Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
…
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2016/70 Esas
KARAR NO : 2021/372

DAVA : Tapu İptali-İmalat Bedeli Alacağı.
DAVA TARİHİ : 14/10/2008
KARAR TARİHİ : 14/06/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/07/2021

Mahkememize açılan Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA :
Davacı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi vekili, dava dilekçesinde özetle, davacının … parsellerin sahibi olduğunu, davalı yüklenici … İnşaat Ltd. Şti. ile 17.11.2000 tarihinde …Noterliği vasıtasıyla … yevmiye No ile “Düzenleme şeklinde kat karşılığı ve satış vaadi sözleşmesi” yaptığını, davalı yüklenicinin sözleşmeye aykırı davrandığını, yapı ruhsatı 13.08.2001 tarihinde alınmış olup inşaat süresi 48 ay ilavesi olmasına rağmen 13.08.2005 tarihinde inşaatı bitirmediği gibi çok az kısmını tamamlayabildiğini, inşaat sahasını da terk ettiğini, inşaatın seviyesinin … Hukuk Mahkemesinin … D.İ. sayılı dosyası ile tespit edildiğini, raporda inşaat seviyesinin %51,3476 olduğunun ve çatının hatalı döşendiğinin tespit edildiğini, ayrıca … parseldeki villanın balkon kısmının yola tecavüzlü olduğu, yine …ada parsellerdeki villaların yoldan 5 metre çekme mesafesinde olmadığı, balkon dış kısımlarının parsel sınırına getirilmiş olduğu, yıkım gerektiği takdirde her bina için 10.000 TL yıkım ve taşıma masrafı gerekeceğinin belirlendiğini, yüklenicinin herhangi bir faaliyetinin olmadığının saptandığını, 05.02.2006 tarihi itibarıyla getirebileceği rayiç kiranın 900.000.000 TL olduğunun belirlendiğini, diğer yandan yüklenicinin çok kişiye borcu olup tapularına haciz yazıları geldiğini ve tapuya işlendiğini, bu durumların sözleşmeye açıkça aykırı olduğunu, bu sebeple sözleşmenin geriye etkili olarak feshinin talep zorunluluğu doğduğunu, sözleşmeye aykırılığın giderilmesi için davalıya ek süre verildiğinin ihtar edildiğini, ihtarnamenin tebliğ edildiğini, davacının dava tarihine kadar kira alacağı hakkının doğduğunu, ayrıca sözleşmenin 15. Maddesi gereğince inşaatın sözleşmeye ve projeye aykırılıktan dolayı söz konusu düzeltme bedelinin 2 katı kadar ceza ile yüklenicinin sorumlu olacağını, bu sebeplerle davanın kabulü ile sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesini, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak şimdilik 2.,00000 TL kira bedelinin talep edildiğini, sözleşmenin 15. Maddesi gereğince fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak mahkemece yapılacak keşif sonucu tespit edilecek düzeltme bedeli veya yıkım gerekiyorsa yıkım bedelinin 2 katı kadar tazminattan şimdilik fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 1.000,00 TL talep ve dava edilmiştir.
Dava dilekçesi davalıya tebligat kanunu 35. Maddeye göre tebliğ edilmiştir, ancak davaya karşı herhangi bir cevap verilmemiştir. Daha sonra vekil ile temsil edilmiştir. Vekil tarafından verilen dilekçelerde davanın reddi talep edilmiştir.
Dava, taraflar arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre davalının sözleşmeyi zamanında bitirmediği, sözleşmeye aykırı davrandığı, yapılan imalatların bir kısmının sözleşmeye ve projeye aykırılıktan dolayı ceza gerektiğinden sözleşmenin geriye doğru feshi, teslim edilmemesi sebebiyle kira alacağı ve sözleşmeye aykırılıktan dolayı tespit edilecek cezanın tahsili talebinden ibarettir.
Taraflar bu davayla ilgili sözleşme ve diğer delillerini ibraz etmişlerdir ve tarafların bir kısım delilleri toplanmış, keşif yapılıp bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Yargılama devam ederken S.S. … Konut Yapı Kooperatifi asli müdahil davacı sıfatıyla davanın tarafları aleyhine harcını yatırarak dava açmıştır. Bu dava dilekçesinde asli müdahil davacı vekili, davalı S.S. … Yapı Kooperatifi ile diğer davalı … Eğitim Sağlık Turizm İnşaat Ltd. Şti. ile aralarında yaptıkları düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinde davalı … Ltd. Şti.‘nin yükümlülüğünde bulunan işlerin finansmanını sağlamak amacıyla davacı kooperatif ile 30.04.2002 tarihli ve 27.01.2006 tarihli kat karşılığı satış vaadi ve devir sözleşmesi imzaladığını ve yapılacak olan imalatın tüm bedelinin davacı kooperatif tarafından ödenmesinin sağlandığını, sözleşme gereği davacı kooperatifin davalıya 4.800.000,00 TL ödeme yaptığını ve yapının dava tarihindeki aşamaya gelmesinin sağlandığını, davacı ve davalı arasındaki sözleşmelerden davacı tarafından inşaatın imalatı için yapılan ödemelerden diğer davalı kooperatifin bilgisi bulunduğunu, yine inşaatın tesliminden sonra davalı hissesine düşecek villaların davacı kooperatife ait olduğu hususunun da davalı kooperatif tarafından bilindiğini, davalı şirketin 17.11.2000 tarihli sözleşme ile üstlendiği işleri halen davacı kooperatif aracılığıyla yerine getirdiğini, inşaattaki imalatların devam ettiğini, bu amaçla davalı ile davacı kooperatif arasında tekrardan 13.04.2007 tarihinde düzenleme şeklinde gayri menkul satış vaadi sözleşmesi ve inşaat yapım sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme gereğince davacı kooperatifin taahhüt ettiği imalatlara davalı adına başlamış olup halen devam ettiğini ve imalatların gerçekleşme oranının %93’ün üzerinde olduğunu, bu arada davalı kooperatifin de imalatların davacı tarafından tamamlanmasına zımmen muvafakat gösterdiğini, imalatların yapımı konusunda davalı kooperatifin isteklerinin de yerine getirildiğini, inşaat seviyesinin %93’ün üzerinde olması durumunda davalı kooperatifin kat karşılığı inşaat sözleşmesinin fesh edilmesini istemesinin M.K. 2. Maddesinde belirtilen iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu, sözleşmeler gereği 43 adet villanın kaba inşaatının bitirilmesinden sonra paylaşımını yapmak üzere kura çekiminin gerçekleştirilmesi ve sözleşmenin 13. Maddesine göre 16 adet villanın tapusunun davacıya verilmesi gerektiğini, ancak tüm sözlü ve yazılı beyanlara karşılık davalı kooperatifin geriye etkili fesih davasını gerekçe göstererek tapu vermekten imtina ettiğini, davalı kooperatifin iddia ettiği imara aykırılık durumunun geriye etkili feshi gerektirmediğini, 17.11.2000 tarihli sözleşmenin feshi için açılan ana davada feshi gerektirecek herhangi bir neden bulunmadığını, bu davanın kabulü halinde tüm imalat finansmanını sağlayan ve halen imalatlara devam eden asli müdahil davacı kooperatifin hukuki durumunun olumsuz yönde etkileneceğini, bu sebeple asli müdahil sıfatıyla açtıkları davanın kabulü ile davalı kooperatifin açtığı asıl davanın reddine, davaya konu olan ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği davalı … Ltd. Şti. adına isabet edecek bağımsız bölümlerin tapusunun iptali ve davacı kooperatif adına tesciline, geriye etkili fesih davasının davalılardan S.S. … Konut Yapı Kooperatifi lehine sonuçlanması halinde ise, … Turizm Ltd. Şti. adına tahakkuk edecek imalat bedelleri toplamının fazlaya ve bugüne kadar yapılan imalat bedelleri toplamına ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydı ile 2.000.000,00 TL ‘sinin davacı kooperatife ödenmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Asli müdahil davasının davalısı olan davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi vekili cevap dilekçesinde, diğer davalı … Ltd. Şti. ile aralarında imzalanan sözleşmenin 9. Maddesinde “yüklenici bu sözleşmeyi bu sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerini kısmen veya tamamen üçüncü kişilere devir ve temlik edemez” hükmü bulunduğunu, bu hüküm gereğince sözleşmenin devrine hiçbir zaman muvafakat etmediklerini, yüklenici ile asli müdahil davacı kooperatif arasındaki ilişkiyi yeni öğrendiklerini, sözleşmede devrin yasaklanmış olması ve sözleşmenin devrine muvafakatlerinin bulunmaması sebebiyle Borçlar Kanununun 162. Maddesi gereğince alacağın temliki hükümlerinin uygulamasının mümkün olmadığını, bu sebeple davalı kooperatiften davacının herhangi bir hukuki sebeple hak talep etmesinin de mümkün olmadığını, kimin tarafından yapıldığı bilinmemekle birlikte inşaatta bir kısım imalatların daha yapıldığını, ancak bu imalatların ileri sürüldüğü aşamada olmadığını, asli müdahilin yukarıda açıklanan sebeplerle kendilerinden imalat bedelini talep etme hakkı bulunmadığını, bu sebeplerle asli müdahilin davasının öncelikle husumetten, ayrıca açıklanan sebeplerle esastan reddine karar verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Diğer davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde asli müdahil davacı ile aralarında 13.04.2007 tarihli satış vaadi ve taşeronluk sözleşmesi yapıldığını, sözleşme gereğince asli müdahil davacının yükümlülüklerini eksiksiz ve tam olarak yerine getirmediğini, bu sebeple taleplerini kabul etmediklerini, asli müdahil ile aralarında yapılan sözleşmenin ayrı bir sözleşme olduğunu, davalı yüklenici ile taşeron arasında bahsedilen ve dava dosyasında mevcut olan sözleşmelerin taahhüt esasına dayalı olduğunu, temlik söz konusu olmadığını, asli müdahil davacının bugüne kadar inşaatlar için kendilerine 4.800.000,00 TL ödeme yaptığı iddiasının doğru olmadığını, bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Asli müdahil davası, daha önce S.S. … Yapı Kooperatifi tarafından açılan davanın reddi, davaya konu olan ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği davalı … Ltd. Şti. adına isabet edecek bağımsız bölümlerin tapusunun iptali ve davacı kooperatif adına tescili, asıl davanın kabulü halinde … Ltd. Şti. adına tahakkuk edecek olan imalat bedellerinin tahsili talebinden ibarettir.
Taraflar bu dosyayla ilgili delillerini bildirip ibraz etmişlerdir. Mahallinde keşif yapılıp bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Yargılama devam ederken davacı asli müdahil iflas etmiş, iflas idaresi davacı sıfatıyla davaya devam etmiştir.
… Danışmanlık İnş.Yatırımı Taah.San Tic. Ltd. Şti. davaya feri müdahil olarak katılmıştır.
Yargılamaya devam edilirken …, …, … ve …; asli müdahil davacı sıfatı ile dosyanın tarafları aleyhine harcını yatırarak dava açmıştır.
Davacılar vekili dava dilekçesi ve dosyaya verdiği diğer dilekçelerinde özetle, kamu görevlilerinin (Sayıştay ve diğerleri) üyelerinin oluşturduğu davalı … Kooperatifinin ve … şirketinin müşterek amacının, kooperatif görüntüsü verdikleri … Kooperatifi üzerinden yeni ortak almak suretiyle finansal kaynak oluşturmak ve yok pahasına denilecek şekilde hiçbir harcama yapmadan konut sahibi olmak ve ticari olmayan kar elde etmek olduğunu, tamamlanması bir hayli zaman alan 43 adet villanın yapım işini arsa sahibi … Kooperatifinden … Ltd. Şti. ‘nin aldığını, yapım işini … şirketinden devralan … şirketi ve … Kooperatifi kontrolündeki … Kooperatifinin de sözkonusu işi … şirketi ile yaptıkları taşeronluk sözleşmesi ile devrettiklerini, inşaatların bu şekilde sürdürüldüğünü, daha sonra … şirketinin işin bir kısmını 04.11.2008 tarihli ve tüm ödemelerin … Kooperatifi tarafından yapılacağı şeklinde düzenlenen taşeronluk sözleşmesi ile … şirketine devrettiğini, … Kooperatifinin sözleşme gereği yükümlü olduğu ödemeleri ifada sıkıntıya düşünce … şirketini kooperatif üyesi yaparak bu üyeliklerin davacılara 28.06.2009 tarihinde yapılan 2008 yılı genel kurulunda belirlenen fiyatlarla birer birer devredilerek gelir elde edildiğini, daha sonra … şirketinin ilişkisinin sona erdiğini, davacıların … Kooperatifine bizzat üyelik sistemi ile üyelerine konut edindirmek amacıyla kurulmuş bir kooperatif olduğu zannıyla üye olduklarını, ancak davacıların üye olup bunun için gerekli ücreti ödedikten sonra kooperatifin kuruluş amacının ve … ile … arasındaki ilişkinin ayırdına varıp, eski üyelerden milyonlarca liraya varmış alacakların tahsil edilmemesi üzerine sözkonusu inşaatı yakından takip etmeye başladıklarını, böylece … Kooperatifi ile … ve … Kooperatifi arasında çıkar ve menfaat temini amaçlı üçlü ilişki olduğunu anladıklarını, her üç davalının birlikte davranarak hile ile finansal kaynak temin etmek amacı ile davacıların kooperatife üye yapıldığını, davacılardan elde edilen gelir ile inşaatlara devam edildiğini, inşaatın yapımında bu sebeple davacıların büyük pay sahibi olduklarını, asıl davanın davacısı …, davalısı …, asli müdahil davacı … Kooperatifinin tamamından oluşan adi ortaklık ile davacılar arasındaki ilişkinin “konut edindirme” konulu kendine özgü nitelikli bir sözleşme ilişkisi olduğunu, bu sözleşmenin Borçlar Kanunu 28/1 maddesinde düzenlenen irade fesadı hallerinden biri olan hile ile sakatlandığını, tamamen hukuka aykırı amaçlarla kurulmuş hukuken yok hükmünde ve fakat maddi bir varlığa kavuşturulmuş olan S.S. … Konut Yapı Kooperatifinin adi ortaklık tarafından aldatma vasıtası olarak kullanıldığını, davacıların bütün yükümlülüklerini yerine getirdiklerinden bu davayı açma haklarının bulunduğunu, davaya konu … Kooperatifi adına kayıtlı görülen taşınmazlar hakkında henüz kura çekimi yapılmadığını, davanın kabulü ile hile nedeni ile … Kooperatifi adına kayıtlı taşınmazlardan henüz kura çekimi yapılıp kimin hangi taşınmazı alacağı belli olmadığından yargılama neticesinde tespit edilecek 4 tanesine ilişkin tapunun iptali ile davacılar adına hisseleri karşılığı olarak tapuya tesciline, tapu iptali ve tescil talebinin mahkemece kabul görmemesi durumunda hak sahibi davacıların uğradığı zararların fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00TL’ nin tazminine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
YANIT :
Bu davanın davalısı S.S. … Konut Kooperatifi cevap dilekçesinde davacıların iflas kararı kesinleşen müflis S.S. … Konut Yapı Kooperatifi üyesi olduklarını, davacılar ile aralarında hiçbir hukuki ilişki bulunmadığını, bu sebeple davacı sıfatları olmadığını, … Kooperatifi ile … Ltd. Şti. arasındaki sözleşmede yüklenicinin sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerini kısmen veya tamamen üçüncü kişilere devir ve temlik yasağı bulunduğunu, davacının sözleşmenin devrine hiçbir zaman muvafakat olmadığını, bu sebeple de davacıların … Kooperatifinden herhangi bir talepte bulunamayacağını, davacıların hile iddiasının da yerinde olmadığını, davacıların davalı … Kooperatifinin finansman sağlamak amacı ile … Ltd. Şti. ve S.S. … Kooperatifi ile adi ortaklık çıkar yapısı oluşturduğu iddiasının da yerinde olmadığını, davalı … Kooperatifinin 1977 veya 1978 yılında kurulduğunu ve arsa alındığını, … Ltd. Şti. ile 2000 yılında sözleşme imzalandığını, bu sözleşmeye göre kooperatifin hiçbir gidere katılmayacağı bunun karşılığında 21,5 adet villa alacağının kabul edildiğini, bu durumda … Kooperatifinin finansman sorununun bulunmadığını, bu sebeple bu iddiaların da yerinde olmadığını, davacıların sözleşmenin feshi davasından ve hukuki süreçten haberdar olmalarına karşın bilerek ve isteyerek S.S. … Kooperatifine üye olduklarını, üyelik tarihlerinin kendilerinin açtığı davadan 3-4 yıl sonra S.S. … Kooperatifinin müdahele talebine karşı çıktığı tarihten 2-3 yıl sonra … Kooperatifine üye olduklarını, davacıların … Kooperatifi ile … Kooperatifi arasında herhangi bir sözleşme bulunmadığını bilmelerine rağmen üye olduklarını, bu sebeple de hile iddiasına dayanamayacaklarını, davacıların … Konut Yapı Kooperatifinin 2009 yılı hesaplarının görüşüleceği 13.06.2010 tarihli genel kurula katıldıklarını, bu genel kurulda alınan karar gereği 14.08.2010 tarihinde olağanüstü genel kurul toplantısı yapıldığını, bu toplantıda hesap inceleme raporlarının görüşüldüğünü ve eski yöneticiler hakkında sorumluluk davası açılmasına karar verildiğini, davacıların bu rapordan haberdar olduklarını, davacılardan …’ın da hesap tetkik komisyon üyesi olduğunu, bu halde dahi hile ile üye olduklarını iddia etmelerinin mümkün olmadığını, davanın bir yıllık hak düşürücü süreden sonra hile iddiasına dayanılarak açıldığını, ayrıca kooperatif üyesi olan davacıların tek başlarına tapu iptali davası açma haklarının bulunmadığını, bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Davalı … İnşaat Turizm Ticaret Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde, davacılar ile aralarında hiçbir ticari alışveriş olmadığını, kendilerine yöneltilen iddiaların boş ve dayanaksız olduğunu, yapılan tüm sözleşmelerin davacıların … Kooperatifine üye olmadan önce yapıldığını, davacıların tüm bu sözleşmeleri ve müeyyideleri bilerek kooperatife üye olduklarını, bu sebeple davacıların taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre davalının sözleşmeyi zamanında bitirmediği, sözleşmeye aykırı davrandığı, yapılan imalatların bir kısmının sözleşmeye ve projeye aykırılıktan dolayı ceza gerektiğinden sözleşmenin geriye doğru feshi, teslim edilmemesi sebebiyle kira alacağı ve sözleşmeye aykırılıktan dolayı tespit edilecek cezanın tahsili, asli müdahillerin tapu iptal tescil (masadan çıkma), bunun mümkün olmaması halinde taşınmaz bedelinin tahsili (kayıt kabul) talebinden ibarettir.
Mahkememiz 2011/427 esasına kaydı yapılan dosyada yapılan yargılama neticesinde 13.09.2013 tarihinde 2013/456 karar numarası ile “davacı … Konut Yapı Kooperatifi ile davalı … İnşaat Ltd. Şti.’nin 20.07.2011 tarihli “kaza-i sulh sözleşmesi” ile 17.11.2000 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini feshettikleri, asli müdahil Müflis S.S. … Konut Yapı Kooperatifi iflas idaresinin bu sulh sözleşmesini kabul ettiği, bu saptamaya göre asıl davada sulh nedeniyle, asli müdahil Müflis S.S. … Konut Yapı Kooperatifinin açtığı davada da davanın konusunun kalmaması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına; asli müdahil davacılar …, …, … ve …’ın dava dışı … İnşaat Ltd. Şti.’nin hissesini devralarak asli müdahil Müflis S.S. … Konut Yapı Kooperatifi’nin 2009 yılı ve sonrasında üyesi oldukları, davalılar Müflis S.S. … Konut Yapı Kooperatifi, S.S. … Konut Yapı Kooperatifi ve … İnşaat Ltd. Şti. arasındaki davaların 2006 ve 2008 yıllarında açıldığı, asli müdahillerin üye olmalarından önce davalılar arasında çekişme bulunduğu, bu nedenle de iradelerinin hile yolu ile fesada uğradığı iddiasının dinlenemeyeceği, davacıların üye olurken kooperatifin mevcut durumunu bilebilecek konumda oldukları, rızaları ile dava dışı şirket hissesini devralarak üye oldukları gerekçesiyle, asli müdahil davacılar …, …, … ve …’ın davasının reddine karar verilmiştir. ” gerekçesiyle karar verilmiştir.
Kararı, asli müdahil davacılar …, …, … ve … vekili temyiz etmiş Yargıtay 23. H.D.’sinin … K. Sayılı 25.06.2014 tarihli ilamı ile mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştr.
Asli müdahil davacılar …, …, … ve … vekili, karar düzeltme isteminde bulunmuş Yargıtay 23. H.D.’sinin … K. Sayılı 03.11.2015 tarihli ilamı ile ” Bu durumda mahkemece, davacıların yukarıdaki ilke ve açıklamalar çerçevesinde tüm ortaklar bakımından konut tahsis aşamasına gelinip gelinmediği, bu aşamaya gelinmiş ise, diğer üyelere tahsis yapıldığı halde davacılara tahsis yapılıp yapılmadığı, davacılara tahsis edilebilecek uygun bir konut olup olmadığı, peşin ödemeli ortak olup olmadıkları, üyeliklerinin türünün gerektirdiği parasal ya da varsa ayni (arsa payı) yükümlülüklerinin karşılığı olan bedele ilişkin sorumlulukları tam olarak yerine getirip getirmedikleri bilirkişi aracılığı ile belirlenip, davacıların açıkça alınan genel kurul kararı ile ya da zımnen peşin bedelli ortak olduklarının veya peşin ödemeli ortak olmamalarına rağmen normal ödemesini yapıp bir konut sahibi olan ortak kadar aynı miktarda ödeme yapmış normal statüde ortak olduklarının tespiti halinde ve sulh sözleşmesi ile kooperatife verilmesi kararlaştırılan dairelerden tahsis edilecek konut bulunduğunun belirlenmesi durumunda davacılara tahsisi gereken bu konutların müflis kooperatifin iflas masasından çıkarılmasına ve davacılar adına kayıt ve tesciline; davacıların peşin ödemeli ortak olduklarının (yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdiklerinin) ya da peşin bedeli ortak olmamalarına rağmen normal ödemesini yapıp bir konut sahibi olan ortak kadar aynı miktarda ödeme yapmış normal statüde ortak olduklarının tespiti halinde ve tahsisi mümkün konut bulunmadığının belirlenmesi durumunda ise, kendilerine tahsis edilmesi gereken taşınmazların dava tarihindeki rayiç değeri üzerinden, (talep edilen miktar da gözetilerek) hesaplanacak tazminatın davalı müflis S.S. … Konut Yapı Kooperatifi iflas masasına kayıt ve kabulüne hükmedilmesi, davacıların peşin ödemeli ortak olmadıklarının ya da ödemelerini eksik yapmış normal statüde ortak olduklarının tespiti durumunda ise yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan formül gereğince hesaplanacak konut karşılığı tazminatın davalı müflis kooperatifin iflas masasına kayıt ve kabulüne karar verilmesi; normal statüde ortak olup, hiç ödeme yapmadıklarının belirlenmesi halinde kayıt ve kabul istemin reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı belirtilerek, hükmün bozulması gerekirken onandığı anlaşıldığından, müdahil davacıların karar düzeltme itirazlarının kabulü ile, hükmün müdahil davacılar yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir. ” gerekçesiyle ilk mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiş iş bu esasa kaydı yapılan dosyada bozma ilamına uyularak yargılamaya başlanmıştır.
Mahkememizce Kooperatifçilik alanında uzman, İnşaat Mühendisi ve Nitelikli hesap uzmanı bilirkişilerden oluşan heyetten alınan 23.05.2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle: Yerinde yapılan incelemeler neticesinde yapıların bodrum kati zemin kati birinci kat ve çatı arası kattan oluştuğu, bodrum katta garaj, ısı merkezi, ıslak hacim, oda, zemin katta mutfak, salon, WC, birinci katta ebeveyn odası + banyosu + gardrop odası + balkon, iki adet yatak odası, ana banyo, balkon, çatı arası katta ıslak hacim, oda, çatı arası depo alanı, iki adet balkon bulunduğu, Villaların alanının 320m2 olduğu, kum alanlara laminat parke, ıslak alanlara seramik döşendiği, ıslak hacimlerin duvarlarının tavana kadar fayans kaplandığı, İç kapı kasa ve kanatlarının, pencere doğraması ve camların takıldığı, tesisat işlerinin tamamlandığı, kartonpiyer bulunduğu, çatı arası tavanının ahşap kaplama olduğu, salonda şöminenin mevcut olduğu, S.S. … e ait 14 adet villanın korunmadığı, konutların çok tahrip edildikleri, armatürlerin, radyatörlerin, iç kapıların veya metal akşamlarının (kilit, kapı kolu) çalındığı tespit edilmiş, özellikle … Kooperatifine ait villaların iskan edildiği görülmüş, gerek emlakçılarla yapılan görüşmelerde, gerekse internet ortamında yapılan araştırma sonucunda oturmaya hazır villaların inceleme tarihindeki rayicinin 1.000.000,00TL olduğu belirlenmiş, davacı asil … no’lu villaların tapu kayıtlarının … Kooperatifi adına olmasına rağmen protokol ile …. ait olduğunu beyan etmiş, …villaların dönemin kooperatif başkanı … tarafından usulsüz şekilde ele geçirildiğini, …villaların akrabası …, …villanın … adlarına kayıtlı olduğunu, 141 ada 59 no’lu villayı ise …’ a sattığını belirtmiş, davacıların peşin ödemeli ortak oldukları, defter incelemesinde davacıların üyeliklerinin gerektirdiği herhangi bir borçları olmadığı, davacılara tahsis edilecek konut bulunması halinde davacılara tahsis edilecek konutların müflis kooperatifin iflas masasından çıkarılmasına, davacılar adına kayıt ve tesciline karar verilmesi gerektiği, tahsisi mümkün konut bulunmaması durumunda dava konusu villaların 2019 Mayıs ayındaki rayiç bedelinin 1.000.000 ,00 TL iflasın tarihi olan 23.10.2010 tarihindeki rayiç değerinin ise 400.000 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Güncel tapu kayıtları, …Noterlipğinin 26.12.2005 tarihli kura tutanağı ve eksiklikler ikmal edilerek alınan bilirkişi heyeti ek raporunda özetle: 43 adet villadan 29 villa kooperatife ….ait olduğu ve kararlaştırılmış olup, bu …. nolu villalardır. Dosyaya sunulan tapu kayıtlarının bir kısmının 10 katlı binalardaki bağımsız bölümlere ilişkin olduğu, Villalara ilişkin tapu kayıtlarından tespit edildiği … SS … … adına kayıtlı iken 1/2 hissesi … İnşaat Ltd. Şti geçmiş, sonra iki kez el değiştirdiği, 141/65 SS … … e ait iken önce … İnş Ltd. Şti ne sonra …’e geçtiği, 143/11 SS … … ne ait iken …’e geçmiş, ardından …, …’e tapusu geçtiği, 143/10 SS … … ne ait iken önce … İnş Ltd. Şti ne, sonra …’e geçtiği, bu durumda üyelere villa geçirimi yapılıp yapılmadığının anlaşılmadığı, kaldı ki villaların bir kısmı geçirilse dahi villa tapusu tüm ortaklara verilmemişse davacılara villa tapusunun verilmesi durumunda eşitlik ilkesine aykırılık oluşturup oluşturmayacağının takdirinin mahkemeye ait olacağı, davacılar adına tapu geçirimi yapılması mümkün olmadığı takdirde kök raporda da belirtildiği üzere dava konusu villaların inceleme (Mayıs/2019) tarihindeki rayiç değeri 1.000.000,00TL, iflas tarihindeki (23.10.2010) rayiç değerinin 400.000,00TL, dava tarihindeki (25.04.2012) rayiç değerinin de 450.000,00TL olabileceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bekletici mesele yapılan 9. Asliye Ticaret Mahkemesine ait kesinleşmiş karar dosyamız arasına alınmıştır.
İflas İdaresi’ nden ve davalı kooperatif muhasebesinden, kooperatif aktif ortak listesinin istenilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
Sulh Sözleşmesi’ ne konu taşınmazların tüm tedavüllerini içerir tapu kayıtları dosyamız arasına alınmıştır.
Asli müdahiller tarafından yargılama sırasında bilirkişi raporunda tespit edilen değer üzerinde harç ikmali yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Bozma ilamında geçen tüm ortaklar bakımından konut tahsis aşamasına gelinip gelinmediği, bu aşamaya gelinmiş ise, diğer üyelere tahsis yapıldığı halde davacılara tahsis yapılıp yapılmadığı, davacılara tahsis edilebilecek uygun bir konut olup olmadığı, peşin ödemeli ortak olup olmadıkları, üyeliklerinin türünün gerektirdiği parasal ya da varsa ayni (arsa payı) yükümlülüklerinin karşılığı olan bedele ilişkin sorumlulukları tam olarak yerine getirip getirmedikleri hususlarının tespiti yönünde toplanan deliller ve bilirkişi heyet raporundan davacıların kooperatife peşin ve sabit ödemeli ortak oldukları, temyiz incelemesinden geçerek kesinleşen, … Ticaret Mahkemesinin E. …. sayılı ve 22.12.2015 tarihli kararı ile hukuki kesinlik kazandığı, …noterliğince sunulan 26.12.2005 gün ve … yevmiye numarası ile tanzim ve tasdikli kura çekiliş zaptı ve Çankaya Tapu Müdürlüğü’nün 15.09.2020 tarihli yazısında belirtilen tapu kayıtları ile de tahsis olgusunun gerçekleştiği, sulh sözleşmesinde davalı …’e bırakılan 14 adet villanın tapularında tahsis ve devir olgusunun olmadığı, ancak diğer villalar ve çok katlıların tahsislerinin yapıldığı, defter incelemesinde davacıların üyeliklerinin gerektirdiği herhangi bir borçları olmadığı, tapu kayıtları, kura ve tahsis tutanakları, üye listesi ve yerinde inceleme yapılarak hazırlanan bilirkişi heyet raporu ile …’e bırakılan 14 adet villadan talep edildiği gibi asli müdahillere tahsisi mümkün konutların bulunduğu ve bu villalardan asli müdahillere tahsisi konusunda şartların oluştuğu anlaşılmakla Asli Müdahil davacılar …, … ve … ve …’ ın açtığı davaların tapu iptali ve tescil yönünden kabulü ile …. parselde bulunan villalara ilişkin tapu kayıtlarının müflis kooperatifin iflas masasından çıkarılmasına, mevcut maliki üzerindeki tapu kaydının iptali ile, 140 Ada 54 parselde bulunan villanın, davacı …, 141 Ada 55 parselde bulunan villanın, davacı …, 141 ada 56 Parselde bulunan villanın davacı …, 143 ada 13 parselde bulunan villanın … adına tapuya kayıt ve tesciline, Davacı … … Yapı Kooperatifinin, … Eğitim Sağlık Turizm İnş. Tic. Ltd. Şti. Aleyhine açtığı davada taraflar sulh olduğundan ve karar Yargıtay aşamasında kesinleştiği görülmekle bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, Asli Müdahil Müflis … Konut Yapı Kooperatifinin açtığı davada taraflar sulh olduğundan ve karar Yargıtay aşamasında kesinleştiği görülmekle bu hususta karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm tesisi yoluna gidilmiştir.

HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1.-Davacı … … Yapı Kooperatifinin, … Eğitim Sağlık Turizm İnş. Tic. Ltd. Şti. Aleyhine açtığı davada taraflar sulh olduğundan ve karar Yargıtay aşamasında kesinleştiği görülmekle bu hususta KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2.-Asli Müdahil Müflis … Konut Yapı Kooperatifinin açtığı davada taraflar sulh olduğundan ve karar Yargıtay aşamasında kesinleştiği görülmekle bu hususta KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3.-Asli Müdahil davacılar …, … ve … ve …’ ın açtığı davaların tapu iptali ve tescil yönünden kabulü ile …. parselde bulunan villalara ilişkin tapu kayıtlarının müflis kooperatifin iflas masasından çıkarılmasına, mevcut maliki üzerindeki tapu kaydının iptali ile, 140 Ada 54 parselde bulunan villanın, davacı …, 141 Ada 55 parselde bulunan villanın, davacı …, 141 ada 56 Parselde bulunan villanın davacı …, 143 ada 13 parselde bulunan villanın … adına tapuya kayıt ve tesciline,
3.-a-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı … yararına hesaplanan 36.450,00 TL vekalet ücretinin davalılarda alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren bu davacıya verilmesine,
3.-b-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı … yararına hesaplanan 36.450,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren bu davacıya verilmesine,
3.-c-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı … yararına hesaplanan 36.450,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren bu davacıya verilmesine,
3.-d-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı … yararına hesaplanan 36.450,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren bu davacıya verilmesine,
4.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 109.296,00 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 2.227,50 TL harç ve her bir davacı için ayrı ayrı 6.274,13 TL x 4 = 25.096,52 TL tamamlama harcı toplamı 27.324,02 TL harcın mahsubu ile noksan olan 81.971,98 TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
5.-Davacı asli müdahiller tarafça yatırılan 2.227,50 TL peşin harç ve 6.274,13 TL x 4 = 25.096,52 TL tamamlama harcı toplamı 27.324,02 TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6.-Davacı asli müdahiller tarafından yapılan 5.310,00 TL tebligat/posta/müzekkere masrafı ve bilirkişi ücreti yargılama giderinin davalılardan tahsili ile bu davacılara verilmesine, kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
7.-Asıl davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Dair hazır olan tarafların ve vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/06/2021

Katip …
¸E-İmzalıdır

Hakim …
¸E-İmzalıdır