Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/81 Esas
KARAR NO : 2022/474

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/02/2019
KARAR TARİHİ : 22/06/2022
KR.YZL.TARİHİ : 06/07/2022

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacılar vekili dava dilekçesi ile özetle; davalı … Anonim Şirketi, müvekkili … Yapı ve İnşaat Malz. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibi başlattığını, takibin halen devam ettiğini, müvekkilinin davalılara takibe konu senetten doğan hiçbir borcu olmadığını, açılan haksız takibin iptalini, takibe konu senedin müvekkili tarafından aralarındaki alüminyum ticareti nedeniyle davalı …ne ciro edildiğini, davalı …’nin ise müvekkili şirket ile arasındaki alimünyum ticaretini gerçekleştirebilmek için davalı … Sac Metal A.Ş.’den mal alması gerektiğinden bu senedi davalı … Sac Metal A.Ş ‘ye ciro ettiğini, ancak … Sac Metal A.Ş. tarafından mal temini yapılmamış olduğundan … de müvekkili şirkete malları teslim etmediğini, davalı … ile müvekkili şirket arasındaki alüminyum ticareti gerçekleştirilememiş olduğunu, doğmayan bir alacak için başlatıldığını ve bu icra takibine karşı menfi tespit davası açıldığını, … Sac Metal A.Ş.’nin mal teslimini gerçekleştirmemesi nedeniyle borcun doğmadığını bilmesine rağmen haksız ve kötüniyetli olarak müvekkili hakkında Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibi başlattığını, söz konusu takip müvekkili şirketin ticari hayatını ve itibarına zarar verdiğini, her iki davalının da haksız ve kötüniyetli olduğunu beyanla, öncelikle kötüniyetle açılan takibin durdurulması akabinde iptaline, müvekkilinin takip konusu çek nedeniyle doğmuş muaccel bir borçlarının bulunmaması dikkate alınarak müvekkillerin borçlu olmadıklarının tespitine, kötüniyetle hareket ederek müvekkillerin ticari hayatına zarar veren davalının %20 den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … Sac Metal A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacılar tarafından müvekkili şirket … Sac Metal A.Ş. aleyhine dava açıldığını, dava dilekçesindeki iddiaların hukuki dayanaktan yoksun ve gerçek dışı olduğunu, öncelikle davaya karşı zamanaşımı itirazında bulunduğunu, müvekkili şirket, 25 yıldan uzun bir süredir faaliyet göstermekte olan faaliyet konusu demir, boru ve profil satışı olan bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin yıllık cirosu 900.000.000,00 TL’nin üzerinde olduğunu, saygın ve tanınmış bir firma olduğunu, merkezi Ankara’da bulunmakla birlikte müvekkili şirket tarafından Türkiye’nin her tarafına boru ve profil satışı yapıldığını, davacı şirketin, müvekkili şirketten mal satın almış ve karşılığında … Ekonomi Bankası A.Ş.’nin ikincisite şubesine ait 6956893 Seri no.lu, 11.08.2018 keşide tarihli, keşide yeri Ankara olan 40.000,00 TL’lik çeki müvekkili şirkete teslim ettiğini, müvekkili şirket, satıma konu malların tamamını davacı tarafa teslim ettiğini ve fakat davacı tarafından verilen çekin karşılıksız çıktığını, çek bedelinin ödenmemesi üzerine Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından davacı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını ve Ankara …İcra Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından davacı şirket yetkilisi hakkında karşılıksız çek keşide etmek nedeniyle şikayetçi olunduğunu, davacının iddialarının tamamı gerçek dışı olup davacının iş bu menfi tespit davasını açmasındaki yegane amaç, Ankara …İcra Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından yapılan ceza yargılamasının geciktirilmesini sağlamaktan ibaret olduğunu ve davacı şirket yetkilisi, bahsi geçen ceza dosyasına sunduğu dilekçeyle menfi tespit davasının bekletici mesele yapılmasını talep etmiş ve nitekim bu zamana kadar ceza yargılamasının yapılmasına engel olduğunu beyanla, müvekkili şirket hakkındaki haksız davanın usulden ve esastan reddine, kötü niyetli davacının takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak kaydıyla tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … usulüne uygun yapılan tebliğe rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Dava, mal teslimi için düzenlenerek verilen avans senedine karşılık mal teslim edilmediği ve senedin bedelsiz kaldığı iddiasına dayalı lehtar ve ciro yoluyla hamil aleyhine açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Mahkememiz’in 15/02/2019 tarih, 209/61 Esas ve 2019/132 Karar sayılı karar ile davanın HMK.114.ve 115.maddeleri gereğince usulden reddine karar verilmiş, kararının davacılar tarafından istinaf edilmesi üzerine Ankara BAM 22. Hukuk Dairesinin 2/12/2021 tarih, 2021/619 esas ve 2021/2119 Karar sayılı ilamı ile; “….Mahkemece; davanın kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit davası olduğu arabulucuya başvurulmasının dava şartı olduğu, dava şartının yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.Bilindiği üzere 19.12.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe giren 7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun’un 20. maddesi ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na 5/A maddesi eklenmiştir. Anılan maddeye göre; “(1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır….” denilmiştir. Maddede belirtildiği üzere ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkındaki uyuşmazlıklarda, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasını yasa dava şartı haline getirmiştir. Öncelikle yasayla Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114’üncü maddesinde gösterilen genel dava şartlarına ek olarak bir özel dava şartı getirildiğinden, bu dava şartının ne şekilde anlaşılıp uygulanacağı üzerinde durmak gerekir. Dava şartları mahkemece bir davanın esasına girilebilmesi için varlığı ya da yokluğu zorunlu şartlardır. Dava şartları taraflarca ileri sürülmese dahi hakim tarafından re’sen dikkate alınır. Dava şartı tamamlanmıyor ya da tamamlanamıyor ise mahkemece davanın usulden reddine karar verilir (HMK m.115). Bu bakımdan dava şartlarının yanlış uygulanması bir dava engeli ve mahkemeye erişim hakkı ile bu kapsamda adil yargılanma hakkına saldırı sayılır (AİHS m.6). Özel dava şartlarının bu niteliği gereği dar biçimde yorumlanmaları gerektiği değerlendirilerek ve menfi tespit davalarının da zorunlu arabuluculuk dava şartına tabi olup olmadığı hususunda Yargıtay ilgili daireleri arasındaki içtihat farklılığı giderilerek sonuçta Yargıtay 11.Hukuk Dairesi tarafından verilen 21.09.2021 tarih, 2020/4551 Esas, 2021/5618 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere, 7155 sayılı Kanun’un 20. maddesi ile 6102 sayılı TTK’ya eklenen dava şartı olarak arabuluculuk başlıklı 5/A maddesinde madde metni herhangi bir tereddüde ve yanlış anlamaya yer vermeyecek şekilde açık yazıldığı, TTK’ya bu maddenin eklenmesini sağlayan 7155 sayılı Kanun’un genel gerekçesinin bu konuyla ilgili kısmı ve madde için özel olarak yazılan gerekçenin de bu açık anlamı desteklediği, bu nedenle menfi tespit davalarının ticari bir dava olduğu için TTK’nın 5/A maddesi kapsamına alınması ve böyle bir davayı açmak isteyen kişinin önce arabulucuya başvurmaya zorlanması, kanuna aykırı olduğu gibi ticari davalarda arabuluculuğa başvuruyu dava şartı olarak öngören madde hükmünün menfi tespit davalarını arabulucuk dava şartına tabi tutmadığı da anlaşılmaktadır. Dairemizce de Yargıtay daireleri arasındaki içtihat farklılığının giderilmiş olması dikkate alınarak ticari nitelikteki menfi tespit davalarında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmasının dava şartı olmadığı gözetilerek karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK’nin 353/1-a-4.maddesi uyarınca kararın kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir…” denilerek kaldırılmıştır.
Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının aslı, Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün yazı cevabı, Ankara …İcra Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları getirtilerek dosya arasına alınmış, tarafların bildirdikleri diğer tüm deliller toplanmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; davacının Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası ve bu dosyaya dayanak … İkinci Site Şubesine ait 11/08/2018 keşide tarihli, 40.000,00 TL tutarlı çekten dolayı borçlu olup olmadığının tespitine ilişkin olduğu belirlenmiştir.
Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; dosyamızda davalı … Sac Metal A.Ş.’nin, … İkinci Site Şubesine ait 11/08/2018 keşide tarihli ve 40.000,00 TL tutarlı çekten dolayı davacı … Yapı ve İnşaat Malz. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine kambiyo senetlerine mahsus icra yolu ile takip başlattığı görülmüştür.
Takip dayanağı ve dava konusu … İkinci Site Şubesine ait 11/08/2018 keşide tarihli ve 40.000,00 TL tutarlı çekin incelenmesinde; keşidecinin/borçlunun davacı … Yapı ve İnşaat Malz. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti., lehtarın ise davalılardan … Sac Metal A.Ş. olduğu, çekin davalı … Sac Metal A.Ş. tarafından bankaya ibrazında karışılıksız çıktığı görülmüştür.
Davalı Şahinler Metal Yapı Sanayi ve Limited Şirketi’nin, davacıları iddia ettiği şekilde dava konusu çekte ciranta olarak yer almadığı ve ayrıca dava sırasında davacı şirket ile birleşme nedeniyle 08/07/2019 tarihinde infisah etmiş olduğunun Ankara Ticaret Odası’nın 22/04/2022 tarihli cevabi yazısı ile anlaşılmış olması karşısında bu davalı yönünden, davanın pasif husumet ehliyeti ve taraf ehliyeti yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Davalı … Sac Metal A.Ş.’ye yönelik davaya gelince; davacı taraf, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası ile bu dosyaya dayanak çekten dolayı, çekin avans çeki niteliğinde olması ve karşılığında mal tesliminin yapılmamış olması sebebiyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Bilindiği üzere çek bir ödeme vasıtasıdır. Taşınır alım satım sözleşmelerinde, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça veya aksine bir adet bulunmadıkça satıcı ve alıcı borçlarını aynı anda ifa etmekle yükümlüdürler. Davacı tarafın borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istediği çeki, davalı tarafa teslim etmiş olması karşısında davalının da çek karşılığında satıma konu malları davacıya teslim etmiş olduğunun karine olarak kabulü gerekmektedir. Davalı da cevap dilekçesinde çeki aldığını ve çek karşılığında malları teslim ettiğini savunmuş olup var olan karinenin ve savunmanın aksini ispat etme yükümlülüğü halen davacı borçlu taraftadır. Davacılar vekili 22/06/2022 tarihli son celsede, tüm delillerini dosyaya sunduklarını ve başkaca delillerinin olmadığını ifade etmiş olup davacı tarafın, dava değeri gözetildiğinde varolan karinenin ve savunmanın aksini ortaya koyacak yazılı bir delil sunamamış olması karşısında davanın davalı … Sac Metal A.Ş.yönünden esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir. Her ne kadar davalı … Sac Metal A.Ş. kötüniyet tazminatı isteminde de bulunmuş ise de; davacıların kötüniyetini sabit olmadığından bu istemde yerinde görülmemiş ve neticeten aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın davalı Şahinler Metal Yapı Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.yönünden usulden REDDİNE,
2-Davanın davalı …yönünden ise esastan REDDİNE,
3-Alınması gereken 80,70 TL maktu harcın, peşin alınan 683,10 TL harçtan mahsubu ile bakiye 602,4‬0 TL harcın karar kesinleştiğinde, istek halinde yatırana iadesine,
4-Davalı …Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 6.000,00 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
5-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 22/06/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır