Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/608 Esas
KARAR NO : 2022/267

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : …
…
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/09/2017
KARAR TARİHİ : 05/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 19/04/2022

Mahkememize açılan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle, davalı … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.(İşveren) ve … İl Özel İdaresi İmar Yatırım ve İnşaat Daire Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü (idare) arasında 02.10.2012 tarihli sözleşme imzalandığını, … Okulunun inşaat işini davacı Ymerrsan İnşaat Sağlık Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin (taşeron) üstlendiğini 3.693.250 TL götürü bedelli işin bitirilme tarihinin 31.03.2013 olduğunu, davacı müvekkilinin inşaat işine başladığını,inşaatın ve yükümlülüklerinin çok önemli ve ciddi kısmını da eksiksiz ve ayıpsız olarak tamamladığını ve davalıya teslim ettiğini, ancak davalının üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmediğini, ödemelerini eksik yaptığını; davalının idareye yaptığı hakedişleri davacı müvekkile bildirmediğini, sözleşmenin 10.maddesine göre, davalının idareden aldığı hakedişlerden 15 gün içerisinde gerekli kesintileri yaptıktan sonra davacı şirkete ödeme yapmaları gerekirken yapmadığını, müvekkilinin de işi bitiremediğini, bu durumun sorumlusunun davalı şirket olduğunu, davalı şirketin bilgi vermesi sonucunda davacı müvekkilin 2012 yılında (1.142.441,31 TL+KDV)= 1.306.956,07 TL tutarlı üç adet (05.10.2012, 01.11.2012 ve 20.12.2012 tarihli) fatura düzenleyebildiğini, davalının bilgi vermemesi sebebiyle yapılan işlerin ve malzemelerin fatura edilemediğini, davalının müvekkiline işi bıraktırttığı 30.04.2013 tarihine kadar (20.09.2012, 15.10.2012, 22.11.2012, 19.12.2012, 28.02.2013, ve 30.04.2013 tarihli) kesinti sonrası toplam 3.312.654,29 TL tutarlı 6 adet hakediş düzenlendiğini öğrendiğini, toplam iş bedeline göre 4 69,74 oranında imalat yapıldığını, taraflar arasındaki KDV hariç sözleşme bedeli 3.693.250,00 TL dikkate alındığında, müvekkilinin hakediş tutarının 2.575.672,55 TL + KDV olacağını, KDV hariç 1.142.441,31 TL fatura düzenlediğini, bu durumlar karşısında (2.575.672,55 – 1.142.441,315)= 1.433.228,24 TL + KDV alacaklı olduklarını, taraflar arasında bu iş dışında başka işlerde olduğu, ancak davacının diğer işlerle birliktte Prof. … İ.Ö. Okulu inşaatının hakedişleri ve tahsilatlarını bir cari hesapta izlendiği, davacının 2012 yılı kanuni defterlerinde 1.096.385,56 TL ve 2013 yılı kanuni defterlerinde 719.408,54 TL alacaklı göründüğünü, 719.408,54 TL’lik tutara 67.404,03 TL kesintiler ve 1.691.209,32 TL eklenince toplam alacağının yaklaşık 2.478.000,00 TL olduğu, ancak davacı adına ödenen SGK Primleri (31.05.2012-10.02.2013 tarihleri arasında 195.805,82 TL -20 işlem), kayda alınmayan banka havaleleri (20.07.2012, 20.12.2012, 20.12.2012, 20.08.2012 tarihlerinde 437.250,00 TL- 4 işlem-), kayda alınmayan banka çekleri (10.08.2012- 20.01.2013 tarihleri arasında- 212.750,00 TL -4 işlem) olmak üzere toplam 845.801,82TL’nın ticari kayıtlara işlenmediğini, davacının … İ.Ö. Okulu dışında Kağıthane ve Esentepe’de okul binaları yaptığını, yapılan tüm işler için 4.196.159,50 TL fatura kestiğini, haricen yapılan araştırmalar sonucunda davalı şirketin bazı faturaları kanuni defterlerine işlemediği bilgisine ulaşıldığını, bu suretle davalı şirketin yasal defterlerini davacı şirketten alacaklıymış gibi işlendiğini, davacı şirkete 1,4 milyar TL fazla ödeme yapmış gibi hesaplama yapmış olduğunu, bu hesabın doğru olmadığını belirterek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlarda hesaplanacak ticari/avans faizleri ile birlikte (sözleşmeye göre hakedişlerin davalıya ödendiği tarihlerden itibaren) davalıdan tahsiline ve ayrıca yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirkete yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekilini cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkili aleyhine Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1000 Esas sayısıyla açtığı davada bilirkişi kurulu raporunda, davacının alacağının bulunmadığının tespit edildiğini, ancak daha sonra davayı takip etmediğinden işlemden kaldırıldığını, davacı şirketin 1.758.613,55 TL alacaklı olduğunu beyan etmesine rağmen 1.000,00 TL’lik belirsiz dava açtığını, davacının zaman aşımı süresi içerisinde açılmadığını, müvekkilinin 4.750.000,00 TL + KDV bedelle üstlendiği Prof. … İ.Ö. Okulunun inşaat işinin, çevre düzenlemesi hariç kalan kısmının yapımı için davacı ile 02/10/2012 tarihinde 3.693.250,00 TL + KDV bedelli sözleşme imzaladığını, sözleşmeye göre işin 31/03/2013 tarihine kadar tamamlanması gerektiğini, 02/10/2012 tarihinde iş yerinin tutanakla davacıya teslim edildiğini, davacının iş programına uygun çalışmadığını, işi büyük oranda alt taşerona devrettiğini, taşeronların alacağını ödememesi sebebiyle işin aksadığını, ana işveren idarenin müvekkilini uyardığını, taşeronlara müvekkilinin ödeme yaptığını, davacı şirketin tüzel kişiliği paravan kullandığı, davalı şirket alt taşeronlarla daha çok şahıslar üzerinden yürütüldüğünü, unvan değişikliğine giden davacı, şirketin yükümlülüğünde olan işler %40 seviyesinde iken ve alt taşeronların alacaklarını ödemeden işi eksik bırakarak şantiyeyi terk ettiğini, davacının SGK prim borçlarını da müvekkilinin ödediğini, sözleşmenin 4 maddesi sözleşmesi türü ve bedelini 10 maddesi hak ediş ödemesini, 14 maddesi taşeron yükümlülüğünü, 21 maddesi işin geciktiğini, 26.2 maddesi iş verenin sözleşmeyi fesihi, 28.2. Geçici kabulü düzenlendiğini, sözleşmenin açık düzenlemeler karşısında yüklenmiş olduğu işi eksik bırakan sözleşme ve ekleriyle fen ve sanat kurallarına uygun şekilde yapmayan davacı şirketin talebinin herşeyden önce Medeni Kanunun 2 maddesindeki düzenlemeye aykırı olduğunu, dava dışı idarenin her hak ediş ödemesi alacaklıların başvuruda bulunmasını ilan ettiğini, bu aşamaların hiçbirinde başvurmayan davacının hakediş yapıldığında haberi olmadığı iddiasının hukuken anlamsız olduğunu, davalı şirketin davacı şirkete yapmış olduğu işlerin sözleşmeye göre düzenlenmesi gereken faturaların üzerinde ödeme yaptığını, davacı şirketin işi bırakıp gitmesinden dolayı davalı firmanın alt taşeronlarına davalı firma adına ödeme yapıldığını, bu durumun davalı şirketin defter v kayıtları ile sabit olduğunu, davacı firmanın yükümlülüğünde işlerin davalı şirket tarafından tamamlandığını, davacının işin gecikmesine ve müvekkilinin zarara uğramasına sebebiyet verdiği belirterek, davanın reddini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER :
Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1000 Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden istenilmiş, incelenmiştir.
Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/40624 soruşturma sayılı dosyası UYAP üzerinden istenilmiş, incelenmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve ön inceleme duruşmasında belirlenen uyuşmazlık konuları hakkında mali müşavir, inşaat bilirkişisi ve nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişilerden alınan bilirkişi raporunda özetle, davacının işi bıraktığı tarihte idare hakedişlerinden anlaşılacağı üzere işin en fazla % 71,429229’unun tamamlanmış olabileceği değerlendirilmiş olup, davacının yaptığı işe karşılık hak ettiği alacak tutarının 2.638.060,00 TL (KDV Hariç) olması gerektiğini, davacıya yapılan ödemelerin içerisinde dava dışı başka işler de bulunduğu ve davaya konu işe yönelik yapılan ödemenin ayırt edilemediğini, bu nedenle davacının bakiye alacağının olup olmadığının hesaplanamadığı yönünde görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Taraf vekillerinin itirazları ve beyanları doğrultusunda dosya önceki bilirkişi heyetine gönderilerek alınan ek bilirkişi raporunda özetle; 789.523,53TL tutarında 12 adet çekin ve diğer çeklerin de nama (… İnşaat Sağlık Gıda San Ve Tic. Ltd Şti.) yazılı olduğu, tahsile konu edildiği, görüntüsü ek yapılan çeklerin davacı şirket tarafından ciro edildiği, bu nedenle; davacı şirketin anılan çeklerin davalı şirket tarafından kendilerine verilmediği iddiasının gerçeği yansıtmadığını, davacı şirketin davalı şirkete 3.112.910,80TL (KDV Dahil) tutarında imalat yaptığını, buna mukabil davacının davalıya sadece 1.348 .084 29 (KDV Dahil) tutarında fatura keşide ettiğini, kalan 1.764 826.51TL (KDV Dahil) için davalıya fatura keşide etmediğini, davalı şirketin ticari defterlerinde davacı şirketten 1.509.143,33TL alacağın kayıtlı olduğunu, davacı şirketin fatura etmediği 1.764.826,51TL (KDV dahil) alacağının bulunduğu nazara alındığında davalıdan (1.764.826,51-1509.143,33=) 255.683,18 TL alacağının bulunduğu yönünde görüş ve kanaatlerini bildirmiştir.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava eser sözleşmesinden kaynaklanan kısmi alacak davasıdır.
Davacı taşeron olarak üstlendiği işleri yapmasına ve davalının idareden hak edişlerini tahsil etmesine rağmen ödeme yapılmadığını belirterek alacağın tahsilini istemektedir.
Davalı davacının işi yarım bıraktığını, davacının adına taşeronlarının alacağını, SGK prim borçlarını ödediğini , davacının alacağının olmadığını iddia etmektedir.
Taraflar arasındaki sözleşmeye göre imalatın ne kadarının tamamlandığı, yapılan ödemenin ne kadar olduğu, davacının alacaklı olup olmadığı uyuşmazlık konusudur.
Taraflar arasında 02/10/2012 tarihinde taşeron sözleşmesi imzalandığı, Sözleşmenin konusunun davalı yüklenici ile İl Özel idaresi arasında Prof. … İ.Ö.O işinin çevre düzenlemesi hariç kalan işlerin tamamının anahtar teslimi yapılması olduğu, sözleşme bedelinin KDV hariç 3.693.250,00 TL anahtar götürü bedel üzerinden anlaşılmıştır. Yer tesliminin 02/10/2021 tarihinde yapıldığı, taraflar arasında 20/10/2012 tarihli 647.356,18 TL 1 numaralı hak ediş, 01/11/2012 tarihli 195.159, 31 TL 2 numaralı hak ediş, 20/10/2012 tarihli 299.928,62 TL 3 numaralı hak ediş düzenlenmiştir.
Davalı şirketin dava dışı idare ile davacı ile ilgili düzenlediği son hak edişin 30/04/2013 tarihli 6 numaralı hak ediş olduğu, bunda imalatların 2.784.212,50 TL inşaat imalatları, 20.757,50 TL mekanik imalatlar, 143.450,00 TL elektrik imalatları olmak üzere toplam 2.948.420,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Davalı yüklenicinin il özel idaresi ile 21/06/2012 tarihinde Prof. … İ.Ö.O işinin çevre düzenlemesi hariç kalan işlerin tamamının anahtar teslimi yapılması için 4.750.000,00 TL anahtar teslimi götürü bedel üzerinden anlaştığı, bu sözleşmede çevre düzenlemesi işinin tüm işin %13,10’unu oluşturduğu, davalının 4.750.000,00 x %13,10 =622.250,00 TL’lik kısmını davacıya yaptırmadığı, bu durumda davalının 4.750.00,00- 622.250,00= 4.127,750,00 TL bedelle yapımını üstlendiği iş için davacı ile 3.693.250,00 TL bedel üzerinden taşeronluk anlaşması yaptığı , davacının işi bıraktığı tarih itibari ile düzenlenen son hak edişin 30/04/2013 tarihli 6 nolu idare ile davalı arasında düzenlenen hak ediş olduğu, bu durumda davacının üstlendiği işlerin tamamlanma oranının %71,429229 olduğu , davalının yapılan iş karşılığı davacıya 3.693.250,00 X %71,429229 = 2.638.060,00 TL ödemesi gerektiği bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.
Yine taraflara ticari defterlerini sunmaları için süre verilmiş olup ticari defterler üzerinde yapılan incelemelerde; davacının ticari defterlerinde dava tarihi itibari ile davalıdan 719.408,54 TL kayıtlı iken, davalının ticari defterlerinde davacıdan 1509.143,33 TL alacaklı olduğu, defterler arasındaki farkın sebebinin davalı tarafından yapılan ödemelerin her iki defter kayıtlarında farklı olmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Bilirkişi tarafından davalı ticari defterlerinde ödemiş olarak kayıtlı olan ancak davacı kayıtlarında bulunmayan ödemeler tek tek tespit edilmiştir. Bunların davalının 2012 yılında davacıya ödediği veya davacı adına ödediği kayda alınmayan SGK ödemesi 158.687,68 TL, damga vergisi 19.758,15 TL, çek ve havale ile 875.000 TL olmak üzere toplam 1053.445,83 TL olduğu, 2013 yılı için davacıya ödediği veya davacı adına ödediği, kayda alınmayan SGK ödemesi 63.999,83 TL, damga vergisi 970,93 TL, çek ve havale ile 1.112.914,98 TL olmak üzere 1.177.885,74 TL olduğu anlaşılmıştır.
Davacı bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde; davacı ile davalı arasında yapılan tek işin dava konusu … İlk okulu işi olmadığı diğer işlerinde alacak verecek miktarlarının incelenmesi gerektiği, taraflar arasında ihtilaf konusu edilmeyen… ilk öğretim okulu, Eyüp Esentepe ilk öğretim okulu sözleşme ve ilişkisi olduğunu iddia etmiş ise de; bilirkişi tarafından yapılan incelemede davacı şirketin davalı şirket ile olan ilişkisini ’20 ALICILAR’ hesabının ’20.C001’olu alt hesabında takip ettiği, bunun dışında başka bir ayrıma gitmediği, bu nedenle bu tasnifin yapılamayacağı, yine davacı şirket tarafından ödeme olarak gösterilen çeklerin davacı şirkete keşide edilmediği, ve verilmediği, davalı şirketin eksik ödeme yaptığı sahte kayıtlar yaptığı iddia edilmiş ise de; söz konusu çeklerle ilgili belgelerin ilgili bankalardan araştırıldığında 789.523,52 TL tutarında 12 adet çekin ve diğer çeklerin nama yazılı (davacı şirket) olduğu, tahsile konu edildiği, çeklerin davacı şirket tarafından ciro edildiği, bu nedenle davacı şirketin bu iddialarının doğru olmadığı, ispat edemediği, tespit edilmiştir.
Dosya kapsamında alınan bilirkişi ve ek bilirkişi raporları denetime elverişli bulunmakla hükme esas alınmıştır. Buna göre davacının davalı şirkete 3.693.250,00 X %71,429229 = 2.638.060,00 TL + KDV = 3.112.910,80 TL tutarında imalat yaptığı, buna mukabil yalnızca KDV dahil 1.348.084,29 TL fatura kestiği, kalan 1.764.826,51 TL için fatura kesmediği, davalı şirketin ticari defterlerinde davacı şirketten 1.509.143,33 TL alacaklı olduğu, davacı şirketin davalının yaptığı ödemelerin başka iş karşılığında yapıldığını iddia etmiş ise de; ticari defterlerinde davalıya tek bir alt hesapta takip ettiği, bu nedenle bu tasnifin yapılmasının mümkün olmayacağının bilirkişi raporu ile belirlendiği, fatura edilmeyen 1.764.826,51 TL alacaktan -1509.143,33 TL = 255.683,18 TL alacaklı olduğu anlaşılmıştır.
Davacı 22/09/2021 tarihli dilekçesi davasını ıslah etmiş olmakla; davalı alacağın zaman aşımına uğradığı savunmasında bulunmuş, davacı ise davanın belirsiz alacak davasını olduğunu ileri sürmüştür Alacağın zaman aşımına uğrayıp uğramadığın değerlendirilmesi için … Valiliği Yatırım İzleme Müdürlüğünden Prof. … ilk öğretim okulunun geçici ve kesin kabul tutanakları istenmiş olup; geçici kabulün 03/07/2013 tarihinde yapıldığı, eksikliklerin tamamlanarak kesin kabulün 13/12/2015 tarihinde onaylandığı anlaşılmıştır. Tacir olan davacının, elinde bulundurduğu ticari defter ve kayıtlar ve sözleşme çerçevesinde alacağını belirlemesi mümkün olup böyle bir durumda belirsiz alacak davası açılabileceğinin kabulü mümkün olmadığından, davanın belirsiz alacak davası değil, kısmi dava olduğu değerlendirilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşme eser sözleşmesi olup 6098 sayılı yasanın 147 maddesi maddesi hükümlerine göre 5 yıllık zaman aşımı hükümlerine tabidir. Zaman aşımı süresi yüklenicinin edimini yerine getirerek, eseri iş sahibine teslim ettiği tarihten başlayacağı, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin ek olduğu sözleşmelerde ise zamanaşımının kesin kabul onay tarihinden itibaren başlaması gerektiği, kesin kabul onay tarihinden sonra 5 yıllık sürenin 13/12/2020 tarihi itibari ile dolmuştur. ( Ankara 7 Asliye Ticaret mahkemesinde açılan davada açılmamış sayılma kararı verilmekle ve kesinleşmekle açılmamış sayılmasına karar verilen dava, zaman aşımını kesmeyeceğinden ). Dava tarihi olan 09/09/2017 tarihinde alacak zaman aşımına uğramamış olduğundan kısmi olarak 1000,00 TL açısından açılan davanın kabulüne karar verilmiştir. Islah ile talep edilen kısım ise zaman aşımına uğradığından bu kısmın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, 1.000,00 TL’nin dava tarihi olan 09/09/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin zamanaşımı sebebiyle reddine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 80,70 TL nispi karar ve ilam harcın, peşin alınan 31,40 TL harç ve 4.367,00 TL tamamla harcı olmak üzere toplam 4.398,40 TL’den indirilmesi ile 4.317,70 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı yararına kabul miktarına göre hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davalı yararına red miktarına göre hesaplanan 26.277,82 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan 31,40 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvuru harcı, 2.058,60 TL tebligat/posta/müzekkere masrafı, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.090,00 TL yargılama giderinin, 6.27 TL’sinin davalı üzerine , kalan kısmın davacı üzerinde bıkarılmasına, kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/04/2022

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.

*