Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2014/537 E. 2022/342 K. 03.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2014/537
KARAR NO : 2022/342
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : …

VEKİLİ : Av. …

DAVA : Faydalı Model Belgesine Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men ve
Ref’i, Maddi ve Manevi Tazminat, İlan
DAVA TARİHİ : 12/12/2014
KARAR TARİHİ : 03/11/2022

Yukarıda açık kimliği yazılı bulunan davacı vekilinin mahkememizde açmış bulunduğu davanın yapılan açık yargılaması sonunda:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle, müvekkilinin, cam balkon sektöründe uzun zamandan beri faaliyet gösteren, sektöründeki yenilikleri, gelişmeleri ve buluşları yakından takip eden, yaptığı buluşlar ile de sektörüne öncülük eden, … başta olmak üzere …’ nin dört bir yanına onlarca bayisi ile cam balkon mekanizmaları ve sistemlerinin üretim ve satışını yapan, tanıtım ve fuar harcamalarına çok ciddi bir bütçe ayıran bir firma olduğunu, müvekkilinin … sayılı faydalı model konusu buluşun yegane sahibi olduğunu, davalı … firmasının, hiçbir hukuki hakka dayanmaksızın müvekkiline ait olan tescilli buluşların kullanımının gerçekleştirdiğinin tespiti üzerine;… D.iş sayılı sayılı dosyası ile delillerin tespiti istendiğini, mahkeme tarafından 11.11.2014 tarihli keşifte davalının elinde müvekkiline ait faydalı modele tecavüz teşkil eden … adet ürüne ulaşıldığını, bilirkişi raporu ile de davalının işyerinde bulunan ürünlerin müvekkiline ait faydalı modele tecavüz oluşturduğunun tespiti üzerine mahkemece 24.11.2014 tarihinde tecavüz konusu ürünlerin satışa sunulmasının önlenmesi, satışa sunulan ürünlere el konulması, el konulan ürünlerin yediemine teslimi yönünden ihtiyati tedbir kararı verildiğini, yediemine teslim yönündeki karar … E. Sayılı dosyası ile icra edildiğini, ancak icra sürecinde … adet üründen … adet kaldığının görüldüğünü, 240.460 adedinin ise satıldığının tespit edildiğini, … D. İş sayılı dosya kapsamında yapılan keşif ve keşifteki tespitlere binaen hazırlanan 12.11.2014 tarihli bilirkişi raporu ile “Tespit mahallinde görülen kertikli plastik rulmanların … nolu “Cam balkon teker mekanizmalarında yenilik” buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamında olduğu ve tespit mahallinde 24 kasa içinde toplam … adet kertikli plastik rulman olduğu ve bu ürünlerin … sayılı faydalı model belgesine tecavüz edildiği ortaya çıktığını, ancak … D. İş sayılı dosyası kapsamında verilen 24.11.2014 tarihli ihtiyati tedbir kararında sehven davalıya ait … web adresi üzerinden de gerçekleştirilen tecavüz eylemlerinin durdurulması talebi ile ilgili bir karar verilmediğini, davalının web sitesinden kaynaklı eylemlerinin açık bir şekilde tecavüz teşkil ettiği ve halen davalıların tecavüz teşkil eden eylemlere devam ettiği göz önüne alındığında değişik iş dosyası ile davalı yedinde tespit edilen ürünlerin yedi emine teslimi kararı yanında, davalı yanın tecavüz teşkil eden eylemlerinin meni, ürün satışının ve üretimin durdurulması, ürünlerin her türlü şekilde ticarete konu edilmesinin ve elde bulundurulmasının engellenmesi, varsa faydalı model konusu ürünlerin üretimine yarayan vasıtaların ve kalıpların toplatılması, (http://…/) web sayfasında erişimin engellenmesi, katalog, broşür v.s tanıtıcı alanlarda kullanılmasının engellenmesine, faydalı modele tecavüz eden ürünleri içeren tanıtım vasıtalarının toplatılması yönünde de ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve esasa ilişkin olarak; davalının mezkur eylemlerinin … sayılı faydalı modele tecavüz ve TTK uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, davalının faydalı modele tecavüzün men ve ref-i ne, tecavüz konusu ürünlerin üretimi ve satışının sonlandırılmasına, ürünlerin her türlü katalog, broşür, internet sitesi ve tanıtıcı dokümandan kaldırılmasına, bu mümkün değilse imhasına ve … sitesinin erişime kapatılmasına/engellenmesine, tecavüz teşkil eden mahiyette her türlü ticari faaliyetin sonlandırılmasına, faydalı model konusu ürünlerin üretimine yarayan vasıtaların ve kalıpların toplatılmasına, imhasına, kendileri üretmiyorlarsa dava konusu ürünleri satın aldıkları kişi/kurumların bilgilerini vermelerinin ihtarına, müvekkilin vaki tecavüz eylemleri nedeniyle uğramış olduğu maddi ve manevi zararların tazminine, yoksun kalınan kazancın ödenmesine, fazlaya ilişkin tüm iddia ve talep haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000-TL maddi ve 5.000-TL manevi zararın ticari işlere uygulanacak en yüksek faiz ile birlikte davalıdan tazminine, mahkeme kararının …’de tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde, masrafı davalıdan alınmak üzere ilanına, tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesiyle; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını müvekkili şirketin adresinin ”…” olduğunu, davalının adresinin … Adli yargı alanı içerisinde olduğunu, yetkisizlik itirazının kabulüne karar verilmesini; dosyanın … Mahkemesin gönderilmesini; esasa ilişkin olarak davacı iddialarının yersiz olduğunu, davacının faydalı model olarak korunmasını istediği buluşun yenilik unsuru taşımadığını, dava konusu sistemin cam ve balkonlarda cam kanadının belli bir ray üzerinde tekerlek yardımı ile kaymasını sağlayan bir sistem olup, bu hususun eşyanın doğası gereği var olan bir sistem olduğunu, bu hususun davacının tekeline alınamayacağını, davacının bahsettiği tespit dosyası ve İcra dosyası ile ilgili olarak davacı tarafça yapılan tespit işlemi sırasında davalının işyerinde bulunan ve faturalı olarak alınan, fakat davacı şirket ile hiçbir ilgisi bulunmayan diğer malzemelerin kapalı koliler içinde olmalarına rağmen kapakları açılıp kontrol dahi edilmeden sanki bu emtiala5rın davacının ürünleriymiş gibi tutanak altına alındığını, tutanağın gerçeği yansıtmadığını, usulüne uygun bir tutanak tutulmadığını, söz konusu emtiaların bulunduğu kutuların tek tek açılarak hangi ürün olduğunun tespit edilmesi gerektiğini, başka ürünlere ait olan kutular açılmadan davacının ürünleri denilerek üzerinde yazılan adetler baz alınarak … adet rakamına ulaşıldığını, tutanakta belirtilen miktarda davacının sözde koruma altına alınan ürünün bulunmadığını, bu nedenle tutanağa itiraz ettiklerini, bu emtiaların kesinlikle müvekkili tarafından üretilme ve satışa sunulması gibi bir durumun söz konusu olmadığını, değişik firmalardan alınan tekerlekli ray sistemlerinin bulunduğunu, davacı ürünlerinin bulunmadığını belirterek davanın esas yönünden de reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YETKİ İTİRAZI:
551 sayılı KHK 166. madde yollamasıyla 137/2 maddesi gereğince yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
YARGILAMA:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı adına tescilli faydalı modele davalının herhangi bir tecavüzünün olup olmadığı, faydalı modele tecavüz men ve ref şartları ile maddi ve manevi tazminat şartlarının oluşup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
Gelen belgelerin tetkikinden;
… D. İş sayılı dosyasında; tespit isteyenin … Ltd.Şti. olduğu, aleyhine tespit istenenin … Ltd. Şti. olduğu; dosya kapsamında yapılan tespit ve söz konusu tespite binaen dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu neticesinde; ”tespit mahallinde görülen kertikli plastik rulmanların … nolu “… ” buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamında olduğu ve tespit mahallinde 24 kasa içinde toplam … adet kertikli plastik rulman olduğu ve bu ürünlerin … sayılı faydalı model belgesine tecavüz edildiği”nin bildirildiği, mahkemece 10.000-TL nakti veya muteber banka teminat yatırıldığında; ihtiyati tedbir talep edene ait … nolu faydalı model belgesine yönelik kertikli plastik rulman tekerin aleyhine tedbir talep edilen tarafından satışa sunulmasının engellenmesi, satışa sunulan ürünlere el konulmasına, el konulan ürünlerin yediemine teslimin, şeklinde karar verildiği, tedbir isteyen tarafından teminat mektubunun sunulduğu; …İcra Dosyasının tetkikinden; 28 Kasım 2014 tarihinde … D. İş sayılı dosyasında verilen kararın icra ve infazının istendiği; 01/12/2014 tarihli haciz tutanağı düzenlendiği, 118 kapalı koli içinde (110 tane paket) kertikli plastik rulman tekerin yediemine tesliminin yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında yapılan incelemede mahkememizin talimatı ile … sayılı talimat dosyası üzerinden; davalı defterlerinin incelemesinin yapıldığı ve yapılan inceleme sonrası hazırlanan 26/12/2016 tarihli bilirkişi raporunda; davalının ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğu, davalı tarafından inceleme günü sunulan stok kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde 2013 ve 2014 yıllarında toplam 97.020 adet ürün satışından 20.929,66-TL kazanç elde ettiği, … d.iş sayılı dosyası kapsamında yapılan keşifte benzerliği tespit edilen 253.440 adet üründen, davacının icra yoluyla el koyduğu 12.980 adet ürün düşüldükten sonra geriye kalan 240.460 adet ürünün satışından elde edilen kazancın tespitinin talep etmesi halinde, davalının stok kayıtlarında görünen birim karlılık tutarı üzerinden yapılan hesaba göre elde edeceği muhtemel kazancı 49.775,22-TL olarak hesap edildiği bildilmiştir.
… E. sayılı dosyasının tetkikinden; davacısının …, davalının … olduğu, dava konusunun … sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ilişkin olduğu, mahkemece yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile davalı adına tescilli … nolu faydalı modelin 1 nolu istemi yönünden hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya dair istemlerin reddine karar verildiği, kararın istinaf edildiği, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, temyiz edilen kararın Onanmasına kesin olarak karar verildiği ve kararın 02/02/2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan 14/01/2022 havale tarihli bilirkişi raporunda; sunulan deliller ışığında … numaralı istem için yeniliğin sağlandığı, … numaralı istem geçerliliğini devam ettirdiği, çekişmeli ürünün 2 numaralı istemin tüm unsurlarını içerdiği, takdirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce alınan 06/04/2022 havale tarihli bilirkişi ek raporunda;davacının … sayılı faydalı model belgesinin korumasının … numaralı istem için devam ettiği, davalı ürünlerinin/eylemlerin, davacının …. sayılı faydalı model belgesinin 2 numaralı istemini ihlal ettiği, davalının ihlal eylemeleri nedeniyle davacı yana ödemesi gereken maddi tazminat tutarının mali belgeler ve bilgiler doğrultusunda 69.858,36 TL olabileceği, takdirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce alınan 06/07/2022 havale tarihli Mali Müşavir bilirkişi ek raporunda; 06.04.2022 tarihli bilirkişi heyeti raporundaki tespitlerin aynen geçerli olduğu, davacının talep edebileceği toplam maddi tazminat miktarının 337.480 adet ürün satışı üzerinden 69.858,36 TL olduğu, … KHK’sına göre davalının kusur şartı aranmadan zarardan sorumlu olduğu, ayrıca davada kusur şartının da gerçekleştiği, takdirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
GEREKÇE:
551 sayılı KHK’nin 154. Maddesi hükmü uyarınca, bu KHK’nin 156. Maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10. Madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunmaktadır. Ayrıca, Faydalı Model Belgesi Verilerek Korunamayan Buluşlar ve Konular ile ilgili olarak, 551 sayılı KHK’nin 155. maddesi uyarınca KHK’nin 6. Maddesinde belirtilen konuların yanı sıra usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez.
Öte yandan 551 sayılı KHK’nın 166. maddesinde “… patentler için öngörülen hükümler, faydalı model belgeleri için de uygulanır” hükmü gereğince … doğan hakkın kullanımı ile ilgili olarak 551 Sayılı KHK’nın 73. ve 83. maddeleri uygulama alanı bulacaktır. … doğan hakkın kullanımı ile ilgili olarak 551 Sayılı KHK’nin 73. maddesi;
… hakkı sahibi, buluşun yeri, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayırım yapmaksızın … hakkından yararlanır. … sahibinin, üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak aşağıda sayılanların yapılmasını önleme hakkı vardır:
a – … konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması;
b – … konusu olan bir usulün kullanılması;
c – Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul patentinin kullanılmasının üçüncü kişiler tarafından başkalarına teklif edilmesi.
d – … konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin satışa sunulması veya kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması. ”
hükmünü amirdir.
KHK’nin 83. Maddesi; “… başvurusu veya … doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır. İstem veya istemler, bir yandan … başvurusu veya … sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve diğer yandan üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edecek şekilde birlikte yorumlanır. İstem veya istemler, kullanılan kelimelerle sınırlı olarak yorumlanamaz. Bununla beraber, … başvurusu veya … doğan koruma kapsamının tespitinde istem veya istemler, buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istem veya istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde kabul edilmez.
… başvurusu veya … doğan koruma kapsamının belirlenmesinde tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte, istem veya istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurlar da dikkate alınır.
Tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte, eşdeğer unsur, esas itibariyle aynı işlevi görüyorsa ve bunu aynı şekilde gerçekleştiriyorsa ve istem veya istemlerde talep edilen unsur ile aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istem veya istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir.
İstem veya istemlerin kapsamını belirlemek için patentin verilmesi ile ilgili işlemler sırasında veya patentin geçerliliği süresince, koruma kapsamının belirlenmesinde … başvurusu veya … sahibinin beyanları dikkate alınır” hükmünü amirdir.
Anılan KHK’nin 136. maddesinde ise aşağıda yazılı fiillerin … doğan hakka tecavüz sayılacağı hükmü amirdir. Bu fiiller aşağıda sunulmaktadır.
a – … sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek;
b – Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde, tecavüz yoluyla üretilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya ticari amaçla elde bulundurmak veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
c – … sahibinin izni olmaksızın buluş konusu olan usulü kullanmak veya buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
d – … sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek;
e – Bu maddenin 1 inci ila 4 üncü bendlerinde yazılı fiillere iştirak veya yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fiillerin yapılmasını kolaylaştırmak;
f – Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak.
551 sayılı KHK’nın 138. maddesi uyarınca … sahibinin izni olmaksızın, patentle korunan ürünü üreten, satan, dağıtan veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkaran veya bu amaçlar için ithal eden veya ticari amaçla elde bulunduran veya patentli bir usulü kullanan kişi, hukuka aykırılığı gidermek ve sebep olduğu zararı tazmin etmekle yükümlü olur. Anılan KHK’nın140. maddesi hükmü uyarınca … sahibinin uğradığı zarar, sadece fiili kaybın değerini değil, ayrıca … hakkına tecavüz dolayısıyla yoksun kalınan kazancı da kapsar ve yoksun kalınan kazanç, zarar gören … sahibinin seçimine bağlı olarak, aşağıdaki değerlendirme usullerinden birine göre hesap edilir:
a- … doğan hakka tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, … sahibinin patenti kullanması ile elde edebileceği muhtemel gelire göre;
b- … doğan hakka tecavüz edenin, … konusu buluşu kullanmakla elde ettiği kazanca göre;
c- … doğan hakka tecavüz edenin, buluşu bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre.
Toplanan delillere, alınan bilirkişi raporlarına ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacıya ait … sayılı faydalı model belgesi ile korunan buluş; balkon, teras, vitrin ve bunun gibi cephelerde tamamen camlı katlanır kanatlarla kapatılan cam cephe sistemlerinin alt ve üst profil üzerinde hareket etmesini sağlayan tekerlek mekanizmaları ile ilgilidir.
Söz konusu faydalı model belgesi 2 istemden oluşmakta olup, bu istemlerden … no.lu istem buluşun en geniş kapsamıyla tanımlandığı ana istem; … no.lu istem ise bu ana isteme bağlı yazılmış, bağımlı istem olduğu,
İstemlerin:
İstem – 1: Buluş, balkon, teras, vitrin ve bunun gibi cephelerde tamamen camlı katlanır kanatlarla kapatılan cam cephe sistemlerinin alt ve üst profil üzerinde hareket etmesini sağlayan tekerlek mekanizmaları ile ilgili olup, özelliği; en azından bir tekerin (2) yataklanmasını sağlayan tutucu başlığa (61) sahip cıvata (6), bahsedilen tekerlek mekanizmasının (1) profil (7) ile olan bağlantısını sağlayan; cıvataya (6) yataklanan ve çapı bahsedilen cıvatadan (6) biraz daha büyük olan gövde (45); bahsedilen gövdenin (45) uzunlamasına, boydan boya yuva (42); bahsedilen gövdenin (45) üzerinde dışarıya doğru yanal olarak uzanan çıkıntı (41); bahsedilen gövdenin (45) en üst kısmında yuva (42) acılığının çevresince yanal olarak uzanan yanal çıkıntı (43); üst yüzeyinde, profil kanalına (71) yerleştirilen dikey olarak uzanan çıkıntılara (44) sahip profil bağlantı parçası (4), bahsedilen tekerlekler (2) ve profil bağlantı parçasının (4) cıvata (6) vasıtasıyla irtibatını sağlayan somun (5) içermesidir.
İstem – 2: İstem 1’e uygun bir sistem olup, özelliği; en az iki tekerleğin (2) arasına konumlanan ve bahsedilen tekerleklerin (2) dönme hareketini titreşimsiz iletmesini sağlayan ara parça (3) içermesidir, şeklinde olduğu tetkik edilmiştir.
… E. sayılı dosyasında mahkemece yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile davalı adına tescilli … nolu faydalı modelin 1 nolu istemi yönünden hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya dair istemlerin reddine karar verildiği, ve kararın nihai olarak yargıtay denetiminden geçerek 02/02/2021 tarihinde kesinleştiği anlaşıldığından, mahkememizde görülmekte olan davada dava tarihi itibariyle 2. Nolu istemin koruma sağlayacağı, 2. İstemin yukarıda bahsi geçen birinci isteme bağlı olduğu, korunan 2. İstemin 1. İstemdeki unsurların tamamını içerdiği, 2. İsteme tecavüz için 1. İstemdeki unsurların yanında 2. İstemdeki unsurların da tecavüz eden üründe bulunması gerektiği, bağımlı istemlerin bağlandığı istem ile birlikte okunacakları; bağlandıkları istemin tüm unsurlarını içerdikleri; bu durumda 2 numaralı istem tek başına değil hükümsüz olan 1 numaralı istemde yer alan parçalara da bakılarak ele alınması gerektiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu faydalı modelde (2) numaralı istemin koruma kapsamı; “İstem 1’e uygun bir sistem olup, özelliği; en az iki tekerleğin (2) arasına konumlanan ve bahsedilen tekerleklerin (2) dönme hareketini titreşimsiz iletmesini sağlayan ara parça (3) içermesidir.” şeklindedir.
Dosyadaki teknik raporlardan, davalı ürününde … belgesine konu 1 numaralı istemin tüm unsurlarının bulunduğu, ayrıca davalı ürününde 2 adet tekerlek ve bu tekerlek arasında ara parçanın da olduğu, davalı ürünlerinde 2 numaralı istemdeki tüm parçaların mevcut olduğu, bu ürünlerin … belgesinin 2 numaralı isteminin kapsamı içinde kaldığı; anlaşılmıştır.
Davalının basiretli tacir gibi hareket etmesi ve başkası adına tescilli faydalı modeli izinsiz olarak üretip piyasaya sürmemesi gerekir. Oysa davalının davacı adına tescilli faydalı modeli herhangi bir izin almadan ücret ödemeden faydalı modele tecavüz eder şekilde ticarete konu etmiştir. Davalı bulunduğu konum itibariyle faydalı modelden haberdar olabilecek durumdadır. Davacı faydalı modeline tecavüz ederek piyasaya sunması nedeniyle kusurlu bulunmuştur.
Dosya kapsamındaki bilirkişi raporlarından davalının 2013 yılında yapmış olduğu toplam satış adedinin … adet olduğu ve birim başına 0.207 TL kazanç elde ettiği 2013 yılında toplam 9.923,58 TL kazanç elde ettiği, 2014 yılında yapmış olduğu toplam satış adedinin 49.080 adet olduğu ve birim başına 0.207 TL kazanç elde ettiği 2014 yılında toplam 10.159,56 TL kazanç elde ettiği, … E. Sayılı icra dosyası ile davalının … adet ürünü satmış olduğu, … adet ürün satışından 49.775,22 kazanç elde ettiği, davaya konu ihlal eylemleri ve 2. İsteme tecavüz nedeniyle davacının talep edebileceği toplam maddi tazminat miktarının 337.480 adet ürün satışı üzerinden 69.858,36 TL olacağı kabul edilmiş; davacı vekilinin 05/10/2022 tarihinde maddi tazminat talebini 69.858,36-TL olarak ıslahı ile bu miktar hükme esas alınmıştır.
Tecavüz nedeniyle faydalı model sahibinin ticari kişisel varlığında meydana gelen olumsuz sonuçlar manevi tazminatla giderilebilir. Manevi tazminatın hesaplanmasına ilişkin olarak KHK’da herhangi bir düzenleme yoktur. Bu nedenle tecavüz nedeniyle faydalı model sahibinin duyduğu acı, elem, ticari hayattaki güven zedelenmesini dikkate alarak manevi tazminatın miktarı genel hükümler çerçevesinde tayin edilmiş ayrıca tecavüz edilen faydalı model sayısı da göz önünde bulundurulmuş ve bir taraf için zenginleşme diğer taraf içinde ekonomik çöküntü sağlamayacak şekilde tespit edilmiş ve mahkememizce davacının KHK’dan kaynaklı faydalı modelden doğan hakkına tevacüz olduğu kabul edilerek 5000-TL manevi tazminata hükmedilmesi gerekmiştir.
Mahkememizce tüm dosya kapsamından, davalıya ait ürünlerin dava konusu … sayılı faydalı model belgesi 2 no.lu istemlerinin koruma kapsamında olduğu, maddi tazminata ilişkin davacının talep edebileceği tazminat tutarının 69.858,36-TL olduğu, davacının KHK’dan kaynaklı faydalı modelden doğan hakkına tevacüz olduğu kabul edilerek manevi tazminat miktarının 5000-TL olacağı kabul edilmiş; açıklanan nedenlerle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile
Davalının kilitli teker üretmek suretiyle gerçekleştirdiği eyleminin davacının … sayılı faydalı modelin 2 nolu istemine tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, tecavüzün ve haksız rekabetin men ve ref’ine,
Davalının 2010/05950 sayılı faydalı modele tecavüz teşkil eden ürettiği ve sattığı kilitli tekerlere el konulmasına ve imhasına,
Davalının 2010/05950 sayılı faydalı modele tecavüz teşkil eden ürettiği ve sattığı kilitli tekerleri bulunduran her türlü tanıtıcı dokuman içerisinden tecavüz teşkil eden ürünlerin çıkartılmasına, ürünlerin çıkartılması mümkün değil ise imhasına, münhasıran bu ürünlerin üretimine yarayan vasıtaların ve kalıpların toplanmasına ve imhasına,
69.858,36 TL maddi tazminatın dava tarihinden başlayarak avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden başlayarak avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Mahkeme kararının … de yayınlanan tirajı en yüksek üç gazeteden birinde masrafı davalıdan alınmak kaydıyla ilanına,
Fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 5.113,57-TL nispi karar harcından peşin harç + ıslah harcı olmak üzere toplam 1.282,50-TL’nin mahsubu ile bakiye 3.831,07-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Men ve ref taleplerin kısmen kabulü nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00-TL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Men ve ref taleplerin kısmen reddi nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00-TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Maddi tazminat talebinin kabulü nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00-TL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Manevi tazminat talebinin kabulü nedeniyle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 5.000,00-TL ücreti vekâletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacının yapmış olduğu ve ve aşağıda dökümü gösterilen 3.069,27-TL
yargılama giderinin takdiren 2.800,00-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafından yargılama gideri sarfedilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup, usulen anlatıldı. 03/11/2022

Katip … Hakim …
¸ ¸

MASRAF DÖKÜMÜ
İLK MASRAF : 131,50-TL
ISLAH HARCI :1.180,00-TL
GİDER AVANSI :6.536,60-TL
TOPLAM :7.848,10-TL