Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/382
KARAR NO : 2022/225

DAVA : Faydalı Model Belgesinden Doğan Haklara Tecavüz ve Haksız Rekabetin
Men-i, Refi, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 27/02/2015
KARAR TARİHİ : 05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Faydalı Model Belgesinden Doğan Haklara Tecavüz ve Haksız Rekabetin Men-i, Refi, Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle; müvekkilinin cam balkon sektöründe uzun zamandan beri faaliyet gösteren, sektördeki yenilikleri ve buluşları takip eden, yaptığı buluşları ile sektöre öncülük eden, Türkiye’nin dört bir yanına cam balkon mekanizmaları ve sistemlerinin satışını yapan bir firma olduğunu, müvekkilinin TR … sayılı faydalı model belgesine sahip olduğunu, davalı firmanın müvekkiline ait faydalı model konusu ürünün ticaretini yaptığını, bu durumun İzmir FSHHM 2015/2 D. İş sayılı dosya ile tespit edildiğini, anılan tespitte 17.01.2015 tarihinde 5000 adet sipariş geçildiğini, 28.11.2014 tarihinde ise 5100 adet teslimat yapıldığının anlaşıldığı stok miktarının 1200 adet olduğunun tespit edildiği, davalı eylemlerinin faydalı modelden doğan hakkın ihlali niteliğinde olduğunun sabit olduğu iddia edilerek; davalının müvekkiline ait TR …. Y sayılı faydalı modelden doğan hakları ihlal etmesi sebebiyle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 1.000 TL maddi 5.000 TL manevi zararın tazmini ile yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesiyle, müvekkilinin iddia konusu ürünlere ilişkin üretimi olmadığı, sadece satışla iştigal ettiği, anılan ürünlerin … firmasından tedarik edildiği, davacı firmanın da …’a satış yaptığı ve ortada bir haksız kazanç söz konusu olmadığı, dava dilekçesindeki iddiaların asılsız olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA ve GEREKÇE:
Mahkememizce, 28/03/2017 tarih ve 2015/88 E. – 2017/141 K. sayılı karar ile; iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacıya ait TR ….. Y sayılı faydalı model belgesi ile korunan buluşun; balkon, teras, vitrin ve bunun gibi cephelerde tamamen camlı katlanır kanatlarla kapatılan cam cephe sistemlerinin alt ve üst profil üzerinde hareket etmesini sağlayan tekerlek mekanizmaları ile ilgili olduğu, İzmir FSHHM’nin 2015/2 D.İş sayılı dosyasında yer alan tespit raporunda ve alınan bilirkişi raporunda davalı ürününde dava konusu faydalı model ana isteminde yer alan unsurların tamamının yer aldığının ve bu nedenle anılan ürünlere ilişkin üretim ve tanıtım, satış gibi ticari faaliyetlerin davacıya ait faydalı modelden doğan hakkın ihlali anlamına geleceğinin belirlendiği, davacının tazminat hesabına ilişkin tercihinin ihlal edenin patentten doğan hakka tecavüz edenin, buluşu bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre hesaplanması yönünde olduğu, buna göre taraflar arasında bir lisans sözleşmesi kurulmuş olsaydı davacı tarafın davalıda bulunan 5.000 adet ürün için yoksun kalacağı kar tutarının 4.179,69 TL olacağı, davalının dava konusu ürünleri davacının mal sattığı dava dışı firmadan aldığı yönündeki savunmasını ispat edemediği, davalının bulunduğu konum itibariyle faydalı modelden haberdar olabilecek durumda olduğu ve davacı faydalı modeline tecavüz ederek üretip piyasaya sunması nedeniyle kusurlu bulunduğu, ayrıca tecavüz nedeniyle faydalı model sahibinin ticari kişisel varlığında meydana gelen olumsuz sonuçların manevi tazminatla giderilebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı eyleminin davacının adına tescilli 2010/05950 sayılı Faydalı Modelden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiği ve haksız rekabet yarattığının tespitine, davalının faydalı modele tecavüzünün men ve refine, tecavüz konusu ürünlerin satışının önlenmesine, tecavüze konu ürünlerin her türlü katalog broşür internet sitesi vs. tanıtıcı dökümümanda kullanılmasının önlenmesine, bu tür tanıtıcı evraklardan kaldırılmasına, söz konusu tanıtım evraklarından silinmesi mümkün olanlardan silinmesine, silinmesi mümkün değil ise imhasına, ticari amaçla bulunduruldukları her yerde el konulmasına, faydalı modele tecavüz nedeniyle 4.179,69-TL tazminatın 20/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 4000,00-TL tazminatın 20/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminata yönelik fazlaya dair talebin reddine, kararın kesinleşmesini mütaekip Hüküm özetinin Türkiye genelinde yayım yapan bir gazetede bir kez ilanına, masrafın davalı tarafından karşılanmasına karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştuır.
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde, müvekkilinin davaya konu ürünleri davacı şirketin mal verdiği … firmasından tedarik ettiğini, Mahkemece dava dışı … firmasının defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmesine rağmen bu inceleme yapılmadan ve ara karardan dönülmeden karar verildiğini, müvekkilinin üretim yapmadığının yapılan tespitte de belirlendiğini, kararın eksik inceleme ile verildiğini ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Ankara BAM 20. HD’nin 24/05/2018 tarih ve 2017/1707 E. 2018/580 K. sayılı ilamıyla; mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Yargıtay 11. HD’nin 25/09/2019 tarih 2018/4119 E. 2019/5805 K. Sayılı ilamıyla; ”Dava, faydalı model belgesine tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, meni, refi ve maddi – manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacı, davalı işletmesinde bulunan “cam balkon sistemlerinde kullanılan teker mekanizmalarının” müvekkiline ait faydalı model belgesine tecavüz oluşturduğunu ileri sürmüş, davalı vekili ise davacı tarafından faydalı modele dayalı olarak üretilen “teker mekanizmalarının” dava dışı … adlı işletmeye satıldığını, müvekkilince de anılan işletmeden dava konusu ürünlerin satın alındığını savunmuş, delil olarak 28.11.2014 tarihli sipariş formu ile … İşletmesi’nin defterleri ile kendinin ve davacı defterlerine dayanmıştır. Mahkemece, davalı işletmesinde bulunan “teker mekanizmalarının” davacı faydalı model belgesinin koruma kapsamında bulunduğu, davalı defterlerine göre dava konusu ürünlerin dava dışı … İşletmesinden alındığına dair bir kaydın bulunmadığı, davacı defterlerinde 2014 ve 2015 kayıtlarına göre dava dışı … İşletmesine mal satıldığına dair bir kaydın bulunmadığı dolayısıyla davalının savunmasını ispat edemeği gerekçesi ile faydalı model belgesine tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, meni ve refi ile 4.000 manevi, 4.179,69TL maddi tazminatın tahsiline karar verilmiş, davalı vekilinin istinaf istemi de aynı gerekçe ile esastan reddedilmiştir. Ancak davalı, … antetli davalıya hitaben düzenlenen sipariş formunu delil olarak ibraz ederek tespit esnasında çekilen fotoğraflarda görünen ve tespit konusu malların içinde bulunduğu kolilerin üzerindeki kodun davacı şirkete ait bulunduğunu, davacının bu malları … şirketine sattığını ve kendisinin de bu şirketten aldığını savunarak dava dışı … adlı işletmenin de defter ve kayıtlarına dayandığı davacı ile … firmasında 2014 yılında cam tekerlek mekanizması alım satıma ilişkin cari hesap kaydı örneğini 13.01.2017 tarihli yazı ekinde dosyaya sunduğu halde mahkemece bu belge ve içeriği değerlendirilmeksizin 6100 sayılı HMK’nın 221. maddesi uyarınca dava dışı işletmenin defterlerinin celbi ile dosya kapsamına fotokopisi sunulan davalı tarafça dava dışı işletmeden mal alındığı iddiasına dayanak dava konusu ürünlerin de bulunduğu 28.11.2014 tarihli sipariş formu tarihi de nazara alınarak davalının iddiası yönünde davacı tarafından dava dışı … İşletmesine dava konusu ürünlerin satılıp satılmadığı ve davalının da dava dışı şirketten dava konusu ürünleri satın alıp almadığına yönelik olarak taraf defterinde 2014 ve önceki yılları da kapsayacak şekilde inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken davalının bu delili toplanmadan ve bu konuda hiçbir gerekçe de göstermeksizin eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün davalı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle, ”…davalı vekilinin temyiz itiralarının kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine…” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava mahkememizin 2019/382 E. Sırasına kaydedilmiştir.
Mahkememizce 06/10/2020 tarihli celsede Yargıtay Bozma ilamına uyularak 1 nolu ara karar ile; HMK 221 maddesine göre dava dışı …’a davetiye çıkartılarak 2013-2017 yılları aralığında bulunan ve TTK 64 md göre tutmakla mükellef oldukları ticari defterleri sunmak veya sunmaları mümkün değil ise yerinde incelenmek üzere ticari defterlerin bulunduğu yeri, ticari defterlerin yerinde incelenmesi için irtibata geçilecek kişiyi ve bu kişinin irtibat bilgilerini dosyaya bildirmek üzere taraflarına iki haftalık kesin süre verildiği bu süre zarfında kararın gereği yerine getirilmez ise HMK 245 md göre şirket yetkililerinin mazeretlerini beyan etmek üzere dosyaya taraf sıfatı ile atanacakları ayrıca kararın yerine getirilmemesi nedeniyle 500,00 TL disiplin para cezasına hükmolunacağı hususunun ihtarına, karar verilmiş, ilgiliye çıkarılan tebligat 18/12/2020 tarihinde tebliğ olunduğu gözlenmiştir.
02/02/2021 tarihli celsede mahkememizce …’a çıkarılan tebligata ilgili tarafından tebligata cevap verilmediği gözlenmiş, mahkememizce dava dışı …’a ihtarlı davetiye çıkartılmasına rağmen ticari defterlerin mazeretsiz sunulmadığı anlaşılmakla 500,00 TL disiplin para cezasına hükmolunmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay Bozma ilamı doğrultusunda bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından sunulan raporda özetle; maddi tazminatla ilgili olarak 21/03/2016 tarihli kök raporda belirtilen görüşü değiştirecek bir hususun bulunmadığı, buna göre davacının davalıdan talep edebileceği maddi tazminatın 4.179,69-TL olabileceği, manevi tazminat yönünden takdirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce dava dışı … şirketinin bağlı bulunduğu Ulus Vergi Dairesine müzekkere yazılarak 2013-2017 yıllarına ait BA- BS formlarının gönderilmesi talep edilmiş, gelen cevabi yazı akabinde dosya bilirkişi heyetine yeniden tevdii edilmiş ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından sunulan ek raporda özetle;maddi tazminatla ilgili olarak 21/03/2016 tarihli kök raporda belirtilen görüşü değiştirecek bir hususun bulunmadığı, buna göre davacının davalıdan talep edebileceği maddi tazminatın 4.179,69-TL olabileceği, manevi tazminat yönünden takdirin mahkemeye ait olduğu hususları tekrar edilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre;
Davacıya ait TR … Y sayılı faydalı model belgesi ile korunan buluşun; balkon, teras, vitrin ve bunun gibi cephelerde tamamen camlı katlanır kanatlarla kapatılan cam cephe sistemlerinin alt ve üst profil üzerinde hareket etmesini sağlayan tekerlek mekanizmaları ile ilgili olduğu, İzmir FSHHM’nin 2015/2 D.İş sayılı dosyasında yer alan tespit raporunda ve alınan bilirkişi raporunda davalı ürününde dava konusu faydalı model ana isteminde yer alan unsurların tamamının yer aldığının ve bu nedenle anılan ürünlere ilişkin üretim ve tanıtım, satış gibi ticari faaliyetlerin davacıya ait faydalı modelden doğan hakkın ihlali anlamına geleceğinin belirlendiği, davacının tazminat hesabına ilişkin tercihinin ihlal edenin patentten doğan hakka tecavüz edenin, buluşu bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre hesaplanması yönünde olduğu, buna göre taraflar arasında bir lisans sözleşmesi kurulmuş olsaydı davacı tarafın davalıda bulunan 5.000 adet ürün için yoksun kalacağı kar tutarının 4.179,69 TL olacağı, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda dava dışı ….un ticari defterlerinin ibrazının talep edildiği ancak defterlerin ibraz edilmediği, mahkememizce 2013-2017 yıllarına ait alış ve satışları gösterir BA/BS formlarının dosyaya kazandırıldığı ve inceleme yapıldığı ancak davalının dava konusu ürünleri davacının mal sattığı dava dışı firmadan aldığı yönündeki savunmasının ispat edilemediği, BA/BS formlarında alış ve satış kaydının bulunmadığı, davalının bulunduğu konum itibariyle faydalı modelden haberdar olabilecek durumda olduğu ve davacı faydalı modeline tecavüz ederek üretip piyasaya sunması nedeniyle kusurlu bulunduğu, ayrıca tecavüz nedeniyle faydalı model sahibinin ticari kişisel varlığında meydana gelen olumsuz sonuçların manevi tazminatla giderilebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı eyleminin davacının adına tescilli 2010/05950 sayılı Faydalı Modelden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiği ve haksız rekabet yarattığının tespitine, davalının faydalı modele tecavüzünün men ve refine, tecavüz konusu ürünlerin satışının önlenmesine, tecavüze konu ürünlerin her türlü katalog broşür internet sitesi vs. tanıtıcı dökümümanda kullanılmasının önlenmesine, bu tür tanıtıcı evraklardan kaldırılmasına, söz konusu tanıtım evraklarından silinmesi mümkün olanlardan silinmesine, silinmesi mümkün değil ise imhasına, ticari amaçla bulunduruldukları her yerde el konulmasına, faydalı modele tecavüz nedeniyle 4.179,69-TL tazminatın 20/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 4000,00-TL tazminatın 20/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminata yönelik fazlaya dair talebin reddine, kararın kesinleşmesini mütaekip Hüküm özetinin Türkiye genelinde yayım yapan bir gazetede bir kez ilanına, masrafın davalı tarafından karşılanmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere:
1- Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile
Davalı eyleminin davacının adına tescilli 2010/05950 sayılı Faydalı modelden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiği ve haksız rekabet yarattığının tespitine,
Davalının faydalı modele tecavüzünün men ve refine
Tecavüz konusu ürünlerin satışının önlenmesine
Tecavüze konu ürünlerin her türlü katalog broşür internet sitesi vs. Tanıtıcı dökümümanda kullanılmasının önlenmesine, bu tür tanıtıcı evraklardan kaldırılmasına,
Söz konusu tanıtım evraklarından silinmesi mümkün olanlardan silinmesine, silinmesi mümkün değil ise imhasına,
Ticari amaçla bulunduruldukları her yerde el konulmasına,
Faydalı modele tecavüz nedeniyle 4.179,69 TL tazminatın 20/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
Manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 4000-TL tazminatın 20/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan değişir oranlarda ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
Manevi tazminata yönelik fazlaya dair talebin reddine,
Kararın kesinleşmesini mütaekip Hüküm özetinin Türkiye genelinde yayım yapan bir gazetede bir kez ilanına, masrafın davalı tarafından karşılanmasına,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 558,75-TL karar harcından peşin alınan+ıslah harcı olmak üzere toplam 162,47-TL’nin mahsubu ile bakiye 396,28-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Maddi taleplerin kabulü nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 7.375,00-TL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Maddi tazminat talebinin kabulü nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 7.375,00-TL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Manevi tazminat talebinin kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 7.375,00-TL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Manevi tazminat talebinin kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/2 maddesine göre hesap olunan takdiren 1.000,00-TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacının yapmış olduğu ve ve aşağıda dökümü gösterilen 4.152,27-TL
yargılama giderinin takdiren 4.000,00-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8- Davalı şirketin yapmış olduğu ve aşağıda dökümü gösterilen 786,79-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranları göz önünde bulundurularak takdiren 50,00-TL’sinin davacıdan alınarak davalı şirkete verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı şirket üzerinde bırakılmasına,
9-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük yasal süre içinde Yargıtay da temyiz yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı.05/07/2022

Katip … Hakim …
¸ ¸

MASRAF DÖKÜMÜ
İLK MASRAF : 134,27-TL
ISLAH HARCI : 60,00-TL
GİDER AVANSI :3.958,00-TL
TOPLAM :4.152,27-TL

DAVALI ŞİRKET / MASRAF DÖKÜMÜ
İstinaf K. Yoluna Başvurma Harcı : 140,00-TL
İstinaf Karar Harcı : 85,00-TL
Temyiz Yoluna Başvurma Harcı :176,60-TL
Temyiz Karar Harcı :139,69-TL
Gider Avansı :245,50-TL
TOPLAM :786,79-TL