Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/26
KARAR NO : 2021/291

DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara
Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 20/01/2017
KARAR TARİHİ : 21/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan fikir ve sanat sanat eseri sahipliğinden kaynaklanan haklara tecavüzün ref’i, önlenmesi ve tazmini davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekil dava dilekçesiyle ve sair beyanlarıyla; müvekkilinin bilgisayar yazılımı alanında faaliyet gösteren bir şirket olduğu ve … isimli bilgisayar programının eser sahibi olduğunu, yine “…” ibaresinin Türk Patent nezdinde müvekkili adına marka olarak tescil edildiğini, müvekkilinin sahip olduğu programların kullanılması, işlenmesi, tersine mühendislik işlemine tabi tutulması konularında hiç kimseye izin ya da yetki vermediğini, Antalya Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numaralı dosyası kapsamında yapılan aramada düzenlenen 01/12/2016 tarihli arama ve el koyma tutanağında belirtildiği üzere davalıya ait … marka siyah renkli bilgisayarda mali hakları müvekkiline ait … 5.0 ve …modüllerinin bilgisayarda kurulu ve aktif olarak çalışır durumda olduğunun tespit edildiğini, davalı şahıs hakkında Antalya Cumhuriyet Başsavcılığına … nolu dosya ile şikayette bulunulduğunu, şahıs hakkında Antalya 3. Asliye Ceza Mahkemesinde … E. Sayılı ceza davası açıldığını, yargılamanın devam ettiğini, davalının herhangi bir sözleşme ve izne tabi olmaksızın, şifre kırmak suretiyle bilgisayarında kullandığı, davalının işi ve faaliyet alanı gereği bu programlardan haksız kazanç elde ettiğinin açıkça ortaya çıktığını, programları lisanssız olarak kullanan davalıların müvekkilinin mali haklarını açıkça ihlal ettiğini, bu kapsamda FSEK md.68/2 uyarınca sözleşme olması halinde belirlenecek mutad bedelin 3 katı tazminat talep etmekte olduklarını fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak şimdilik 16.000-TL maddi tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesiyle; müvekkilinin ikametgah adresinin Antalya ilinde olduğunu, öncelikle yetkisizlik kararı verilerek dosyanın Antalya mahkemesine gönderilmesini ve yargılamanın burada yapılmasını, esasa ilişkin olarak, müvekkilinin emlak işi ile uğraştığını, bilgisayar konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığını ve … adlı programını kullanabilecek bilgiye de sahip olmadığını, diğer emlakçıların bu programdan bahsetmeleri üzerine anılan programı internetten araştırıp kolaylık ile hiç zorlanmadan ve herhangi bir şifre kırmadan bilgisayarına indirdiğini, söz konusu programın isminin internette yazıldığında ilk olarak karşıya çıkan ücretsiz indirme linkleri olduğunu, müvekkilinin demosu olmayan bu programın ne işe yaradığını merak ettiğini ancak hiç kullanmadığını, programdan hiçbir fayda sağlamadığını, küçük bir ilçe olan Döşemealtı’nda müvekkilinin bu programa ihtiyacı bulunmadığını, müvekkilinin tespit günü samimi bir şekilde programı kendisinin indirdiğini söylediğini, uzlaşmak isteğini beyan ettiğini, davacının tüm zararlarını karşılayamaya hazır olduğunu beyan etmesine rağmen davacı firmanın anlaşmak ve kopya kullanımı engelleme gibi bir niyeti olmadığını, müvekkilinin programı satın almaya hazır olduğunu beyan etmiş olmasına rağmen firma yetkililerinin 3 katı oranında tazminat ödemesi gerektiğini müvekkiline bildirdiklerini, davacının kötü niyetli olduğunu, davacı firmanın programın bilgisayarlara indirilmesi ile ilgili olarak hiçbir tedbir almamış olmasının adete bir pazarlama stratejisi halini aldığının göstergesi olduğunu, müvekkilinin şifre kırarak programı kullanmış olduğu iddiasının davacı tarafça ispat edilmesi gerektiğini, bu hususta mahkemece tespit yapılması gerektiğini, müvekkili hakkında herhangi bir şikayet olmadığını, müvekkilinin rastgele seçildiğini davacı ihbar ve şikayet üzerine arama kararı aldıkları iddiası yönünden ihbar ve şikayetlerinde kim tarafından yapıldığı hususunda mahkemece tespit yapılmasını, eğer ihbar ve şikayet yok ise hukuka aykırı bir şekilde delil elde edilmiş olacağını, öncelikle müvekkili hakkında açılacak ceza davasının sonucunun beklenmesine karar verilmesini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacının mali haklarına sahip olduğu yazılımın izinsiz kullanılması nedeniyle 5846 sayılı yasanın 68/2 maddesi kapsamında telif tazminat şartlarının oluşup olmadığı oluşmuş ise miktarının ne olduğu noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
5846 sayılı yasanın 66/son maddesi gereğince davacının talebinin ref istemli tazminat talebi olması nedeniyle eser sahibi ikamet ettiği yerde dava açabileceğinden davalı vekilinin yetki itirazı mahkememizce reddedilmiştir.
Dosya içerisinde yer alan Antalya Cumhuriyet Başsavcılığının 30/11/2016 tarih ve … soruşturma sayılı, Antalya 1. Sulh Ceza Hakimliğinin 30/1/2016 tarih ve … d.iş sayılı kararına istinaden aleyhine tespit istenen işyerinde yapılan tespit sonucunda hazırlanan tutanak sonucunda; … adresinde faaliyet gösteren … EMLAK İNŞAAT isimli işyerinde tespite konu bilgisayarlarda yapılan inceleme tespit tutanağında belirtilen adresteki iş yerindeki iki adet bilgisayarda … programına rastlanıldığı, … marka … seri numaralı siyah renkli laptop bilgisayarda … 5.2versiyonunun yüklü olduğu, ancak aktif olarak çalışmadığı, … MARKA… model seri numaralı siyah renkli laptop bilgisayarda … 5.0 versiyonunun kurulu ve kullanılmakta olduğu, bununla ilgili bilgisayar ekran görüntülerinin alınarak CD ortamına kaydedildiği, Antalya Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü 26/12/2016 tarih ve 46914323-58275/2016/710 sayılı tahkikat evrakı içeğinde, … ifadesinde … isimli programı yaklaşık bir yıl önce internetten ismini hatırlamadığı bir program sitesinden indirdiğini, programı indirme amacının programı denemek olduğunu, şikayetçi şirketin kendisine kullandığı programın lisansız olduğu yönünde herhangi bir ikaz yapmadığını, kendisinin de sözü edilen programın kullanılmasının suç olduğunu bilmediğini, kendisinin bilgisayar konusunda fazla bilgisinin bulunmadığını, dolayısıyla programlarda lisans olup olmadığını, lisansın neye yaradığını bilmediğini, bilerek suç işlemesinin söz konusu olmadığını, hakkındaki iddiaları kabul etmediğini ancak şikayetçi şirket ile şartlar uygun olması halinde uzlaşmak istediğini bildirdiği görülmüştür.
Mahkememizce alınan bilirkişi heyet raporuna göre özetle; 01.12.2016 tarihinde davalının işyerinde yapılan tespitte bir adet bilgisayarda yüklü, kurulu ve çalışır durumda tespiti yapılan … 5.1. adlı bilgisayar programı ile bir adet bilgisayarda yüklü ancak kullanılır/aktif durumda olmadığı tespiti yapılan … 5.0. adlı bilgisayar programının, 5846 Sayılı FSEK’de tanımlı eser türlerinden “ilim ve edebiyat eseri” niteliğinde olduğu; davaya konu bilgisayar programlarının mali haklarının veya kullanılma yetkisinin davacıya ait olduğu, … 5.1. adlı bilgisayar programının …-… bilgisayara yüklenme tarihinin 08.11.2012 olduğu; bir adet bilgisayarda … 5.0. sürümünün kurulu ancak kullanılır vaziyette/aktif olmadığı, bir adet bilgisayarda ise … 5.1. sürümünün yüklü ve çalışır vaziyette olduğu; davalı tarafın bilgisayarlarında tespit edilen dava konusu bilgisayar programlarının demo/deneme sürümü olmadığı, söz konusu programların, çalıştırılmasında tersine mühendislik kullanılarak DONGLE’ı (kilit) devre dışı bırakan CRACK (çatlama, kırma) işlemleri yapmaya yarayan … EMULATOR programı kullanılarak veya kırılmış versiyonlarının internetten indirilerek temin edilmiş olabileceği; davalı tarafın söz konusu bilgisayar programlarına ilişkin olarak davacı taraftan izin alındığını gösterir herhangi bir lisans belgesinin bulunmadığı; davaya konu bilgisayar programlarından … 5.1. adlı programın, davalının kontrolünde olan bir bilgisayara davacı hak sahibinden izin alınmaksızın (lisanssız) yüklenerek kullanılması şeklinde ortaya çıkan fiilin, teknik anlamda, FSEK md.22’de tanımlanan çoğaltma hakkının tasarrufu niteliğinde olduğu ve hak ihlalinin doğduğu; davacının diğer bilgisayarında yüklenmiş halde tespiti yapılan ancak aktif/kullanılır durumda olmayan … 5.0. adlı program ile ilgili olarak ise hak ihlali durumunun doğmadığı; … 5.1. adlı program (kök rapor sonuç kısmında yer verilen 6 no’lu bent) ile ilgili olarak davacı tarafa ait ve lisanssız kullanılan modüllerin toplam tutarının 48.490.00TL olduğu, satış esnasında çoklu modül satışlarında ve özellikle tespitin yapıldığı tarihteki güncel sürüm fiyatları itibariyle daha eski bir sürüm satışında istenebilecek rayiç bedelde %40 oranında indirim yapılabileceği; bu durumda toplam indirimli satış fiyatının 29.094.00TL olabileceği ve md.68 kapsamında istenebilecek miktarın 87.282.00TL olabileceği; davaya konu edilen bilgisayarlardan bir diğerinde yer alan … 5.0. adlı program için hak ihlali bulunduğu kanaatine varılmış ise de, mahkemece aksi kanaatte bulunulması durumunda, lisanssız olarak yüklü bulunan program ve modüllerin toplam tutarının 30.540.00TL olduğu, satış esnasında çoklu modül satışlarında ve özellikle tespitin yapıldığı tarihteki güncel sürüm fiyatları itibariyle daha eski bir sürüm satışında istenebilecek rayiç bedelde %40 oranında indirim yapılabileceği; bu durumda toplam indirimli satış fiyatının 18.324.00TL olabileceği ve md.68 kapsamında istenebilecek miktarın 54.972.00TL olabileceği, takdirin mahkemeye ait olduğu” bildirilmiştir.
Taraf vekilleri bilirkişi raporuna itiraz etmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi heyeti ek raporuna göre özetle; kök raporda varılan sonuç ve kanaatlerde herhangi bir değişikliğin olmadığı; davacı tarafın, %40’lık indirim oranı ile ilgili yapılan itirazların, somut nitelikte herhangi bir bilgi ve belgenin sunulması durumunda yapılabileceği hususunun belirtilmiş olduğu gözlemlenmiştir.
Taraf vekilleri bilirkişi ek raporuna itiraz etmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi heyeti ikinci ek raporuna göre özetle; davalı taraf vekillerinin itirazlarının yeniden incelenmesi neticesinde, gerek kök rapor ve gerekse birinci ek raporda yer verilen kanaat ve görüşlerde herhangi bir değişiklik yapılmasını gerektirir bir nedenin bulunmadığı; davacı tarafından sunulan ve davacı şirketin ticari defterlerinde yapılan incelemeler sonrasında lisans satışlarında uygulanan iskonto oranlarının belirtildiği 16 sayfalık rapor çerçevesinde: … MARKA K52J MODEL SİYAH RENK, … BİLGİSAYAR İSİMLİ 48-5D-60-95-8B-41 FİZİKSEL ADRESLİ (MAC ADRES) LAPTOP için 2016 senesine ait ve bahse konu modüllerin iskonto oranlarına göre toplam tutarının: 35.534.00TL; belirtilen bu iskontolu satış tutarının üç katının ise: 35.534.00 x 3 = 106.602.00TL olabileceği; … MARKA … UX31A MODEL, …-BİLGİSAYAR İSİMLİ C4-85-08-36-92-DC FİZİKSEL ADRESLİ (MAC ADRES) SİYAH RENKLİ LAPTOP için 2016 senesine ait ve bahse konu modüllerin iskonto oranlarına göre toplam tutarının: 24.292.00TL; belirtilen bu iskontolu satış tutarının üç katının ise: 24.292.20 x 3 = 72.876.60TL olabileceği, takdirin mahkemeye ait olduğu” bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun/ek raporların her iki tarafın iddia ve savunmasının kapsamı, taraf delilleri, marka kapsamları dikkate alınarak düzenlendiği, hüküm kurmaya yeterli incelemenin yapıldığı, raporun usul ve yasaya aykırı yönünün bulunmadığı, hukuki değerlendirmenin nihai olarak mahkememizce yapılacağı anlaşılmakla yeni heyetten rapor alınması veya mevcut bilirkişi heyetinden yeni bir ek rapor alınması yoluna gidilmemiştir.
GEREKÇE:
5846 sayılı FSEK’nun 1/B maddesinin ‘a’ bendinde eser, “sahibinin hususiyetini taşıyan ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerini” ifade eder. Buna göre bir fikri ürünün eser sayılabilmesi için iki koşulu birlikte gerçekleştirmesi gereklidir. İlk olarak fikri ürünün sahibinin hususiyetini taşıması, bir başka deyişle kendinden önce ortaya konmuş benzerlerine göre özgün bir niteliğe sahip olması gerekir. İkinci olarak bu fikri ürünün FSEK’nun ikinci ve devamı maddelerinde belirlenen eser kategorilerinden birine dahil edilebilmesi aranmalıdır.
Yasada fikir ve sanat eserlerinin çeşitleri ikinci maddede düzenlenen ilim ve edebiyat eserleri, üçüncü maddede yer verilen musiki eserleri, dördüncü maddede tanımlanan güzel sanat eserleri, beşinci maddede düzenleme bulan sinema eserleri ve son olarak altıncı maddedeki işleme ve derlemeler olarak sayma yöntemiyle belirlenmiş bulunmaktadır. FSEK 2/(1) hükmü uyarınca, ‘Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları’ ilim ve edebiyat eserleri arasında sayılmıştır.
Öte yandan FSEK 38/2 hükmü gereği bilgisayar programlarının bir bilgisayara yüklenmesi ve çalıştırılması onu yasal yollardan edinen kişilere ait bir serbesti olduğu; ancak bu serbestinin ön şartının bilgisayar programını hukuki olarak elde etmek olduğu; programın hukuki bir işlemle veya kanun gereği iktisap edilmiş olması gerektiği; hukuki yoldan iktisap eden kişinin ise programı devralan, lisansı bulunan, bunların yetkilendirdiği kişiler ve anılan kişilerin halefleri olabileceği; bu şekilde bilgisayar programını iktisap eden kişilerin programı bilgisayara yükleyebileceği; çalıştırabileceği ve hataları düzeltebileceği vurgulanmalıdır.
Zira; FSEK 22. maddeye göre “Bir eserin aslını veya kopyalarını, herhangi bir şekil veya yöntemle, tamamen veya kısmen, doğrudan veya dolaylı, geçici veya sürekli olarak çoğaltma hakkı münhasıran eser sahibine aittir… Çoğaltma hakkı, bilgisayar programının geçici çoğaltılmasını gerektirdiği ölçüde, programın yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, iletilmesi ve depolanması fiillerini de kapsar”. Madde hükmünden de anlaşıldığı üzere FSEK bilgisayar programları açısından diğer eser türlerine nazaran daha geniş bir koruma getirmiştir. Buna göre kanun lafzıyla anlaşıldığı üzere bir bilgisayarın taşıyıcıya yüklenmesi, taşıyıcıdan bilgisayarın sabit diskine yüklenmesi, programın çalıştırılması ve benzeri eylemlerin herbirinin ayrı ayrı çoğaltma kapsamında değerlendirilmek gerektiği kuşkusuzdur.
Yasa eser sahibinin bir eseri meydana getiren kişi olarak belirlemiştir. (FSEK md. 8/1) Yasanın 9. maddesinde eser sahiplerinin birden fazla oluşu hallerine yer verilmiştir. Buna göre birden fazla kimsenin birlikte vücuda getirdiği eserin kısımlara ayrılması mümkünse, bunlardan her biri meydana getirdiği bölümün sahibi sayılır. Ancak birden fazla kimsenin iştirakiyle vücuda getirilen eser ayrılmaz bir bütün teşkil ediyorsa, bu takdirde eserin sahibi onu meydana getirenlerin oluşturduğu birliktir. (FSEK md. 10/1) Bu ikinci hale yasa eser sahipleri arasındaki birlik adını vermiştir.
Yine eser sahipliği yönünden belirlenen karineler yasanın 11 ve 12. maddelerinde yer almaktadır. Buna göre FSEK 11 uyarınca yayınlanmış eser nüshalarında veya güzel sanat eserlerinin aslında eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan kimse aksi kanıtlanıncaya kadar bu eserin sahibi sayılır. Yayımlanmış olan bir eserin sahibi, eser nüshalarında veya aslında mutat olduğu şekilde belirtilmemiş ise bu takdirde eseri yayımlayan, o da belli değilse çoğaltan eser sahibine ait hak ve yetkileri kendi adına kullanabilir.
Diğer taraftan memur, hizmetli ve işçilerin işlerini görürken meydana getirdikleri eserler üzerindeki mali hakları, kullanma yetkisi aralarındaki sözleşmeden veya işin mahiyetinden aksi anlaşılmadıkça, bunları çalıştıran veya tayin edenlerce kullanılır. Tüzel kişilerin organları hakkında da bu kural uygulanır. (FSEK 18/II).
Eser sahibinin kullanabileceği mali haklar, FSEK 21 ve devamında düzenlenmiştir. Buna göre, mali haklar, FSEK’nun, 21. maddesindeki işleme hakkı, 22. maddesinde düzenlemesini bulan eserin aslı veya kopyalarının herhangi bir şekil veya yöntemle tamamen veya kısmen, doğrudan veya dolaylı, geçici veya sürekli çoğaltma hakkı; 23. maddede belirlenen eserin aslını veya çoğaltılmış nüshalarını kiralama, ödünç verme, satışa çıkarma veya diğer yollarla yayma hakkı; 24. maddede doğrudan veya dolaylı olarak bir eserden ses veya resim nakline yarayan aletlerle umumi mahallerde okumak, çalmak, oynatmak, göstermek gibi temsil suretiyle faydalanma hakkı; 25. maddedeki işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim hakkı olarak belirlenmiş bulunmaktadır. FSEK’nun 48.maddesi uyarınca mali haklar süre, yer ve içerik itibariyle sınırlı veya sınırsız; karşılıklı veya karşılıksız olarak başkalarına devredilebilir. Mali hakların sadece kullanma yetkisi de bir başkasına bırakılabilir.
Manevi haklar ise Yasa’nın 14-17.maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre, eser sahibi, eserinin umuma arz ve yayımlanma zamanı ve tarzını belirleme (FSEK md.14); adın belirtilmesi (FSEK md 15); eserde değişiklik yapılmasını men (FSEK md. 16) ve bir kısım eserler yönünden geçerli bulunan zilyed ve malike karşı ileri sürülebilecek eserin aslına ulaşma haklarına sahiptir. Manevi haklar mali hakların aksine, bir başkasına devredilemez ve vazgeçilemez haklardır. Ancak bu hakların kullanılması yetkisi bir başkasına bırakılabilir.
Eser üzerindeki mali ve manevi hakları ihlal edilen kişi, FSEK’nun 66. maddesi uyarınca, tecavüz edene karşı tecavüzün ref’ini (ortadan kaldırılmasını), 69. madde uyarınca muhtemel devam eden tecavüzlerin men’ini (önlenmesini), 68. madde uyarınca, sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın en çok üç kat fazlasını isteyebilir.
Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde;
Davalının faaliyette bulunduğu iş yerinde, delil tespitine dayalı olarak yapılan inceleme sonucunda, iki (2) adet bilgisayarda … programının kurulu olduğu; … 5.1. adlı bilgisayar programının …-BİLGİSAYAR İSİMLİ 48-5D-60-95-8B-41 FİZİKSEL ADRESLİ (MAC ADRES) bilgisayara yüklenme tarihinin 03.11.2015 olduğu, … 5.0. adlı programın ise … MARKA … UX31A MODEL, …-BİLGİSAYAR İSİMLİ C4-85-08-36-92-DC FİZİKSEL ADRESLİ (MAC ADRES) SİYAH RENKLİ LAPTOP bilgisayara yüklenme tarihinin 08.11.2012 olduğu; bir adet bilgisayarda … 5.0. sürümünün kurulu ancak kullanılır vaziyette/aktif olmadığı, bir adet bilgisayarda ise … 5.1. sürümünün yüklü ve çalışır vaziyette olduğu tespit edilmiştir. Yargılama sırasında bilirkişi heyetince sunulan raporda, bilgisayarında kurulu bulunan … programının ilim ve edebiyat eseri niteliğinde bulunduğu, davacının söz konusu programın mali haklarını kullanma yetkisine sahip olduğu, … 5.1. programı ile modüllerin çalışır durumda oldukları isabetli olarak açıklanmıştır.
5846 sayılı FSEK’in eser sahibinin mali haklarından olan çoğaltma hakkı düzenlenmiştir. Buna göre, bir eserin herhangi bir şekilde çoğaltılması hakkı münhasıran eser sahibine ait olup, maddenin son fıkrası uyarınca çoğaltma hakkı, bilgisayar programının geçici çoğaltılmasını gerektirdiği ölçüde, programın yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, iletilmesi ve depolanması fiillerini de kapsamaktadır. Davalı iş yerindeki 1 adet bilgisayarda da … 5.1 programı ile yan modüllerinin yüklü ve çalışır vaziyette bulunduklarının tespit edildiği, davacıyla sözleşme yapılmadan veya davacının izni olmadan gerçekleşen bu eylem ile davacının çoğaltma hakkının ihlal olunduğu tüm dosya kapsamından anlaşılmıştır.
Çoğaltma hakkının ihlali için mutlaka izinsiz biçimde yüklenen programın kullanılması şart olmayıp, çalışır biçimde programın yüklenmesi ve depolanması çoğaltma hakkını ihlal ettiğinden ve davalı taraf bilgisayarında da söz konusu program, çalışır biçimde yüklü olduğundan, davalı tarafın savunması yerinde değildir.
Davalı tarafın eyleminin, davacının kullanmaya yetkili olduğu çoğaltma hakkının ihlali niteliğinde olduğunun tespitinden sonra davacının FSEK’in 68. maddesi uyarınca talep edebileceği tazminatın belirlenmesi gerekmektedir. FSEK’in 68. maddesi, “Eseri, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinden bu Kanuna uygun yazılı izni almadan, işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshaları yayan, temsil eden veya her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya bu Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını isteyebilir.” hükmünü içermektedir. Anılan hüküm kapsamında, sözleşme yapılmış olması halinde istenebilecek bedelin (varsayımsal sözleşme bedeli) ne şekilde tespit edileceği konusunda HGK’nın 20.03.2002 tarih, 2002/176-214 E.K. sayılı ilamı yol gösterici niteliktedir. Anılan kararda, varsayımsal sözleşme bedelinin, eser sahibinin bilimsel/sanatsal yeteneği, üretim kapasitesi, eserin beğeni ölçüsü, sayfa sayısı, estetik görünümü, nitelik ve niceliği, ihlal edilen mali hakkın türü, coğrafi kapsamı, ihlal süresi, ihlalin yapıldığı vasıta gibi kriterler dikkate alınarak eser sahibinin tecavüzde bulunanla sözleşme yapması halinde isteyebileceği bedele göre belirlenmesi gerektiği açıklanmıştır. Varsayımsal sözleşme bedeli belirlenirken, varsa ihlal konusu mali hakkın devrine ilişkin önceki sözleşmelerden yararlanılabilir. Bu tür sözleşmeler emsal alınırken, sözleşmenin dava konusu olaya ne ölçüde uyduğunun, aradaki farklılıkların ve benzerliklerin neler olduğunun gözetilmesi zorunludur. Somut olayda, davaya konu programın, davacı tarafça satışa sunulan bir program olması ve benzer uyuşmazlıklardaki Yargıtay uygulamaları da gözetildiğinde, izinsiz olarak kurulan programın ve yan modüllerinin varsayımsal sözleşme bedelinin tespitinde, davacının satış fiyat listesinin de dikkate alınması gerekmektedir.
Mahkememizce alınan rapor ve ek raporlarında raporunda, programın yüklendiği yıl olan 2016 yılı fiyat listesinin dikkate alınacağı, davalı iş yerinde tespiti yapılan yazılımın güncel sürüm olmadığı, yazılım ürünlerinde genel uygulama olarak yeni versiyon çıktığında eski sürümün satışının durdurulduğu, eski sürümün daha uygun fiyata satışı gibi bir yöntemin izlenmediği, tespitin yapıldığı yıl olan 2016 yılında dava konusu programın satışını gösteren bir faturanın bulunmadığı açıklanmış, 2016 yılına göre ürünlerin liste fiyatları ile uygulanan ortalama iskonto rakamlarına ve kanuni defter incelemelerine göre belirlenen tutar bildirilmiştir. Alınan ek raporda belirlenen miktarın dosya kapsamı ile uyumlu bulunduğu kanaatine varıldığından 5846 sayılı yasanın 68/2 md gereğince 78.484,80-TL telif tazminatının haksız fiilin başlangıç tarihi olan 01/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile (İş ticari olmakla avans faize hükmedilmesi gerekiyor ise de taleple bağlı kalınmıştır) birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, ıslah dilekçesi doğrultusunda karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın kabulü ile
5846 sayılı yasanın 68/2 md gereğince 78.484,80 TL telif tazminatının 01/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 5.361,29-TL karar harcından (peşin harç+ıslah harcı) toplam 1.908,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 3.452,89-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 11.003,02-TL nispi ücreti vekâletin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu ve aşağıda dökümü yazılı 3.962,30-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalının yaptığı bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/09/2021

Katip … Hakim …
¸ ¸

MASRAF DÖKÜMÜ
İLK MASRAF : 67,40-TL
ISLAH HARCI :1.067,00-TL
GİDER AVANSI :2.827,90-TL
TOPLAM :3.962,30-TL