Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/69 E. 2021/303 K. 30.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/69
KARAR NO : 2021/303
DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 19/02/2019
KARAR TARİHİ : 30/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle; davalının … sayılı faydalı model belgesine sahip olduğunu, anılan faydalı modelin yenilik özelliğine sahip olmadığını, bu durumun çeşitli deliller ile ispatının mümkün olduğunu iddia ederek davalıya ait faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı şirket vekili cevap dilekçesiyle; müvekkilinin faydalı modelinin yeni ve ayırt edici olduğunu, davacının davayı kötüniyetle ikame ettiğini belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
6769 sayılı SMK Geçici 1/1. Maddesinde; “Bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış ulusal patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılan ek patent başvurularının sonuçlandırılmasında, ek patent başvurusu veya ek patentin bağımsız patent başvurusu ya da patente dönüştürülmesinde, asıl patent başvurusunun başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır. İncelemesiz verilen patentin incelemeli patent başvurusuna dönüştürülmesinde, patent başvurusunun faydalı model başvurusuna ya da faydalı model başvurusunun patent başvurusuna değiştirilmesinde, patent ve faydalı modellerin hükümsüz kılınmasında, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ulusal aşamaya giren uluslararası veya bölgesel anlaşmalar yoluyla yapılmış patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvurunun ulusal aşamaya girdiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Mülga 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 4 üncü maddesi kapsamındaki patentler hakkında aynı maddenin uygulanmasına devam edilir.
Önceki mevzuat hükümlerine göre verilmiş patent ve faydalı modeller için 99 uncu, 138 inci ve 144 üncü maddeler ile 113 üncü maddenin beşinci fıkrası ve 121 inci maddenin sekizinci fıkrası hariç olmak üzere bu Kanun hükümleri uygulanır.”
Açıklanan nedenlerle eldeki davada 551 Sayılı KHK hükümleri uygulanmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı adına tescilli faydalı modelin yeni olup olmadığı hükümsüzlük şartlarının oluşup oluşmadığı (551 sayılı KHK’nın 154, 155, 156 ve 165 ve 166 maddeleri kapsamında) noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen raporda özetle: dava konusu … no.lu faydalı modelin tüm istemlerinin dosya kapsamındaki davacı delilleri karşısında yeni olarak nitelendirileceği, takdirin mahkemeye ait olduğu, bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen ek raporda özetle: davalı tarafından dosyaya yeni sunulan dokümanlar ve yapılan araştırma neticesinde faydalı model başvuru tarihinden önce kamuya açıklandığı tespit edilen “… Machine” isimli makine karşısında dava konusu … no.lu faydalı modelin tüm istemlerinin yenilik vasfını yitirdiği, takdirin mahkemeye ait olduğu, bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun ve ek raporun her iki tarafın iddia ve savunmasının kapsamı, taraf delilleri, marka kapsamları dikkate alınarak düzelendiği, hüküm kurmaya yeterli incelemenin yapıldığı, raporun ve ek raporun usul ve yasaya aykırı yönünün bulunmadığı, hukuki değerlendirme nihai olarak mahkememizce yapılacağından yeniden rapor alınmasını gerektirir yön bulunmadığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE:
551 sayılı KHK’nin 154. maddesi hükmü uyarınca, bu KHK’nin 156. maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10. Madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunmaktadır. Ayrıca, faydalı model belgesi verilerek korunamayan buluşlar ve konular ile ilgili olarak, 551 sayılı KHK’nin 155. maddesi uyarınca KHK’nin 6. maddesinde belirtilen konuların yanı sıra usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez. 551 sayılı KHK’nin 165. maddesine göre aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir:
a – Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154. 155. ve 156. maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse;
b – Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
c – Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45. maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
d – Faydalı model belgesi sahibinin, 157. maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse.
551 sayılı KHK’nın 156. maddesinde yenilik ile ilgili olarak; “Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise yeni değildir.” hükmü yer almaktadır. Yine aynı maddeye göre; faydalı model belgesi başvurusu sahibi veya selefleri tarafından başvuru tarihinden veya var ise rüçhan hakkı tarihinden, oniki ay önceki tarihten itibaren yayınlama veya bir başka yolla yapılan açıklama veya kullanma, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırmaz.
Toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre;
Davalıya ait 17.03.2016 tarih ve … sayılı “…” başlıklı faydalı modelin konusu lastik firmalarının kauçuk ve telden oluşan çelik kord atıklarının ayrıştırılmasını sağlayan ayrıştırma makinesi ile ilgilidir. Söz konusu faydalı model 3 adet istemden oluşmakta olup; 1 no:lu istem ana istem, 2-3 no.lu istemler ise bağımlı istemlerdir.
Bu istemlerin aşağıdaki şekilde olduğu tetkik edilmiştir.
İstem-1: Ayrıştırma işlemine tabi tutulacak kauçuk tel malzemenin yerleştirildiği ana gövde (11); bahsedilen ana gövdenin (11) iç kısmı olan iç cidar yüzeyi (12); bahsedilen kauçuk telin ayrıştırıldıktan sonra ana gövde (11) dışına çıkarılmasını sağlayan boşaltma elemanı (50) içeren ayrıştırma makinesi (A) olup, özelliği; -Bahsedilen kauçuk tele darbe uygulayarak ana gövde (11) içerisinde tahrik grubu (20) vasıtasıyla z-ekseninde döndüren ayrıştırma elemanı (15), – Bahsedilen ayrıştırma elemanın (15) dönme ve vurma etkisi ile kauçuk tel malzemesinin ayrışmasını sağlayan iç cidar yüzeyinde (12) yapılandırılmış tırnaklar (13) içermesidir.
İstem-2: İstem 1’e uygun ayrıştırma makinesi (A) olup, özelliği; bahsedilen ayrıştırma elemanı (15) baklalardan oluşan bir zincir içermesidir.
İstem-3:İstem 1’e uygun ayrıştırma makinesi (A) olup, özelliği; bahsedilen ayrıştırma işlemi esnasında ortaya çıkan tozun ana gövdeden (11) atılmasını sağlayan havalandırma elemanı (40) içermesidir.
Dava konusu faydalı modelin hükümsüzlüğünün değerlendirilmesinde, hükümsüzlüğü talep edilen … n.lu faydalı model belgesinin yenilik incelemesinde, anılan belgenin başvuru tarihi olan 17.03.2016 tarihinden önceki bir zamanda kamuya açıklanmış delillerin dikkate alınması gerekmektedir. Davacının iddialarını dayandırdığı deliller …. video olarak sıralanmaktadır.
… kodlu ürüne ait youtube videosunun yayın tarihinin 29.11.2016 olup, faydalı model başvuru tarihinden sonraki tarihli video faydalı model yenilik değerlendirmesinde dikkate alınmamıştır. ….Adresinde bilgilerin ne zaman yayınlandığını tespit maksatlı… uygulamasında bilirkişi heyeti tarafından ulaşılmış, bu makinenin bilgilerinin en azından 28.03.2015 tarihinde internet adresinde yayınlandığının anlaşılmış olması nedeniyle, anılan delilin yenilik değerlendirmesinde kullanılmasının uygun olacağı anlaşılmıştır.
Sitede yer alan bilgiler ana istem olan 1 no.lu istem ile kıyaslandığında ana istemdeki;
-ana gövde ve boşaltma elemanı (boşaltma bölümünün varlığına istinaden) unsurları tespit edilebilmekteyken,
-tahrik grubu (20) vasıtasıyla z-ekseninde döndüren ayrıştırma elemanı (15) ve kauçuk tel malzemesinin ayrışmasını sağlayan iç cidar yüzeyinde (12) yapılandırılmış tırnaklar (13) unsurlarının sistemde varlığı konusunda bilgi yer almamaktadır.
Bu durumda anılan makinenin faydalı model ana isteminin yeniliğini ortadan kaldırdığı söylenemeyeceği, ana istem yeni olduğu için diğer istemler de yeni olacağından dava konusu faydalı modelin bu delil karşısında yeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer bir video olan ….incelendiğinde tarihi 2014 olmakla beraber buradaki sistemin bir çekme sistemi olduğu ve ana istemdeki özelliklerin hiçbirini içermediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle söz konusu video da faydalı modelin yeniliğini etkilememektedir.
Benzer şekilde…. adresindeki video da 2015 tarihli olmakla beraber buradaki sistemin bir çekme sistemi olduğu ve ana istemdeki özelliklerin hiçbirini içermediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle söz konusu video da faydalı modelin yeniliğini etkilememektedir.
…video adresindeki videonun da tarihi belirsiz olduğu gibi, wayback machine üzerinden de buna ilişkin bir tarih tespit edilememiştir. Bu nedenle anılan videonun da yenillik değerlendirmesinde kullanılması uygun değildir.
Davacı tarafından ileri sürülen ve dosyaya sunulan görsellerin hangi tarihte kamuya açıklanmış olduğu belirsiz olduğundan bu görsellerin de yenilik değerlendirmesinde dikkate alınamayacağı görülmektedir.
Öte yandan davalının …. delili ile ek doküman sunduğu anlaşılmaktadır. Mutlak yenilik değerlendirmesinin resen yapılacak olması karşısında sunulan yeni delil nazara alınmıştır. Söz konusu dokümanların tarih konusunda önemli bir emare olduğu, bilirkişi heyetince …. firmasının ….ürünü ile ilgili internette araştırma yapıldığı, …. adresindeki youtube videosu ekran görüntüsünde geçen bu ürünün en azından 10.01.2014 tarihinde yani dava konusu faydalı model başvuru tarihinden önce kamuya açıklandığının ispatladığı, bu nedenle söz konusu videoda tanıtılan …. ürününün dava konusu faydalı modelin yenilik testinde kullanılabileceği anlaşılmıştır.
Söz konusu ürün incelendiğinde; makinenin ayrıştırma makinesi olduğu, ana gövde unsurunun üründe bulunduğu, bahsedilen ana gövdenin iç kısmı olan iç cidar yüzeyi olduğu, boşaltma elemanı olduğu (örneğin video 42. saniyede ayrıştırılan maddenin boşaltılması görülebilir), kauçuk tele darbe uygulayarak ana gövde içerisinde tahrik grubu vasıtasıyla z-ekseninde döndüren ayrıştırma elemanı unsurunun görüleceği, iç cidar yüzeyinde yapılandırılmış tırnaklar unsurunun görülmesi mümkün olmamakla birlikte dönme ve vurma etkisi ile kauçuk tel malzemesinin ayrışması için teknik zorunluluk olduğu bilirkişi incelemesinden anlaşılmaktadır. Bu durumda faydalı model ana istemindeki tüm unsurların …. machine’de bulunduğu, bu nedenle 1 no.lu istemin yeni olmadığı anlaşılmaktadır. Yine 2 no.lu istemde bahsedilen ayrıştırma elemanı baklalardan oluşan bir zincir içermesi koruduğundan 2 no.lu istem yeni değildir. 3 no.lu istemde ortaya çıkan tozun ana gövdeden atılmasını sağlayan havalandırma elemanını içermesi korunduğundan 3 no.lu istem de yeni değildir. İlk kök bilirkişi raporu ile ek raporun netice kısımlarının farklı olmasının yeni sunulan evraka ilişkin olması, çelişki nedeni ile davalı vekilinin itirazları da incelenerek alınan ikinci kök raporun ek raporu desteklemesi ile çelişkinin giderildiği anlaşıldığından yeniden rapor alınması yoluna gidilmemiştir. Netice olarak, … Machine makinesi karşısında dava konusu faydalı modelin tüm istemlerinin yenilik vasfını yitirdiği anlaşılmıştır. Açıklanan nedenler ile neticeten davanın kabulü ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın kabulü ile,
21/10/2016 tescil tarihli … nolu faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 59,30-TL karar harcından peşin alınan 44,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 14,90-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 5.900,00-TL maktu ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu ve aşağıda dökümü gösterilen 2.624,95-TL
yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/09/2021

Katip … Hakim …
¸ ¸

MASRAF DÖKÜMÜ
İLK MASRAF : 95,20-TL
GİDER AVANSI :2.529,75-TL
TOPLAM :2.624,95-TL