyi oluşturan diğer organlar belediye encümen ve meclisinin görevleri de ilgili maddelerde sayılmıştır.
Belediye yasal organları ödevlerini yerine getirirken yasal sınırları gözeterek yetkilerini kullanırlar. Bu yetkileri kullanmaları sırasında normlar hiyerarşisi ilkesi dikkate alındığında öncelikle anayasa, kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge ve diğer alt düzenleyici işlemler dikkate almaları gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, taraflar arasında davacının dava dışı şirket ortağı olduğuna ve şirket müdürler başkanı ataması yaptığına dair bir çekişme bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, şirket müdürler başkanı olarak atanacak kişinin belirlenmesinde izlenen yolun usulüne uygun olup olmadığına ilişkindir.
Davacı şirket ana sözleşmesinden şirket kurucularının dava dışı Ankara Büyükşehir Belediyesi ve … Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş. olduğu anlaşılmaktadır. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 24/06/2020 tarih ve 134 sayılı yazısı gereği Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı sermayesini temsilen Türk Ticaret Kanunu’nun 623,624,625,626’ncı maddeleri ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine istinaden Müdürler Kurulu Başkanlığı’na sınırsız yetkili olarak …’nun atanmasına, 2020/2086 Karar No’lu kararı ile … Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş’nin 25.06.2020 tarih 14081979-050.01.01 E.1295 sayılı yazısı gereği Müdürler Kurulu üyesi olarak 24.06.2020 tarihinden itibaren …’ın atamasına ve Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilmesine oy birliği ile karar verilmesi üzerine, tescil ve ilan işlemlerinin yapılması davalıdan talep edilmiştir. Davalının 07.07.2020 günlü yazısı ile Ticaret Bakanlığı’nın tüm ticaret sicil müdürlüklerine gönderdiği ve genel düzenleyici işlem mahiyetindeki 15.05.2019 tarihli Genelge ekinde iletilen ve uyulması talimatı verilen, bila günlü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yazısı uyarınca belediye veya bağlı kuruluşların sahip veya ortağı oldukları belediye şirketlerinin genel kurulunda belediye ve bağlı kuruluşu temsil edecek kişilerin belediye meclisi kararıyla belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle davacının tescil ve ilan talebi reddedilmiştir.
Dava 13.07.2020 tarihinde açılmakla TTK’nın 34/1.maddesi gereği süresinde açılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümünde öncelikle şirkete müdürler kurulu başkanı atama yetkisinin belediyenin hangi organı tarafından yerine getirilebileceğinin saptanması gerekmektedir.
Belediye organlarının görevleri 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda sayma yoluyla gösterilmiştir. Buna göre 33.maddede oluşumu belirtilen belediye encümenin görevleri 34.maddede açık bir biçimde sayılmış olup, bu görevler arasında şirket müdürünü atama bulunmadığı görülmektedir. Yine aynı yasanın 17.maddesinde oluşumu belirlenen belediye meclisinin görevleri 18.maddede açık bir biçimde gösterilmiş olmakla bu görevler içerisinde şirket müdürü atama yetkisi bulunmadığı görülmektedir. Ancak, 18.maddenin (i) bendinde “Bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.” (j) bendinde ise “Belediye adına imtiyaz verilmesine ve belediye yatırımlarının yap-işlet veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına; belediyeye ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek.” hükümleri düzenlenmiştir. Bu bent hükümlerinden de şirket müdürü atama yetkisinin belediyenin bu organının yükümlülüğünde bulunmadığı açık bir şekilde anlaşılmaktadır. Belediyenin diğer organı belediye başkanının yükümlülükleri aynı yasanın 38.maddesinin (a-o) bentleri arasında belirtilmiş olup, (p) bendinde “Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.” hükmü düzenlenmiştir. Bu madde düzenlemesinde de belediye başkanına açık bir yetki yüklenmemiştir. Ancak, gerek kanunun genel ve gerekse madde gerekçesinden böyle bir yetkisinin bulunmadığı anlaşılmamaktadır. Dolayısıyla, belediye encümeni ve meclisine yüklenmeyen bir görevin 38/p madde içeriğinden belediye başkanının yükümlülüğünde olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, davalının işlemi ret gerekçesi yerinde değildir.
Bundan ayrı, normlar hiyerarşisi ilkesi uyarınca anayasa, kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge ve diğer alt düzenleyici işlemler dikkate alınması gerekir. Uyuşmazlığın çözümünde uygulanması gereken yasa maddeleri yukarıda açıklanmış olup, yasa hükümlerinin bulunmaması halinde alt normların sırasıyla uygulama alanı tartışılabilir. Başka bir ifadeyle, yasal bir düzenleme genelge ile ortadan kaldırılamayacağından, ticaret sicil müdürlüğü bakanlık genelgesinden önce kanun hükümleri ile bağlıdır.
Bu nedenlerle, davacının istemi yerinde görülerek tescil ve ilan işleminin yapılması doğru bulunmuştur. (Aynı yönde Yargıtay 11. H.D. 10.12.2020 tarihli 2020/450 E ve 2020/5812 K nolu kararı)
Yukarıda açıklanan gerekçeler uyarınca davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara göre;
1.-Davanın kabulü ile Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğünün 07/07/2020 Tarih ve …sayılı tescil red işleminin iptaline, temsilci değişikliğinin tesciline ve tescilin Ticaret Sicili Gazetesinde ilanına,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcı için peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile noksan olan 5,90 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3.-Talep olunmadığından davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
4.-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru harcı ve 54,40 TL tahsil edilen harç toplamı 108,80 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5.-Davacı tarafından yapılan 94,00 TL tebligat/müzekkere masrafı olan yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6.-Davacı tarafça yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere 12/04/2021 tarihinde karar verildi.
Katip …
¸E-İmzalıdır
Hakim …
¸E-İmzalıdır
*