Emsal Mahkeme Kararı Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/373 E. 2021/327 K. 02.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2016/346 Esas – 2021/301
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.

10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2016/346 Esas
KARAR NO : 2021/301
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 25/07/2011
KARAR TARİHİ : 25/05/2021

Mahkememize açılan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin kiracı olduğu işyerinin bulunduğu çarşıda 24.12.2003 tarihinde yangın meydana geldiğini, davalıların kusurlarının … Ceza Mahkemesinde yapılan yargılama ile belirlenmiş olduğunu, yangın sonucunda müvekkiline ait her şeyin yandığını, satışların olumsuz etkilendiğini, 33 yıl boyunca her yıl artan cironun yangından sonra her yıl azaldığını, yangından sonra iki üç yer değiştirildiğini, muhasebe evrakının da yanması nedeniyle alacakların belgelenemediğini, bunu fırsat bilen borçluların ödeme yapmadığını, yangın öncesi ve sonrası cirolarının incelendiğinde mağduriyetinin büyüklüğünün görülebileceğini, yangının yalnızca maddi zarara yol açmadığını, 33 yıldır süren ticari faaliyetin komşu firmalarda yarattığı güven ve dayanışmanın uzun yıllar devam edeceği hatta mirasçılara aktarılacağı inancının yok olduğunu, daha da önemlisi yaşamlarının önemli bölümünün kül olup gidişini ellerinden bir şey gelmeden izlemenin manevi zarara da yol açtığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 40.000,00 Tl maddi ve 10.000,00 Tl manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili, cevap dilekçesinde özetle, davaya konu yangının çıktığı anda binada elektriklerin kesik olduğunu bu nedenle yangında sorumlulukları bulunmadığını, illiyet bağının kesilmiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiş, yargılama sırasında davaya konu borcun … tarafından üstlenilmesi üzerine davayı … takip etmiştir.
Davalı … Valiliği … İdaresi vekili, cevap dilekçesinde özetle, yangın çıkan işhanının mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunu, binanın afetlere ve yangına karşı korunması amacıyla gerekli önlemlerin alınması konusunda gerekli uyarıları yapmış olduklarını, yangının çıkış sebebinin kiracı sıfatıyla bulunan şahsın yanında çalışan işçinin kusurlu davranışı olduğunu, müvekkiline yüklenecek herhangi bir kusur bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili, davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini, zamanaşımının gerçekleştiğini, müvekkilinin bu davada husumeti bulunmadığını, yangında kusurları bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde ; 12/03/2013 tarihli kararı ile; Davanın kısmen kabulüne 39.000,00 TL maddi tazminatın 24/12/2003 tarihinden yasal faizi ile davalı … Valiliği … idaresinden tahsiline, manevi tazminat talebinin reddine, diğer davalılara yönelik davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyanın temyiz edilmesi sonucu Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin … karar sayılı ilamıyla mahkememiz kararı bozulmuştur.
Yargıtay bozma ilamından sonra yapılan yargılama sonucu elektrik elektronik, hukukçu ve makine yüksek mühendisi bilirkişi heyetinden alınan 09/10/2018 tarihli bilirkişi raporunda; Davalı … … idaresinin %20 oranında kusurlu olduğu, Davalı … Elektrik Dağıtım Anonim şirketinin %20 , DAVALI … Büyükşehir Belediye Başkanlığının %20 oranında, Dava dışı … esnafının %20 oranında, dava dışı …’nin %10, dava dışı …’ın %10 oranında kusurlu oldukları, ayrıca yanan iş yeri nedeni ile zarar tutarının 26.803,73 TL kazanç kaybı, 3.809,00 TL zarar gören demirbaş bedeli olmak üzere toplam 30.612,00 TL kabul edilerek kusur oranlarına göre tazminat dağılımı yapılmıştır.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan 08/04/2019 havale tarihli ek raporda; bilirkişi raporuna yapılan itirazlar değerlendirilerek kök raporda değişiklik yapılmamıştır.
Aynı bilirkişi heyetinden alınan 11/11/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda; Kusur oranları aynı şekilde belirlenmiş, davacının itirazları doğrultusunda proje üzerinde yerinde inceleme yetkisi doğrultusunda … Büyükşehir belediyesi bünyesinde yer alan onaylı projelerin incelendiği, davacı şirketin kiracı sıfatı ile yer aldığı anılan yangında tamamen yanarak zayi olan iş yerinin … isimli taşınmazın 1 katında yer aldığı, 220 dış kapı numarasına sahip olduğu, … katında ilerleyen yıllarda ilave bölme ve bölümlerle yan yana çok iş yerinin oluşturulduğu … idaresinde davacı yana verilen iş yerinin 220 numaralı iş yeri olduğu, yaklaşık 70 m2 büyüklüğündeki iş yerinde davacı kiracı tarafından 2000 senesinde yaptırılan tadilat yenileme işlemlerine ilişkin bazı inşaat kalemlerinin olay esnasında tamamen yanarak kullanılamaz hale geldiği, dosyaya kazandırılan … İnşaat Tur San Tic Ltd Şirketinin 04/04/2000 tarihli davacı adına tanzim edilen 4.150.000.000+ 705.500.000= 4.885.500.000 TL fatura edildiği, söz konusu kalemlerin davacı yanca 3,5 sene kullanıldığı, yangında zayi olduğu, serbest piyasa 2 el değerinin %35 amortisman düşülerek 5.799,61 TL olarak hesaplandığı, söz konusu inşaat kalemlerinin yanarak hurdaya ayrılması nedeni ile eriyip malzeme yapısı değişen kalıntılar için hurda değerinin olmayacağı, zarar gören demirbaş bedeli 3.809,00 zarar gören bina demirbaş bedeli 5.799,61 TL, kazanç kaybı 26.803,73 TL olmak üzere 36.412,34 TL zararın hesaplandığı, tazminatın kusur oranlarına göre dağıtıldığı görülmüştür.
Davacı 18/01/2021 tarihli dilekçesi ile; zarar gören demirbaş bedelini 3.809,00 TL zarar gören bina demirbaş bedelini 5.799,61 TL, gelir kazanç kaybını 26.803,73 TL olarak ıslah etmiştir.
Dava davacının kiracı olarak bulunduğu … iş yerinde bulunan dükkanda çıkan yangın sonucu uğramış olduğu maddi ve manevi zararın tazmini davasıdır. Davacı yangın sonucu iş yerinde bulunan her şeyin yandığını, iş yerini başka yere taşıdığını, mevcut müşteri potansiyelinden mahrum kaldığını, yangın sonrası cirolarının azaldığını, ekonomik durumunu kaybettiğini ileri sürerek yanan demirbaş ve eşya bedeli için 1000,00 TL, faaliyet giderlerinin artması, ticaret tarzını değiştirmek zorunda kalışı çalışılamayan süre nedeni ile kazanç kaybı zararı olarak 39.000,00 TL olarak belirtmiştir.
Yangının mülkiyeti … … idaresine ait olan … Çarşıdaki 66/67 numaralı iş yerinin kiracısı olan …’nin yanında işçi olarak çalışan …’ın elektriğin kesik olması nedeni ile dükkanda bulunan benzinli jeneratörün ya çalışırken benzinin dökülüp alev alması, ya da jeneratöre benzin ikmali yapılırken önce gövdesine oradan da yere sızarak yayılmış olan benzinin alev alması sonucu ortaya çıkığı, yangının hızla yayılarak davacının kiracı olduğu 220 numaralı iş yerine sıçrayarak davacının maddi zarara uğramasına neden olduğu bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.
Yargıtay bozma ilamı öncesi verilen kararda; Yangının meydana geldiği iş merkezinde olay günü elektriklerin kesik olması ile yangın arasında somut illiyet bağı bulunmadığı, yine … Büyük şehir Belediye Başkanlığının yangın öncesi yangının çıktığı binada ve iş yerlerinde gerekli önlemleri almadığı ve denetlemediğinden bahisle husumet yöneltilmiş ise de; çıkan yangınla davalıya yöneltilen sorumluluk arasında illiyet bağı olmadığından davalıların sorumluluğu olmadığı yönünde karar verilmiş ise de; Yargıtay’ın bozma ilamı ile davacının eldeki davayı kusursuz sorumluluğa dayanarak açtığı, Ceza Davasında alınan raporda elektrik şirketinin görevini yerine getirmediğinden kusurlu bulunduğu, davalının 4628 sayılı Elektrik Piyasası kanunu gereği davalı elektrik dağıtım şirketinin elektriği abonelerine yeterli kaliteli sürekli şekilde vermesi gerektiği, ceza yargılamasında alınan raporla emsal nitelikteki kesinleşmiş kararlar değerlendirmek sureti ile elektrik dağıtım şirketinin sorumluluğuna gidilmesi gerektiği, yine dosya içerisinde bulunan raporlarda Belediye ve … yönetimine atfedilen kusurlarda çelişki olduğu, çelişkileri gideren yeni rapor alınması gerektiğinden bahisle sair sebeplerle bozma kararı verilmiştir.
Bozma ilamı sonrası alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre kusur oranı belirlenmiştir, yangının başladığı saatte elektriklerin kesik olduğu, jeneratörün gövdesine oradan da yere sızan benzinin alev alması ile yangının meydana geldiği, elektriğin kesik olması nedeni ile jeneratör kullanılmak zorunda kaldığı, zaman zaman ya da istem dışı arıza nedeni ile ya da planlı bir bakım nedeni ile elektriğin kesilmesinin bekleneceği, ancak yangın olayının olduğu gün planlı elektrik kesintisinin olmadığı, programsız kesinti nedeni ile dükkan sahiplerinin elektriğin kesileceği hususunda önceden bilgilendirilmediği, yine dosya içinde bulunan belgelerden yangın tarihinden önce 07/12/2003 tarihleri ile 23/!2/2003 tarihleri arasında çarşının sekiz kez elektriğinin kesildiği, 07/12/2003 -14/12/2003 tarihleri arasında kesintilerin sabah 6 da başlayıp öğleden sonra 14:00 kadar sürdüğü, 16/12/2003 tarihli kesintinin saat 11:00 de başlayıp akşam 17:40 kadar devam ettiği, kesintilerin mesai saatleri içerisinde uzun süreli olduğu, dördünün arızadan kaynaklandığı, 4628 sayılı kanun amacının elektriğin yeterli kaliteli sürekli düşük maliyetli tüketicilerin kullanımına sunulması için rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterecek mali açıdan güçlü istikrarlı elektrik enerji piyasasının oluşturulması olduğu, davalı Elektrik dağıtım şirketinin abonelerine yeterli kaliteli sürekli şekilde elektrik veremediği ve kusurlu olduğu, yine davalı … idaresinin yangının meydana geldiği iş yerinin sahibi olduğu, yangın esnasında kullanmak için koyulan yangın tüplerinin bazılarının yangın anında çalışmadığı, çarşıda çok miktarda naylon plastikten yapılma araç gereçlerin satıldığı, petrol türevlerinden yapılan malzemelerin parlayıcı patlayıcı madde depolanıp satılmasına rağmen otomatik yangın söndürme sisteminin kurulmadığı, her iş yerinde ferdi jeneratör çalıştırmak yerine elektrik kesilmesi durumunda genel jeneratör aydınlatma yapılması hususunda dikkatli ve titiz davranılmadığı, yine … Büyük şehir Belediyesinin yoğun nüfusu bulunan alışveriş merkezinde parlayıcı patlayıcı malzeme stok yapılmasına satılmasına müsaade ettiği, ruhsat vermesinden dolayı kusurlu olduğu , yine … esnafının iç mekanlarda benzinle çalışan jeneratör kullanılmasına müsaade ettiği, tehlike anında kullanılacak mekanların kaçak dükkan olarak kullanılmasına müsaade ettiği, hiç bir tedbir alamdan her esnafın kendi dükkanını beslemek için kullandığı jeneratörü gelişi güzel çalıştırdığı bu sebeple kusurlu olduğu, yine yangın olayının başladığı dükkan sahibinin ve dükkanda çalışan jeneratörü kullanan …’ın yangının meydana gelmesinde kusurlu olduğu, dosya kapsamında bozma sonrası alınan bilirkişi raporundaki kusur oranlarının Ceza yargılama dosyasında alınan bilirkişi raporu ile de uyumlu olduğu, Yargıtay bozma ilamındaki bozma gerekçelerini de uygun olduğu görülmüş ve karara esas alınmıştır.
Zarar yönünden yapılan incelemede; Bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda … .. Sulh Hukuk Mahkemesinin tespit dosyasına göre demirbaş listesindeki eşyaların ikinci el değerinin tespit edildiği, bu miktarın 3.809,00 TL olarak belirlendiği, bozma sonrası alınan ilk bilirkişi raporunda zarar gören bina demirbaş bedeli hesaplanmadığı , ancak … .. Sulh Hukuk Mahkemesinin tespit dosyasında zarar gören bina demirbaşlarının tespit edildiği, 11/11/2019 tarihli raporda zarar gören bina demirbaş bedelinin davacı tarafından sunulan fatura kapsamında amortisman bedeli de düşülerek değerinin tespit edildiği, zarar gören bina demirbaş bedelinin 5.799,61 TL olduğu tespit edilmiştir. Davalı tarafından demirbaş bedeline ilişkin sunulan faturanın süresinde sunulmadığı ileri sürülmüş ise de; yangın sonrasında davacı tarafın eşyalarının ve belgelerinin yandığı, demirbaşın yaptırılmasına ilişkin faturanın ilgili firmadan araştırma sonucu temin edildiği, davacının yargılamayı geciktirme amacı taşımadığı ve geç sürmesinde kusurlu olmadığı kanaati oluştuğundan HMK 145 maddesi kapsamında değerlendirilmiştir. Belirtilen nedenlerle Bozma sonrası dosya kapsamında alınan 11/11/2019 tarihli rapor denetime elverişli Yargıtay bozma ilamına uygun bulunarak hükme esas alınmıştır. Bilirkişi raporuna göre kusurları oranınında davalılar …nonim şirketi ile davalı … idaresi (tüzel kişiliği kaldırılmakla halefi olarak … Büyük şehir Belediyesinin) aşağıda belirtilen tazminatları ödemesine hükmedilmiştir. Yine yangının meydana gelmesinde %20 oranında kusurlu olan … Büyükşehir belediyesinin kusuru hizmet kusuruna girdiğinden ve hizmet kusurundan kaynaklı açılan tazminat davası idari yargının görev alanına girdiğinden … Büyükşehir Belediye Başkanlığına karşı açılan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1.-Davanın KISMEN KABULÜNE,
7.282,47 TL tazminatın 24/12/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı … Anonim Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
7.282,47 TL tazminatın 24/12/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı (… İdaresi Tüzel Kişiliği kaldırılmış olmakla) … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
… Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na hizmet kusurundan kaynaklı açılan tazminat davasına idari yargı görevli olduğundan yargı yolu yönünden USULDEN REDDİNE,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 994,93 TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 675,00 TL’nin mahsubu ile noksan olan 319,93 TL’nin davalılar … Anonim Şirketi ve … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan tahsili ile hazineye irad kaydına, (159,96 TL’sinden … Anonim Şirketi’nin ve 159,96 TL’sinden … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın sorumlu tutulmalarına)
3.-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı … Anonim Şirketi’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
4.-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan tahsili ile davacıya verilmesine,
5.-Davalılar … Anonim Şirketi ve … Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 5.106,55 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile adı geçen davalılara verilmesine,
6.-Davacı tarafça yatırılan 14,00 TL Başvurma ve 675,00 TL Peşin harç toplamı 689,00 TL’nin davalılar … Anonim Şirketi ve … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan tahsili ile davacıya verilmesine, (344,50 TL’sinden … Anonim Şirketi’nin ve 344,50 TL’sinden … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın sorumlu tutulmalarına)
7.-Davacı tarafından bozma öncesi yapılan 78,60 TL dosya/tebligat/müzekkere masrafı, 2.500,00 TL bilirkişi ücreti ve bozma sonrası 196,70 TL tebligat/müzekkere, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.875,30 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 1.460,82 TL’nin davalılar … Anonim Şirketi ve … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan tahsili ile davacıya verilmesine, (730,41 TL’sinden … Anonim Şirketi’nin ve 730,41 TL’sinden … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın sorumlu tutulmalarına)
8.-Davalı … Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından yapılan 190,00 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 133,07 TL’nin davacıdan alınarak, davalı … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na verilmesine,
9.-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı … Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin yüzüne karşı, diğer davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 25/05/2021 tarihinde karar verildi.