Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/37 E. 2022/100 K. 22.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/37
KARAR NO : 2022/100
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … – UETS
DAVALI : …


VEKİLİ : Av. … – UETS
DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 10/02/2020
KARAR TARİHİ : 22/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle; davalının … sayılı faydalı modelin sahibi olduğu, anılan faydalı modelin yenilik vasfı bulunmadığı, bu durumun çeşitli yabancı patent dokümanları (EP2500078A2 ve US4770456A) uyarınca ispatının mümkün olduğu, dava konusu faydalı modelin yeni olmamasına bağlı olarak hükümsüzlüğünün gerektiği iddia edilerek; dava konusu faydalı modelin hükümsüzlüğü ile sicilden terkini ile yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı şirket vekili cevap dilekçesiyle; davacının iddiaları ile çelişir bir şekilde faydalı model konusu ürünü müvekkilinden satın aldığı ve sonrasında taklit üretime başladığı, bu durumun faydalı modelin ihlali mahiyetinde olduğu gerekçesiyle Ankara 5. FSHHM’nin 2019/404E sayılı dosyasına konu edildiği, delil olarak ileri sürülen yabancı patentler ile müvekkili faydalı modelinin ciddi farkları olduğu ve bu farkların etkisiyle dava konusu faydalı modelin yeni olarak değerlendirilmesi gerektiği, hükümsüzlüğünü gerektiren bir durum bulunmadığı, davalı ile aralarında derdest davanın da etkisiyle davacının işbu davayı kötüniyetle ikame ettiğini belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
6769 sayılı SMK Geçici 1/1. Maddesinde; “Bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış ulusal patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılan ek patent başvurularının sonuçlandırılmasında, ek patent başvurusu veya ek patentin bağımsız patent başvurusu ya da patente dönüştürülmesinde, asıl patent başvurusunun başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır. İncelemesiz verilen patentin incelemeli patent başvurusuna dönüştürülmesinde, patent başvurusunun faydalı model başvurusuna ya da faydalı model başvurusunun patent başvurusuna değiştirilmesinde, patent ve faydalı modellerin hükümsüz kılınmasında, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ulusal aşamaya giren uluslararası veya bölgesel anlaşmalar yoluyla yapılmış patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvurunun ulusal aşamaya girdiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Mülga 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 4 üncü maddesi kapsamındaki patentler hakkında aynı maddenin uygulanmasına devam edilir.
Önceki mevzuat hükümlerine göre verilmiş patent ve faydalı modeller için 99 uncu, 138 inci ve 144 üncü maddeler ile 113 üncü maddenin beşinci fıkrası ve 121 inci maddenin sekizinci fıkrası hariç olmak üzere bu Kanun hükümleri uygulanır.”
Açıklanan nedenlerle eldeki davada 551 Sayılı KHK hükümleri uygulanmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davaya konu 2014/08538 sayılı faydalı modelin yenilik unsurlunu içermemesi nedeniyle hükümsüz olduğu iddiası noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen raporda özetle: dava konusu … sayılı faydalı modelin davacı tarafından dosyaya sunulan delillerin tamamı karşısında tüm istemleri itibariyle yeni olduğu, takdirin mahkemeye ait olduğu, bildirilmiştir.
Davacı vekili rapora itiraz etmiş, bir kısım tercümeleri dosyaya kazandırıldığı anlaşılmaktadır.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen ek raporda özetle: dava konusu … sayılı faydalı modelin yeni olduğu konusundaki düşüncemizi değiştirecek bir durum bulunmadığını, takdirin mahkemeye ait olduğu, bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun ve ek raporun her iki tarafın iddia ve savunmasının kapsamı, taraf delilleri, marka kapsamları dikkate alınarak düzelendiği, hüküm kurmaya yeterli incelemenin yapıldığı, raporun ve ek raporun usul ve yasaya aykırı yönünün bulunmadığı, hukuki değerlendirme nihai olarak mahkememizce yapılacağından yeniden rapor alınmasını gerektirir yön bulunmadığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE:
551 sayılı KHK’nin 154. maddesi hükmü uyarınca, bu KHK’nin 156. maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10. Madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunmaktadır. Ayrıca, faydalı model belgesi verilerek korunamayan buluşlar ve konular ile ilgili olarak, 551 sayılı KHK’nin 155. maddesi uyarınca KHK’nin 6. maddesinde belirtilen konuların yanı sıra usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez. 551 sayılı KHK’nin 165. maddesine göre aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir:
a – Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154. 155. ve 156. maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse;
b – Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
c – Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45. maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
d – Faydalı model belgesi sahibinin, 157. maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse.
551 sayılı KHK’nın 156. maddesinde yenilik ile ilgili olarak; “Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise yeni değildir.” hükmü yer almaktadır. Yine aynı maddeye göre; faydalı model belgesi başvurusu sahibi veya selefleri tarafından başvuru tarihinden veya var ise rüçhan hakkı tarihinden, oniki ay önceki tarihten itibaren yayınlama veya bir başka yolla yapılan açıklama veya kullanma, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırmaz.
Toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre;
Davalıya ait, 19.07.2014 tarihinden itibaren 10 yıl süre ile geçerliliğe sahip, dava konusu faydalı model belgesi ile korunan buluş; endüstriyel alanlardaki montaj, temizlik ve bakım gibi benzeri işlemlerde parçaların ilgili işlemler öncesi oynama ve sallanma olmadan yüksek mukavemette askıya alınmasını ve tutulmasını sağlayan bir parça tutma ve askı aparatı ile ilgilidir. Söz konusu faydalı model belgesi 3 istemden oluşmakta olup, bu istemlerden 1 no.lu istem buluşun en geniş kapsamıyla tanımlandığı ana istem; 2 ve 3 no.lu istemler ise bu ana isteme bağlı yazılmış, bağımlı istemlerdir.
TR 2014 08538 sayılı faydalı model belgesi istemlerin:
İstem – 1 : Bir gövde (2), gövdenin (2) yan kısmına bağlanan ve parça tutma aparatının (1) istenilen makineye bağlanmasını sağlayan bir taşıyıcı mil (3), gövdenin (2) üst kısmında yer alan, güç kaynağından aldığı gücü parça tutma aparatına (1) aktaran en az bir piston (4) içeren ve gövdenin (2) alt kısmında yer alan, pistondan (4) aldığı güç ile işlev gören, tutturulması istenilen parçanın içine geçirilen, birinci pabuca (5.1), birinci pabuç (5.1) ile aynı geometrik yapıya sahip ikinci pabuca (5.2) ve aralarındaki silikon yapıya (5.3) sahip olan, parça tutma aşamasında birinci pabuç (5.1) ve ikinci pabuç (5.2 ) birbirine yaklaşarak aralarında yer alan esnek yapının (5.3) katlanmasıyla parçayı tutan bir tutma başı (5) içermesiyle karakterize edilen parça tutma ve askı aparatı (1)
İstem – 2 : Gövdede (2) yer alan ve tutma başının (5) içerisindeki boşluktan asılmış vaziyette olan parçanın iç kısmına sıvı iletilmesi sağlayan bir sıvı giriş kanalı (6) içermesiyle karakterize edilen istem l’deki gibi bir parça tutma ve askı aparatı (1)
İstem – 3 : Gövdede (2) yer alan ve tutma başının (5) içerisindeki boşluktan asılmış vaziyette olan parçanın iç kısmına hava iletilmesi sağlayan bir hava giriş kanalı (7) içermesiyle karakterize edilen istem 1’deki gibi bir parça tutma ve askı aparatı (1). şeklinde olduğu anlaşılmıştır.
EP2500078A2 sayılı doküman: Dava konusu faydalı model ana istemi olan 1 no.lu istemdeki unsurları içeren bir yapılanmanın bu dokümanda açıklanıp açıklanmadığı incelendiğinde doküman konusu yapılanmada gövde, taşıyıcı mil, birinci pabuç (collar) gibi unsurlar açıklanmışsa da bu yapılanmadaki tutma başında iki pabuç arasında esnek yapının katlanması ile parçanın tutulmasını sağlayacak özellikler bulunmamaktadır. Mekanizma erkek-dişi bağlantı sistemine ilişkindir. Bu durumda bilirkişi raporunda belirtildiği gibi ana istemdeki özelliklerin tamamının EP2500078A2 sayılı dokümanda açıklanmadığı görülmektedir. Bu nedenle de ana istem olan 1 no.lu istem EP2500078A2 sayılı doküman karşısında yenidir. Ana istem yeni olduğu için bu isteme bağlı yazılmış istemler de yeni olacağından dava konusu faydalı modelin bu referans karşısında yeni olduğu anlaşılmaktadır.
US20070222245A1 sayılı doküman (DE102007013492): Dava konusu faydalı model ana istemi olan 1 no.lu istemdeki unsurları içeren bir yapılanmanın bu dokümanda açıklanıp açıklanmadığı değerlendirildiğinde; doküman konusu yapılanmada gövde, ikinci pabuç ve bu pabuç üzerinde kauçuk veya silikon gibi esnek bir yapıdan (..the flexible element is basically tubular in shape, made of rubber, silicon..) oluşan tutma başı unsurunun açıklandığı, piston unsurunun bulunduğu ancak bunun gövdenin üst kısmında değil de iç kısmında olduğu ve birinci pabuç kullanılmadığı görülmektedir. Bu durumda bilirkişi raporunda belirtildiği gibi ana istemdeki özelliklerin tamamının US20070222245A1 sayılı dokümanda açıklanmadığı anlaşılmaktadır. Bunun sonucunda ana istem olan 1 no.lu istem ile bu isteme bağlı yazılmış 2-3 no.lu istemler US20070222245A1 sayılı doküman karşısında yenidir.
US4770456A sayılı doküman: Dava konusu faydalı model ana istemi olan 1 no.lu istemdeki unsurları içeren bir yapılanmanın bu dokümanda açıklanıp açıklanmadığı değerlendirildiğinde; doküman konusu yapılanmada gövde, birinci pabuç ile ikinci pabuç ve bu iki pabuç arasındaki esnek yapıdan oluşan tutma başı unsurunun açıklandığı görülmektedir. Dokümanda “gripper portion 30” unsurunun elastomerik olduğu belirtilmiş ve bu nedenle esnek olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca piston unsurunun da kullanıldığı ve şekil1’den aparatın kol (mil) vasıtasıyla robota bağlandığı anlaşılmaktadır. Dokümanda pabuçların aynı geometrik yapıda olduğuna dair bir bilgi olmadığı gibi, doküman çiziminden de bu durum tespit edilememektedir. Bunun sonucunda ana istemdeki özelliklerin tamamının bu dokümanda açıklanmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle bilirkişi raporunda açıklandığı üzere ana istem olan 1 no.lu istem ile bu isteme bağlı yazılmış 2-3 no.lu istemler US4470456 sayılı doküman karşısında yenidir.
US3134620 sayılı doküman: Dava konusu faydalı model ana istemi olan 1 no.lu istemdeki unsurları içeren bir yapılanmanın bu dokümanda açıklanıp açıklanmadığı değerlendirildiğinde; en azından birinci pabuç ile aynı geometriye sahip ikinci pabuç unsurunun yer almadığı 18 referanslı parçanın ikinci pabuç olarak kabulü durumunda bile iki pabucun aynı geometride olması durumunun karşılanamadığı görülmektedir. Bunun haricinde gövde, piston , esnek yapı ve mil unsurlarının varlığı dokümandan anlaşılmakla birlikte birinci ve ikinci pabuç unsurları ile ilgili yukarıda açıklanan durumdan ötürü istemdeki tüm özelliklerin karşılanmadığı görülmektedir. Bunun sonucunda bilirkişi raporunda açıklandığı üzere ana istem olan 1 no.lu istem ile bu isteme bağlı yazılmış 2-3 no.lu istemler US3134620 sayılı doküman karşısında yenidir.
http://worldwide.espacenet.com adresinde yapılan incelemelerden ve faydalı model ana isteminde yer alan özelliklerin tamamına sahip bir referansa rastlanmadığından resen araştırma yükümlülüğünün de yerine getirilmiş olduğundan davacının itirazına itibar edilmemiştir. Açıklanan nedenler ile neticeten davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 80,70-TL karar harcından peşin alınan 44,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 26,30-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 7.375,00-TL maktu ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yargılama gideri sarfedilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair, verilen karar hazır olan taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Bölge Adliye Mahkemelerinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/03/2022

Katip … Hakim …
¸ ¸