Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/6 E. 2022/511 K. 18.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/6 Esas – 2022/511

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/6 Esas
KARAR NO : 2022/511
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 04/01/2022
KARAR TARİHİ : 18/07/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :
Davacı vekilince mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Şirket ile davalı şirketlerin, … ile imzalanan Sürücülü Binek Araç Hizmeti Alım Sözleşmesi ile ihale alan şirketler olduğunu ve söz konusu sözleşme ile alt işveren sıfatı ile işçi çalıştırdıklarını ve müvekkili şirketin 01.06.2019 tarihinden itibaren …’in 2019/149963 nolu ihale işini yapan son yüklenici şirket olduğunu, iş yaptığı dönemde dava dışı işçi …’in emeklilik nedeniyle iş aktinin feshedilmesi üzerine davalı şirket tarafından kıdem tazminatı ödemesi yapılmasının müvekkili şirketten istendiğini, dava dışı işçinin kıdem tazminatına esas çalışma süresinin çok az kısmının müvekkili şirkette gerçekleştiğini, bu nedenle kıdem tazminatı ödemesinin yapılmadığını, bunun üzerine davalı kurumun, müvekkili şirketin onayı olmadan aralarındaki sözleşeye aykırı şekilde 22 nolu hakedişinden kesinti yapılarak dava dışı …’e kıdem tazminatı ödemesinin yapıldığını; müvekkili şirket ile diğer davalı şirketlerin kurumdan farklı tarihlerde ihale aldığını ve dava dışı işçiyi çalıştırdıklarını, dava dışı işçinin kıdem tazminatından çalıştırdıkları dönemlerle ilgili sınırlı sorumlulukları olduğunu, davalı kurumun da asıl işveren sıfatı ile sorumluluğunun bulunduğunu, bu nedenle dava dışı işçiye ödenen tazminatın tamamının müvekkil şirketin hak edişinden kesilerek ödenmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek söz konusu ödemenin hizmet sözleşmesi imzalayan ve dava dışı işçiyi çalıştıran davalılar ve asıl işveren olan kuruma kendi dönemleri ile sınırlı olmak kaydıyla sorumlulukları tespit edilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla rücu edilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Turz. Taş. Pet. Oto. İnş. Tem. Hiz. Teks. San. Ve Dış Tic. LTd. Şti. vekili cevap dikçesinde özetle; davanın süresinde açılmadığını, zamanaşımı def’inde bulunduklarını, davacının talebinin hesaplanabilir nitelikte bulunması nedeniyle davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, dava dışı işçinin uzun yıllardan beri kesintisiz olarak çeşitli işverenlere bağlı olarak … bünyesinde çalıştığını, müvekkili … Tur. Taş. Pet. İnş. Tem. Hiz. Tekstil San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’de 03.01.2014- 28.02.2014; 04.03.2014-1 5.03.2014; 17.03.2014- 31.12.2014 tarihleri arasında en son 1.247,40 TL brüt ücret ile çalıştığını ve ihale bitimi sebebiyle iş akdinin sonlandığını, dolayısıyla işçilik alacaklarından …’in sorumlu olduğunu, … ile müvekkili şirket arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisinden söz edilemeyeceğini, müvekkili şirket ile … arasında yapılmış olan sözleşmenin muvazaalı olduğunu, kıdem tazminatından yüklenicilerin değil 6552 sayılı Yasa gereği dava dışı kurum …’in sorumlu olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede işçilik alacaklarının tamamından yüklenicinin sorumlu olduğuna dair düzenleme olmadığını, rücu imkanı olsa dahi dava dışı …’in asıl işveren olarak yarı yarıya sorumluluğunun olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkilinin sorumluluğunun dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem ve işçinin bu dönemdeki ücreti ile sınırlı olduğunu, talep edilen fazinin türü ve başlangıç tarihinin hukuka aykırı olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Tur Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dikçesinde özetle; görev itirazında bulunduklarını; müvekkili şirketin işçilerin seçilmesi, ne konuda görevlendirileceği, işten çıkarma, işin sevki ve idaresi konularında yetkisi bulunmadığından ortada muvazaalı bir asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğunu, hizmet üretimine ilişkin yardımcı işler kapsamında kurulan ihale sözleşmeleri ile asıl işverenlik-alt işverenlik ilişkisi kurulsa da kamu kurumu … ile imzalanan alt işverenlik sözleşmesiyle birlikte idare tarafından alt işverenin yetkilerinin elinden alınmış olunduğundan asıl işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olduğunu, dava dışı …’in 03.03.2015-31.12.2015 tarihleri arasında çalışan olduğundan kıdem tazminatına hak kazanmadığını, Mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda dava dışı işçinin müvekkili yanında çalıştığı dönemler sınırlı olarak hüküm kurulması gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Turz. Taş. Güv. Sis. Ve Hiz. Tem. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dikçesinde özetle; miktar belli olduğu için davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerektiğini, dava dışı … …’in 05.01.2016-31.12.2018 tarihleri arasında müvekkili şirkette çalıştığından dolayı bu tarihler haricinde husumet itirazında bulunduklarını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkilinin sorumluluğunun dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem ve işçinin bu dönemdeki ücreti ile sınırlı olduğunu, talep edilen fazinin türü ve başlangıç tarihinin hukuka aykırı olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … seyahat Turz. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dikçesinde özetle; dava dışı … …’in müvekkili şirket bünyesinde herhangi bir çalışmasının bulunmadığını, bu nedenle husumet itirazında bulunduklarını, miktar belli olduğu için davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddi gerektiğini, beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
GEREKÇE :
Dava, Rücuen İşçi Alacağından Kaynaklanan Tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Dava dışı … işyerinde davacı ve davalılar bünyesinde çalışan dava dışı işçi …’e emekliliği nedeni ile davacının hakedişlerinden kesilen kıdem tazminatının davalılara rücu edilip edilemeyeceği miktarı noktasında toplanmıştır.
Mahkememizce, dava dışı işçiye ilişkin hizmet döküm cetveli, … sözleşme, teknik şartname, ihale şartnamesi, hakediş raporları, dekont vb. Bilgi, belgeler dosya arasına alınmıştır.
4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin 4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur” hükmü yer almaktadır.

Dava, Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklı Rücuen Alacak davası olup, buna ilişkin olarak; Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 15/09/20120 tarihli ve 2017/2497 Esas ve 2020/2808 Karar sayılı ilamında; “Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işveren karşı sorumludurlar. Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır. İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. ” hükmü yer almaktadır.
Mahkememizce, ihtilaf konusu hususlarda tespit yapmak amacı ile Rücuen İşçi Alacağı konusunda uzman Nitelikli Hesap Uzmanı tarafından bilirkişi raporu düzenlenilmesine karar verilmiş, bilirkişi tarafından sunulan 12/04/2022 tarihli raporda, mahkemece davacı ve davalıların dava dışı işçinin kıdem tazminatından tam sorumlu olduğunun kabulü halinde … Nak. Tur. Ve Tem. Hiz. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden 3.833,10-TL,
… Taş. Tem. Ve İnş. Ltd. Şti.
‘nden 749,05 TL, … Gıda Tem Özel
Güv. Sos. Hiz. Med. İnş. Teks. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden 2.916,90 TL, … Tur. Taş. Pet. İnş. Tem. Hiz. Tekstil San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nden 3.093,11-TL, … Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti’nden 2.626,00-TL, … Tur. Taş. Güv. Sis. Ve Hiz. Tem. Tic. Ltd. Şti. -… Sey. Tur. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’ndan 9.482,00-TL alacaklı olduğu, mahkemece davacı ve davalıların yarı yarıya (dava dışı asıl işveren …’in de yarı yarıya) sorumlu olduklarının kabulü halinde ise, … Nak. Tur Ve Tem. Hiz. San. Ve Tic. Ltd. Şti ‘nin 1.916,55-TL, … Taş. Tem. Ve İnş. Ltd. Şti.’nin 374,52-TL, … Gıda Tem. Özel. Güv. Sos. Hiz. Med. İnş. Teks. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin 1.458,45-TL, … Tur. Taş. Pet. İnş. Tem. Hiz. Tekstil San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin 1.546,55-TL, … Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti’nin ise 1.313,00-TL, … Tur. Taş. Güv. Sis. Ve Hiz. Tem. Tic. Ltd. Şti. … Sey. Tur. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ise 4.741,00-TL’den sorumlu olduğu rapor edilmiş, bilirkişi raporu hüküm kurmaya ve denetime elverişli kabul edilmiştir.
Davacı vekilince 21/03/2022 tarihli celsede, terkin olunan … Nakliyat.Ltd. Şti’ne yönelik davayı takip etmeyeceğini beyan etmiş, mahkememizce bu davalı yönünden tefriki ile yargılamanın devamına karar verilmiştir.
Davacı vekilince 28/04/2022 tarihinde sunulan ıslah dilekçesi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile davalılardan … Taş. Tem. Ve İnş. Ltd. Şti. den 749,05-TL, … Gıda Tem. Ltd. Şti. den 2.916,90-TL, … Tur. Taş. Pet. İnş. Tem. Hiz. Tekstil San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti.den 3.093,11-TL, … Turizm San. Ve Tic. Ltd. Şti. den 2.626,00-TL, … Tur. Taş. Güv. Sis. Ve Hiz. Tem. Tic. Ltd. Şti. Ve … Sey. Tur. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. ‘den müştereken ve müteselsilen 9.482,00-TL nin, ödeme gününden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek avans faizi ile tahsiline, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalılara tahmiline, yargılama giderleri yönünden de 5.maddede yazılı adi ortaklık şirketlerinin müştereken ve müteselsilen sorumluluklarına karar verilmesini talep etmiş, harcının yatırıldığı görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ile Yerleşik Yargıtay ilamları doğrultusunda yapılan inceleme neticesinde; Dava dışı … işyerinde davacı ve davalılar bünyesinde çalışan dava dışı işçi …’e emekliliği nedeni ile davacının hakedişlerinden kesilen kıdem tazminatının davalılara rücu tahsiline ilişkin açılan mevcut davada, dava dışı işçi …’in davalı şirketlerde çalışması karşılığı emeklilik nedeni ile iş akdinin feshedilmesi üzerine davalı … Taşımacılık… Ltd. Şti’nde 01/01/2013-26/03/2013 tarihleri arasında, davalı … Gıda…. Ltd. Şti’nde 27/03/2013-31/12/2013 ve 01/01/2015-28/02/205 tarihleri arasında, davalı … Tur…. Ltd. Şti’nde 03/01/2014-28/02/2014 ve 04/03/2021-31/12/2014 tarihleri arasında, davalı ……Ltd. Şti’nde 03/03/2015-31/12/2015 tarihleri arasında, … Tur….Ltd. Şti’nden ve … Seyahat …. Ltd. Şti iş ortaklığında 05/01/2016-31/12/2018 tarihleri arasında çalışması karşılığı, davalı … Taşımacılık… Ltd. Şti’nin 749,05-TL’den, davalı … Gıda…Ltd. Şti’nin 2.916,90-TL’den, davalı … Tur…Ltd. Şti’nin 3.093,11-TL’den, davalı … Tur….Ltd. Şti’nin 2.626,00-TL’den, davalı … Tur…Ltd. Şti ve … Seyahat…Ltd. Şti iş ortaklığının 9.482,00-TL’den yukarıda aktarılan Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin yerleşik içtihadı gereğince davalı şirketlerin sorumluluğunun bulunduğu anlaşılmakla, davanın kabulü ile ödeme tarihi olan 05/05/2021 tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın Kabulü ile
– 749,05-TL … Taşımacılık… Ltd. Şti’nden
-2.916,90-TL … Gıda…. Ltd. Şti’nden
-3.093,11-TL … Tur…..Ltd. Şti’nden
-2.626,00-TL … Tur….Ltd. Şti’nden
-9.482,00-TL … Tur….Ltd. Şti’nden ve … Seyahat …. Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili olmak üzere toplam 18.867,06-TL ödeme tarihi olan 05/05/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi işletilmek suretiyle davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 1.288,81-TL olduğundan, peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile bakiye 1.208,11-TL’nin davalıların sorumluluk miktarları göz önüne alındığında,
– 47,97 -TL … Taşımacılık… Ltd. Şti’nden
-186,78 -TL … Gıda…. Ltd. Şti’nden
-198,14 -TL … Tur…..Ltd. Şti’nden
-168,05 -TL … Tur….Ltd. Şti’nden
-607,08-TL … Tur….Ltd. Şti’nden ve … Seyahat …. Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalıların sorumluluk miktarları göz önüne alındığında,
-52,45-TL … Taşımacılık…Ltd. Şti’nden
-204,10- TL … Gıda…..Ltd. Şti’nden
-216,50-TL … Tur….Ltd. Şti’nden
-183,64-TL … Tur…Ltd. Şti’nden,
-663,31-TL … Tur…Ltd. Şti’nden ve … Seyahat …. Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı vekili duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL’nin davalıların sorumluluk miktarları göz önüne alındığında,
-202,56-TL … Taşımacılık…Ltd. Şti’nden
-788,56- TL … Gıda…..Ltd. Şti’nden
-836,51-TL … Tur….Ltd. Şti’nden
-709,51-TL … Tur…Ltd. Şti’nden,
-2.562,86-TL … Tur…Ltd. Şti’nden ve … Seyahat …. Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 472,96-TL harç toplamı ile 1.179,00-TL (posta, tebligat, bilirkişi ücreti) olmak üzere toplam 1.651,96-TL yargılama giderinin davalıların sorumluluk miktarları göz önüne alındığında,
-65,42-TL … Taşımacılık…Ltd. Şti’nden
-255,22- TL … Gıda…..Ltd. Şti’nden
-270,82-TL … Tur….Ltd. Şti’nden
-229,85-TL … Tur…Ltd. Şti’nden,
-830,65-TL … Tur…Ltd. Şti’nden ve … Seyahat …. Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı taraflarca yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/07/2022