Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/260 Esas – 2021/364
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/260
KARAR NO : 2021/364

DAVA : Marka İle İlgili Kurum Kararının İptali, Marka Tescili
DAVA TARİHİ : 04/08/2017
KARAR TARİHİ : 16/11/2021
YAZILDIĞI TARİH : 16/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan marka ile ilgili kurum kararının iptali, marka tescili davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle; davacının 50 adet grup firmasından biri olduğunu ve 1980’li yıllardan bu yana faaliyetini devam ettirdiğini, dünyaca ünlü markaları ile ev tekstilinin lider kuruluşları arasında yer aldığını, … Markasının tanınmış marka olduğunu ve dava konusu marka başvurusunun, … markasının serisi olarak başvuru konusu edildiğini, Dava konusu markanın … ve … ibarelerinden oluştuğunu, davalı markalarında bulunan … ibaresinden dolayı benzerlik kurulmasıyla verilen YİDK kararının hukuka aykırı olduğunu, TPMK’nın davacıya ait … ibareli markanın tanınmış olduğunu kabul ettiğini, bu tanınmışlıktan dolayı tüketicinin dava konusu markayı görmesi durumunda, davalı markaları ile farklı işletmelerden geldiğini anlayacağını, bunun sonucunda da müşteri hafızasında markaların bıraktığı izlenimin farklılığının KHK’nın 8/1-b maddesi anlamında karıştırılma ihtimaline neden olmayacağını, Davacının … ibaresini uzun yıllardır, tescilli olarak kullandığını bu kullanımı ile tüketici nezdinde bilenen ve aranılan bir marka haline getirdiğini, Davacının … markaları ürünlerinin satışının ülkenin her noktasında satışı yapılan ürünler olduğunu ve konsept mağazalar zinciri ile tüketicilere ulaştıklarını, tanıtım ve reklam faaliyetlerinin geniş bir tüketici kitlesine ulaşmalarını sağladığını, … markasının tanınmış olmasında dolayı, tüketicinin markayı 08. ve 21. Sınıflarda bulunan emtialar üzerinde gördüğünde, akıllarına davalının markalarının değil kendi markalarının geleceğini, Karıştırılma ihtimalinin tüketici gözünden yapılması gerektiğini, … markasının davacı ile bütünleşmiş bir ibare olmasından dolayı, dava konusu markayı gören tüketicinin bu markayı davacı özdeşleştireceğini, dolayısıyla karıştırma ihtimalinin olmadığını, 35. Sınıfta bulunan hizmetler için … ibareli markalarından doğan kazanılmış haklarının olduğunu, bu markaların 2004/12877 sayılı … style markası, 2006/64177 sayılı … Papatya markası ve 2011/29814 sayılı … markası olduğunu, Dava konusu marka başvurusunda … ibaresinin tali unsur olarak kullanıldığını, esaslı unsurun ise … ibaresi ve logosu olduğunu, beyanla TPMK YİDK’nın 23.06.2017 tarih ve … sayılı kararının iptali ile 2016/35275 sayılı ‘… …’ markasının reddedilen mal ve hizmetler yönünden tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı Şirket vekili cevap dilekçesiyle; davalının zücaciye sektöründe … ibareli markası ile uzun süredir tanındığını, davacının ise ev tekstil sektöründe faaliyet gösterdiğini, her iki firmanın uzun yıllardır farklı sektörlerde yan yana bulunduğunu fakat davacının sonradan zücaciye sektöründe de faaliyet göstermek istediğini ve bunun için haksız marka başvurularının yanı sıra, davalı aleyhinde haksız ve hukuka aykırı davalar açtığını, Davacının, … ibareli markalarına dayanarak 24. Sınıfla bağlantılı olduğu iddiasıyla 08 ve 21. Sınıf emtiaları yönünden davalıya ait … ibareli markaların iptali için Bakırkör 2. FSHHM’de dava açtığını, davanın davalının markalarının tescilli olması ve sonraki başvurularının da önceki markalarının bir serisi olduğu gerekçesiyle reddedildiğini, davacının açtığı tüm davalarda aynı sav ile hareket ettiğini ancak somut olayda ayrıca … ibaresinin tanınmış marka olduğunu da iddialarına eklediğini, bu durumun da çelişkili ve kötü niyet göstergesi olduğunu, davacının, davalının tescilli olduğu sınıflarda … ibaresini bir şekilde kendi adına tescil ettirme çabasının kötü niyetli olduğunu, davalının kendi adına ilgili sınıflarda yaptığı marka başvurularına da itiraz ederek engel olmaya çalıştığını, Ankara 2. FSHHM’nin 2016/249 E. Sayılı dosyasında davacının Evinizi … markası için 08. ve 21. Sınıf üzerinde herhangi bir kullanımı olmamasından dolayı hakkının bulunmadığını, ANKARA 2. FSHHM’nin 2017/57 E. Sayılı dosyasında davacının 07, 08, 11, 21 ve 35. Sınıf kapsamındaki emtia ve hizmetlerle ilgili herhangi bir kullanımının tespit edilmediğini, Taraf markalar arasında iltibasa neden olabilecek bir benzerlik bulunduğunu, dava konusu markada … ibaresinin büyük harflerle ön plana çıkacak şekilde yazılması ile asli unsur olarak yer aldığını, bu ibarenin ise zücaciye sektöründe davalıya ait olduğunu, davacının 08. ve 21. Sınıflarda … ibareli marka tesciline sahip olmadığını bu sebeple bu sınıflarda seri marka yaratmasının söz konusu olamayacağını, bir marka başvurusunun seri marka olarak kabul edilebilmesi için daha önceden tescilli olduğu sınıflar kapsamında başvurulması gerektiğini, YİDK kararında da bunun açıkça belirtildiğini, önceki tarihli markanın sonraki tarihli markaya kazanılmış hak tesis edebilmesi için markaların asli unsurlarının muhafaza edilmesi ve aynı sınıflarda bulunması gerektiğini, somut olayda ise davacıya ait önceki markaların 08 ve 21. Sınıftaki emtiaları kapsamamasından dolayı kazanılmış haktan söz etmenin olanaksız olduğunu, Ankara 2. FSHHM’nin 2014/184 E. Sayılı dosyasında, davacıya 21. Sınıfı içerir şekilde 35. Sınıf … Outlet markasının reddi kararının haklı bulunduğunu, Yargıtay’ın da bu kararı onadığını, Davacının, davalının … ibareli markalarının tescilli olduğu 07, 08, 11 ve 21. Sınıflarda tescil almaya çalışmasının kötü niyetli bir tutum olduğunu, buna örnek olarak,… vs. markalarının verilebileceğini ve bunların davalının itirazı ile özellikle 08 ve 21. Sınıflarda TPMK tarafından reddedildiğini, Gerek bilgileri verilen davalar gerekse huzurdaki dava ile davalının … ibareli markasının zücaciye sektöründe kullanımının yıldırılmaya çalışıldığını, davacının bir yandan … ibareli markalara başvuru yaparken bir yandan da davalının başvurularına itiraz etmekte olduğunu, bunun da yıldırma politikasının bir parçası olduğunu, Davalının markaları 08 ve 21. Sınıfta tescilliyken, davacının 24. Sınıftaki markalarına dayanarak itiraz etmesi yanında davacının kendi yaptığı 08 ve 21. Sınıftaki başvuruların, davalıya ait markalarla iltibas yaratamayacağı iddiasının ilginç olduğunu, beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Türk Patent vekili cevap dilekçesiyle; taraf markaları arasında, 8/1-b’nin koşullarından biri olan mal ve hizmet benzerliğinin gerçekleştiğini, İtiraza dayanak markalarda … ibaresinin münhasıran veya esas unsur olarak yer aldığını, dava konusu marka ile karşılaşan tüketicinin bu ibarenin aynısı daha önce başka bir markada gördüğünden yanılgıya düşebileceğini, tüketicilerin bu marka ile sunulan mal ve hizmetlerin bağlantılı işletmelerden geldiği izlenimine kapılacağını, bu kapsamda taraf markaların benzerlik taşıdığını, taraf markalar arasında yer alan farklılıkların ortak olan ibarenin yüksek olan benzerliğini ortadan kaldırmaya yetmediğini, tüketicilerin işaretler arasındaki benzerliği hatırlama eğiliminde olduklarını, bu sebeplerle tüketicinin taraf markları doğrudan karıştırabileceği gibi aynı firma tarafından veya birbiriyle ilişkili firmalar tarafından üretildiği izlenimine kapılabileceğini, markalar arasındaki yüksek benzerlik ve emtia benzerliğinin ağlandığı durumlarda karıştırılma tehlikesinin oluşacağının kabul edildiğini, davacının, dava konusu markanın seri marka olarak oluşturulduğu iddiasının kabul edilemeyeceğini zira markaların seri marka olarak kabulü için markanın bu işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdindeki imaj korunmak suretiyle önceki markanın kapsadığı mal ve hizmetler için başvurulması gerektiğini ancak dava konusu başvurudan çıkarılan mal ve hizmetlerin davacının iddiasına dayanak markalar arasında yer almadığını ve bu nedenle seri marka olgusundan faydalanma ve müktesep hak iddialarının yerinde olmadığını, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
Mahkememizce, 25/06/2019 tarih 2017/262 E. 2019/316 K. sayılı karar ile; taraf markaları arasında, uyuşmazlık konusu mal ve hizmet sınıfı bakımından iltibas ihtimalinin bulunduğu, davacının müktesep hak ve seri marka yaratma iddialarının yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Ankara BAM 20. HD’nin 09/04/2021 tarih 2019/1338 E. 2021/524 K. sayılı ilamıyla;
” Dava, YİDK kararının iptali ve marka tescili istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Hukuk Genel Kurulu’nun 02.11.2011 gün, 2011/11–567 esas, 2011/676 karar ve 14.11.2012 gün, 2012/11–417 esas, 2012/791 karar, 14.01.2015 gün, 2013/11-1316 esas, 2015/34 karar, 01.04.2015 gün, 2013/11-1572 esas, 2015/1133 karar ve 12.04.2017 gün, 2017/11-74 esas, 2017/728 karar sayılı ilamlarında da benimsendiği üzere, mahkemece gerektiğinde hükmün eki niteliğinde kroki ve şekillere, kararın ekinde yer verilebilir ise de, hükmün gerekçe kısmında, HMK.’nın “Hükmün Kapsamı” başlıklı 297. maddesi ve Anayasa’nın 141. maddesi hükümlerine uygun düşmeyecek biçimde şekillere yer verilmesi, davadan davalar doğmasına, tarafların yeniden uyuşmazlığa düşmelerine, infazda tereddüde neden olunmasına yol açabilecektir. Renk, boyut ve diğer özelliklerinden yoksun bir şekilde markaların ve tasarımların gerekçeli karara eksik yansıtılmaları yanıltıcı sonuçlara neden olabilecektir. Somut uyuşmazlıkta da mahkeme kararının gerekçe kısmında dava konusu markalara ilişkin görünümlere yer verilmiş olması 6100 sayılı HMK’nın 297. maddesine uygun bulunmadığından, Dairemizce hükmün kaldırılması gerekmiştir. Her ne kadar bölge adliye mahkemeleri, hukuki denetimin yanında aynı zamanda maddi vakıa incelemesi de yaparak, tahkikat sonucuna göre yeniden esas hakkında hüküm kurabilir ya da yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde, veyahut kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında karar verebilirse de somut olayda, ortada hukuki ve maddi vakıa denetimine elverişli bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle HMK.’nın 353/1-a-6. maddesi uyarınca, davanın yeniden görülüp yeni bir karar verilmesi için ilk derece mahkemesine ait kararın esası incelenmeden kaldırılmasına ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. İstinaf kararının neden ve şekline göre, davacı vekilinin istinaf itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.” gerekçesiyle, ” davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kabulü ile, Ankara 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesinin 25/06/2019 gün ve 2017/262 E. – 2019/316 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA; dosyanın, davanın yeniden görülmesi için mahkemesine İADESİNE, davacı vekilinin istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,” şeklinde karar verilmiş dava mahkememizin 2021/260 E. Sırasına kaydedilmiştir.
GEREKÇE:
Toplanan delillere, alınan bilirkişi raporuna ve tüm dosya kapsamına göre;
Türk Patent’den celbedilen işlem dosyasının tetkikinden; davacı tarafından 2016/35275 kod numaralı … … ibareli markanın 08 / 16 / 20 / 21 / 22 / 23 / 24 / 26 / 27 / 35 / 38 / 41 sınıfta yer alan mal ve hizmetlerde kullanmak üzere tescil başvurusunda bulunulduğu başvurunun ilanına davalı tarafından itiraz edildiği, Markalar Dairesi başkanlığınca itirazın kısmen kabul edilerek başvuru kapsamında yer alan “08Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri.Kesici ve dürtücü silahlar. Güzellik amaçlı ve kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil aletler: tıraş, epilasyon, manikür, pedikür aletleri, saç düzleştirme ve kıvırma amaçlı el aletleri, makaslar.Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (elektrikli olmayan ve motorsuz) aletler. SINIF KODU: 21 Elektriksiz temizlik aletleri ve gereçleri: boya fırçaları hariç fırçalar, çelik talaşları, süngerler, çelik yünleri, üstüpüler, tekstilden mamul temizleme ve silme bezleri, bulaşık eldivenleri, elektrikli olmayan cilalama makineleri, halı süpürgeleri, sopalı yer paspasları.Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. Ütü masaları ve kılıfları, çamaşır kurutmalıkları, elbise askıları.Ev hayvanları için kafesler, akvaryumlar, vivaryumlar, terraryumlar. Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar, vazolar.Fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri.Parfüm bekleri-fyandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç), elektrikh-clektriJisiz- malcyaj temizleme aletleri, pudra ponponları, tuvalet eşyaları için kutular.Püskürtmeli hortum başhklarÇ sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar, işlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).SINIF KODU : 35Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Güzellik amaçlı ve kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil aletler: tıraş, epilasyon, manikür, pedikür aletleri, saç düzleştirme ve kıvırma amaçlı el aletleri, makaslar. Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (elektrikli olmayan ve motorsuz) aletler. Elektriksiz temizlik aletleri ve gereçleri: boya fırçaları hariç fırçalar, çelik talaşları, süngerler, çelik yünleri, üstüpüler, tekstilden mamul temizleme ve silme bezleri, bulaşık eldivenleri, elektrikli olmayan cilalama makineleri, halı süpürgeleri, sopalı yer paspasları. Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. Ütü masaları ve kılıfları, çamaşır kurutmalıkları, elbise askıları. Ev hayvanlan için kafesler, akvaryumlar, vivaryumlar, terraryumlar. Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar, vazolar. Fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç), elektrikli-elektriksiz makyaj temizleme aletleri, pudra ponponları, tuvalet eşyaları için kutular. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan), mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) ” mal ve hizmetlerinin çıkartılmasına kalan mal ve hizmetler yönünden tescil işlemlerinin devamına karar verildiği, verilen bu karara karşı davacı tarafından Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kuruluna itiraz edildiği ve TPMK YİDK’nın 23.06.2017 tarih ve … sayılı kurul kararında özetle; ‘Yapılan incelemede, … … ibareli başvuruda, … kelimesinin ihtiva ettiği renk, şekil unsuru itibariyle ve de aynı şekilde azılmış biçimde tertip edilmiş olması nedeniyle başvuru konusu marka içinde bağımsız bir unsur biçiminde algılandığı, dolayısıyla, başvuru ile itiraz gerekçesi … ibareli/esas unsurlu markaların bağlantı kurulması ihtimali dâhil iltibasa yol açabilecek düzeyde benzer olduğu görüşüne varılmıştır. Ayrıca, kısmi ret kararı kapsamındaki mallarla aynı/aynı tür malların kısmi ret gerekçesi markaların tescil kapsamında bulunduğu tespit edilmiştir….başvuruya konu marka ile itiraz gerekçesi markalar arasındaki benzerliği yanı sıra, markaların aynı/aynı tür malları kapsaması hususu da dikkate alındığında, söz konusu mallar üzerinde çekişme konusu markalar ile karşılaşacak ortalama tüketicilerin, bu malların aynı ticari kaynak tarafından sunulduğu veya marka sahipleri arasında iktisadi yönden bir bağlantı bulunduğu yönünde bir izlenime kapılabileceği, diğer bir ifadeyle, kısmi redde konu mallar bakımından, markalar arasında 556 s. KHK’nın 8/1-b bendi anlamında ilişkilendirme ihtimali de dahil olmak üzere, karıştırılma ihtimalini bunduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır….başvuru sahibi adına önceden tescilli … markalarının kapsamında kısmi ret kararına konu malların bulunmadığı tespit edildiğinden, başvuru sahibinin, seri marka/kazanılmış hak iddiası da yerinde görülmemiştir.’ şeklinde karar verildiği, dava konusu YİDK kararının davacı Şirket’e 25/06/2017 tarihinde tebliğ edildiği, eldeki davanın iki aylık yasal süre içerisinde 04/08/2017 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacı başvurusuna davalı tarafından yapılan itiraz sonucu başvurunun reddiyle ilgili verilen YİDK kararının yerinde olup olmadığı iptal şartlarının oluşup oluşmadığı ve davacının müktesep hakkını olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
556 sayılı KHK’nın 8/1-b maddesinde, tescil edilmiş veya tescil için başvuru yapılmış bir markanın sahibi tarafından itiraz edilmesi durumunda, başvuru konusu işaretin tescil edilemeyeceği hükme bağlanmış olup; 8/1-b anlamında bir tescil engelinin mevcut olduğundan söz edebilmek için, markaların benzer olması, kapsadıkları mal/hizmetlerin aynı/benzer olması ve iltibas yaratması koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Bir işaretin tescilli marka ile arasında bağlantı olduğu ihtimali de dahil olmak üzere halk tarafından karıştırılma ihtimali varsa o işaret tescilli markanın benzeridir sonucuna varılabilir. Karıştırmada halkın istediği, arzu ettiği malı/hizmeti alacağı yerde gerek şekil, gerek yazılış ve gerekse ambalaj mdaki/tamtımındaki benzerlikler sebebiyle gözde veya kulakta yanılma sonucu başka bir malı/hizmeti alması söz konusudur. Bunun haricinde halk, iki marka arasında herhangi bir şekilde bağlantı kuruyorsa karıştırma yine vardır. Markalar arasında benzerlik ve karıştırılma ihtimali bulunup bulunmadığının tespitinde; markalar arası görsel, biçimsel, anlamsal, işitsel benzerlikler, markaların birbirini çağrıştırma durumu, bir bütün olarak uyandırdığı toplu kanaat, malın veya hizmetin hitap ettiği alıcı grubunun toplumsal düzeyi ve durumu, markayı taşıyan malın/hizmetin değeri ve alıcının bu malı/hizmeti almaya ayırdığı zaman, markanın esas unsurları ve tamamlayıcı unsurları dikkate alınmalı ve marka bir bütün olarak değerlendirilmelidir. Bütün olarak değerlendirme yapılırken işaretlerin ayırt edici ve baskın unsurları özellikle dikkate alınmalıdır. Kısaca iltibas tehlikesi, eski ve yeni markaların aynı veya benzer olup olmadıkları ve aynı ya da benzer mal/hizmetleri kapsayıp kapsamadıkları dikkate alınarak tespit edilir.
KHK’nin 8/4 hükmü, bir markanın (veya başvurunun) aynı veya benzerinin, farklı mal ve hizmetlerde kullanılabileceği ilkesini açıkça ifade eder. Ancak hüküm bu ilkeye bir istisna getirmiş bulunmaktadır. Buna göre, toplumda tanınmışlık düzeyine ulaşmış olması koşuluyla, tescilli bir marka veya başvurunun, aynı veya benzerinin, farklı mal ve hizmetlerde kullanılması amacıyla yapılan marka başvurusu, tanınmışlığından haksız yarar sağlanabileceği, itibarına zarar verebileceği veya ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumlarda, itiraz üzerine ret edilir. Kuşkusuz bir markanın toplumda tanınmışlık düzeyine ulaşması, tek başına KHK 8/4 hükmü anlamında davalı şirket başvurusunun reddi için yeterli değildir. Ayrıca başvuruya konu işaret ile davacının tanınmış markasının aynı veya benzer bulunması ve anılan maddede sayılan üç halden en az birinin birleşmesi gerekir. Bu haller, davacının markalarının tanınmışlığından haksız yarar sağlanabilmesi (şöhretini sömürmesi), itibarına zarar verebilmesi, ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabilmesi(sulandırabilmesi)dir.

556 sayılı KHK’nin 35/1. maddesi uyarınca, başvurunun kötü niyetle yapıldığına ilişkin itirazları Türk Patent Enstitüsü’nce nihai olarak reddedilen kişilerin aynı KHK’nin 53. maddesine göre kesinleşen kararın bildirim tarihinden itibaren iki aylık süre içerisinde yetkili mahkemede dava açma hakları bulunmaktadır. 556 sayılı KHK’nin açıklanan hükümleri itibariyle tescil başvurusunun kötü niyetle yapıldığını iddia eden ilgili kişilerin itiraz yoluyla Enstitü nezdinde, itirazın reddi halinde ise yetkili mahkemede marka başvurusunun reddedilmesini istemek hakları bulunmasına karşın, aynı KHK’nin 42. maddesinde markanın hükümsüzlük sebepleri sınırlı olarak sayılırken KHK’nin 35/1. fıkrasında itiraz sebebi olarak belirtilen “başvurunun kötü niyetle yapıldığı” iddiasına yer verilmemiştir.
MK’nın 2. maddesi uyarınca hukuk düzeninin kötü niyeti koruması mümkün olmayıp, bu durumun KHK’nin 42. maddesinde sayılmamış olması halinde dahi kötüniyetin bir tescil engeli oluşturduğu hususunun göz önüne alınması zorunludur. Nitekim, bu benimseme aynı zamanda 556 sayılı KHK’nın marka hakkının korunmasına ilişkin genel sistematiğine de uygun düşmektedir.
Tescil başvurusunun kötü niyetle yapılmış olması halinin 556 sayılı KHK’nin 42. maddesinde düzenlenmemiş olmasına karşın başlı başına bir hükümsüzlük nedeni sayılması hususunda öğretide de görüş birliği mevcuttur. ( Bkz. Sabih Arkan, Marka Hukuku, Cilt II, s.158, Ankara 1998, Ünal Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, s.452, Dördüncü Bası, İstanbul 2005, Hamdi Yasaman ve ark. Marka Hukuku, Cilt II. s.878-879, İstanbul 2004 ).
556 sayılı KHK’nin 35/1. maddesi uyarınca tescil başvurusu sırasında kötü niyetin başlı başına bir itiraz sebebi olarak öne sürülebilmesi mümkün olduğu gibi, sonradan aynı nedenle hükümsüzlük davasının açılabilmesi de KHK’nin amacına uygundur. Çünkü, KHK’nin 35/1. ve 42/1-a maddelerindeki düzenlemeler de, esasen, MK’nın 2. maddesinin özel bir uygulamasından ibarettir. Bu bakımdan her somut olayın özellikleri göz önüne alınarak açıkça kötü niyetle gerçekleştirildiği belirlenen marka tescilinin hükümsüzlüğüne karar verilebilmelidir. Bu husus 556 sayılı KHK’nin 42. maddesinde başlı başına bir hükümsüzlük nedeni olarak düzenlenmemiş olsa dahi, genel hüküm ve temel prensip niteliğindeki MK’nın 2. maddesi uyarınca kötü niyetin korunması söz konusu olamayacağından dolayı aynı sonuca ulaşılması KHK’nin ruhuna da uygundur.
Dava konusu 2016/35275 kod numaralı … … ibareli markanın 08 / 16 / 20 / 21 / 22 / 23 / 24 / 26 / 27 / 35 / 38 / 41 sınıfta yer alan “08 – Elektrikli-elektriksiz, buharlı ütüler.16 – Kağıt, karton (mukavva); kağıt veya karton malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri, karton kutular; kağıttan yapılmış tek seferlik kullanıma mahsus ürünler (kırtasiye amaçlı ürünler hariç): kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler. Plastik malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri. Matbaa ve ciltleme malzemeleri. Basılı yayınlar, basılı evrak: kitaplar, dergiler, gazeteler, faturalar, irsaliyeler, gelir makbuzları, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, pullar. Kırtasiye, büro, eğitim-öğretim, yazım, çizim, resim ve sanatçılar için malzemeler (mobilyalar ve cihazlar hariç): kırtasiye tipi kağıt ürünler, yapıştırıcılar, kalemler, silgiler, kırtasiye tipi bantlar, el işi için karton, yazı kağıtları, kopyalama kağıtları, yazarkasa kağıt ruloları, çizim aletleri, kara tahtalar, resim boyaları. Büro makineleri. Badana ve boya işleri için fırçalar ve rulolar. Tespihler.20 – Yapıldıkları maddelere ve malzemelere bakılmaksızın mobilyalar. Yatak şilteleri, yastıklar, tıbbi amaçlı olmayan havalı yataklar ve yastıklar, kampçılar için uyku tulumları, deniz yatakları. Aynalar. Arı kovanları, suni petekler ve petek çıtaları. Bebekler için ana kucakları, parmaklıklı oyun parkları (iç mekanlar için), bebek beşikleri, yürüteçler. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul panolar, resimler, tablolar için çerçeveler, kimlik kartları, künyeler, isimlikler, etiketler. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul ambalaj, nakliye ve depolama amaçlı variller, fıçılar, bidonlar, hazneler (depolar), kutular, ambalaj kapları, nakliye amaçlı konteynerler, sandıklar, taşıma paletleri, bunlarla birlikte kullanılan kapaklar. Ahşap veya sentetik malzemelerden mamul hırdavat (nalburiye) eşyası, mobilya bağlantıları, açma kapama tertibatları. Tahta, mantar, kamış, bambu, hasır, boynuz, kemik, fildişi, balina kemiği, istiridye kabuğu, kehribar, sedef, lületaşı, balmumu, plastik veya alçıdan mamul bu sınıfa dahil süs ve dekorasyon eşyaları: biblolar, duvara asılan süsler, heykeller. Sepetler, balıkçı sepetleri. Ev hayvanları için kulübeler, yuvalar, yataklar. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul portatif merdivenler, hareketli merdivenler. Bambu perdeler, stor perdeler (iç mekan), şerit perdeler, dekorasyon amaçlı boncuklu perdeler; perde kopçaları, perde halkaları, perde kancaları, perde çubukları. Araç tekerlekleri için metalden olmayan takozlar.21 – Diş fırçaları, elektrikli diş fırçaları, diş ipleri, tıraş fırçaları, saç fırçaları, taraklar.22 – Halatlar, ipler, ip merdivenler, hamaklar, balık ağları. Çadırlar, tenteler, brandalar, yelkenler, araç örtüleri (araç şeklini almamış olanlar). Tekstilden mamul ambalaj torbaları. Kauçuk ve sentetik olmayan döşeme doldurma malzemeleri (yün, pamuk dahil). Tekstil amaçlı sentetik elyaflar, işlenmemiş büküm elyafları, cam elyaflar.23 – Tekstil amaçlı büküm iplikleri; dikiş, nakış ve örgü iplikleri, tireler, esnek iplikler.24 – Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Tekstilden bayraklar, flamalar, etiketler. Bebekler için kundak örtüleri.26 – Danteller ve nakışlar (aplikeler), güpürler, fistolar, dar dokumalar, şeritler ve kurdeleler, ekstraforlar, fitiller, giysiler için kumaştan yapılmış hazır harfler ve rakamlar, armalar, rütbe işaretleri, vatkalar. Giysiler için düğmeler, kopçalar, halkalar, fermuarlar, ayakkabı ve kemer tokaları, perçinler, yapışkan bantlar, bağlar, toplu iğneler, iğneler, dikiş iğneleri, dikiş makinesi iğneleri, tığlar ve örgü şişleri, iğne kutuları ve iğnelikler. Yapma çiçekler, yapma meyveler. Saç tokaları, saçı bağlamak için halkalar, taçlar, değerli metalden olmayan saç süsleri, takma saçlar, postişler, elektrikli veya elektriksiz bigudiler.27 – Halılar, kilimler, yolluklar. Seccadeler. Muşambalar, yapay çimen, döşemelik mantarlı muşamba (linolyum). Spor amaçlı minderler. Tekstilden olmayan duvar kaplamaları, duvar kağıtları.35 – Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri. Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık, muhasebe ve mali müşavirlik hizmetleri, personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri, ithalat-ihracat acente hizmetleri, geçici personel görevlendirme ( başkası adına fatura yatırma, vergi yatırma, trafik işlemleri gibi iş takibi) hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Elektrikli-elektriksiz, buharlı ütüler. Kağıt, karton (mukavva); kağıt veya karton malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri, karton kutular; kağıttan yapılmış tek seferlik kullanıma mahsus ürünler (kırtasiye amaçlı ürünler hariç): kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler. Plastik malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri. Matbaa ve ciltleme malzemeleri. Basılı yayınlar, basılı evrak: kitaplar, dergiler, gazeteler, faturalar, irsaliyeler, gelir makbuzları, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, pullar. Kırtasiye, büro, eğitim-öğretim, yazım, çizim, resim ve sanatçılar için malzemeler (mobilyalar ve cihazlar hariç): kırtasiye tipi kağıt ürünler, yapıştırıcılar, kalemler, silgiler, kırtasiye tipi bantlar, el işi için karton, yazı kağıtları, kopyalama kağıtları, yazarkasa kağıt ruloları, çizim aletleri, kara tahtalar, resim boyaları. Büro makineleri. Badana ve boya işleri için fırçalar ve rulolar. Tespihler. Yapıldıkları maddelere ve malzemelere bakılmaksızın mobilyalar. Yatak şilteleri, yastıklar, tıbbi amaçlı olmayan havalı yataklar ve yastıklar, kampçılar için uyku tulumları, deniz yatakları. Aynalar. Arı kovanları, suni petekler ve petek çıtaları. Bebekler için ana kucakları, parmaklıklı oyun parkları (iç mekanlar için), bebek beşikleri, yürüteçler. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul panolar, resimler, tablolar için çerçeveler, kimlik kartları, künyeler, isimlikler, etiketler. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul ambalaj, nakliye ve depolama amaçlı variller, fıçılar, bidonlar, hazneler (depolar), kutular, ambalaj kapları, nakliye amaçlı konteynerler, sandıklar, taşıma paletleri, bunlarla birlikte kullanılan kapaklar. Ahşap veya sentetik malzemelerden mamul hırdavat (nalburiye) eşyası, mobilya bağlantıları, açma kapama tertibatları. Tahta, mantar, kamış, bambu, hasır, boynuz, kemik, fildişi, balina kemiği, istiridye kabuğu, kehribar, sedef, lületaşı, balmumu, plastik veya alçıdan mamul bu sınıfa dahil süs ve dekorasyon eşyaları: biblolar, duvara asılan süsler, heykeller. Sepetler, balıkçı sepetleri. Ev hayvan ları için kulübeler, yuvalar, yataklar. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul portatif merdivenler, hareketli merdivenler. Bambu perdeler, stor perdeler (iç mekan), şerit perdeler, dekorasyon amaçlı boncuklu perdeler; perde kopçaları, perde halkaları, perde kancaları, perde çubukları. Araç tekerlekleri için metalden olmayan takozlar. Diş fırçaları, elektrikli diş fırçaları, diş ipleri, tıraş fırçaları, saç fırçaları, taraklar. Halatlar, ipler, ip merdivenler, hamaklar, balık ağları. Çadırlar, tenteler, brandalar, yelkenler, araç örtüleri (araç şeklini almamış olanlar). Tekstilden mamul ambalaj torbaları. Kauçuk ve sentetik olmayan döşeme doldurma malzemeleri (yün, pamuk dahil). Tekstil amaçlı sentetik elyaflar, işlenmemiş büküm elyafları, cam elyaflar. Tekstil amaçlı büküm iplikleri; dikiş, nakış ve örgü iplikleri, tireler, esnek iplikler. Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Tekstilden bayraklar, flamalar, etiketler. Bebekler için kundak örtüleri. Danteller ve nakışlar (aplikeler), güpürler, fistolar, dar dokumalar, şeritler ve kurdeleler, ekstraforlar, fitiller, giysiler için kumaştan yapılmış hazır harfler ve rakamlar, armalar, rütbe işaretleri, vatkalar. Giysiler için düğmeler, kopçalar, halkalar, fermuarlar, ayakkabı ve kemer tokaları, perçinler, yapışkan bantlar, bağlar, toplu iğneler, iğneler, dikiş iğneleri, dikiş makinesi iğneleri, tığlar ve örgü şişleri, iğne kutuları ve iğnelikler. Yapma çiçekler, yapma meyveler. Saç tokaları, saçı bağlamak için halkalar, taçlar, değerli metalden olmayan saç süsleri, takma saçlar, postişler, elektrikli veya elektriksiz bigudiler. Halılar, kilimler, yolluklar. Seccadeler. Muşambalar, yapay çimen, döşemelik mantarlı muşamba (linolyum). Spor amaçlı minderler. Tekstilden olmayan duvar kaplamaları, duvar kağıtları. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) 38 – Radyo ve televizyon yayın hizmetleri. Haberleşme hizmetleri (internet servisi sağlama hizmetleri dahil). Haber ajansı hizmetleri. 41 – Eğitim ve öğretim hizmetleri. Sempozyum, konferans, kongre ve seminer düzenleme, idare hizmetleri. Spor, kültür ve eğlence hizmetleri (sinema, spor karşılaşmaları, tiyatro, müze, konser gibi kültür ve eğlence etkinlikleri için bilet sağlama hizmetleri dahil). Dergi, kitap, gazete v.b.gibi yayınların basıma hazır hale getirilmesi, okuyucuya ulaştırılmasına ilişkin hizmetler (global iletişim ağları vasıtasıyla anılan hizmetlerin sağlanması da dahil). Film, televizyon ve radyo programları yapım hizmetleri. Haber muhabirliği hizmetleri, foto-muhabirliği hizmetleri. Fotoğrafçılık hizmetleri. Tercüme hizmetleri.” yönünden tescil başvurusunda bulunulduğu,
Davacıya ait 97/020675 sayılı …+Şekil ibareli markanın “08 ve 21. -Düdüklü tencere, tava, sini, tas, çaydanlık, demlik, tencere, maşrapa, kevgir, çatal, kaşık, leğen, tepsi, semaver.” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 98/019473 sayılı …+ Şekil ibareli markanın “08 ve 21. -Düdüklü tencere, tava, sini, tas, çaydanlık, demlik, tencere, maşrapa, kevgir, çatal, kaşık, legen, tepsi, semaver.” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2000/28662 sayılı … ibareli markanın “08 ve 21. -Düdüklü tencere, tava, sini, tas, çaydanlık, demlik, tencere, sahan, maşrapa, kevgir, çatal, bıçak, kaşık, leğen, tepsi, semaver.” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2010/67905 sayılı … MUFTAKLARIN BAŞ TACI+Şekil ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama,soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri.Kesici ve dürtücü silahlar.Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (motorsuz) aletler.21-Fare kapanları, haşarat tuzakları, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri (sineklik), tuvalet taşı delikleri için kapaklar.Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar.İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).Bu sınıfa dahil elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri, çamaşır mandalları, kap-kacak, vazolar ( değerli metalden olanlar dahil ).Ev hayvanları için kafesler ve malzemeler, evlerde kullanılan bitki ve hayvan yetiştirme yerleri (terraryumlar).” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2011/84502 sayılı … MUTFAKLARIN BAŞ TACI+Şekil ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama,soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri.” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2016/13724 sayılı … MAISON+Şekil ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Güzellik amaçlı ve kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil aletler: tıraş, epilasyon, manikür, pedikür aletleri, saç düzleştirme ve kıvırma amaçlı el aletleri, makaslar. Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (elektrikli olmayan ve motorsuz) aletler. 21-Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2016/08108 sayılı … İHTİŞAM OSMANLI+Şekil ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Güzellik amaçlı ve kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil aletler: tıraş, epilasyon, manikür, pedikür aletleri, saç düzleştirme ve kıvırma amaçlı el aletleri, makaslar. Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (elektrikli olmayan ve motorsuz) aletler. 21-Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2015/09571 sayılı … ÇARŞI ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Güzellik amaçlı ve kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil aletler: tıraş, epilasyon, manikür, pedikür aletleri, saç düzleştirme ve kıvırma amaçlı el aletleri, makaslar. Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (elektrikli olmayan ve motorsuz) aletler. 21-Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2014/58846 … PREMİUM ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Tıraş, epilasyon, manikür, pedikür, güzellik amaçlı kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil alet ve cihazlar (saç düzleştirici ve kıvırıcı cihazlar, makaslar dahil). Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (motorsuz) aletler.21-Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri, kap kacak. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan). Spor müsabakalarında verilen kupalar. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç), elektrikli-elektriksiz makyaj temizleme aletleri, pudra ponponları, tuvalet eşyaları için kutular.” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2014/58840 sayılı … GOLD ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Tıraş, epilasyon, manikür, pedikür, güzellik amaçlı kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil alet ve cihazlar (saç düzleştirici ve kıvırıcı cihazlar, makaslar dahil). Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (motorsuz) aletler. 21-Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri, kap kacak. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan).” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya 2014/110122 sayılı … DOLUNAY+Şekil ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Tıraş, epilasyon, manikür, pedikür, güzellik amaçlı kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil alet ve cihazlar (saç düzleştirici ve kıvırıcı cihazlar, makaslar dahil). Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (motorsuz) aletler. 21-Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç), elektrikli-elektriksiz makyaj temizleme aletleri, pudra ponponları, tuvalet eşyaları için kutular. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan). Ev hayvanları için kafesler ve malzemeler, evlerde kullanılan bitki ve hayvan yetiştirme yerleri (akvaryumlar, vivaryumlar, terraryumlar).” yönünden tescilli olduğu,
Davacıya ait 2014/102411 sayılı … GRANİT+Şekil ibareli markanın “08-Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlı elektrikli olmayan kesici mutfak aletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Tıraş, epilasyon, manikür, pedikür, güzellik amaçlı kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil alet ve cihazlar (saç düzleştirici ve kıvırıcı cihazlar, makaslar dahil). Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (motorsuz) aletler. 21-Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri, kap kacak. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan). Spor müsabakalarında verilen kupalar.” yönünden tescilli olduğu,
tetkik edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında bulunan 08 ve 21. Sınıftaki emtialarla, davalıya ait benzer görülen markaların kapsadığı emtiaların aynı olduğu, ayrıca Davalı firmanın ticaret unvanında da yer alan … ibaresini tescilli olduğu 08. ve 21. Sınıfta yer alan ürünlerin perakende ve/veya toptan satışı için 35. Sınıfta tescili olmasa dahi mağazacılık hizmeti verme hakkına sahiptir. Bu durum ve benzer markaları bu farklı sınıf ve alt gruplardaki mal veya hizmetler üzerinde gören tüketicilerin herhangi bir şekilde markalar arasında veya marka sahibi işletmeler arasında bir bağlantı kurup kurmayacağı kriteri göz önüne alındığında, dava konusu markada bulunan 35. Sınıf dahilinde 08 ve 21. Sınıfta bulunan emtiaların satışı hizmetlerinin, davalının markalarının kapsadığı 08. ve 21. Sınıfta bulunan emtialarla, benzer olduğu kabul edilmiştir.
Taraf markaları kapsamında yer ala emtiaların birbirine bu denli yakınlaşmış olması göz ününde bulundurulduğunda markalar arasındaki iltibas tehlikesinin ortadan kaldırılabilemsi için markaları oluşturan şekil, sözcük veya sair unsurların birbirinden ciddi şeklide farklılaşmış olması gerekmektedir. Bu nedenle somut uyuşmazlıkta söz konsu farklılaşma kriterinin yerine getirilip getirilmediğinin tespiti açısından markaların hususiyetle görsel, anlamsal ve fonetik açıdan ortalama tüketici nezdinde bıraktıkları bütünsel algının iltibasa sebebiyet verip vermeyeceği hususunun tartışılması gerekmektedir.
Taraf markaları görsel olarak incelendiğinde; davaya konu markanın, düz beyaz zemin üzerine … ibaresi kırmızı ve gri renkli ve figüratif unsur içerecek şekilde ve … ibaresinin standart karakterle herhangi bir şekil içermeden yazıldığı görülmüştür. Davalı markalarının ise, pek çoğunun yine … ibaresinin kırmızı ve gri üzerine, şekil unsuru içerecek şekilde ve çeşitli yardımcı unsur ve ibarelerle tescillendiği görülmüştür. Ayrıca, Annelerinizi Taçlandırıyoruz, Sofralarınızı Taçlandırıyoruz gibi markalar, herhangi bir şekil unsuru içermeyecek şekilde tescillenmiştir.
Davalı markalarında sofralarınızı taçlandırıyoruz, mutfağınızın baştacı, annelerinizi taçlandırıyoruz, evinizi taçlandırıyoruz, mutfaklarınızı taçlandırıyoruz markalarında ”…” ibaresinin taçlandırmak ve baş tacı gibi kelimeler içinde kullanıldığı dolayısıyla markaların esas unsuru olmadığı görülmüştür, bu nedenle dava konusu marka ile davalının bu markaları arasında karıştırılma ihtimali yaratacak bir benzerlik bulunmadığı kabul edilmiştir.
Davalının 2010/24924 kod numaralı ”… sen başımızın tacısın şekil” markasında ise şekil unsurunun ön planda olması ile dava konusu markadan açık bir şekilde farklılaştığı, bu nedenle dava konusu marka ile aralarında karıştırılma ihtimali yaratacak bir benzerlik bulunmadığı kabul edilmiştir.
Dava konusu markada bulunan … ibaresi markaya bir ayırt edicilik katmadığı gibi markada tali unsur olarak kullanılmıştır. Dava konusu markanın, esas unsurunun ‘…’ ibaresi olduğu açıktır. Davalı markalarında da esas unsurun … ibaresi olduğu görülmektedir.
Ayrıca, 97/020675 kod numaralı …+şekil ve … markaları hariç olmak üzere, … ibaresinin altında konumlanmış olan ve bu ibareye zemin olacak şekilde yerleştirilmiş figüratif unsurun, taraf markalarda ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu da görülmektedir.
İhtilaf konusu markalardan biri veya bu markanın bir bölümü, diğer markada aynen yer alıyorsa; ortak unsurun diğer markada fark edilebilir halde olmaması, diğer markaya eklenen unsurların açık olarak markanın bütünsel olarak oluşturduğu algıya hâkim olması, farklı kelime unsurlarının eklenmesi yoluyla diğer markanın anlamsal bakımdan farklılık kazanması yahut ortak kelime unsurunun ayırt edici niteliğinin düşük olması veya tanımlayıcı bir terime yakın olması ihtimalleri dışındaki durumlarda kural olarak markaların benzer olduğu söylenecektir.
… esas unsurlu taraf markaların bütünü itibariyle orta düzeyde tüketici kitlesi üzerinde bıraktığı algı göz ardı edilmeksizin ayırt edici özelliklerini ortaya koyan unsurları ile değerlendirmesinin yapılması gerekir.
Yapılan değerlendirmede, taraf markalarda, markaların esas unsuru olarak kullanılan ortak … ibaresi ve şekil unsurunun, markalarda ön plana çıkan ve açık olarak markanın bütünsel olarak oluşturduğu algıya hâkim olan bir ibare olması hususu dikkate alındığında markaların benzer olduğu kabul edilmiştir.
Davacının Kazanılmış Hak İddiası Yönünden Değerlendirme:
Davacı dava dilekçesinde, dava konusu marka başvurusunda … ibaresinin tali unsur olarak kullanıldığını, esaslı unsurun ise … ibaresi ve logosu olduğunu ve 35. Sınıfta bulunan hizmetler için … ibareli markalarından doğan kazanılmış haklarının olduğunu, bu markaların 2004/12877 sayılı … style markası, 2006/64177 sayılı … Papatya markası ve 2011/29814 sayılı … markası olduğunu iddia etmiştir.
Marka ve işaretlerin benzerliği yönünden yapılan değerlendirmede; dava konusu markada bulunan … ibaresi markaya bir ayırt edicilik katmadığı gibi markada tali unsur olarak kullanıldığı ve dava konusu markanın, esas unsurunun ‘…’ ibaresi olduğu kabul edilmiştir.
Marka Hukukumuzda tescilde öncelik ve teklik ilkesi kabul edilmekle birlikte, istisnai durumlar da sözkonusu olabilmektedir. Nitekim; müktesep hak müessesesi de bu istisnai durumlardan birisidir. “Müktesep hak”, marka başvurunun kesinleşmesine bağlanan en önemli sonuçlardan biri olup; tescil hüküm ifade ettiği sürece aynı veya benzer işaret için üçüncü kişinin başvurması halinde, marka sahibi lehine mutlak ve/veya nispi ret nedeni teşkil eder (556 s. KHK m. 7, 8).
Bu istisnai duruma ilişkin olarak Yargıtay’ın aşağıda belirtilen bazı kararlarında, bazı istisnai durum ve koşullarda önceki tarihli marka tescilinin sonraki tarihli marka ya da marka başvurusu açısından kazanılmış bir hak teşkil edeceği içtihat edilmiştir.
Bunlar:
-Müktesep hak iddia edilen tescilli marka ile davaya konu markadaki asli unsurların muhafaza edilmiş olması, eski markaya karşı hükümsüzlük davası açılacak sürenin dolmuş olması ve bu markanın çekişmesiz şekilde kullanılması,
-Markalar arasında işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdinde yaratılan izlenimin korunması,
-Dava konusu markada, müktesep hak iddia edilen markaya nazaran kapsamın genişletilmemiş olmasıdır.
Davacının müktesep hakka dayanak teşkil ettiğini ileri sürdüğü markaları incelendiğinde:
2004/12877 sayılı (… style) markasının; 35. Sınıfta ‘Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri’ genel ifadesi dâhil olmak üzere tescilldir. Ancak markasında, STYLE kelimesi görsel olarak markada hem daha büyük harflerle yazılması hem de koyu bir zemin üzerine konumlandırılması ile tali unsur olmaktan uzaklaşmaktadır. Dolayısı ile bu marka için esas unsurun tek başına … ibaresi olmadığı açıktır.
2006/64177 sayılı (… Papatya) markasının; genel 35. Sınıfta ‘Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri’ genel ifadesi dâhil olmak üzere için tescilldir. Ancak markasında kullanılan sarı renk unsuru, papatya figürü ve ibaresi markanın geneline hakimdir. Dolayısı ile bu marka için esas unsurun tek başına … ibaresi olmadığı açıktır.
2011/29814 sayılı (…) markasının; genel 35. Sınıfta ‘Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri ( belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir )’ genel ifadesi dâhil olmak üzere için tescilldir. Markanın tek ve esas unsuru … ibaresi ve logosudur.
2011/29814 sayılı (…) markasında olduğu gibi, markanın herhangi bir emtia sınırlaması içermeksizin eski sınıflandırma sisteminin 35.06 Sınıftaki perakende satış/mağazacılık hizmetleri üzerinde tescilli olması halinde, sınırsız şekilde tüm malların satışını kapsadığı kabul edilemez. 8/1-b maddeleri kapsamında aynı/benzer hizmetler bakımından kıyaslama yapılırken yapılacak perakendeciliğin, markanın emtia listesi kapsamındaki malların(somut 1-34 sınıftaki emtiaların) perakendeciliğine ilişkin olduğu kabul edilmelidir.
Görüldüğü üzere davacının 35. Sınıf perakendecilik hizmetlerinde önceki tescilli markalarının bir kısmının asıl unsurunun farklılaştığı gibi, bir an için asıl unsurun farklı olmadığı /aynı olduğu kabul edilse dahi, asıl unsuru aynı olan 2011/29814 sayılı marka ile birlikte söz konusu markaların kapsamında bulunan 35. Sınıf perakendecilik hizmetlerinin başvurudaki 35/05 perakendecilik hizmetinden farklı olduğu, zira önceki tescil kapsamında 35. Sınıftaki perakendecilik hizmetinin genel nitelikte olup başvurudaki 35/05 perakendecilik hizmetinin ise spesifik olduğu ve perakendeciliği yapılacak ürünlerin tek tek sayılmış olduğu bu durumda 35/05 grup hizmetler yönünden Yüksek Dairenin bu sınıfla ilgili son kararları da göz önünde bulundurulduğunda bu sınıfların aynı /aynı tür olduğunun kabul edilemeyeceği, davacının 35/05 grup yönünden müktesep hakkının bulunmadığı, ayrıca 08 ve 21.sınıf ürünler yönünden perakendeciliği olduğu hususunda ispat edilememiş olması nedeniyle bu markalara dayanarak müktesep hak iddia etmesinin yerinde olmadığı ve müktesep hakkının bulunmadığı kabul edilmiştir.
Müktesep hak ileri sürdüğü diğer markaları yönünden de marka tescil kapsamlarında dava konusu yapılan 18 ve 21. sınıf ürünlerin olmaması ve bu ürünlerin perakendeciliği konusunda 35/05 grup hizmet tescilinin spesifik olarak bulunmaması 18 ve 21. sınıf ürünlerin ticaretinin yapıldığının ispat edilememesi nedeniyle müktesep hak iddiası ispat edilememiştir. Müktesep hak için mal ve hizmet kapsamının aynı aynı tür olması gerekir, farklı sınıflarda benzer /ilişkili olan mal ve hizmetler yönünden aynı ayı tür olma şartı sağlanmış olmaz. Bu nedenle ilişkili hizmetler veya ürünler ileri sürülerek müktesep hak olduğu iddiası yerinde görülmemiştir.
Davacının Seri Marka İddiaları Yönünden Değerlendirme:
Davacı, dava dilekçesinde ‘…’ markasının tanınmış marka olduğunu ve dava konusu marka başvurusunun, … markasının serisi olarak başvuru konusu edildiğini iddia etmiştir.
Yargıtay seri markayı “bir işletme tarafından uzunca süredir kullanılan, markanın asli unsuru muhafaza edilerek ve markanın bu işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdinde yarattığı izlenim korunmak suretiyle önceki markanın kapsadığı ürünlerin veya bir ürün çeşidinin tüketiciye yenilenmiş bir marka imajı ile sunulması ve bu yolla marka sahibi işletmenin piyasaya arz ettiği ürünlerin de işetmesel köken olarak öncekilerle bağlantılı olduğu mesajını veren yeni markalar yaratmak amacıyla önceki markada yer alan asıl unsurun yanına başkaca asli ve/veya tali unsurlar ekleyerek oluşturulan markalar” şeklinde tanımlamıştır.
Dava konusu marka tescil başvurusundan davalı markaları sebebi ile çıkarılan mallar (08. ve 21. Sınıfta yer alan mallar) bakımından davacının tescili olmadığı ve seri markaların önceki markanın kapsadığı ürünleri veya bir ürün çeşidini içermesi esası göz önüne alındığında davacının seri marka yaratma iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmaktadır.
Neticeten; mal ve hizmet kapsamları da göz önünde bulundurulduğunda markanın hitap ettiği tüketici kitlesi yönün bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacı markası ile başvuru konusu işaretin bütün olarak bıraktığı izlenimin benzer olduğu, tescilli marka ile başvuru konusu işaret arasında iltibasa sebebiyet verebilecek derecede görsel, sescil, anlamsal olarak ortalama tüketicileri iltibasa düşürecek derecede bir benzerlik bulunduğu, başvurunun davalı markalarında yer alan ibare ile ve diğer sözcük ile ilişkilendirilebilecek bir görsellik içerdiği, bu markalarla karşılaşan ve bu markaları okuyan ortalama bir tüketicinin taraf markalarının bir birinden farklı markalar olduğunu kolaylıkla anlamayacağı, farklılığın ilgili tüketici kesimi tarafından derhal algılanabilecek durumda olmadığı, her iki markanın ilk bakışta farklı işletmelere ait 2 farklı marka olduğunun ilgili tüketici kitlesi tarafından algılanmayacağı, iki işaret arasındaki ayırt edilebilinen farklılıklar bulunmadığı, görsel ve sescil olarak iki işaret arasında benzerlik bulunduğu ve farklılıkların marka ve işareti benzer olmaktan kurtarmadığı, aynı, benzer, seri marka olarak algılanmasının bütünsellik ilkesi kapsamında mümkün olduğu, her iki markadaki kelimelerin bütünün gerek okunuş, gerekse anlam ve görsel yönden yeteri derecede farklılık yaratmadığı, davacı markası ile davalı markasının işitsel görsel kavramsal olarak ve genel izlenim olarak karıtıştırılma riski bulunacak düzeyde benzer olduğu, bu nedenle işin uzmanları yahut çok dikkatli kişilerden oluşmayan, yargılama konusu ürünler hakkında normal olarak bilgi sahibi olabilecek, yeteri kadar dikkatli ve tedbirli, marka ve işareti aynı anda göz önünde bulunduramayan, bunları seyrek olarak karşılaştırma imkânına sahip bulunan ve aradığı markanın aşağı yukarı net anısının tesirinde olan, bu şekilde daha önce gördüğü, yararlandığı, satın aldığı ve denediği bir malın yahut hizmetin markasının, göz ve kulağında kalan izine dayanarak hatırlayabildiği kadarıyla hafızasında kalan özelliklerine dayanarak, sonraki aynı veya benzer mal ve hizmetlere ilişkin alışverişlerinde de aynı veya benzer markayı taşıyan ürünü satın almak yahut hizmetten yararlanmak isteyen, bu bağlamda genel olarak ürünün/hizmetin önemine göre çok fazla düşünmeden hareket ederken, tanıdığı, beğendiği ve bilinirliği ile güvenilirliği kanıtlanmış bir markayı seçerek, fazla zaman ayıramamaktan doğan bir takım olumsuzluklardan da kurtulmuş olduğunu ve markanın sağladığı garanti fonksiyonunun kolaylığından yararlandığını düşünen malların/hizmetin alıcısı/yararlanıcısı konumundaki ortalama tüketici kitlesinden büyük bir kısmının, malların/hizmetin ekonomik önemine göre ayırabileceği alım/yararlanım süresi içerisinde, davacı markalarını taşıyan emtiaları satın almak yahut hizmetten yararlanmak isterken, davalının işaretini taşıyan emtiaları satın alma yahut hizmetten yararlanma olasılığı doğabileceği, alıcının davacı tarafından sunulan malı/hizmeti, almayı /yararlanmayı düşündüğü ürün/hizmet zannedebileceği, hatta daha da yüksek bir ihtimaldir ki, bu nedenle, malların alıcısı yahut hizmetlerin yararlanıcısı durumundaki kişilerden iki farklı marka karşısında bulunduklarını anlayabileceklerin, bu iki markanın aynı kişiye ait bulunduğunu sanmaları yahut da bu malları ve hizmetleri üreten işletmeler arasında idari- ekonomik anlamda bir bağlılığın bulunduğunu düşüncesine kapılmaları ihtimalinin dahi yüksek seviyede bulunduğu, taraf markaları arasında ilişkilendirme ihtimali de dahil karıştırılmaya sebebiyet verecek benzerlik olduğu ve emtia benzerliğinin de 08. 21. ve 35. Sınıf (08. ve 21. Sınıftaki emtiaların satışı hizmeti) bakımından gerçekleştiği göz önüne alındığında taraf markaları arasında iltibas ihtimalinin bulunduğu kabul edilmiştir. Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 59,30-TL karar harcından peşin alınan 44,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 14,90-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 5.900,00-TL maktu ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar tarafından yargılama gideri sarfedilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/11/2021