Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/74 Esas
KARAR NO : 2022/421

DAVA : Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/01/2022
KARAR TARİHİ : 06/06/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :
Davacı vekilince mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; davalı … ve Un Fabrikası A.Ş., “8. Hat Modernizasyonu 4’lü Ünite Sistemi Alım İşi İdari Şartnamesi” ile 12/04/2021 günü ihale yapacağını duyurduğunu, ilanda davalı idarenin, bu ihalede 2886 sayılı Kanuna, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hâriç 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na tâbi olmayıp, ihaleyi “açık eksiltme” usulü ile yapacağı hususu yapacağının duyurulduğu, müvekkili şirketin işbu ihaleye katıldığını, ihaleyi kazandığını, bunu müteakiben müteakiben 20.04.2021 tarihinde müvekkil şirket ile … ve Un Fabrikası A.Ş. arasında “8. Hat Modernizasyonu 4’lü Ünite Sistemi Alım İşi İstisna Mal Alımına Ait Sözleşme” akdedildiğini, müvekkili şirketin tek ortağı ve yetkili müdürü olarak …’ün 8. Hat Modernizasyonu 4’lü Ünite Sistemi Alım İşi İstisna Mal Alımına Ait Sözleşmede yüklenici şirket tarafı olarak sözleşmeyi imzaladığını, akabinde 07/07/2021 tarihinde vefat ettiğini, vefat üzerine, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 17. Maddesi gereği sözleşmenin feshedilmiş sayılmakta olduğunu, özellikle yapım işi ihalesi sözleşmelerinde, yüklenicinin ölümü durumunda sözleşmenin kendiliğinden sona erdiğini, vefat üzerine davalının sözleşmeyi feshedip tasfiye hükümlerini uygulaması gerektiğini ancak müvekkili şirkete edim yükümlülüğünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmediği gerekçesiyle 14.10.2021 tarihli ihtarname ile 300.000 TL.lık cezaî şart faturası kestiğini ve 71.400 TL.lık teminat mektubunu nakde çevirdiğini müvekkili şirkete bildirdiğini, müvekkilinin 22.10.2021 tarihinde davalıya ihtarname gönderdiği, şirketin tek ortağı ve yetkili müdürü olan …’ün 07.07.2021 tarihinde vefat ettiğini, onun vefat tarihinden geçerli olmak üzere sözleşmenin feshedilmiş sayılacağını, müvekkile kesilen cezai şarta itiraz ettiğini bildirmiş, teminat mektubunun şirkete iadesini talep ettiğini davalının ihtarnameye cevap vermediğini, üstelik müvekkili şirket aleyhine Ankara …İcra Dairesinin … E. sayılı dosyasından cezai şart alacağı ve faizleri için icra takibi başlattığını, müvekkilinin ödeme emrine süresinde itiraz ettiğini, yüklenicinin ölümü durumunda ölüm tarihini izleyen otuz gün içinde varislerin talebi hali dışında sözleşmenin feshedilmesi, teminatlarının ve varsa diğer alacaklarının varislerine verilmesinin kanuni zorunluluk olduğunu, varislerin ise otoz gün içinde bir talebi olmadığını, davalı … ve Un Fabrikası A.ş tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak tahsil edilen teminat bedelini taraflarına iade edilmesi ve elde olmayan ölüm gibi nedenden ötürü haksız yere kesilen cezai şartın ödenmesi talebinin hukuka aykırılığının tespitinin gerektiğini, arabuluculuk görüşmelerinde anlaşma sağlanamadığını, bu nedenle teminatın nakde çevrilmesi ve cezai şartın ödenmesine yönelik işlemlerin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, cezai şartın ödenmesi talebinin hukuka aykırılığının tespitine, tahsil edilen 71.400,00-TL’lik teminat bedelinin kesinti tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte iadesine, %20’den az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekilince sunuluna cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı ile imzalanan sözleşmenin hukuka ve usulüne uygun biçimde düzenlendiğini, sözleşmenin davacı firma yetkilisi … tarafından davacı adına imzalandığını, sözleşmeye göre davacının sözleşmenin imzalanmasını müteakip 90 (doksan) gün içinde teslim etme yükümlülüğü altında olduğunu, sözleşme konusu işin süresi içerisinde müvekkiline teslim edilmediğini,…. yevmiye nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini, teminatın gelir kaydedileceği ve cezai işlemlerin uygulanacağı ayrıca teknik şartnameye uygun olmayan biçimde kurulumu yapılan 8. Hat’tın kaldırılmasının ihtar edildiğini, davacının verilen süre içerisinde makinelerini almaması üzerine Ankara 12. Noterliği huzurunda sökültüğü ve davacı tarafından teslim alındığını, davacının sözleşmenin 3.1 ve 11 maddesi hükmü uyarınca ceza işlemi uygulandığını, davacı şirketin tek yetkili ve ortağının sözleşme ilişkisi kurulduktan sonra vefat etmesinin sözleşme kapsamında öneminin bulunmadığını, istisna alımları ihale kapsamında alım olmadığı için kamu ihale sözleşmeleri kanunu hükümlerine tabi olmadığını, dava konusu uyuşmazlıkta müşterek kusurun söz konusu olmadığını beyan ederek, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Menfi Tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Davalı ile yapılan “8.Hat Modernizasyon 4 ‘lü Ünite Sistemi Alımı İşi ” ihalesini kazanarak 20/04/2021 tarihinde sözleşme akdeden davacı şirketin tek ortağı ve yetkili Müdür … vefatı üzerine davalı tarafından sözleşmenin feshedildiği bunun 4734 Kamu İhale Sözleşmeleri kanunu ve ilgili mevzuat ile taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre feshin yerinde olup olmadığı, sözleşmenin haksız yere fesih iddiası ile Ankara 31 İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibiyle talep edilen ceza şartının hukuka aykırı olup olmadığı, tahsil edilen 71.400,00-TL’lik teminat bedelinin faizi ile davacıya iade talebinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmıştır.
Mahkememizce, Ankara 31 İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası uyap sureti ile dava konusu işe ilişkin sözleşme suretleri ile bilgi, belgeler dosya arasına alınmış, ihtilaf konusu hususlarda tespit yapmak amacı ile Kamu İhale Mevzuatından Kaynaklı Nitelikli Hesap Uzmanı marifeti ile bilirkişi raporu düzenlenilmesine karar verilmekle, bilirkişi tarafından sunulan 27/ 04/2022 tarihli raporda, davacı ile davalı arasında imzalanan “8. Hat Modernizasyon 4’lü Ünite Sistemi Alımı İşi” ihalesinin 4734 sayılı Kamu İhale yasasının İstisnalar başlıklı 3-g maddesinde yer alan hüküm gereği imzalandığı, 4734 sayılı yasanın cezalar ve yasaklama hükümleri hariç bu kanuna tabi olmadığı, cezaya ilişkin yapılan hesaplamanın Kamu İhale Mevzuatına uygun olarak gerçekleştiği, davacı tarafın imzaladığı sözleşmenin tüzel kişi olarak Ltd. Şti kaşesi ile imzalandığı, bu nedenle vefat’ın tüzel kişiliğin sorumluluğu ve varlığını ortadan kaldırmadığı, hesap edilen cezai şartın ve tahsil edilen kesin teminat tutarının taraflar arasında imzalanmış sözleşmenin 3.1. Maddesinde uygun gerçekleştirildiği, sözleşmenin 3.1. Maddesi gereği cezai hesaplama ve kesin teminatın gelir kaydedilmesi öncesinde, davalı tarafın işin sözleşmeye göre süresinde gerçekleştirilmediğine ilişkin tutanak ve ihtarların sözleşmeye uygun biçimde davalı tarafından yürütüldüğü rapor edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununda yer alan İstisnalar başlıklı 3. Maddesinde;”…g) 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentlerinde sayılan kuruluşların, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli ikitrilyon üçyüzmilyar Türk Lirasını (altımilyon yediyüzdoksanbirbin beşyütaltmışsekiz Türk Lirasını)* aşmayan mal veya hizmet alımları, Ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri HARİÇ bu Kanuna tâbi değildir.” hükmü,
Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun.17. maddesinin a bendinde “Yüklenicinin ölümü halinde, sözleşme feshedilmek suretiyle hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek kesin teminatları ve varsa diğer alacakları varislerine verilir. Ancak, aynı şartları taşıyan ve talepte bulunan varislere idarenin uygun görmesi halinde, ölüm tarihini izleyen otuz gün içinde varsa ek teminatlar dahil taahhüdün tamamı için gerekli kesin teminatı vermeleri şartıyla sözleşme devredilebilir” hükmü, yer alamaktadır.
Davaya konu davalı tarfından yapılan 4734 sayılı Kamu İhale yasasının İstisnalar başlıklı 3-g maddesi gereğince yapılan “8. Hat Modernizasyon 4’lü Ünite Sistemi Alımı İşi” ihalesi neticesinde taraflara arasında imzalanan 20.04.2021 tarihli Mal Alım Sözleşmesi incelendiğinde ;
Sözleşmenin 3.1. Maddesi 4734 sayılı yasanın istisnalar başlıklı 3-g md. Kapsamında sözleşmeye konu işin 90 takvim günü içerisinde yapılacağı, 60 güne kadar idarece ek süre verilebileceği, bu ek süre sonunda işin teslim edilmemesi durumunda gecikilen her gün için sözleşme bedelinin %6’sı kadar ceza alınacağı, bu sürenin sonunda ise işin tam ve eksiksiz teslim edilmemesi durumunda ihtar çekilmeksizin sözleşmenin tek taraflı fesih edileceği teminatın irat kaydedileceği, yüklenicinin hiç bir hak iddia edemeyeceği,
3.2. Maddesinde ise sözleşmenin uygulanmasında, 4734 ve 4735 sayılı yasalar ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve ihale dökümanını oluşturan diğer belgelerde yer alan tanımlar geçerli olacağı,
5. Maddesinde yüklenicinin bu işe ilişkin olarak 71.400-TL kesin teminat mektubu verdiği,
“Muayeneye İlişkin Şartlar” başlıklı 9. Maddesinde; Yüklenici firma teslim edeceği malzeme ve ekipmanı teknik şartnamede istenilen vasıflara uygun olmasını sağlamakta öncelikle sorumlu olacağı, bu hususu kabul ve taahhüt ettiği, uygun olmaması halinde … ve Un Fabrikası A.Ş.’nin göreceği maddi ve manevi zararını karşılamayı kabul ve taahhüt ettiği, teslim edilen malın muayenesi, şartnamesi ve elindeki teknik şartname hükümlerine göre ilgili birim müdürlüğünce yapılacağı, Muayene Komisyonun raporu neticesi kesin olup yüklenici itiraz edemeyeceği, 8. Hat Modernizasyonu 4′ Lü Ünite Sistemi Alımı idarece belirlenen yere teslim edileceği, bununla ilgili tüm yasal prosedürler yükleniciye ait olduğu, bu konuda yüklenici hiçbir hak iddia edemez.
“Yüklenicinin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 10. maddesinde; 10.1.Yüklenicinin, sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında, mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte İdareye yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabi genel hükümlere göre tasfiye edileceği,
“İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 11. maddesinde; Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, sözleşmede belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde idarece sözleşmenin feshedileceği,
“Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin feshi” başlıklı 13. Maddesinde; mücbir sebeplerden dolayı İdare veya Yüklenici sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebileceği, ancak Yüklenicinin mücbir sebebe dayalı bir süre uzatımı talebi varsa idarenin sözleşmeyi feshedebilmesi için uzatılan sürenin sonunda işin sözleşme ve eklerine uygun şekilde tamamlanmamış olması gerektiği, sözleşmenin feshedilmesi halinde, hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edileceğine, ilişkin düzenlemelerin yer aldığı görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ile hüküm kurmaya ve denetime elverişli kabul edilen bilirkişi raporu ile birlikte yapılan inceleme sonucunda;
Davalı tarafından yapılan 4734 sayılı Kamu İhale yasasının İstisnalar başlıklı 3-g maddesi gereğince yapılan “8. Hat Modernizasyon 4’lü Ünite Sistemi Alımı İşi” ihalesi neticesinde taraflara arasında 20.04.2021 tarihli Mal Alım Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin tarafı olan şirket temsilcisi olarak sözleşmeyi imzalayan …’ün 07/07/2021 tarihinde vefat ettiği, davalı tarafından sözleşmenin 3. Maddesi gereğince 90 günlük süre içerisinde teslim edilmediğinden, Ankara 12. Noterliğinin 16/08/2021 tarihli 23568 yevmiye nolu ihtarname ile 15 günlük ek süre verildiğini ancak ek süreye rağmen teslim yapılmması nedeniyle Ankara 12.Noterliğinin 16/09/2021 tarih ve 41516 yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiği, davaya konu 71.400,00 TL teminatın gelir kaydedildiği, ayrıca davalı idarenin 14/10/2021 tarihli e-faturası ile davacı hakkında “Sözleşme Gereği Ceza” açıklamalı 307.020-TL tutarlı fatura düzenlediği, davacıdan Ankara 31 İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibiyle talep ettiği anlaşılmış olup davacı tarafından şirket temsilcisisnin sözleşmenin uygulanması esnasında ölmesi nedeni ile mücbir sebep şartlarının oluştuğu ve davalı tarafından teminatın gelir kaydedilmesinin ve kesilen cezai şartın kanuna ve hukuka aykırı olduğunun ve davalıya borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Yukarıda aktarılan Kanun ve sözleşme maddeleri ile yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde davacının bahse konu sözleşmeyi idare ile şirket orak imzaladığı, şirket adına sözleşmeyi imzalayan şirket temsilcisinin ölmesinin şirket tüzel kişiliğini ortadan kaldırmadığı gibi 31/08/2021 tarihli ticaret ve sicil gazetesinden ölen şahsın 50 adet payını “hukuki ve mali yükümlükleri ile …’e devrettiği, şirketin varlığını sürdürüp faaliyetlerine devam ettiği, idareye tüzel kişi adına yetkili ve firma sahibinin ölümüne ilişkin bir bildirimde bulunmadığı, bu konuda ancak davalı tarafın ihtar/bildirimi sonrasında haberdar edip itirazda bulunduğu anlaşılmakla bu durumda şirket temsilcisinin yukarıda aktarılan 4735 sayılı Kanunun 17 maddesi kapsamında gerçek kişinin ölüm halinin düzenlenmesi nedeniyle sözleşmenin feshi sebebi olmayacağı gibi sözleşmenin 10 ve 13 maddelerinde yer alan mücbir sebep olarak değerlendirilemeyeceği anlaşılmakla davalı idarenin yapmış olduğu teminatın gelir kaydedilmesi ve cezai şartın talep edilmesi işlemlerinin usul ve yasaya uygun olduğu kanatine varılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM :
1-Davanın Reddine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 80,70-TL olduğundan, 1.138,64‬-TL bakiye’nin talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
3-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 10.082,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/06/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır

¸e-imzalıdır