Emsal Mahkeme Kararı Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/9 E. 2021/85 K. 18.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/9 Esas
KARAR NO : 2021/85

DAVA : Alacak (İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/12/2017
KARAR TARİHİ : 18/02/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/02/2021

Mahkememizden verilen 21/06/2018 tarih ve …karar sayılı kararı BAM 21. Hukuk Dairesi’nin 13/12/2018 tarih, … karar sayılı ilamıyla KALDIRILMASINA karar verilmiş ve mahkememiz yukarıda esasına kaydedilerek Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle, müvekkil şirketin 25.02.2015 tarihli “T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne ait … Limanının 39 yıl Süreyle İşletme Hakkının Devrine İlişkin Sözleşme” ile vaat edilen bazı gelirleri, kendisine kusur izafe edilemeyecek nedenlerle elde edememesi sonucu uğradığı ve işletme hakkı süresi sonuna kadar uğrayacağı zararın tespiti ile tespit edilecek meblağın 6100 sayılı HMK’nın 107. maddesi uyarınca zarar miktarının tam ve kesin olarak belirlendiği anda fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, davalı idareye ödenen özelleştirme bedelinden mahsup edilerek işleyecek faiziyle birlikte ayrıca yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline müvekkile ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle, Görev yönünden, dosyanın görevli Danıştay 13. Dairesi’ne gönderilmesini, bilahare ise usul ve esas yönünden hukuka aykırı olarak açılmış olan bu davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER :
…nca, … Limanının 39 yıl süreyle İşletme Hakkının devrine ilişkin değer tespit raporu, değer tespit komisyonu kararı da dahil olmak üzere değer tespitine ilişkin tüm belgeler, 12.12.2013 tarih 10616 sayılı yazıları, ihale şartnamesi, tanıtım dökümanı, veri kayıtları bilgi dosyası, limanın özelleştirmesine ilişkin kararların örnekleri gönderilmiş, incelenmiştir.
TCDD Genel Müdürlüğünce, … limanın taraflarınca işletilmesi süresince uygulanan liman hizmet tarifeleri örnekleri gönderilmiş incelenmiştir.
… Liman işletmesinde keşif yapılarak, resen seçilecek bilirkişi heyet ile tüm dosya kapsamı ve ön inceleme duruşmasında belirlenen uyuşmazlık konularında talimat yoluyla bilirkişi rapor aldırılmasına karar verilmiş, alınan bilirkişi raporunda özetle,
Özelleştirme İdaresi devir sözleşmesiyle etap seyri hizmetini devretmemiştir. 2. Dolayısıyla davacı bu konuda bir hak kaybı yaşamamıştır. 3. Davacının LİMAN bölgesinde verme yetkisine sahip olduğu yanaşma gibi kılavuzluk hizmetleri ile ilgili olarak alacağı izinlerle ilgili davalı tarafın bir sorumluluğu bulunmadığını,
Demir atma /demir alma hizmeti verememesinden ötürü uğradığını iddia ettiği zarara ilişkin talebiyle ilgili olarak; LİMAN bölgesi dışında kalan yerlerde demir atma /demir alma hizmeti yetkisi sözleşmeyle devredilmediğini, dolayısıyla bir hak kaybı yaşanmadığı görüşlerini bildirmişlerdir.
Davacı vekilinin 04.02.2021 tarihli dilekçesi ekindeki uzman görüşü incelenmiş özetle sözleşme gereği etap seyri dahil kılavuzluk hizmetlerinin davalı yanca davacıya devredildiği etap seyri demir alma demir atma gibi hizmetlerin kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerinin ayrılmaz bir parçası olduğu bu hizmetlerin işletici tarafından verilmesi gerektiği kanaati mahkememize bildirilmiştir.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava, işletme hakkı devir sözleşmesi ile işletme hakkı devredilmiş olan bir kısım hizmetlerin verilmesine engel olunduğu iddiasına dayalı zararların tespiti ve sözleşme gereği fazla ödenen bedelin iadesi isteminden ibarettir.
Taraflar arasında … Limanı’nın 39 yıl süreyle işletme hakkının devrine ilişkin sözleşme imzalandığı konusunda uyuşmazlık yoktur. Davacı etap seyri, kılavuz ve römorkaj hizmetlerinin sözleşme gereği kendisine devredildiği iddiasında olup, davalı ise kılavuz ve römorkaj hizmeti bakımından Deniz ve İç Sular Genel Mürürlüğü’nün davacıya 06.06.2016 tarihine kadar hizmet vermesine müsade edildiği daha sonra römokörcülük hizmeti bakımından 31.12.2016 tarihinie kadar olur verildiği, kılavuzluk hizmeti bakamından davacının gereken şartları sağlamadığı bu nedenlerle hizmetleri vermesinin mümkün olmadığını ve öte yandan etap seyri hizmetinin devredilmediği ve bu hizmetler ve kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri bakamından davacı yana gelir taahhüdünde bulunulmadığından iddiaların yerinde olmadığı savunmasını yapmıştır.
Mahkememizce tüm dosya kapsamı mahkememizce aldırılan bilirkişi raporu, davacı yanca dosyaya sunulan uzman görüşü incelenmiştir. Davacı yanca bilirkişi raporu ve davacının sunduğu uzman görüşü arasındaki çelişkinin giderilmesi talep edilmiş ise de çelişkinin hukuki yorum farkından olduğu gözetilerek bu yönde inceleme yaptırılmamıştır.
05.06.2014 tarihinde davalı idare tarafından yapılan ihale neticesinde … Limanı işletmesinin işletme hakkı davacıya devredilmiş olup bu doğrultuda taraflar arasında sözleşme imzalanmıştır.
Taraflar arasındaki İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’nin 3. maddesinde , Liman tanımı ; ” EK-1’de yer alan krokide gösterilen, TCDD … Liman İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından limancılık faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla kullanılmakta olan veya TCDD … Liman İşletmesinin tasarrufu, mülkiyeti ve/veya kullanımında bulunan parseller, bu parseller üzerinde yer alan yapılar ve tesisler ile rıhtımlar ve TCDD ile Milli Emlak Genel Müdürlüğü arasında imzalanan 16.01.2014 tarihli Kullanma İzni Sözleşmesi’nde belirlenen kara ve deniz alanı üzerinde TCDD tarafından işletilen … Limanı ile bu alanlar üzerinde imar planına göre yapılacak olan liman tesislerini,” hükmü ile açıklanmıştır.
Yine aynı sözleşmenin 4. maddesi “İşletme hakkı. fiili teslim tarihi itibariyle;
– LİMAN ve LİMAN’ın altyapı tesisleri, yerüstü yapıları (raylar da dahil olmak üzere) ve bütünleyici parçalarının,
– TCDD’nin LİMAN’da sunduğu veya LİMAN’da sunulabilecek barınma, yükleme, boşaltma, şifting, limbo, terminal, ardiye, kılavuzluk (pilotaj), römorkaj, palamar, gemilere, su verme, atık alma, yolcu salonu işletmeciliği ve bakım -onanm , liman içi ray operasyonları, iaşe v.b diğer hizmetlerin, sunulması da dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak şartıyla LİMAN ‘da karma kullanımlı limanlarda olağan olarak sağlanan veya uluslararası limanlarda verilen hizmet ve faaliyetler arasında yer alan her türlü hizmetlerin,
– LİMAN’ın kullanımında bulunan makine, ekipman, teçhizat, alet, edevat ve bunların yedek parçaları île LİMAN’da kılavuzluk, römorkaj ve barınma hizmetlerine bağlı olarak bulunan deniz vasıtaları ve kara taşıtlarının ve fiiİî teslim tarihinden sonra İŞLETİCİ tarafından İmar Planı’na göre inşa edilerek kullanılacak açık ve kapalı alanların projelendirilmesi, alt ve üst yapı inşaatı ve bunlara ilişkin mekanik, elektronik, güvenlik ve elektrik sistemlerinin temini ve tesisinin, süre sonunda TCDD’ye iade edilmesi şartıyla 39 yıl süreyle İŞLETİCİ’ye verilmesidir. İDARE, 4046 sayılı Kam ııfun vermiş okluğu yetki île bu hakkı 39 (otuzdokuz) yıl süreyle İŞLETİCİ’ye devretmiştir.” , şeklindedir.
Ayrıca aynı sözleşmenin 9.18.3. maddesi ;”..Liman işletme izni ve kılavuzluk ve römorkaj hizmeti izin belgesi almak üzere sözleşmenin imza tarihini müteakip Ulaştırma Denizcilik Haberleşme Bakanlığı, Deniz ve İç Sular Genel Müdürlüğü’ne müracaat edecektir. İşletici kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri ile ilgili mevzuata uymakla yükümlüdür.”, hükmünü içermektedir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin “İşleticinin Hukuki Yapısı başlıklı 9.17.2. bölümünde; LİMAN’da kılavuzluk ve romörkaj hizmetlerinin verilmesi, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın ilgili mevzuatına tabi olduğundan İŞLETİCİ ‘nin, TCDD ’den bu konu ile ilgili olarak herhangi bir izin alma yükümlülüğü bulunmamaktadır.” şeklinde bir hükme yer verilerek işleticinin kılavuzluk; ve römorkörcülük hizmeti sınırları açıkça ve sadece liman sınırları olarak belirlenmiştir.
Dosya içerisindeki T.C. Başbakanlık …nın TCDD … Limanı tanıtım dokümanında “… Tanıtım dokümanı, bir teklif değildir ve TCDD … Limanı’nın işletme hakkının verilmesi yöntemi ile özelleştirilmesine yönelik herhangi bir nitelik vaadi, teklif veya davet içermez. ” ibaresi yer almaktadır. Bu nedenle basiretli bir tacir olan davacının tanıtım dokümanındaki başkaca ibarelere yönelik iddialarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
Buna göre sözleşme kapsamında devredilen hizmetlerin liman ile sınırlı bölgede verilebileceği açıktır. Aynı yönde demir atma, demir alma hizmeti verilmesiyle ilgili olarak Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğünün 14.07.2017 tarih ve 19463099-145.02-E.56404 no’lu yazısıyla, etap seyri uygulamasına benzer olarak, demir atma, demir alma hizmeti verme yetkisinin yine Liman bölgesiyle sınırlı olduğu belirtilmiştir. Kılavuzluk ve römorkaj hizmeti izin belgesi ise davacı tarafından alınacaktır. İşletme hakkı devri sözleşmesinde her ne kadar davacı tarafından kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti verebileceği belirtilmiş ise de davacı tarafın bu hizmetleri verebilmesi için yasal izinleri alması gerekliliği de sözleşmede bulunmaktadır. Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü 06.10.2016 tarih ve 19463099-145.02/E.73415 no’lu yazısı ile … Limanındaki yanaşma ve ayrılma manevralarına yönelik römorkörcülük hizmetlerinin davacı tarfından yürütülmesi, kılavuzluk hizmetlerinin ise 22/05/2015 tarihli Kılavuzluk ve Römorkörcülük Teşkilatı İzni Taahhütnamesinde yer alan şartlar sağlanıncaya kadar, en yakın yetkili teşkilattan hizmet alımı yoluyla 04/10/2016 tarihli Hizmet Alım Sözleşmesi çerçevesinde 31/12/2016 tarihine kadar sürdürmesi; fakat Darıca ve … Limanı arasındaki etap seyri olarak adlandırılan kılavuzluk hizmetlerinin ise İzmit Körfezindeki yetkili teşkilat olan …-… Marine Müşterek Teşebbüsü tarafından yetkileri devam ettiği sürece yürütülmesi yönündeki kararı bildirilmiştir. Yine Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü’nün 08.12.2016 tarih ve 92276 sayılı yazısında; “… … Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. ‘nin, 06.10.2016 tarihli makarp oluru ile yapılan düzenlemeye aykırı bir keyfiyetle hareket ederek seyir, can, mal ve çevre emniyetini artırmaya esas olan kılavuz ve römorkör hizmetlerini kendi doğrusuna göre yapacağını beyan ettiği ve limana gemi almamak, limanda bulunan gemiyi kaldırmamak, etap seyri bölgesinde kılavuz kaptan ücreti tahsil eiptekygibi keyfi uygulamalarla kendisini Devletin yerine koyan bir tutum sergilediği”ne yönelik tespitler bulunmaktadır. Davacı tarafa sözleşme gereği kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri devredilmiş olsa da “Kılavuzluk ve Römorkörcülük Teşkilatı İzni Taahhütnamesinde belirtilen şartlanh sağlanması için 06.06.2016 tarihine kadar davacıya süre verildiği fakat bu koşullann sağlanamaması neticesinde Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğlf tarafından davacı tarafa gerekli izinler verilmediği ve bu hizmetlerin açıkta kalmaması için dava dışı şirketin bu hizmetleri sunmasına karar verildiği dosya kapsamından anlaşılmıştır. Bu nedenle davacının sözleşme gereği gerekli şartları sağlamaması nedeniyle bu hizmetleri veremediği anlaşılmıştır.
Davalının devir sözleşmesiyle etap seyri hizmetini de devrettiğine davacı iddiasına ilişkin ise etap seyri, kılavuzluk hizmeti ile ilgili olarak … Limanı İhale Şartnamesinde ve İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’nde özel bir hüküm bulunamamaktadır. Davacı yanın sunduğu uzman görüşünde, sözleşmeye taraf olan TCDD Genel Müdürlüğü de 31.10.2016 tarihinde Denizcilik Genel Müdürlüğü’ne (Mülga Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü’ne) yazmış olduğu yazıda; TCDD tekelindeki … Limanına yanaşma ve kalkma ordinosu verilmiş olan gemilerin, kılavuz alma noktasından … Limanına getirilmesi veya … Limanından kılavuz indirme noktasına kadar götürülmesinin TCDD … Limanı kaptanları tarafından yapılmasının uygun görüldüğünü dolayısıyla TCDD tarafından işletilirken olduğu gibi özelleştirildikten sonra da işletici firma kılavuz kaptanları tarafından yapılması gerektiğini yazı ile bildirdiği, … Limanının İşletme Hakkının Devrine İlişkin Sözleşme m.4 kapsamında; etap seyrinin, özelleştirme tarihinde TCDD’nin sunduğu hizmetler kapsamında olduğu, TCDD’nin limanda sunduğu ve sunabileceği her türlü hizmetin sözleşme ile işleticiye devri açık olduğundan sözü edilen etapta kılavuzluk hizmeti de işleticiye devredilmiş olduğuna yönelik kanaat bildirilmiş ve yine dava tarihinden sonra 08.01.2020 tarihinden sonra resmi gazetede yayımlanan yönetmelik hükümlerine göre etap seyri demir alma demir atma gibi hizmetlerin kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerinin mütemmim cüzü olduğunun kabulü gerektiğine ilişkin görüş mahkememize sunulmuş ise de taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin genişletilerek yorumlanması mümkün görülmemiştir. Bu doğrultuda davacının kılavuzluk hizmetinin etap seyir hizmetini de kapsayan daha geniş kapsamlı bir hizmet türü olduğu hususuna ilişkin iddiası da dosya kapsamında sübut bulmamıştır.
Tüm bu nedenlerle davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara göre;
1-Davanın reddine;
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 170,78 TL harçtan indirilmesi ile arta kalan 111,48 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davalı yararına hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan tebligat posta masrafı 34,50 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/02/2021
Katip …
¸E-İmzalıdır

Hakim …
¸E-İmzalıdır

*