Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2015/840 Esas – 2021/598
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2015/840
KARAR NO : 2021/598

BAŞKAN :….
ÜYE :….
ÜYE : ….
KATİP : ….

DAVACI ….
….
DAVALI : …….
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 15/12/2015
KARAR TARİHİ : 13/10/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/10/2021

Mahkememize açılan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
İDDİA
Davacılar vekilleri, davalı … Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici A.Ş (…) ile dava dışı… İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret A.Ş. (…) arasında iş ortaklığı sözleşmesinin imzalandığını, davalı … ve dava dışı… yeni şirket kurmak yerine …… … Eğitim ve … Araştırma Merkezi Sağlık Ar-Ge DanışmanlıkProje Sanayi ve Ticaret A.Ş. (…)’in %50 hissesinin…’ya devredilmesi ve yurt, üstün zekalılar koleji ve özel kolej projelerinin bu şirket üzerinden faaliyete geçirileceği konusunda mutabakata varıldığını ve ek protokol düzenlendiğini, …. , davacı …’te mevcut hissesini 16.01.2014 tarihinde … Müteahhitlik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ ye (…) devrettiğini, Renkyolun, bu devirden sonra …’in toplam sermayesinin %20’sine denk gelen payı ayrıca …’ten devir aldığını, 15.05.2015 tarihinde imzalanan Ortaklık Sözleşmesi ile Davacı …, Davacı … ‘in»045 ine denk gelen payını …’dan devir aldığını ve Davacı …’in ortaklık durumu; %45 Davacı …, %30 Davalı … ve %25 … haline geldiğini, … Üniversitesi(Üniversite) Yönetim Kurulu Kararı ile mülkiyeti Üniversiteye ait olan Beytepe Kampüsündeki bazı taşınmazların …’in kurulmasında kullanılmak üzere …’e tahsis edilmesine karar verildiğini, 19.03.2013 tarihinde 2013/26 nolu karar ile davalı … 29094 ada, 9, 10, 11nolu parselleri “… … Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Kolej, yurt ve diğer tüm yapısalların yapılması amacıyla 45 yıllığına (19.03.2058” e kadar) Şirket’e tahsise” ve “tahsis ile ilgili işlemler, ruhsatlar ve tüm izinlerin takibine ilişkinyetkilendirmeye” ilişkin Yönetim Kurulu Kararı alındığını, uygulama kapsamında yapılan A1 ve A2 bloklar ile teshin merkezi inşaatlarının geçici kabul aşamasında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından mühürlenmesi nedeniyle anılan yapıların Kredi Yurtlar Kurumuna garanti bedellerinin çok altında kiralandığını, “— Pavacı Şirket …’in ve Davacı …’in halen tamamlanmış yatırımlar ile ilgili 5 (beş) yıl sonrası ortaya çıkabilecek zarar ziyan, kar kaybı ve yapılacak yatırımlar ile 9 ve 10 nolu parselin kullanılamaması, inşaat ruhsatı alınamaması sebebiyle uğranabilecek zarara dair talep haklarının saklı olmasına, Davacı …’in Kredi Sözleşmeleri uyarınca sözkonusu garantisi dolayısıyla uğrayacağı zarara dair haklarının saklı olmasına, davacı … ve Davacı … olarak sözleşmesel ve yasal olarak fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla; halen yapılmış olan yatırım dolayısıyla 5 (beş) yıl boyunca davacı Şirket …’in ve ortağı olan davacı …’in uğrayacağı 5.058.008 Amerikan Doları zararın davalıdan tahsil edilerek Davacı …’e ödenmesine, halen yatırıma başlanmamış olan projeler ile ilgili inşaat ruhsatlarının şu anda alınmasının mümkün olmaması ve yatırımın dava tarihi itibariyle halen başlamamış olması dolayısıyla, planların tamamlanmasının gecikmesi dolayısıyla dava tarihine kadar Davacı …’in uğramış olduğu zararın tespit edilmesine, hükmedilecek meblağa inşaat ruhsatının iptali ve mühürleme işleminin yapıldığı 13.08.2015 tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı vekili, müvekkili … Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici A.Ş. (…) aleyhine ikame olunan işbu dava ile müvekkilTeknokent ile… arasında imzalandığı ifade olunan işbirliği sözleşmesine dayanılarak ve muhtelif hisse devirleri ileri sürülerek davacılar … İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş. (…) ile … Eğitim ve … Araştırma Merkezi Sağlık … Sanayi ve Ticaret A.Ş. (… A.Ş.) tarafından uğradıklarını ileri sürdükleri zararlar sebebiyle 5 058.008 Amerikan Doları karşılığı 14.898.868,36.-TL’nin tahsiline karar verilmesinin talep ve dava olunduğunu, işbu davanın hukuki dayanağının bulunmadığını, yapılan tüm devirlerin iyi niyet dışı davranışlar içerisinde tanzim edildiğini, bir kamu kuruluşu olan … Üniversitesinin %100 hissesine sahip olduğu müvekkil şirketin kişisel menfaatler temin etmek suretiyle zarara uğratılmasına neden olan bu işlemlerin kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı ve konusu imkansız kesin hükümsüzlük nedeniyle geçersiz bulunan sözleşmelere dayanılarak talepte bulunulduğunun anlaşıldığını, bu konuda aşağıda açıklanacak sözleşmeleri tanzim Ve imza eden kişilerin görev yetkilerini aşarak geçersiz sözleşmeler tanzim etmeleri ve kamu kurumu olan müvekkil şirketin kişisel menfaatler neticesi zarara uğramasından çekinmeyen davranışlardan dolayı ilgililer hakkında gerek hukuki gerekse cezai yollara müracaat edileceğini, bu hukuki ve cezai sorumluk altında bulunan kişilerin kesin hükümsüzlük neticesi geçersiz sözleşmeler tanzim ederek devlet kurumunu zarara uğrattıkları hususunda yasal yollara en kısa sürede başvurulacağını, müvekkilinin … ile… A.Ş. arasında imzalandığı ifade olunan İşbirliği Sözleşmesi ile çalışkan ve zeki öğrencilerin barınma sorununu temin bakımından öncelikli 5000 kapasiteli bir mahallin yapımı bakımından şirket kurulmasının belirtildiği, 16.11.2011 tarihli ek protokol ile yeni bir şirket kurmaktan vazgeçilerek kurulmuş ve faaliyette olan … A.Ş. ile bu faaliyete devam edilmesi kabul edilmiş, … … A.Ş.’deki hissesini …’a ve …’e devretmiş, bilahare yapılan devirlerle … A.Ş.’nin ortaklarının %30 … A.Ş., % 25 … A.Ş., %45 … A.Ş. şeklinde olduğunu, … A.Ş. lehine yapılacak sözleşmede belirtilen yurtlarda doluluk garantisi verildiğini, garanti belgesini imzalayan kişinin Muhammed Özgehan olduğunu, bu kişinin hem … Üniversitesinin genel sekreteri hem de … A.Ş.’nin genel müdürü ve yönetim kurulu başkan yardımcısı olduğunu, gerek … Üniversitesi ve gerekse … A.Ş. kanunla kurulmuş kamu kurumlar olduğunu, 2547 sayılı YÖK Kanununda … Üniversitesi genel sekreterinin görevi açıklanmış olup bu kişinin hak ve taahhüt verme yetkisi bulunmadığını, 17.09.2013 ve 05.05.2014 tarihli … A.Ş. lehine verilen garanti mektuplarının herhangi bir geçerliliğinin bulunmadığını, bu sözleşmeler ve taahhütlerin Borçlar Kanununun 27. maddesiyle kabul edildiği şekliyle kesin hükümsüzlükle karşı karşıya sözleşmeler olduğunu, İnşası yapılacak yurtların bulunduğu bölgenin … A.Ş. hudutları dışında olup bu bölgeye verilen ruhsatın iptal edildiğini, bakanlıkça iptal edilen ruhsat işlemine karşı … A.Ş. tarafından idari dava açılmış olup davaların devam ettiğini ve ruhsatın iptalinde … A.Ş.’nin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, … A.Ş, ile … A.Ş. arasında herhangi bir sözleşmenin mevcut olmadığını, bu nedenle davacı … A.Ş.’nin işbu davada taraf ehliyetinin bulunmadığını, … A.Ş. lehine verilen garanti mektuplarının da imza edenler bakımından hukuki geçerliliğinin bulunmaması karşısında ileri sürülen belge ve mektupların Borçlar Kanunun 27. maddesi hükmüne göre kesin hükümsüzlükle malul olduğunu, müvekkili … A.Ş.’nin Şubat 2016 tarihinde icra olunan genel kurulunda yönetimin tamamen değiştiğini, yeni yönetimin, eski yönetimin tüm evrak ve belgelerinin toplanması ve temini çalışmalarına devam ettiğini, davada belirtilen tüm sözleşme ve belgelerde eski yönetimin kusur ve sorumluluklarının bulunduğunu, devleti zarara sokan her kişi bu sorumluluğunun cevabını vermek durumunda olduğunu, müvekkil şirketin hudutları dahilinde bulunmayan bir taşınmaz üzerinde inşa olunan öğrencilerin eğitim ve barınma sorunlarının halli bakımından yapılan faaliyetin ve ruhsatların Bakanlıkça iptali karşısında müvekkil şirketin herhangi bir kusurunun ademi mevcudiyeti karşısında kar kaybı, yatırımlarının kullanılamaması, inşaat ruhsatının alınamaması sebebiyle zarar ve ziyan talebinde bulunmanın hukuken geçerli bir talep olmadığını, bundan dolayı davacıların fahiş bir zarar ettikleri iddiasının dayanaksız olduğunu, ileri sürülen sözleşme ve belgelerin herhangi bir geçerliliğinin bulunmadığını beyanla haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ GEREKÇE
Dava, davalı şirket ile dava dışı… İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret A.Ş. arasında üstün zekalı öğrenciler ve kolej vasfında öğretim kurumları açmak ve üniversite öğrencilerine yurt yapmak amacıyla ortaklık kurulması için iş ortaklığı sözleşmesi imzalandığı, ancak yeni şirket kurulmadığı bunun yerine davacı … Eğitim ve … Araştırma Merkezi Sağlık Ar-Ge Danışmanlık Proje Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin %50 hissesinin… şirketine devredilmesi ve projelerin bu şirket üzerinden faliyete geçirileceği konusunda ek protokol düzenlendiği, … Üniversitesi Yönetim Kurulu kararıyla mülkiyeti üniversiteye ait olan Beytepe Kampusündeki bazı taşınmazların Teknokentin kurulmasında kullanılmak üzere …’e tahsisine karar verildiği ve Çankaya Tapu Sicil Müdürlüğüne bildirildiği, 30/04/2013 tarihli kararla davacı … 29094 ada, 9,10,11 nolu parselleri “… Bölgesinde Kolej, yurt ve diğer tüm yapısalların yapılması amacıyla 49 yıllığına şirkete tahsisine ve ilgili işlemler , ruhsatlar ve tüm izinlerin takibine ilişkin yetkilendirmeye karar verildiği, …’nın davacı … hissesini … Müteahhitlik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye devrettiği, … bu devirden sonra …’in sermayesinin %20 sine denk gelen payı ayrıca …’ten devir aldığı, 15-05-2014 tarihli sözleşme sonrası ortaklık durumunun %45 davacı …, %30 davalı …, %25 … haline geldiği, aralarında ortaklık sözleşmesi imzalandığı, davacı şirket, gayrimenkuller üzerinde yurt ihtiyacına ilişkin kontenjanı 15.000 kişi üzerinden planladığı, öncelikle 5112 kişilik barınmanın sağlanması için gerekli projeyi yaparak ilk etapta iki bloğun inşaatına başlandığı, akabinde toplam 9 blok, bir sosyal alan, teshin merkezleri yapılacağını, sözleşmenin 2.maddesinde …’in sorumluluğunun düzenlendiği, buna göre … tarafından yapılan yatırımın proje ve sözleşmelerine uygun olarak yapılması ve tüm işlerin de yasal mevzuata uygun olması gerektiğinin kabul edildiği, 2015 yılı Haziran ayından itibaren blokların faliye geçmesi için tanıtım faaliyetleri ve personel istihdamı yapıldığı, binaların işletmeye açılması ile ilgili yapı ruhsatı alınması haricinde engel kalmadığı, ortaklık sözleşmesine uygun olarak kiralama bedellerinin tespit edildiği, 13/08/2015 tarihinde … tarafından proje kapsamında yapılan A1 ve A2 bloklar ile teshin merkezi inşaatları geçici kabul aşamasında iken mühürlendiği, inşaat ruhsatının iptal edildiği, Ankara … İdare Mahkemesine davalı … tarafından iptal davalarının açıldığı, davacı kliniğin projenin gerçekleşmesi için … A.Ş. ile kredi sözleşmesi imzalandığı, davacı …’in de kredinin geri ödemelerinin ve sözleşmede düzenlenen durumların garantörü olduğu, davacı …’in davacı …’e sermaye ve sermaye benzerı kredi aktardığı, hisse bedeli ödediği, kredi sözleşmesi altında yükümlülüklere girdiği ticari bir şirket olarak kar beklentisinde bulunduğu, A1 ve A2 bloklar ve teshin merkezi inşaatları mühürlenmesi ve inşaat ruhsatının iptal edilmesine rağmen davalının ve Üniversitenin israrı ile Kredi ve Yurtlar Kurumuna kiralandığı, kiralama bedelinin garanti bedellerinin çok altında olduğu ve davacı şirketlerin zarara uğradığı, KYK tarafından yapılan kiralama tespitlerinden sonra davacı …’in KDV dahil 912.282 Amerikan Doları daha ek yatırım yapmak zorunda kaldığı, davacı …’in telafisi mümkün olmayacak zararlara uğradığı, bu gelirlerle banka kredisinin geri ödenemeyeceği için her yıl kredi verene vadesi boyunca 15.000.000 USD ilave ödeme çıktığı, bu ödemelerin ana teminatının davacı … ‘in mal varlığı ve davacı …’in kredi sözleşmesi uyarınca garantisi olduğu,davalının kusuru sebebiyle davacı …’in zarara uğrayacağı, ortaklık sözleşmesi gereğince kira geliri ilk 5 yıl içinde 11.139.174 USD olması gerekirken KYK ile imzalanan sözleşmeye göre ilk 5 yıl gelir toplamı 6.993.448 USD olduğu, bu ve ek yatırım yapılması sebebiyle davacı …’in zararının 5.058.008 USD olduğu, 9 ve 10 parseller üzerinde ilave yatırımların inşaat ruhsatının alınamaması sebebiyle geciktiği, davalı … şirketinin uğradığı zararlardan davacı …’de ortağı ve hisse alan kişi olarak doğrudan etkilendiği, davalının … İnşaat ruhsatı ve iskan ruhsatı ile ilgili sorumluluklarını ve taahhütlerini yerine getirmeyerek davacılara zarara uğrattığı ididasıyla, halen yapılmış olan yatırım dolayısıyla 5 yıl boyunca davacıların uğrayacağı 5.058.008 USD zararın davalıdan tahsili ile davacı Kliniğe ödenmesi, halen yatırıma başlanmamış olan projelerile ilgili inşaat ruhsatlarının alınmasının mümkün olmaması ve yatırımın dava tarihi itibarıyla halen başlamamış olması , planlanan projelerin tamamlanmasının geçikmesi dolayısıyla davacı …’in dava tarihine kadar uğradığı zararların tespitine ve hükmedilecek meblağa ruhsatın iptal ve mühürlenme işleminin yapıldığı 13/08/2015 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilafın;
Davacı … A.Ş.’nin davacı sıfatı bulunup bulunmadığı,
Yapılan tüm devirlerin iyi niyetle yapılıp yapılmadığı,
Yapılan bu işlemlerin kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı ve konusu imkansız kesin hükümsüzlük nedeniyle geçersiz olup olmadığı,
… A.Ş. lehine yapılacak sözleşmede belirtilen yurtlarda doluluk garantisini H.Ü.’nin genel sekreteri hem de … şirketinin genel müdürü ve yönetim kurulu başkan yardımcısı olan … isimli kişinin imzalama yetkisinin bulunup bulunmadığı,
… şirketine verilen garanti mektuplarının geçerli olup olmadığı, BK 27 maddesi gereğince kesin hükümsüz olup olmadığı,
Davalı şirket hudutları dahilinde olmayan taşınmaz üzerinde inşaa edilen öğrencilerin eğitim ve barınma sorunlarının halli bakımından yapılan faliyet ve ruhsatların Bakanlık tarafından iptalinde davalı şirketin kusurunun bulunup bulunmadığı,
Kar kaybı, yatırımların kulanılamaması, inşaat ruhsatının alınamaması sebebiyle zarar talebinin geçerli olup olmadığı,
Davacıların zararları var ise her bir kalem için miktarının ne kadar olduğu, hususlarına ilişkin olduğu belirlenerek dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi heyeti 09/07/2020 tarihli raporunda gerekli açıklamaları yaptıktan sonra; “…Dava konusu sözleşme ile “5.112 kişilik öğrenci yurdu, teshin merkezleri, alışveriş merkezi, sosyal altyapı, teknik altyapı, yollar, çevre tanzimi, peyzaj dahil” işinin ve işten ticari kâr elde etme amacının, 4691 sayılı Kanunun amacına aykırı olması nedeniyle Bakanlık tarafından yapı ruhsatının iptal edilmiş olması nedeniyle taahhüdün yerine getirilmesinde, “hukuki imkansızlık” doğmuş olduğu,
Her iki davacı şirketin de basiretli birer tacir olarak, inşaat yapılacak yerin 4691 sayılı Kanuna ve bu Kanunla getirilen sınırlamalara tâbi olacağını öngörmeleri gerektiği,
Davacı şirketlerce öngörülemeyecek ve davalı şirkete atfedilebilir bir kusur olmadığından davacı şirketlerin zarar ve kâr kaybı taleplerinin yerinde olmadığı” görüşünü savunmuşlardır.
Davacılar vekillerinin rapora itirazları üzerine alınan 05/04/2021 tarihli ek raporda gerekli açıklamalarda bulunulduktan sonra;
“Davalı …’in, Bakanlıkça inşaat ruhsatının iptali üzerine yapabileceği yegâne şeyin, işlemin iptali talebiyle İdare Mahkemesi nezdinde dava açmak olduğu ve davalı yanca da Ankara …. İdare Mahkemesinin 2015/2970 E. Sayılı dosyasıyla dava ikame ettiğinden, kusurundan bahsedilemeyeceği,
Davalı yanca, taraflar arası 15/05/2014 tarihli sözleşmede yer alan doluluk garantisinin, esasen … Üniversitesi tarafından verilen doluluk garantisinin sürdürülmesinden ibaret olduğu, … A.Ş.’nin doluluk taahhüdünün geçerli olması için öncelikle … Üniversitesinin 17/09/2013 tarihli ve 05/05/2014 tarihli garanti taahhütlerinin geçerli olması gerekli olup, anılan taahhüdün Üniversite Yönetim Kurulu’nun aldığı bir karara dayanıp dayanmadığının dosya kapsamından anlaşılamadığı, sunulan 17/09/2013 tarihli ve 05/05/2014 tarihli yazılarda ise yalnızca Genel Sekreterin imzasının bulunduğu,
Bu nedenlerle, kök raporda belirtilen görüş ve tespitlerde bir değişiklik olmadığı,
Mahkemece aksi kanaatte olunması ve davacı yanın yoksun kaldığı kârı talep edebileceği kanaatine ulaşılması halinde, davacı yanın dava tarihi itibariyle talep edebileceği zararın 259.218,81-TL. olarak hesaplandığı,” görüşü savunulmuştur.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “İfa imkânsızlığı” başlıklı 136.maddesi :” Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkânsızlaşırsa, borç sona erer.
Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybeder. Kanun veya sözleşmeyle borcun ifasından önce doğan hasarın alacaklıya yükletilmiş olduğu durumlar, bu hükmün dışındadır.
Borçlu ifanın imkânsızlaştığını alacaklıya gecikmeksizin bildirmez ve zararın artmaması için gerekli önlemleri almazsa, bundan doğan zararları gidermekle yükümlüdür.”, hükmünü içermektedir.
Somut olayda dava konusu sözleşme ile “5.112 kişilik öğrenci yurdu, teshin merkezleri, alışveriş merkezi, sosyal altyapı, teknik altyapı, yollar, çevre tanzimi, peyzaj dahil” işinin ve işten ticari kâr elde etme amacının, 4691 sayılı Kanunun amacına aykırı olması nedeniyle ilgili Bakanlık tarafından yapı ruhsatının iptal edilmiş olması nedeniyle davalı yan edimini ifa edememiştir. Yapı ruhsatının iptali işlemi 6098 sayılı 136 maddesine göre açık bir şekilde ifa imkansızlığı oluşturmuştur. Davalı yan zararın artmaması için gereken önlemleri almış kararın iptali yönünde idari yargı yoluna başvurmuş olup bu şartlarda varsa doğan zararları karşılama yükümlülüğü doğmamaktadır. Tüm bu nedenlerle davanın reddine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1.-Davanın REDDİNE,
2.-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 254.435,43 TL’den mahsubu ile arta kalan 254.376,13 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
3.-Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/4.maddesi gereğince hesaplanan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine,
4.-Davacılar tarafından yapılan giderlerin üzerlerinde bırakılmasına,
5.-Davacı tarafça yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere 13/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan….
¸E-İmzalıdır
Üye ….
¸E-İmzalıdır
Üye ….
¸E-İmzalıdır
Katip….
¸E-İmzalıdır